وابستگی اروپا به گاز روسیه؛ چالشی که همچنان باقی مانده است

علی‌رغم تلاش‌های گسترده برای کاهش وابستگی به گاز روسیه، برخی کشورهای اروپایی همچنان به شدت به این منبع انرژی متکی هستند.

یک نشریه آلمانی در مطلبی وابستگی به گاز روسیه را همچنان چالشی دانست که اروپا را رها نمی‌کند و نگرانی‌هایی را برای این اتحادیه ایجاد کرده است.

به گزارش تسنیم، روزنامه "فرانکفورتر روند شای" آلمان در مطلبی با عنوان بازی با آتش نوشت: خطر وابستگی اروپا به گاز روسیه همچنان وجود دارد.

در ادامه این مطلب آمده است: زمانی که آژانس بین المللی انرژی (IEA) در مورد مشکلات عرضه گاز طبیعی در ابتدای اکتبر هشدار داد، این خبر احتمالاً باعث شد که تعدادی از دولت های اروپایی (از نگرانی) عرق کنند.

البته اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا پس از حمله روسیه به اوکراین، برای این شرایط خود را آماده کردند و مدت‌هاست جایگزین‌هایی را برای گاز ارزان روسیه سازماندهی کرده‌اند. این کشورها شامل آلمان نیز می شود که گاز مایع و گاز از خط لوله انتقال را در مقیاس وسیع از ایالات متحده آمریکا و نروژ خریداری می کند. احتمالاً به همین دلیل است که رابرت هابک ، وزیر اقتصاد آلمان آشکارا وضعیت کمبود گاز را در کشورش پایان یافته اعلام کرده است.

بر اساس اطلاعات سرویس اطلاعات ذخیره‌سازی گاز جمع‌آوری شده، تأسیسات ذخیره‌سازی گاز آلمان اکنون تا 97.8 درصد پر است - و بنابراین می‌تواند تا سه ماه در یک زمستان متوسط دوام بیاورد. میانگین عرضه اتحادیه اروپا حدود 95 درصد است.

از سوی دیگر، تعداد کمی از کشورهای اتحادیه اروپا احتمالاً می‌دانند که پیام آژانس بین‌المللی انرژی چه کسانی را مورد خطاب قرار می دهد. اتریش، اسلواکی و مجارستان همچنان مقادیر زیادی گاز طبیعی از روسیه دریافت می کنند. این سه کشور نقش مهمی در این واقعیت دارند که بر اساس اطلاعات کمیسیون اتحادیه اروپا، یک پنجم واردات گاز اتحادیه اروپا همچنان از روسیه انجام می شود. برای مقایسه در سال 2021 این میزان 45 درصد بود. این امر کرملین را به دومین تامین کننده بزرگ اتحادیه پولی اروپا پس از نروژ تبدیل می کند و همچنان در این زمینه از ایالات متحده آمریکا پیشی می گیرد. این امر توسط خط لوله ترانزیت از طریق اوکراین امکان پذیر شده است.

البته برخلاف نفت، گاز طبیعی روسیه مشمول تحریم های اتحادیه اروپا نمی‌شود و هیچ اکثریتی در میان کشورهای عضو برای این اقدام وجود نداشت. اما این شخص ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بود که تحویل گاز به چند کشور منتخب اتحادیه اروپا مانند آلمان را بلافاصله پس از شروع حمله قطع کرد.

در این میان "گئورگ زاخمان" از اندیشکده بروگل در مصاحبه با "نویه زوریخه سایتونگ" پیش‌بینی می‌کند که تحویل گاز از روسیه تهدیدی برای تبدیل شدن به یک منبع سیاسی برای تقسیم اتحادیه اروپا است. اگرچه تاسیسات ذخیره گاز اتریش در حال حاضر حدود 95 درصد و به خوبی پر شده است و معمولاً در زمستان آینده کمبودی وجود نخواهد داشت، اما این کشور جمهوری آلپ استراتژی مضاعف خطرناکی را دنبال می کند. برای سال 2023، اعداد بسیار متفاوت است: برخی منابع تخمین می زنند که 44 درصد از تقاضای این کشور توسط گاز روسیه پوشش داده می شود - برخی دیگر این سهم را تا 83 درصد می دانند. به نوشته اشپیگل دولت اتریش انتظار دارد در صورت تعطیلی این خط لوله انتقال گاز از روسیه قیمت برای مشتریان نهایی حدود 10 تا 20 درصد بالاتر برود. گاز مایع وارداتی به طور قابل توجهی گرانتر از گاز ترانزیت ارزان از روسیه خواهد بود.

این رقم در مجارستان 61 درصد و در اسلواکی 70 درصد است. در مقایسه با سال 2021، واردات هر دو کشور افزایش یافته است.

در این شرایط مسئولین در سطح اتحادیه اروپا بسیار نگران هستند. "کادری سیمسون"، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا از کشورهای عضو درخواست کرده تا از گاز روسیه مستقل تر شوند تا تسلیم باج خواهی پوتین نشوند. علاوه بر این، اوکراین اخیراً چندین بار اعلام کرده است که نمی‌خواهد قراردادهای منقضی شده در این مسیر ترانزیتی را تمدید کند. میخائیلو پودولجاک، مشاور ولودیمیر زلنسکی، در مصاحبه ای در تلویزیون اوکراین، حتی اعلام کرد که این تحویل در اول ژانویه 2025 متوقف می شود. شخص زلنسکی نیز قبلاً اظهارات مشابهی را بیان کرده بود.

سیمسون همچنین اخیراً فشارها بر کشورهایی مانند اتریش و مجارستان را افزایش داده و در این باره گفته است: اتحادیه اروپا آماده است بدون باقی مانده گاز طبیعی روسیه که از طریق مسیر ترانزیتی از طریق اوکراین تحویل می شود، زندگی کند."

در ادامه این مطلب آمده است: به نظر می رسد مجارستان به آرامی اما مطمئناً به این درخواست عمل می کند. قرارداد با شرکت دولتی روسیه گازپروم برای تحویل سالانه گاز با حجم 4.5 میلیارد متر مکعب تا سال 2031 همچنان وجود دارد. اما دولت ویکتور اوربان مدتهاست که به دنبال منابع جایگزین است. طبق اطلاعات دولت این کشور او آنچه را که به دنبالش بود در آذربایجان، قطر و ترکیه پیدا کرده است. اسلواکی نیز در مسیر مشابهی قرار دارد: در تابستان سال جاری دولت اسلواکی به رهبری رابرت فیکو قراردادی را با شرکت مواد خام لهستانی اورلن برای تامین گاز طبیعی مایع آمریکا امضا کرد. پیش بینی می شود تا سال 2025 30 درصد نیاز گاز را پوشش دهد.

با این وجود، هر دو کشور به تلاش برای حفظ مسیر ترانزیتی از طریق اوکراین ادامه می دهند - و به نوبه خود فشار را بر این کشور اروپای شرقی و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای تداوم واردات گاز از روسیه افزایش می دهند.