در حالی که تماشاگران آسمان در سراسر جهان درباره عملکرد دنبالهدار Tsuchinshan-ATLAS بحث میکردند، در رسانههای اجتماعی صحبتهایی درباره یک دنبالهدار دیدنی دیگر مطرح میشد که قرار است در پایان این ماه ظاهر شود. اما به نظر میرسد این دنبالهدار ممکن است ما را ناامید کند.
به گزارش ایسنا، منشا این جرم آسمانی دوم ظاهرا آن را با خانوادهای از دنبالهدارها مرتبط میکند که برخی از آنها از درخشانترین دنبالهدارهایی بودهاند که تاکنون مشاهده شدهاند. به همین دلیل، برخی ممکن است پیشتر آن را «دنباله دار بزرگ هالووین» نامیده باشند. اما متأسفانه اکنون به نظر میرسد که این پدیده رخ نخواهد داد.
به نقل از اسپیس، پیش از آنکه به جزئیات بپردازیم ابتدا اجازه دهید توضیح دهیم که چرا هنگام اعلام کشف این دنبالهدار جدید، هیجان به طور ناگهانی بالا گرفت.
این جرم آسمانی که در روز ۲۷ سپتامبر در هاوایی توسط پروژه آخرین سیستم هشدار سیارکی برخورد زمینی(ATLAS) کشف شد، در ابتدا به عنوان A11bP۷I فهرست بندی شد. اما اندکی پس از آن، مشاهدات کافی برای تأیید این موضوع به دست آمد که این جرم بسیار کم نور با قدر ۱۵ تقریبا ۴۰۰۰ برابر کمنورتر از کمنورترین ستارهای است که بدون کمک قابل مشاهده است و در واقع یک دنبالهدار بوده و یک سیارک نیست. به محض اینکه وجود آن تأیید شد و مداری برای آن به دست آمد، هیجان بالا گرفت.
هنگامی که این دنباله دار در ماه گذشته وارد صحنه شد، علاقه رسانههای اجتماعی برای مشاهده آن تقریبا یک شبه افزایش یافت. محاسبات مداری نشان داد که در واقع قرار است در روز ۲۸ اکتبر خورشید را دور بزند و در فاصله ۳۴۱۰۰۰ مایلی(۵۴۸۰۰۰ کیلومتری) از ستاره ما قرار گیرد.
در اکتبر سال ۱۹۶۵، ستاره دنبالهدار دیگری به نام دنبالهدار ایکیا-سکی، چنان درخشان شد که در اوج خود ۱۰ برابر روشنتر از ماه کامل بود و حتی در طول روز نیز قابل مشاهده بود.
در روزهای پس از چرخش خود به دور خورشید، ایکیا-سکی منظرهای دیدنی در آسمان اواخر اکتبر و اوایل ماه نوامبر ایجاد کرد.
دم ایکیا-سکی در حداکثر طول خود تا ۷۰ میلیون مایل امتداد یافت و آن را به عنوان چهارمین دم بزرگ ثبت شده تاکنون رتبه بندی کرد.
از آنجایی که ستاره دنبالهدار تازه کشف شده ATLAS در مدار مشابهی در حال حرکت بود و در تقویم در مقایسه با ایکیا-سکی در سال ۱۹۶۵، تنها یک هفته دیرتر به دور خورشید حرکت میکرد، بسیاری تصور میکردند که امسال شاهد نمایش تماشایی دنبالهدار دیگری در پایان ماه اکتبر تا نوامبر هستیم.
اما متأسفانه اکنون این پیشبینیها بیش از حد خوشبینانه به نظر میرسد.
توقعات کم برای یک نمایش خوب
بر اساس آخرین مشاهدات پایگاه داده رصد دنبالهدار(COBS)، ستاره دنبالهدار ATLAS با نزدیک شدن به خورشید به طرز طاقت فرسایی کند شده است.
آخرین تخمینها آن را تنها در قدر ۱۲ یا ۱۳ نشان میدهد که هنوز هم بسیار کمنور است. برخی از ناظران حتی گفتهاند که در روزهای اخیر اندکی کم نور شده و هسته آن حتی به دو قسمت تقسیم شده است. این شکستگی ظاهرا در روز ۹ اکتبر توسط تلگرام The Astronomer تایید شد.
شاید بدترین جمله در مورد آینده دنبالهدار ATLAS به تازگی در صفحه فیسبوک جان ای. بورتل(John E. Bortle)، ستاره شناس آماتور مشهوری که با رصد بیش از ۳۰۰ دنبالهدار در طول زندگیاش، مطالعه ویژهای در مورد دنبالهدارها انجام داده، منتشر شده باشد.
او نوشت: این دنبالهدار هیچ شانس واقعی برای زنده ماندن ندارد. حدود ۳۰ سال پیش، من تجزیه و تحلیل رفتار فتومتریک همه اعضای شناخته شده گروه کروتز را که از سال ۱۸۴۳ تا ۱۹۸۰ مشاهده شده بود، انجام دادم. در آن مطالعه، من به این نتیجه رسیدم که دنبالهدار ۱۹۶۵(ایکیا-سکی) در واقع ضعیفترین عضو خانواده بازمانده از گروه کروتز در ۱۵۰ سال گذشته بوده است.
با توجه به اینکه دنبالهدار ATLAS به نظر میرسد کم نورتر از دنبالهدار ایکیا-سکی است، قاطعانه پیش بینی میکنم که حتی در بهترین شرایط، این ستاره تازه وارد فقط میتواند خود را به شکل یک دم با عمر کوتاه نشان دهد. البته اگر پس از حضیض چیزی از آن باقی مانده باشد.
همانطور که پیشتر ذکر شد، برخی از رسانههای اجتماعی میگویند که دنبالهدار ATLAS میتواند تا هالووین فوقالعاده درخشان شود. اما متأسفانه، بر اساس شواهدی که ما در در اینجا ارائه کردهایم، به نظر نمیرسد که چنین اتفاقی رخ دهد.
در واقع، اکنون به نظر میرسد که شانس خوبی وجود دارد که وقتی دنبالهدار ATLAS در روز ۲۸ اکتبر به نزدیکترین نقطه خود به خورشید میرسد، گرمای عظیم و نیروهای جزر و مدی ستاره ما باعث شود که هسته آن کاملا تکه تکه و متلاشی شود یا به سادگی حل شود. شاید در پی آن همانطور که بورتل میگوید چیزی جز یک دم بی بدن باقی نماند.