ترکیبی طبیعی که سلول‌های پیر را ۲۸ روزه جوان می‌کند!

به گزارش ایسنا، محققان نشان داده‌اند که چگونه یک سلاح مخفی ساخته شده در روده که با مصرف غذاهایی مانند انار و گردو تولید می‌شود، می‌تواند سیستم ایمنی را در میانسالی جوان کند و ما را از آسیب سلولی، التهاب و بیماری‌های مزمن از جمله سرطان محافظت کند.

به نقل از نیو اطلس، محققان مؤسسه زیست‌شناسی تومور و درمان تجربی جرج-اشپیر-هاوس(Georg-Speyer-Haus) در آلمان، سال‌های زیادی را برای بررسی متابولیت «یورولیتین ای»(UA) که یک ترکیب طبیعی است و توسط باکتری‌های روده در پاسخ به الاگیتانین‌های(ellagitannin) مصرف شده از غذاهایی مانند انار، بادام، گردو و برخی از انواع توت‌ها تولید می‌شود، صرف کرده‌اند.

این مطالعه جدید در ادامه یک پیشرفت در سال ۲۰۲۲ انجام شده است؛ زمانی که این تیم دریافت UA یک مسیر بیولوژیکی را القا می‌کند که نیروگاه‌های سلولی (میتوکندری) را در سلول‌های T جوان می‌کند و این سلول‌های ایمنی را به قدرت مبارزه با سرطان بیشتری مجهز می‌کند، اما این موضوع فراتر از سرطان است.

گفتنی است که مواد غذایی مذکور، سرشار از الاگیتانین‌ها هستند که یک متابولیت کلیدی است که در روده تولید می‌شود.

دکتر دومینیک دنک(Dominic Denk)، محقق اصلی این مطالعه و پزشک دانشگاه پزشکی فرانکفورت، می‌گوید: ما سه سال پیش کشف کردیم که UA می‌تواند به طور قدرتمندی جمعیت خاصی از سلول‌های T ضد تومور با عمر طولانی را در مدل‌های آزمایشگاهی ما گسترش دهد. هدف ما همیشه انتقال یافته‌هایمان از آزمایشگاه به دنیای واقعی بود.

ما با افزایش سن، دچار پیری ایمنی، زوال تدریجی سیستم ایمنی تطبیقی و ذاتی، افزایش التهاب و بروز عفونت و بیماری‌هایی مانند سرطان می‌شویم. یکی از تغییرات اصلی، از دست دادن سلول‌های T ساده سیستم ایمنی است که اولین خط دفاعی در برابر عوامل بیماری‌زاست. این امر اساساً باعث می‌شود بدن ما کمتر قادر به مبارزه با عفونت‌ها باشد و بیشتر مستعد «التهاب» باشد که زنگ خطری برای شروع بیماری‌های مزمن مرتبط با سن است.

بنابراین اگر بتوانیم سلول‌های T را از نظر بیولوژیکی «بازبرنامه‌ریزی» کنیم و موتورهای قدیمی و فرسوده آنها را با منابع جدید نیرو مجهز کنیم، اساساً می‌توانیم این زوال طبیعی سیستم ایمنی را کند کنیم و به نوبه خود اثرات منفی سلامتی ناشی از آن را نیز سرکوب کنیم.

در یک کارآزمایی تصادفی، دوسوکور و کنترل‌شده شامل ۵۰ بزرگسال سالم ۴۵ تا ۷۰ ساله، به شرکت‌کنندگان به مدت ۲۸ روز مکمل‌های UA یا دارونما داده شد و نشانگرهای سلامت مرتبط با سیستم ایمنی قبل و بعد از درمان ارزیابی شدند.

آنچه محققان دریافتند، این بود که UA به طور ایمن سیستم ایمنی را از چندین طریق جوان می‌کند. این ماده تعداد سلول‌های تی CD8+ با عملکرد خوب را که به عنوان «لنفوسیت‌های T سیتوتوکسیک یا CTL» نیز شناخته می‌شوند و برای مبارزه با عوامل بیماری‌زا مهم هستند، افزایش داد.

