کتاب

خداشناسي در نگاه امام جعفر صادق(ع)

كتاب «شگفتي‌هاي خلقت جانوران» (چهار جلدي) نوشته هارون يحيي، ترجمه عليرضا عياري، از سوي موسسه فرهنگي منادي تربيت به چاپ پنجم رسيد.

ايبنا: اين اثر كه مجموعه داستان‌هاي خداشناسي براي كودكان به حساب مي‌آيد، دربردارنده مطالب و حقايق مهمي درباره موجودات زنده است كه خوانندگان با مطالعه آن، به شگفتي‌هاي موجودات پي خواهند برد.
 
بچه‌ها با مطالعه اين كتاب به اين باور و نتيجه خواهند رسيد كه بزرگي و عظمت مخصوص خداوند متعال است و همه بايد شكرگزار محبت‌هاي بي‌دريغ خداوند بي‌همتا باشند.
 
نشانه‌هاي خدا را در هر گوشه جهان مي‌توان ديد؛ كافي است چشم بگشاييم، اما آن‌چه به نام «توحيد مفضل» مشهور است، باريك‌بيني‌هايي است كه حضرت امام صادق(ع) براي يكي از شاگردان خود به نام «مفضل» نسبت به پديده‌هاي جهان صورت داده و او را از اين طريق با آفريننده جهان آشنا كرده است.
 
این احادیث که از زبان مبارك امام صادق(ع) صادر شده؛ روايتى طولانى است در توحيد، معروف به «توحيد مفضل» كه به واسطه يكى از شاگردان ممتاز امام صادق(ع) به جاى مانده است.
 
راوى اين كتاب يكى از تربيت يافتگان حوزه شكوفاى شيعه، به نام «مفضل‌بن عمر جعفى كوفى» است. اين دانشمند نامى، كمال و فضيلت فراوان داشته و عمرى با حضور در محفل امام صادق(ع) و امام كاظم(ع) از مكتب سعادت‌بخش ايشان درس معرفت آموخت. مفضل در زمره اصحاب خاص امامان(عليهم‌السلام) و در نزد آنان از موقعيت ويژه‌اى برخوردار بوده است كه از اين راوى نور، آثار ماندگارى به جاي مانده است.
 
‏ نامش «مفضل» و كنیه‌اش «ابومحمد» یا «ابوعبدالله» است. در ‏اواخر قرن اول یا آغاز قرن دوم هجرى در شهر كوفه به دنیا آمده است. وى از اصحاب جلیل‌القدر امام صادق و امام كاظم(ع) بود. او در ‏نزد ائمه(ع) جایگاه رفیع و منزلت عظیمى داشته و از اصحاب ‏خاص آنان به شمار می‌رفته است. در عصر امام صادق(ع) و امام كاظم(ع) در كوفه وكیل آنان بود و نیز از جانب امام ‏صادق(ع) وظیفه داشت با اموالى كه از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود یا ‏اجازه اخذ آنها را از مردم داشت، میان مردم را اصلاح كند و اختلاف‌ها را بردارد.
 
براساس مطالب كتاب، مهمترین دلیل عظمت این شخصیت كم‌نظیر اسلامى، روایات بسیارى است كه در ‏فضیلت و برترى او از خود امامان(ع) رسیده است. این روایات به قدرى زیاد ‏است كه ذكر همه آنها در معرفي يك مقدمه كتاب نمی‌گنجد، اما چون مهمترین دلیل در اعتبار ‏این مرد به شمار می‌رود، به برخى از آنها اشاره مي‌شود.
 
«كتاب توحید مفضل» با «قرآن كریم» مشابهت‌هاي استدلالي دارد كه به بعضي از آنها اشاره مي‌شود. دعوت مردم به تأمل و تدبر درباره اشیا و موجودات پیراموني، یك شیوه قرآنى است. با ‏یك نگاه در می‌یابیم كه قرآن كریم بارها و بارها مردم را به تدبر و نگریستن در چیزهایى ‏فراخوانده كه مردم در طول روز و بلكه هر لحظه و هر ساعت با آن در تماسند.
 
غالب مردم از شگفتی‌هایى نظير كهكشان‌ها، آسمان، موشك، هواپیما، سفر انسان به ‏كرات دیگر، شكافته شدن اتم و دیگر امور خارق‌العاده، بهت‌زده، عبارت «جل‌الخالق» را ‏بر زبان جارى می‌كنند، در حالى كه «جلیل» و «حكیم» بودن خدا در همه چیز، جارى و ‏سارى است و این همان چیزى است كه امام صادق(ع) از مفضل و همه انسان‌ها می‌طلبد.
 
‏ هنگامى كه امام(ع) درباره عجایب آفرینش «ماهى» سخن می‌گویند، می‌فرمایند: ‏‏«ماهى، آب را از دهان می‌گیرد و از دو گوش بیرون می‌كند تا چون دیگر حیوانات از فواید ‏هوا بهره ببرد.» این سخن به روشنى بیانگر تنفس و استفاده ماهى از «اكسیژن» است كه قرن‌ها پس از ‏سخن امام(ع) كشف شده است.
 
