زلزله بزرگ روسیه چه اثری بر گسل‌های ایران دارد؟

عصر ایران؛ فرزانه احمدی- یکی از شدیدترین زلزله‌های جهان روسیه و کشورهای همسایه را غافلگیر کرد. مرکز لرزه‌نگاری آمریکا گزارش داد زلزله‌ای نیرومند به قدرت 8.7 ریشتر سواحل شرقی روسیه در حوالی شبه‌جزیره کامچاتکا را لرزاند. 
مرکز اطلاعات زمین‌شناسی چین (CENC) قبلتر قدرت زلزله را 7.9 ثبت کرده بود. 

 آکادمی علوم روسیه هم رقم اولیه خود را اصلاح کرد؛ در ابتدا قدرت زلزله را 8.5 ریشترتخمین زد و سپس با تصحیح اطلاعیه خود عدد دقیق را 8.7 ریشتر اعلام کرد.
گفته می‌شود زمین‌لرزه در عمق حدود 19.3 کیلومتری از سطح زمین و در فاصله 330 کیلومتری از جنوب شرقی شهر پتروپاولوفسک-کامچاتسکی به وقوع پیوسته است.

آنطور که تسنیم نوشته، فرماندار کامچاتسکا، ولادیمیر سولودوف، این زلزله را قوی‌ترین در چند دهه اخیر اعلام کرده و گفته است که علیرغم عدم وجود تلفات انسانی گزارش‌شده، یک مهدکودک دچار خسارت جزئی شده است.

با این حال در سرتاسر اقیانوس آرام هشدار سونامی صادر شده است. مرکز هشدار سونامی اقیانوس آرام که در جزیره فورد هاوایی قرار دارد، اطلاع داده که احتمال دارد در برخی مناطق ساحلی هاوایی، شیلی، ژاپن و جزایر سلیمان، سونامی با قدرت امواج به ارتفاع یک تا ۳ متر بالاتر از سطح جزر و مد رخ دهد.

آژانس هواشناسی ژاپن هم یک سونامی‌ به ارتفاع ۶۰ سانتی‌متر را شناسایی کرده که در امتداد سواحل اقیانوس آرام، از هوکایدو تا خلیج توکیو، به سمت جنوب کشور حرکت کرده است.
با این اوصاف زلزله بزرگ در شرق روسیه، همسایه شمالی ایران چه تاثیری بر گسل‌های کشور دارد؟ 

رییس مرکز پیش‌بینی زلزله و استاد زلزله‌شناسی پژوهشگاه زلزله‌شناسی در گفت و گو با خبرنگار عصر ایران به این سوال پاسخ داد.

چه اتفاقی در اقیانوس آرام افتاد؟

مهدی زارع درباره زلزله بزرگ شرق روسیه گفت: حدود ده روز قبل در همین محل 4 زلزله با بزرگی‌های 6.5 تا 7.5 اتفاق افتاد که می‌توان گفت این زلزله‌ها پیش‌لرزه‌های اتفاق بزرگ امروز بودند. 
او بیان کرد: زلزله‌های بزرگتر از 8 ریشتر معمولا یک بار در سال ثبت می‌شوند که اکثر آنها در اطراف اقیانوس آرام رخ می‌دهد. این منطقه «حلقه آتش» گفته می‌شود چراکه بیشتر از 70 درصد آتش‌فشان‌های فعال دنیا در آن واقعند.

رییس مرکز پیش‌بینی زلزله ادامه داد: ورقه اقیانوس آرام در حال حرکت به زیر ورقه اوراسیا است که این محل بلوک اختسک نام دارد. سرعت این فرورانش در هر سال حدود 8 تا 9 سانتی‌متر است. 
زارع گفت: سابقه زلزله‌های قبلی در این منطقه هم زیاد است و پیش از این هم چند بار زلزله‌های بالای 8.5 ریشتر در این منطقه‌ها اتفاق افتاده است.

او درباره اثرات این زلزله بر مناطق نزدیک به کانون آن گفت: تاکنون حدود چند متر سونامی در سواحل روسیه و مناطق شمالی ژاپن رخ داده است که به تدریج در حال توسعه است و به سمت آلاسکا در آمریکا و ... پیش می‌رود. 

استاد زلزله‌شناسی پژوهشگاه زلزله‌شناسی اضافه کرد: با این حال هر چقدر سونامی پیش می‌رود از شدت و ارتفاع آن کم می‌شود. برای مثال اگر در محدوده نزدیک به کانون حدود 3 تا 4 متر ارتفاع داشته، وقتی به غرب آمریکا یا آمریکای جنوبی می‌رسد در حد نیم متر یا سی سانتی‌متر خواهد بود. 

زلزله روسیه بر گسل‌های ایران تاثیر ندارد

زارع درباره اثرات آن بر سواحل ایران گفت: شدت سونامی در سواحل ایران که شامل ساحل‌های مکران و خلیج فارس است، بسیار کمتر حس می‌شود، چراکه این دریاها با کانون زلزله بیش از 8 هزار و 400 کیلومتر فاصله هوایی دارد. 
او تاکید کرد: این فاصله زیاد باعث می‌شود که زلزله روسیه تاثیری بر گسل‌های ایران نداشته باشد. 

زارع بیان کرد: وقتی زلزله به این بزرگی اتفاق می‌افتد بر همه سواحل زمین تاثیر خواهد داشت منتها وقتی فاصله در این حد زیاد باشد، تغییرات در حد جزر و مد معمول است. 
به گفته این استاد زلزله‌شناسی پژوهشگاه زلزله‌شناسی، زلزله شرق روسیه یک زلزله کلاسیک حاشیه اقیانوس آرام است و به دنبال آن، پهنه بزرگی روی گسل بریده شده است که وقتی زلزله‌‌ای در این ابعاد اتفاق می‌افتد، زمان لازم برای گسسته شدن زمین زیاد است. 

زارع افزود: بیشتر از 3 دقیقه طول کشیده است تا در طی این زمین‌لرزه گسل دچار شکاف شود. این زلزله بسیار به زلزله 9 ریشتری در سواحل ژاپن شبیه است که حدود 11 سال پیش رخ داد. 

بیشتر بخوانید:

هشدار سونامی در پی زلزله ۶.۹ ریشتری در جنوب غرب ژاپن

امواج غیرمنتظره در سواحل ژاپن پس از زلزله مهیب روسیه (فیلم)

زلزله ۸.۸ ریشتری در شرق دور روسیه / امواج سونامی به ارتفاع ۳ تا ۴ متر / هشدار سونامی و تخلیه در ساحل آمریکا و ژاپن / تخلیه نیروگاه اتمی فوکوشیما ژاپن

تماشاخانه

میراث فرهنگی ایران در بحرانی‌ترین دوره‌ تاریخی / صحبت از کوتاه‌کردن حریم آثار تاریخی یعنی پذیرش رسمی تخریب / میراث فرهنگی بعد از انقلاب به اشتباه طاغوتی تلقی شد / میراث فرهنگی حوزه ضدفراموشی است / بحران امروز، نتیجه فاصله گرفتن از اصول دوران طلایی میراث فرهنگی است (فیلم)

دو دقیقه هیجان خالص از مطرح ترین فیلم اسکار امسال (تماشا کنید)

فیلم های دیگر