زندگی پيامبر از زبان شاعر برجسته مسيحی

تابناک: «جورج شکّور»، شاعر برجسته لبناني، سرودن کتاب «حماسه پيامبر» را همزمان با فرارسيدن ميلاد آن حضرت به پايان رساند. اين شاعر مسيحي پيش از اين کتاب «حماسه امام حسين» را در سال 2001 و کتاب «حماسه امام علي(ع)» را در سال 2007 منتشر کرده است.

حجت‌الاسلام محمدرضا زائري در این باره گفت: وي که در دانش لغت و ادبيات عرب تخصص دارد، از برجسته‌ترين شاعران عرب و وصي ادبي سعيد عقل شاعر نام‌آور معاصر است و سال‌هاست علاوه بر فعاليت گسترده ادبي، به تدريس و تعليم اشتغال دارد تاکنون علاوه بر کتاب‌هايي که تصحيح و تنقيح کرده، به صورت مستقل از وي چندين مجموعه شعري متنوع منتشر شده است و بسياري از شاعران و ادباي برجسته عرب و لبناني در دهه‌هاي گذشته شعر او را تحسين کرده و ستوده‌اند؛ از جمله اميرالشعرا «أخطل صغير» که چهل و پنج سال پيش خطاب به او گفته بود: زبان اسرار خود را به تو نوشانده و شعرت اصالت و تازگي را با هم دارد.

وی افزود: او علاوه بر برخورداري از زبان شعري پيراسته و استوار و تسلط به ادب کهن عربي و جهاني داراي مواضع روشن و قاطع سياسي و فکري است.

 زائری ادامه داد: جورج شکور از نخستين کساني است که شعر مقاومت را در لبنان پايه‌گذاري کرده و همواره در مراحل گوناگون تاريخ معاصر سياسي لبنان پا به پاي مقاومت و جريان متعهد و آزادي‌خواه پيش آمده است و به خاطر همين مواضع سياسي تاکنون متحمل مخالفت‌هاي فراواني هم شده، اما مي‌گويد من به حقيقت گواهي مي‌دهم و باورم را به خاطر دنيا عوض نمي‌کنم.

این پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت: چند سال پيش، او را با پيشنهادهاي وسوسه‌انگيز به ديدار قذافي در ليبي دعوت کرده بودند؛ اما او اين دعوت را رد کرده و گفته بود: به خاطر اينکه قذافي امام موسي صدر را ربوده است، اگر برايم فرش قرمز هم پهن کند و چندين برابر اين هم به من بدهد، پايم را به دربارش نمي‌گذارم.

زائری افزود: او از چندی پیش، سرودن «ملحمة النبی» را آغاز کرده بود و مدت طولانی با دقت و کوشش فراوان به مطالعه منابع و مصادر تاریخی مشغول بود و من که خود چند کتاب تاریخی را برای او برده بودم، نخست گمان می‌کردم به خاطر حساسیت‌های طائفه ای و مذهبی لبنان قصد سرودن این مجموعه را دارد تا به نوعی از پیامدهای برخی موضع‌گیری‌ها پس از انتشار کتاب امام علی جلوگیری کند؛ اما پس از آنکه  چند نوبت در مراحل سرایش و تکمیل این اثر اشعار او را شنیدم، مطمئن شدم چنین نیست و او که در کتاب امام علی(ع) و حتی کتاب امام حسین(ع) آشکارا داستان غدیر را شرح داده بود، در این مجموعه جدید نیز در فصل «حجّة الوداع» به طور مفصل به این موضوع پرداخته است.

وی ادامه داد: او که خود نیز متولد ماه نیسان ماه میلاد رسول گرامی اسلام است، به این موضوع افتخار می‌کند و  «ملحمة النبی» را همزمان با میلاد پیامبر در هزار و صد بیت به پایان رسانده و این نخستین بار است که یک شاعر غیر مسلمان به روایت زندگی پیامبر اسلام می‌پردازد، البته پیش از این، «بولس سلامه»، شاعر مسیحی لبنانی در «ملحمة الغدیر» به برخی فرازها از زندگی پیامبر اکرم(ص) اشاره‌ای گذرا داشته و یکی دو تن از شاعران مسلمان عرب نیز مجموعه‌های تاریخی منتشر کرده بودند که از نظر ادبی تفاوت دارند.

