بزرگ‌ترین پروژه برق‌آبی جهان در هیمالیا؛ قدرت و انرژی در اختیار چین!

محرمانگی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و ژئوپلیتیک

با وجود تاکید دولت چین بر این‌که پروژه پس از «دهه‌ها پژوهش» اجرا می‌شود و تدابیر ایمنی و زیست‌محیطی در آن لحاظ شده، جزئیات این ارزیابی‌ها منتشر نشده‌اند.حتی پژوهشگران مستقل می‌گویند بدون داده‌های شفاف، ارزیابی واقعی پیامدهای پروژه تقریبا ناممکن است.

این پروژه در یکی از حساس‌ترین مناطق لرزه‌خیز جهان اجرا می‌شود؛ جایی که زمین‌لرزه، رانش زمین و سیلاب‌های ناشی از ذوب یخچال‌ها به‌طور فزاینده‌ای غیرقابل پیش‌بینی شده‌اند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که هرگونه خطا در مدیریت یا طراحی می‌تواند پیامدهای جدی برای مناطق پایین‌دست داشته باشد.

رودخانه یارلونگ تسنگپو پس از خروج از تبت، وارد هند و سپس بنگلادش می‌شود و با نام «براهماپوترا» شاهرگ حیاتی میلیون‌ها نفر است.

در هند، برخی رسانه‌ها و مقام‌های محلی از این پروژه به‌عنوان «بمب آبی» یاد کرده‌اند و نگران‌اند که چین بتواند با کنترل جریان آب، از آن به‌عنوان اهرم فشار سیاسی یا نظامی استفاده کند؛ به‌ویژه در سایه مناقشات مرزی حل‌نشده میان دو کشور.

قدرت، انرژی و کنترل

تحلیلگران معتقدند این پروژه هم‌زمان چند هدف را دنبال می‌کند: تامین برق پاک، کاهش وابستگی به زغال‌سنگ، پشتیبانی از توسعه فناوری‌های پیشرفته و تقویت کنترل دولت مرکزی بر تبت و مناطق مرزی.

به گفته ریشی گوپتا از موسسه سیاست‌گذاری انجمن آسیا، زیرساخت‌های بزرگ چین در هیمالیا «به‌طور راهبردی» در نقاط حساس مستقر می‌شوند.

در نهایت، آنچه این پروژه را متمایز می‌کند فقط مقیاس عظیم یا توان فنی آن نیست، بلکه ترکیب قدرت، انرژی و محرمانگی است.

پروژه‌ای که قرار است بزرگ‌ترین سامانه برق‌آبی جهان باشد، اما همچنان پرسش‌های اساسی درباره پیامدهای زیست‌محیطی، انسانی و ژئوپلیتیک آن بی‌پاسخ مانده است.