۲۷ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۷ آذر ۱۴۰۴ - ۲۳:۱۹
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۰۴۵۹۷۹
تاریخ انتشار: ۱۱:۱۹ - ۳۰-۱۲-۱۴۰۳
کد ۱۰۴۵۹۷۹
انتشار: ۱۱:۱۹ - ۳۰-۱۲-۱۴۰۳

خوراک شب عید در تهران؛ از رشته‌پلو تا آش شله‌قلمکار

خوراک شب عید در تهران؛ از رشته‌پلو تا آش شله‌قلمکار
در شب‌های نوروز، سفره‌های مردم استان تهران با خوراکی‌های خاص و متنوعی پر می‌شود که هر یک نمادی از سنت‌ها و باورهای قدیمی است. از رشته‌پلوهای خوش‌طعم تا آش شله‌قلمکار. این غذاها نه تنها طعمی خوشمزه دارند، بلکه با خود داستان‌ها و آداب خاصی را نیز به همراه می‌آورند.

در بسیاری از مناطق استان تهران، به‌ویژه در شهرها و روستاهای مختلف، هر شبِ عید نوروز با خوردن غذاهایی خاص همراه است که از قدیم‌الایام در بین مردم رواج داشته‌اند. این غذاها معمولاً با توجه به آداب و رسوم محلی و باورهای فرهنگی تهیه می‌شوند و برخی از آنها تا به امروز در سفره‌های عید مردم تهران جایگاه ویژه‌ای دارند.

از رشته‌پلو در دماوند گرفته تا آش شله‌قلمکار در سرخه‌حصار؛ هرکدام داستانی خاص خود را دارند که نشان‌دهنده پیوند عمیق مردم این منطقه با سنت‌ها و آیین‌های نوروزی است.

به گزارش ایسنا، معمولاً شام شب عید، سبزی‌پلو با ماهی یا کوکو و رشته‌پلو بود که این رسم هنوز هم کم‌وبیش در بخش‌هایی از استان تهران و سایر نقاط ایران مرسوم است.

خوردن رشته‌پلو در دماوند

به باور دماوندی‌ها، شب اول عید نوروز باید رشته‌پلو خورد تا در طول سال آتی، رشته زندگی از دست و کنترل خارج نشود. به باور برخی از اهالی، خوردن تخم‌مرغ در این شب مایه شکست بوده و اگر هم گوشت بخورند، تا سال آینده باید شاهد نزاع و درگیری در بین اعضای خانواده باشند و به اصطلاح، گوشت تن یکدیگر را می‌خورند. همچنین، کوکو هم نباید خورد، زیرا انسان سردرگم شده و تا سال آینده کوک‌کوک می‌زند.

خوردن نان نیتر در فیروزکوه

در فیروزکوه، در نوروز نانی موسوم به «نیتر» می‌خورند. برای این منظور، روغن، آرد، آب، شکر و شیر را مخلوط کرده و به میزان زیاد ورز می‌دهند. بعد از اینکه مواد کاملاً در هم مخلوط شدند، آن را داخل تنور همانند نان می‌پزند.

خوردن حلوای برنج در دماوند

یکی از مراسم عید نوروز در دماوند، پختن حلوای برنج بود. برای این منظور، مقداری برنج را خیس می‌کردند، سپس آن را با هاون می‌کوبیدند و با الک آن را صاف می‌کردند و جلوی آفتاب می‌گذاشتند تا خشک شود. بعد آن را درون یک دیگ تفت می‌دادند.

پس از سرد شدن، با مقداری شکر و گلاب مخلوط می‌کردند. یک سینی بزرگ را با روغن حیوانی چرب می‌کردند و مغز گردوی کوبیده را روی ظرف ریخته و آرد برنج را روی سینی پهن می‌کردند. سپس دوباره مغز گردوی کوبیده‌شده را روی آرد برنج می‌ریختند و آن را با چاقو به صورت لوزی در می‌آوردند و به عنوان شیرینی عید مصرف می‌کردند.