‏توحید مفضل؛ معجزه‌ امام صادق(ع) است. «معجزه» عملى است كه دیگران از آوردن آن عاجز باشند. همیشه وقتى مردم ‏بخواهند از معجزه‌هاى ائمه(ع) نام ببرند، فكرشان به سوى زنده كردن مرده، ‏برگرداندن خورشید، شفا دادن بیمار لاعلاج و دیگر امور می‌رود، در حالى كه «نهج‌البلاغه» معجزه است، «صحیفه سجادیه» معجزه است، و «توحید مفضل» نیز معجزه است و ‏ضرورتى ندارد كه آنها را بكاویم تا یك سخن از آینده و یك پیشگویى ببینیم.
 
این كتاب یك معجزه است. امام صادق(ع) به فلسفه و اسرار آفرینش ‍ كاملا احاطه ‏داشته و در القاى این درس‌ها به صورت فیلسوفى الهى، دانشمندى كلامى، پزشكى ‏حاذق، تحلیلگرى شیمیدان، تشریح كننده‌اى متخصص، كارشناس كشاورزى و درختكارى ‏و به یك كلام، «عالم و آگاه از همه پدیده‌هاى میان آسمان و زمین» جلوه‌گر شده ‏است.
 
«هارون یحیی» نويسنده كتاب، امروزه در بازار کتاب ایران، به نامی آشنا و پرفروش بدل شده است. اکنون کتاب‌های متعددی از این نویسنده‌ 54 ساله‌ ترک در ایران، در هر دو حوزه‌ بزرگسال و کودک منتشر و از سوی خوانندگان ایرانی، با استقبال رو به ‌رو شده است. اما این نویسنده‌ سرشناس، که نه تنها در ایران که در جهان، آوازه‌ای به هم زده است، به ‌واقع کیست؟
 
کسی را که به نام «هارون یحیی» می‌شناسیم، سال 1956 میلادی در شهر آنکارا به دنیا آمد. نام واقعی او عدنان اکتار (Adnan Oktar ) و «هارون» نام مستعار اوست. پاره‌ اول این اسم، نام هارون، برادر حضرت موسی(ع) است و بخش دوم، نام حضرت یحیی(ع)؛ پیامبری که پیش از حضرت عیسی‌‌(ع) آمد و مردم را به آمدن او بشارت داد و در راه مبارزه با ظلم و فساد، سر مبارکش را از دست داد.
 
«هارون یحیی» در دو رشته‌ دانشگاهی درس خوانده است؛ هنر و فلسفه. از 24 سالگی نوشتن و انتشار کتاب‌هایش را آغاز کرد و تا به امروز (به گواهی وبگاه رسمی خود او) بالغ بر 228 کتاب در موضوعات مذهبی، علمی و سیاسی نوشته است.
 
چنانچه سري به  وبگاه كودكان او بزنيد، با 13 جلد از كتاب‌هايي روبه‌رو خواهيد شد كه او براي كودكان و نوجوانان نوشته است. از اين كتاب‌ها نيز تاكنون، تعداد زيادي توسط عليرضا عياري ترجمه و توسط ناشران مختلف منتشر شده است كه از آن جمله‌اند: «شكوه و عظمت آسمان‌ها»، « دنياي شگفت‌انگيز زنبور عسل»، « دنياي شگفت‌انگيز مورچه‌ها» و «سگ‌هاي آبي، سدسازان ماهر» هرچهار جلد كتاب توسط انتشارات سروش، «دنياي حيوانات»، «دنياي شگفت‌انگيز بدن ما»، «دنياي شگفت‌انگيز اطراف ما، راهي به سوي خداشناسي» و «اسرار آفرينش»، هرچهار كتاب توسط كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و «شگفتي‌هاي خلقت جانوران» (چهار جلد)، «جلوه‌هاي آفرينش» و «قدرت تفكر» توسط منادي تربيت منتشر شده‌اند.
 
از این نویسنده کتاب‌های «معجزات قرآن کریم»، «مبانی فراماسونری»، «اقوام هلاک شده»، «تاریخ ناگفته و پنهان آمریکا» و «شوالیه‌های معبد» در فروشگاه‌های دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود است.
 
چهار جلدي كردن اين مجموعه، به ابتكار ناشر فارسي‌زبان آن انجام شده تا خوانندگان در هر يك از جلدها، نشانه‌هاي خداوند را در يكي از لايه‌هاي شگفت‌انگيز خلقت جست‌وجو كنند. «در جانوران اندكي دست‌يافتني‌تر»، «در جانوران عظيم‌الجثه و اندكي ناشناخته‌تر»، «در پرندگان» و «در ماهيان و حشرات»(همين جلد) عناوين جلدهاي مختلف اين مجموعه‌اند.
 
