الگوي بصيرت

رهبر معظم انقلاب روز گذشته در سالروز ولادت حضرت علي(ع) در ديدار جمع كثيري از مردم بوشهر، برترين خصلت آن حضرت را بصيرت بخشي به افراد نيازمند بصيرت دانسته و تاكيد كردند: «روشن كردن افكار عمومي و آگاهي بخشي، امروز يكي از نيازهاي اصلي دنياي اسلام و جامعه است زيرا دشمنان براي مقابله با اسلام، با ابزارهاي دين و اخلاق وارد شده كه بايد كاملاً هوشيار بود.» معظم له، شخصيت اميرالمؤمنين(ع) را شخصيتي استثنايي و قله عظمت علمي، معنوي، اخلاقي، انساني و الهي برشمرده و مي فرمايند: «مهمترين درس از زندگي آن شخصيت بي نظير تاريخ بشر، براي دنياي اسلام و جامعه، بصيرت بخشي، روشن كردن فضا و عمق دادن به ايمان و انديشه كساني است كه نيازمند بصيرت هستند.»

از روزي كه جامعه اسلامي در زمانه پيامبر(ص) شكل گرفت تا به امروز «فتنه» يكي از عناصر جدايي ناپذير آن بوده است. فضاي غبارآلودي كه تشخيص حق از باطل را دشوار مي سازد و در هواي گرگ وميش برخاسته از فتنه، مرزهاي سره و ناسره در هم مي آميزد. «ايمان» و «فتنه» قرين با هم اند. هر جا پاي ايمان به ميان مي آيد، بساط فتنه و آزمايشهاي پيچيده گسترده مي شود؛ احسب الناس ان يتركوا ان يقولوا آمنا و هم لا يفتنون؟

اميرالمؤمنين(ع) در حكمت 93 نهج البلاغه چنين مي فرمايند:«دعا نكنيد كه خدايا مرا به فتنه گرفتار نكن ]بي شك همه گرفتار فتنه مي شوند[ دعا كنيد؛ خدايا مرا از گمراهي هاي فتنه نجات بده.»
«فتنه» قدري كوچكتر و قدري بزرگتر در طول حاكميت اسلامي، همراه جامعه مسلمين بوده است. از فتنه هاي زمان پيامبر(ص) گرفته تا فتنه هاي بزرگ و پيچيده تري چون صفين و نهروان و جمل در زمانه حضرت علي(ع). از فتنه معاويه و عمروعاص و دنيافريبي ياران امام حسن(ع) تا فتنه بزرگ كربلاي امام حسين(ع) و بي وفايي كوفيان و همينطور تا امروز تاريخ.

در خطبه 151نهج البلاغه آمده كه؛ فتنه از درجات پنهان شروع مي شود. آغازش مثل يك جوان خوش قامت است ولي وقتي مستقر شد دردآور و ناخوشايند مي شود. و عبرت آموزتر آنكه مولاي متقيان در خطبه 93 مي فرمايند: «وقتي فتنه مي آيد همه انكارش مي كنند ولي وقتي مي رود همه مي فهمند كه چه بر سرشان آمده است.»

فتنه 88 و اتفاقات و حوادثي كه پس از انتخابات در كشور رخ داد، يك عبرت و آزمايش بزرگ بود، هم براي خواص و هم براي مردم. خواصي كه با برخي مواضع و يا سكوت خود بر غلظت غبارآلودگي فضاي فتنه افزودند و تشخيص حق و باطل را دشوار ساختند و عبرتي بزرگ براي مردم كه بدانند «اعتبار» نام و جايگاه افراد با «وضع فعلي» آنان گره خورده و شاخص اصلي براي تشخيص، «راه امام» است و نصب و نسب ها، دخلي در آن ندارد.

اكنون غبار فتنه فرونشسته و ظاهراً قرآن ها از سر نيزه فرود آمده است، اما اين به معناي «پايان فتنه» نيست. فتنه گران و طراحان فتنه به خوبي مي دانستند كه بلواي پس از انتخابات و باد مسمومي كه به پا شد، هرگز نمي تواند شاخه طوبي انقلاب اسلامي را فرو نشاند. «فتنه 88» براي آنان استمرار خط دشمني با انقلاب و آرمانهاي آن و خط امام و رهبري بود. و اين يعني اينكه بايد به فرمايش مقام معظم رهبري براي كساني كه «نيازمند بصيرت» هستند- چه خواص و چه عوام- روشنگري و آگاهي بخشي داشت.

معظم له در ديدار روز گذشته با اشاره به غبارآلودگي فضا در دوران فتنه تاكيد مي كنند: «اين شرايط غبارآلود، گاهي به گونه اي است كه برخي نخبگان نيز دچار خطا و اشتباه مي شوند، بنابراين در دوران فتنه، شاخص لازم است و شاخص همان حق و بينه اي است كه حضرت علي(ع)، مردم را به آن ارجاع مي دادند و ما نيز امروز نيازمند آن هستيم.» رهبر انقلاب در ادامه مي افزايند: «شاخص و راه روشني كه اميرالمومنين(ع) معرفي مي كنند، اداره جامعه اسلامي با دستورات اسلام، برخورد قاطعانه با دشمنان متعرض، مرزبندي شفاف و روشن با دشمنان و هوشياري در مقابل فريب دشمنان است.»

يكي از مسايلي كه در سرنوشت جامعه و سقوط يا صعود آن نقش مهم و اساسي دارد، آگاهي و بصيرت مردم درباره مسايل و موضوعات پيراموني آنان است. حضرت علي(ع)، بر همين مبنا، بر آگاهي داشتن نسبت به امور جامعه تاكيد مي كنند و آن را يك اصل اساسي براي همه برمي شمارند: «به خدا سوگند از آگاهي لازم برخوردارم و هرگز غافلگير نمي شوم كه دشمنان مرا محاصره كنند و با نيرنگ دستگيرم كنند ... من آگاهي لازم به امور را دارم. نه حق را پوشيده داشتم و نه حق بر من پوشيده ماند.» اين مفهوم را مي توان از خطبه هاي 10 و 22 نهج البلاغه هم دريافت، آنجا كه حضرت علي(ع) قبل از برخورد با اصحاب جمل مي فرمايند: «آگاه باشيد كه همانا شيطان حزب و يارانش را بسيج كرده و سپاه خود را از هر سو فراهم آورده است، تا بار ديگر ستم را جاي خود نشانده و باطل را در جايگاه خويش پايدار گرداند.»

سادگي كرده ايم اگر باور كنيم بصيرت «گمشده» فقط برخي از آحاد جامعه است. چرا كه برخي از خواص نيز با بي بصيرتي خود، بر هزينه هاي نظام و انقلاب در برخورد با فتنه افزودند. نيازمندان بصيرت فقط مردم نيستند، شايد اولي تر نسبت به آنان برخي از خواص باشند. حضرت آيت الله خامنه اي با تاكيد بر اينكه ملت ايران به بركت انقلاب اسلامي هوشيار است و بسياري از مشكلات كشور نيز با بصيرت مردم حل شده، خاطرنشان مي كنند: «در موارد متعددي، توده مردم، حقايق را از برخي خواص و نخبگان بهتر متوجه مي شوند زيرا تعلقات آنان كمتر است و اين، از نعمت هاي بزرگ است.»