مشخص شد که این سلول‌ها دارای گیرنده پروتئینی هستند که به عنوان کنترل‌کننده اصلی بیوژنز میتوکندری عمل می‌کند؛ جایی که سلول‌ها میتوکندری جدید تولید می‌کنند. شرکت‌کنندگانی که مکمل‌های اسید اوریک دریافت کردند، استرس اکسیداتیو کمتری در سلول‌ها و تغییر در تعدادی از نشانگرهای التهابی داشتند.

اساساً UA موجب تحریک میتوفاژی؛ فرآیندی که منبع انرژی را در سلول‌ها بازیافت و تجدید می‌کند، شد و تعداد سلول‌های T جوان و ساده را به طور قابل توجهی افزایش داد. همچنین توانایی سیستم ایمنی در پاکسازی باکتری‌های مضر را بهبود بخشید.

تولید UA تا حد زیادی به میکروبیوتای روده وابسته است، اما اعتقاد بر این است که گروه‌های میکروبی از جمله پروتئوباکتری‌ها، کلستریدیوم، بیفیدوباکتریوم، یوباکتریوم و انتروکوکوس فاسیوم در تجزیه پلی‌فنول زیست‌فعال(الاژیتانین‌ها) موجود در غذاهایی مانند انار نقش دارند.

بنابراین UA به یک متابولیت محبوب در تحقیقات تبدیل شده است که محققان برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ به آن پرداختند. تأثیر آن بر میتوکندری منجر به مطالعاتی در مورد پتانسیل گسترده آن برای سلامتی، از جمله استفاده از UA برای درمان افسردگی و بهبود استقامت و قدرت عضلات، در عین حال کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در ورزشکاران شده است. حتی به عنوان یک درمان امیدوارکننده برای چاقی مورد مطالعه قرار گرفته است که در آن نشان داده شده که باعث افزایش سوزاندن چربی قهوه‌ای و تشویق چربی سفید به قهوه‌ای شدن در موش‌ها می‌شود.

«دنک» می‌گوید: این مطالعه اولین گام حیاتی است و نشان می‌دهد که UA می‌تواند به طور ایمن عملکرد سیستم ایمنی را در انسان افزایش دهد. ما به ویژه از پتانسیل آن در درمان سرطان هیجان‌زده هستیم.

در حالی که محققان بر روی UA برای درمان سرطان تمرکز کرده‌اند، این آزمایش نشان می‌دهد که فواید آن بسیار فراتر از این است و می‌تواند به ویژه برای کاهش اختلال عملکرد سلولی در میانسالی مفید باشد.

دکتر فلوریان گرتن(Florian Greten)، مدیر مؤسسه «جرج-اشپیر-هاوس» می‌گوید: این ترجمه بالینی موفقیت‌آمیز، گواهی بر استراتژی ما در مؤسسه سرطان فرانکفورت است تا یافته‌های خود را با تخصص بالینی ترکیب کنیم و توسعه درمان‌های جدیدی را که واقعاً می‌توانند تغییر ایجاد کنند، تسریع کنیم.

وی افزود: یک سیستم ایمنی قوی پیامدهای گسترده‌ای دارد. با جوان‌سازی سلول‌های ایمنی می‌توانیم درمان‌های نجات‌بخش سرطان را برای بیماران بیشتری مؤثر کنیم. ما در حال حاضر یک مطالعه پیگیری را در بیمارانی که تحت ایمنی‌درمانی قرار می‌گیرند، آغاز کرده‌ایم و بسیار مشتاقیم ببینیم که آیا نتایج ما در اینجا نیز تأثیر مثبتی خواهد داشت یا خیر.

این پژوهش در مجله Nature Aging منتشر شده است.