محمدرضا زائری با اشاره به اینکه «جورج شکّور» در این کتاب از شرایط اجتماعی و فرهنگی پیش از میلاد پیامبر در جزیرة العرب آغاز می‌کند و از ولادت تا رحلت آن حضرت به همه رخدادهای مهم تاریخ اسلام می‌پردازد گفت: به تازگی، یک دانشگاه عربی به او پیشنهاد کرده است تا با دادن دکتری افتخاری ادبیات عرب و برگزاری مراسم تجلیل وی این کتاب را به چاپ برساند.

وی با اعلام اینکه شاید بتوان گفت در شعر تاریخی و حماسی پس از مرحوم «بولس سلامه» که با شاهکار جاویدش «حماسه غدیر» اشتهار یافت تاکنون کسی مانند «جورج شکور» نداشته‌ایم، گفت: در ادبیات عربی «ملحمه» به معنای یک کتاب و مجموعه شعری طولانی است که یک موضوع حماسی تاریخی را روایت کند و به جنگ و پیکار و فتح و پیروزی‌های قهرمانانه دلاوری بزرگ بپردازد.

این پژوهشگر با بیان اینکه در ادبیات کهن اروپا حماسه‌هایی چنین، قرن‌ها وجود داشته و آثاری چون «ایلیاد و اودیسه» از هومر، الهام بخش بسیاری از شاعران و نویسندگان بزرگ کشورهای گوناگون گشته است افزود: در ادبیات فارسی نیز اثر ماندگاری چون شاهنامه فردوسی الگوی بسیاری از اهل ذوق و ادب بوده؛ اما در ادبیات عرب سرودن چنین مجموعه‌هایی قدمت طولانی ندارد؛ هرچند «عبدالمسیح أنطاکی»، ملحمه ای برای حضرت امیر ـ علیه السلام ـ سروده بود، شهرت ملحمه عربی با بولس سلامه بوده و در واقع باید گفت با ملحمة الغدیر  این راه برای جورج شکّور گشوده شده است.

زائری گفت: او که به دلبستگی و شیفتگی شدیدش به امیر مؤمنان و سیدالشهدا ـ علیهما السلام ـ تصریح و با شور و شوق از سفر خود به نجف و زیارت حرم امام علی ـ علیه السلام ـ تعریف می‌کند، موفقیت خود در مدح اهل بیت را مرهون لطف و یاری الهی می‌داند و در آغاز اثر جدید خود می‌گوید:

اي رسول خدا خود سخن را به من الهام کن چنان که خداوند بزرگ بر تو وحي کرد، فردا روز پس از من خواهند گفت: خوشا شعري که يک مسيحي در آن پيامبر را ستايش کرده است.

زائری با اعلام اینکه وي چندي پيش در مراسمي در بيروت توسط رايزني فرهنگي جمهوري اسلامی ایران در لبنان مورد تقدير و تکريم قرار گرفت و در ماه‌هاي آينده نيز براي شرکت در همايش بين‌المللي شعر به تهران خواهد آمد، ادامه داد: شکور علاوه بر جانبداري سياسي از جمهوري اسلامي و حمايت از انقلاب، هميشه از رابطه عاطفي خود با مردم ايران ياد مي کند و مي‌گويد: تا کنون هيچ کس به اندازه ايراني‌ها من را شيفته و دلبسته لطف و احسان خود نکرده است.

وی در پایان گفت: چنين فضاي عاطفي و روحي نسبت به جمهوري اسلامي و به صورت عمومي نسبت به مکتب اهل بيت در ميان مسيحيان لبناني بسيار فراگير است؛ اما متأسفانه، تاکنون چنان که سزاوار بوده از اين ظرفيت مناسب براي نزديکتر شدن روابط ديني و فکري و بهره‌برداري به سود مصالح مشترک دو کشور و تقويت جايگاه جمهوري اسلامي ایران استفاده نشده است.