پختن حلوا در روستای جیلارد دماوند

در محله جیلارد دماوند هم برای عید نوروز حلوا می‌پختند. ابتدا آرد برنج را سرخ کرده و داخل آن عسل می‌ریختند و با سنگ مخصوص آن را به هم می‌زدند تا سفت می‌شد و در سینی بزرگ پهن می‌کردند. سپس دوباره سنگ را روی آن می‌کشیدند. بعد از اینکه خوب سفت شد، گردوی ساییده‌شده را روی آن می‌پاشیدند و زعفران را هم روی آن می‌ریختند و سپس آن را به شکل لوزی می‌بریدند و در سینی می‌چیدند.

آش رشته در فیروزکوه

در گذشته، در بیشتر نقاط فیروزکوه برای عید «آش» می‌پختند. شاید دلیل آن، در دسترس بودن و ارزان بودن اقلام موردنیاز برای تهیه این ماده غذایی مفید بود. در مناطق مختلف، بر اساس محصولات در دسترس، آش‌های خاصی طبخ می‌کردند. این آش‌ها عبارت بودند از آش رشته.

رشته‌پلو در شب عید در شمیرانات

شب عید نوروز در شمیرانات معمولاً رشته‌پلو تدارک می‌بینند و می‌خورند. برنج، روغن، خمیرهای بریده‌شده‌ای که به شکل رشته درآمده‌اند، مواد اولیه این غذا بوده و برای طبخ آن ابتدا برنج را جوشانده و چند دقیقه مانده به آبکش کردن برنج، رشته را به آن اضافه می‌کنند و پس از دو یا سه جوش، برنج را آبکش می‌کنند. سپس آن را دم کرده و پس از دم کشیدن، مقداری روغن داغ روی رشته‌پلو می‌ریزند.

چرب و شیرین در شب عید در روستای آب‌نیک شمیرانات

در روستای آب‌نیک شمیرانات، در شب عید غذای چرب و شیرین تهیه می‌کنند. این غذا از شکر یا قند قوام‌آمده، نان تهیه می‌شود و برای تهیه این نوع غذا، ابتدا شکر یا قند را آب کرده و نان را داخل آن خرد کرده و صرف می‌کنند. این غذا بیشتر برای شب‌های عید در منطقه آب‌نیک تهیه می‌شود.

آش شله‌قلمکار در تهران

همچنین گفته شده است که در دوره فتحعلی‌شاه قاجار در سرخه‌حصار با تشریفات خاصی در نوروز، آش شله‌قلمکار پخته می‌شد.

منبع: گزارش پژوهشی: یلدا و نوروز در استان تهران، نوشته سلیم سلیمی موید/ پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده مردم‌شناسی

برچسب ها: خوراک ، شب عید
ارسال به دوستان
خیبر دیگر تیم ساده نیست؛ امتیازگیری از استقلال، پرسپولیس و تراکتور وزیر کار: اگر مجلس و دولت بپذیرند که مانند دهه ۶۰ کوپن داده شود، آمادگی اجرای آن را داریم فراتر از گلزنی؛ ستاره‌ای که نبض حمله لیورپول را در دست گرفته فرزند مهاجران ایرانی با مدرک دانشگاهی در لیگ لهستان شناسایی هویت ۹ جان‌باخته واژگونی اتوبوس در جاده اصفهان – نطنز امارات و رتبه نخست جهانی پذیرش سریع‌ ترین فناوری در حال گسترش تاریخ بشر (+جایگاه ایران و دانلود گزارش کامل 2025) بازیکن اینتر: شایعات وجود خارجی ندارند!/ جایی نرفته‌ایم هشدار پلیس فتا در خصوص انتشار یک بدافزار و برداشت از کارت بانکی پاکستان دستگیری سخنگوی داعش خراسان را تایید کرد موشک‌ های هسته‌ای «اورشنیک» روسیه در بلاروس مستقر شدند تسلیت شخصیت‌های سیاسی و اجرایی در پی درگذشت پدر مدیرعامل مس ایران پزشکیان: کشور با کسری‌ها و بحران‌های متعددی روبروست سقوط هواپیما در آمریکا محکومیت یک روزنامه‌نگار به علت انتشار مدرک و رشته تحصیلی مدیرعامل سابق تاکسیرانی عزاداری مروارید سیاه فوتبال ایران در آبادان