بررسیهای اولیه نیز نشان میداد که مقتول از سوی ۴ فرد، قربانی جنایت خیابانی شده و نامزدش لحظه به لحظه این حادثه هولناک را مشاهده کرده است. بدینترتیب نامزد مقتول هدف تحقیق قرار گرفت و ماجرا را اینطور توضیح داد: من و نامزدم داشتیم در پارک پیادهروی میکردیم. در طول مسیر ناگهان به یک آلاچیق رسیدم که ۴ مرد جوان در آنجا حضور داشتند. یکی از آنها به من متلک انداخت. به خاطر همین موضوع درگیری شدید در پارک رخ داد و در جریان این نزاع نامزدم با ضربه چاقو و چوب به قتل رسید.
به گزارش اعتماد، کارآگاهان با بازبینی دوربینهای مداربسته و اقدامات اطلاعاتی، ۲ نفر از متهمان را که در پارک حضور داشتند شناسایی و دستگیر کردند. بامداد دوم آذر ماه سال جاری، مرد جوانی در پارک قیطریه تهران به دست ۴ مرد به قتل رسید. تحقیقات درخصوص دستگیری متهمان این پرونده در شعبه ۵ دادسرای جنایی ادامه دارد و تاکنون دو متهم پرونده دستگیر شدند.
ساعت ۵ بامداد جمعه دوم آذر ماه ماموران کلانتری ۱۰۱ تجریش از طریق تماس تلفنی با قاضی محمدجواد شفیعی؛ بازپرس ویژه قتل شعبه پنجم دادسرای امور جنایی، مرگ مشکوک پسر جوانی را داخل پارک قیطریه، گزارش دادند. ماجرای این مرگ مشکوک در بیسیم کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ پیچید و خیلی زود تیم بررسی صحنه جرم به همراه بازپرس جنایی راهی محل حادثه شدند و تحقیقات ابتدایی را آغاز کردند. تیم جنایی به محض ورود به ضلع جنوبی پارک قیطریه با جسد پسر حدودا ۲۳ سالهای مواجه شدند که هدف ضربه چاقو قرار گرفته و به قتل رسیده بود.
بررسیهای اولیه نیز نشان میداد که مقتول از سوی ۴ فرد، قربانی جنایت خیابانی شده و نامزدش لحظه به لحظه این حادثه هولناک را مشاهده کرده است. بدینترتیب نامزد مقتول هدف تحقیق قرار گرفت و ماجرا را اینطور توضیح داد: «من و نامزدم داشتیم در پارک پیادهروی میکردیم. در طول مسیر ناگهان به یک آلاچیق رسیدم که ۴ مرد جوان در آنجا حضور داشتند. یکی از آنها به من متلک انداخت. به خاطر همین موضوع درگیری شدید در پارک رخ داد و در جریان این نزاع نامزدم با ضربه چاقو و چوب به قتل رسید. پس از این حادثه، متهمان قبل از رسیدن پلیس پارک را ترک کردند.»
تحقیقات ابتدایی نیز حکایت از آن داشت که در جریان این درگیری یک نفر دیگر به شدت زخمی شده است و یکی از افرادی که در درگیری مرگبار حاضر بوده توسط مردم زمینگیر شده و دراختیار عوامل کلانتری قرار گرفته است. پس از پایان تحقیقات میدانی در صحنه جرم، کارآگاهان اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ ماموریت یافتند با اقدامات اطلاعاتی گسترده ابتدا مخفیگاه متهمان را شناسایی و سپس نسبت به دستگیری آنها در کوتاهترین زمان ممکن اقدام کنند.
دستگیری ۲ متهم
تیم جنایی در نخستین گام با بازبینی دوربینهای مداربسته و اقدامات اطلاعاتی گسترده، ابتدا هویت ۲ نفر از متهمان را که در پارک حضور داشتند، شناسایی کردند و خیلی زود وارد عمل شدند. کارآگاهان پلیس آگاهی در گام بعدی با هماهنگیهای لازم قضایی، راهی مخفیگاه موردنظر شدند و پس از تعقیب و مراقبتهای نامحسوس متهمان را به دام انداختند.
