کیهان در نقد طرح «مودت» ظریف: حامیان برجام راه رضاخان را می‌روند!

کیهان نوشت: جدای از درستی سیاست همسایگی، طرح ساده‌اندیشانه‌ای همچون مودت بیش از اینکه به ذهن دانشمندان برجامی برسد، پیش‌تر و در سال ۱۳۱۶ به ذهن کارگزاران رژیم پهلوی اول و رضاخان رسیده بود.

روزنامه کیهان در گزارشی با عنوان «در پوشش مذاکره با آمریکا برای دشمن کوچه باز نکنید» به نقد طرح اخیر محمدجواد ظریف که در یادداشتی برای اکونومیست با عنوان «انجمن گفت‌وگوی کشورهای مسلمان غرب آسیا» (مودت) برای ایجاد صلح و ثبات در منطقه ارائه کرده، پرداخته است.

حسین شریعتمداری نوشته است: «مذاکره و مودت»، «با دشمنان مدارا»؛ این تیتر‌ها تنها بخشی از خط رسانه‌ای طیفی است که بار دیگر پس از تجربه‌های شکست‌خورده متمادی و تنها به فاصله۶ سال از مرگ برجام، مجددا کشور را به کرنش در برابر خواسته‌های غرب توصیه می‌کند.

این طیف با بستن چشمان خود در برابر تاریخ، همواره ساده‌لوحانه‌ترین و ابتدائی‌ترین جواب را در برابر هر مسئله‌ای معرفی می‌کنند. راهبرد همیشگی عقب‌نشینی و کرنش آنان، نه در برجام، نه در بروکسل و سعد‌آباد و نه در گفت‌و‌گو‌های انتقادی و حسن نیت دولت سازندگی در برابر بوش پدر، هیچ‌گاه منجر به توافقی که منافع ملی ایران را تامین کرده و غرب را به وفای به تعهدات خود مجبور سازد، منجر نشده است.

آنان در حالی حرف با واژه‌هایی همچون مدارا و مودت، کشور را به عقب‌نشینی در برابر خواسته‌های ظالمانه غرب تشویق می‌کنند که به‌خوبی به بدعهدی آمریکا و اروپا در برابر تمام تعهدات خود اذعان دارند.

این توصیه‌های ساده‌اندیشانه، به شکلی است که انگار گویندگان و واضعان آن در دنیایی خیالی سیر می‌کنند، کارکشتگان در سازمان‌های بین‌المللی پس از تضییع چندباره منافع ملی ایران در تجربه‌های شکست‌خورده خود و بدون در نظر گرفتن منطق حاکم بر روابط بین‌الملل کنونی که حقوق و نهاد‌های بین‌المللی را تنها به ابزاری در دست هژمون و سلطه‌گران بدل ساخته، مجددا حرف از مذاکره‌ای جدید می‌زنند. این رسانه‌ها در حالی با ذوق‌زدگی از طرح مودت و اشتیاق به مذاکره با دولت آمریکا سخن به میان می‌آوردند که حتی یک شاهد تاریخی از پیروزی این قبیل توصیه‌های ساده‌اندیشانه نیاورده و نمی‌توانند بیاورند. در ذیل به قسمتی از این ساده‌اندیشی‌ها اشاره می‌کنیم.

بهبود روابط با همسایگان و همگرایی بیشتر کشور‌های اسلامی گرچه از آرمان‌های اساسی انقلاب اسلامی و اهداف عالی نظام جمهوری اسلامی است ولی مودت واقعی را بیش از مدعیان کنونی، دولت شهید رئیسی به واقعیت نزدیک کرد.

مودت واقعی و بدون شعار و طرح‌های ساده‌اندیشانه در طول سه سال دیپلماسی هوشمندانه و سیاست همسایگی شهید رئیسی و شهید امیرعبداللهیان منجر به برقراری مجدد رابطه با عربستان سعودی و بهبود در روابط ایران با کشور‌هایی همچون ترکمنستان شد که با شاهکار ژنرال‌های دولت برجامی این روابط تخریب شده بود.

جدای از درستی سیاست همسایگی، طرح ساده‌اندیشانه‌ای همچون مودت بیش از اینکه به ذهن دانشمندان برجامی برسد، پیش‌تر و در سال ۱۳۱۶ به ذهن کارگزاران رژیم پهلوی اول و رضاخان رسیده بود.

نتیجه ساده‌اندیشی رضاخان در آن دوران و توافقی که به قیمت واگذاری مناطق مهمی همچون آغری داغ و آرارات به ترکیه، دشت ناامید به افغانستان و کنترل اروندرود به عراق منجر شد؛ نه‌تنها به عدم تعرض بین ۴ کشور و عدم مداخله در امور داخلی هر یک از اعضا بدل نگشت که پایه گذار معضلات ژئوپلیتیکی شد که امروز پس از ۸۳ بیش از هر زمانی خود را نمایان ساخته است.

برای درک عمق ضرباتی که مودت رضاخانی به کشور وارد ساخت باید به نقش نوار آغری داغ و آرارات در همسایه شدن ترکیه و جمهوری آذربایجان و قطع دسترسی تجاری راحت و سریع ایران به ایروان پایتخت ارمنستان، نقش دشت ناامید در مناقشات آبی کنونی میان ایران و افغانستان و خشکسالی استان سیستان و بلوچستان و نقش امتیاز کنترل اروندرود در ادعا‌های واهی سابق عراق بعثی نسبت به این رودخانه اشاره کرد.

جالب‌تر اینکه رضاخان نیز درست همچون تعابیری که دانشمندان خودخوانده درباره برجام به‌کار می‌بردند، در سخنان خود در افتتاحیه دوره یازدهم مجلس شورای ملی، عنوان داشته بود: «پیمان سعدآباد در مشرق‌زمین بی‌سابقه بوده و در این هنگام که امور عالم مشوش است، مدد بزرگی به بقای صلح جهان خواهد بود»

مودت واقعی میان کشور‌های منطقه نه با طرح‌های ساده‌اندیشانه به دور از واقعیت که در عمل به واسطه سیاست هوشمند شهید رئیسی به سمت تحقق پیش رفت.