بازسازی صدای یک گوینده قدیمی با هوش مصنوعی

رادیو نمایش در همکاری مشترک با مجموعه استودیوهای «کوالیما» و با بهره‌گیری از تکنولوژی هوش مصنوعی، صدای زنده‌یاد حمید منوچهری را بازسازی کرده است.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی رادیو نمایش، محسن سوهانی ـ مدیرکل هنرهای نمایشی و رادیو نمایش ـ ضمن اعلام این مطلب گفت: در جهانی به سر می‌بریم که فناوری‌های نوظهور مهم‌ترین رکن در تمامی عرصه‌ها به شمار می‌روند. در این بین، هوش مصنوعی با کارکردهای ویژه خود، جای پای نیروی انسانی گذاشته و از اهمیت فوق‌العاده و نقش تعیین‌کننده‌ای برخوردار است. طی سال‌های اخیر شاهد رشد روزافزون هوش مصنوعی در فناوری‌های رسانه‌ای بوده‌ایم. رادیو نیز از این پدیده متاثر شده و توانسته با استفاده از آن پیشرفت قابل‌توجهی داشته باشد.

وی ادامه داد: بر این اساس، ما در اداره کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و باسابقه‌ترین مراکز تولید نمایش رادیویی در جهان که از شاخص‌ترین هنرمندان عرصه‌های مختلف هنرهای نمایشی ایران تشکیل یافته، تصمیم گرفتیم از فناوری هوش مصنوعی با رویکردی آگاهانه و مدیریت‌شده بهره ببریم.

مدیر رادیو نمایش تأکید کرد: مهم‌ترین زمینه‌ای که از هوش مصنوعی در روند تولید نمایش رادیویی استفاده کردیم، بازسازی صدای بازیگران محبوب و درگذشته‌ی نمایش‌های رادیویی است. صداهای ماندگار و خاطره‌انگیزی که فقدانشان برای مخاطبان بسیار ناراحت‌کننده است. به عنوان مثال، زنده‌یاد حمید منوچهری یکی از محبوب‌ترین بازیگران رادیو، تئاتر، سینما و تلویزیون در ایران بود و مخاطبان طی نیم قرن اخیر خاطرات بسیاری از صدای ایشان در نمایش‌های رادیویی داشتند.

بنابراین، با کسب مجوز حقوقی از خانواده آن مرحوم و در همکاری مشترک با استودیو «کوالیما» به بازسازی صدای ایشان توسط هوش مصنوعی اقدام کردیم. تجربه بسیار شیرین و موفقیت‌آمیزی بود. البته به نظر من بازسازی این صداهای فاخر با هوش مصنوعی باید صرفاً در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرد، نه یک جریان گسترده و مداوم، تا هم صدای هنرمندان فقید عادی و بی‌اعتبار نشود و ارزش ویژه خود را برای مخاطب از دست ندهد و هم فضای کار برای ورود نیروهای جوان باز شود.

همچنین مهدی امینی، مدیر مجموعه استودیوهای کوالیما، تلاش مشترک با رادیو نمایش را ادای دینی به روح بزرگوار زنده‌یاد حمید منوچهری دانست و گفت: در مجموعه «نهج البلاغه» که هنرمند پیشکسوت زنده‌یاد حمید منوچهری زحمت خوانش آن را بر عهده داشت، بخش‌هایی جا مانده بود که توانستیم در همکاری مشترک با رادیو نمایش از تکنولوژی هوش مصنوعی برای یکسان‌سازی صدای ایشان استفاده کنیم. امیدوارم ماحصل این کار که در اختیار عموم قرار می‌گیرد، مورد رضایت مخاطبان قرار گیرد.

در ادامه، حسین مطمئن‌زاده، مدیر فنی «مجموعه استودیوهای کوالیما»، افزود: ایده‌ی ساخت صداهای از دست رفته یا بازسازی صدا از جایی به وجود آمد که طی سالیان اخیر ما بسیاری از گویندگان بزرگ و صداهای مشهوری که فرهنگ صدایی جامعه ما را به وجود آورده‌اند را از دست دادیم و متاسفانه صدایشان جایگزینی ندارند؛ این اتفاق باعث شد تا تصمیم بگیریم برخی از این صداها را بازسازی کنیم.

وی تأکید کرد: با توجه به فقدان زنده‌یاد حمید منوچهری، این نیاز از سمت رادیو نمایش به وجود آمد که در بخش‌هایی از این تکنیک برای تکمیل صدای ایشان در مجموعه «نهج البلاغه» استفاده کنیم تا بتوانیم این کار را به سرانجام برسانیم.

در پایان، امیر منوچهری، بازیگر و کارگردان نمایش‌های رادیویی و فرزند زنده‌یاد حمید منوچهری، در این باره گفت: پدرم به مدت ۱۵ سال «نهج البلاغه» حضرت علی (ع) را به صورت دلی خواند که متاسفانه در جابه‌جایی استودیوها یک سری از این فایل‌ها وجود ندارد. بنابراین، در حال خوانش این فایل‌ها هستم تا با هوش مصنوعی به صدای پدر تبدیل شود. در حقیقت، حس و حالم گفتنی نیست اما یقین دارم اگر این کار به سرانجام رسد، پدر خوشحال می‌شود.