با دستور قاضی شفیعی از شعبه پنجم دادسرای جنایی، متهمان جهت کشف ابعاد پنهان پرونده دراختیار اداره دهم پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفتند و تحقیقات جهت بازداشت دیگر متهمان متواری ادامه دارد. متهم اصلی پرونده در جریان تحقیقات گفت: «به همراه دوستانم برای تفریح از شهرری به پارک قیطریه رفتیم. در یک آلاچیق نشسته بودیم که مقتول به همراه نامزدش از جلوی ما عبور کردند، اما در یک لحظه یکی از دوستانم به آنها متلک انداخت.»
او در ادامه توضیح داد: «پس از این متلکپراکنی، مقتول به سمت ما آمد و درخواست کرد که عذرخواهی کنیم اما قبول نکردیم که او در یک لحظه به سمتم حمله کرد و درگیری هولناکی میان ما رخ داد.» متهم گفت: «در جریان این نزاع با چاقویی که در دست داشتم ۲ ضربه به مقتول وارد کردم و قصد داشتم تا فرار کنم، اما خیلی زود دستگیر شدم. قصد ارتکاب جنایت را نداشتم و پشیمان هستم.»
طی ۶ ماهه نخست امسال ۳۲۳ هزار و ۴۳۲ نفر بر اثر نزاع و درگیری به پزشکی قانونی مراجعه کردهاند
آمار نزاعها و درگیریهای خیابانی تکاندهنده است. کارشناسان پزشکی قانونی معتقد هستند که بیش از نیمی از افرادی که به مراکز معاینات پزشکی قانونی مراجعه میکنند جراحت دارند و حدود ۲۰درصد این جراحات ناشی از بروز درگیریها و نزاعهای خیابانی است؛ نشانهای واضح از افزایش سطح خشونت بین شهروندان. براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی در ۶ ماهه نخست امسال ۳۲۳ هزار و ۴۳۲ نفر بر اثر نزاع و درگیری به این سازمان مراجعه کردهاند که بالاترین آمار مراجعان به ترتیب تهران (۵۶ هزار و ۶۹۵)، خراسانرضوی (۲۸ هزار و ۵۰۵) و آذربایجانشرقی (۲۲ هزار و ۲۷۴) نفر بوده است. دعواها و خشونتهای خیابانی اغلب با دلایل جزیی شروع میشود.
دلایلی به سادگی زل زدن به کسی، چشم در چشم شدن، تنه زدن و البته گاهی به دلایلی مثل مصرف الکل، مسائل اخلاقی و ناموسی و همینطور بوق زدن هنگام رانندگی، حرکت نکردن در ترافیک به علت حواسپرتی، جای پارک یا حتی افتادن در یک چاله و خندیدن اطرافیان به فرد در خیابان. اما این دلایل جزیی گاه به خشونتی آسیبزننده منجر میشود.
یک اتفاق ساده مثل چشم در چشم شدن، در غیاب مهارت کنترل رفتار، میتواند به یک قتل منجر شود. نزاع و درگیری خیابانی یکی از اصلیترین آسیبهای اجتماعی کشور است. اتفاقی که در فضای عمومی جامعه رخ میدهد و تبعات منفی زیادی به دنبال دارد؛ قتل و جنایتهای خیابانی که جلوی چشم بقیه شهروندان رخ میدهد. کارشناسان حوزه آسیبهای اجتماعی معتقدند که هیچ یک از این قتلها برنامهریزی شده نبودند. یعنی تصمیمی از قبل برای قتل و جنایت گرفته نشده بوده و فیالبداهه و ناگهانی اتفاق افتادهاند.
در حقیقت اینطور نبوده که یک نفر ابزار قتاله را به دست بگیرد و با برنامهای از پیش تعیین شده برود فرد دیگری را بکشد. عامل بعدی نزاعها و درگیریهای خیابانی بهعدم کنترل خشم در افراد بر میگردد؛ در بسیاری از موارد یک درگیری ساده لفظی، سر پارک ماشین یا ویراژ در خیابان به اتفاقی خونین منجر شده است. درحالی که اگر از دور به این حادثهها نگاه شود هیچوقت در لحظههای اول بوی خون و جنایت نمیدهند، اما خشمی که درون بسیاری از شهروندان نهفته شده، ناگهان فوران میکند و از یک مساله کوچک و یک ناسزا و فحاشی، آتش این خشم شعلهور میشود. در حقیقت جرقه اولیه بیشتر این درگیریهای خیابانی از فحاشیهایی است که متاسفانه در جامعه ما رواج پیدا کرده است.
در گذشته مردم در درگیریهای خیابانی نقش مداخلهگرایانه داشتند و نمیگذاشتند دعوا بالا بگیرد، اما الان وضع طوری شده که همه فیلمبرداری میکنند؛ بیتفاوتی اجتماعی و بیگانگی اجتماعی به اندازهای رسیده که شهروندان نسبت به پدیدههای اجتماعی پیرامونیشان بیتفاوت و خنثی شدهاند و رسالتی را که به عهده دارند، انجام نمیدهند. همین اتفاق هم مزید بر علت است و آتش درگیریها را بیشتر میکند. وقتی فردی درگیر میشود و میبیند بقیه دوربین به دست گرفتهاند خود این اتفاق، درگیری را تشدید میکند.
در اکثر درگیریهای خیابانی پای سلاح سرد در میان است
طبق تحقیقات کارشناسان در بیشتر این درگیریها و نزاعهای خونین خیابانی، پای یک سلاح سرد در میان است؛ از پنجه بوکس و قمه گرفته تا چاقو و شمشیر و… وسیلههایی که درباره حمل آنها اما واگرهای زیادی وجود دارد. دسترسی افراد به آلات جرم نباید آسان باشد. تصویب طرح ممنوعیت حمل و بهکارگیری سلاح سرد راهکاری است که به عقیده کارشناسان میتواند دسترسی آسان به سلاحهای سرد را کاهش دهد. متاسفانه در حال حاضر در کشور حمل سلاح سرد جرم نیست. حمل سلاح سرد باید جرمانگاری شود؛ چون ضرورتی ندارد افرادی که به چاقو نیاز ندارند چاقو حمل کنند. طبق قانون مجازات در سال ۱۴۰۲؛ قاچاق اسلحه و مهمات، برای حمل و جابهجایی اسلحه سرد مجازاتی درنظر گرفته نشده است و تنها برای حمل اسلحههای سرد جنگی مجازات پیشبینی شده است. یعنی اینکه تشخیص اسلحه سرد جنگی از غیرجنگی برعهده دادگاه صالح است.
درنهایت مجازات حمل سلاح سرد در سال ۱۴۰۲ از نوع جنگی حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه یا جریمه نقدی از ۱۰ میلیون تا ۲۰ میلیون ریال است. براساس ماده ۶۱۷ قانون مجازات، «هر کس به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرتنمایی نماید یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد یا با کسی گلاویز شود در صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.» همچنین در تبصره ۱ ماده ۶۱۷ قانون مجازات اینگونه ذکر شده است که «حمل قمه، شمشیر، قداره و پنجه بوکس درصورتی که صرفا به منظور درگیری فیزیکی و ضرب و جرح انجام شود جرم محسوب و مرتکب به حداقل مجازات مقرر در این ماده محکوم میشود.
واردات، تولید و عرضه سلاحهای مذکور ممنوع است و مرتکب به جزای نقدی درجه ۶ محکوم و حسب مورد این سلاحها به نفع دولت ضبط یا معدوم میشود.» حمل سلاحهای سردی که در این تبصره از آنها نام برده شده است نیز در صورتی که مشخص شود با هدف استفاده در درگیری فیزیکی و نزاع بوده است، جرم تلقی میشود. عمدتا قتل با سلاح سرد بیشتر در درگیریها و نزاع دستهجمعی رخ میدهد.
این قبیل قتلها در بیشتر مواقع بدون داشتن قصد و نیت قبلی انجام میپذیرد. البته این موضوع جنبه عمومی ندارد و یکسری از قتلهای صورت گرفته با این نوع سلاحها، با سوءنیت و برنامهریزی قبلی همراه است. در بیشتر مواقع عامل اصلی قتلهایی که با سلاحهای سرد رخ میدهد، بر اثر خشم کنترل نشده و کنترل نکردن عصبانیت در درگیریهای کلامی و حتی خانوادگی است.