چاپ پنجم كتاب «شگفتي‌هاي خلقت جانوران» (چهار جلدی) در شمارگان 3000 نسخه، و بهاي دوره 70000 ريال راهي بازار نشر شد.


نگاهی به كتاب «داستان ناگفته عراق»
 بهانه‌هاي واهي براي شروع جنگي آمريكايي

كتاب «داستان ناگفته عراق» نوشته اسكات ريتر، ترجمه عليرضا عياري، از سوي انتشارات اطلاعات تجديد چاپ شد.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، كتاب عراق، حكايت از آن دارد كه بوروكرات‌هاي ايالات متحده آمريكا، زماني كه از آنها درباره جنگ و صلح پرسيده مي‌شود، چگونه كوته‌بينانه پاسخ مي‌دهند. در اين كتاب به عدم تمايل آژانس مركزي اطلاعات آمريكا و رئيس شوراي امنيت سازمان ملل به اعطاي مجوز به گروهي به نمايندگي از سازمان ملل به رياست سرگرد نيروي دريايي آمريكا جهت انجام تحقيقات در مورد ظرفيت تسليحاتي صدام حسين اشاره شده است.
 
«اسكات ريتر» از طريق دوستان قديمي خود در جامعه اطلاعاتي انگليس، قبلا نسبت به سياست دوگانه ايالات متحده هشدار داده بود. داستان ناگفته عراق، عنوان كتابي است كه خواندن آن همه را همانند ريتر عصباني خواهد كرد. اين كتاب تشريح مي‌كند چگونه آژانس‌هاي اطلاعاتي آمريكا، با وجود تلاش هزاران مامور دفتر بازرسي فدرال در داخل كشور و نيز ماموران سازمان اطلاعات و جاسوسي آمريكا در خارج از مرزهاي آمريكا در كسب اطلاعات مربوط به طرح القاعده در بمب‌گذاري يازده سپتامبر ناكام ماندند.
 
در لحظات حساس، سازمان بازرسي فدرال با سازمان اطلاعات و جاسوسي آمريكا، همكاري‌هاي لازم را صورت نمي‌داد و از طرفي تقريبا هميشه، سازمان اطلاعات و جاسوسي آمريكا نيز اطلاعات لازم را در اختيار سازمان بازرسي فدرال قرار نمي‌داد.
 
ريتر در بحبوحه اين آشفتگي و در دهه 90 تصميم گرفت تا در مورد وجود تسليحات كشتار جمعي در عراق تحقيقاتي را صورت دهد. آشفتگي آنسكام(كميسيون ويژه سازمان ملل متحد) به وسيله اتحاد چشم‌گير و گروه فعال و اعضاي آن خنثي شده و داستان ريتر مانند يك داستان هيجان‌انگيز است، زيرا افراد نزديك به صدام، همواره به دنبال دستگيري افراد عضو گروه تحقيقاتي سازمان ملل بودند. ترك خاك عراق توسط بازرسان به دلايل واهي و عدم درك واشنگتن از نتايج اقداماتش، غير قابل قبول است. در نهايت، در مورد عدم موفقيت تلاش‌هاي صورت گرفته در مورد برقراري صلح و خلع سلاح، نگراني‌هايي به چشم مي‌خورد.
 
براساس مطالب كتاب، مهم‌ترين نكته در مورد اسكات ريتر عبارت است از آن كه وي فردي صادق است. او در سال 2002 و اوايل 2003 زماني كه جورج بوش و توني‌بلر به بهانه وجود تسليحات كتشار جمعي مترصد فرصتي براي حمله به اين كشور بودند، صراحتا اعلام مي‌دارد كه بغداد داراي اين قبيل سلاح‌ها نيست. وجود تسليحات كشتار جمعي عراق تنها بهانه‌اي براي جنگ با عراق بود.
 
با بيان اين اظهارات، ريتر به چهره‌اي منفور از ديدگاه سياست‌مداران كاخ سفيد و محافظه‌كاران جديد در واشنگتن، طراحان جنگ در پنتاگون و گروه‌هاي مختلف سياسي آمريكايي (بجز تعدادي اندك كه خواستار جنگ با عراق بودند) تبديل شد. از ديدگاه آنها و پس از ايجاد شوك و ترس در بغداد، ريتر هنوز هم فردي منفور محسوب مي‌شود. با رها شدن بمب‌هاي آمريكايي برفراز عراق، روزنامه‌نگاران، داستان‌هايي را در مورد دختراني كه با پوشيدن لباس‌هاي ضد مواد شيميايي در جنگ شركت كرده بودند، نقل كردند. ريتر اعلام كرد كه كلاهك شيميايي قابل استفاده در عراق وجود ندارد زيرا شواهدي از توليد تسليحات شيميايي در عراق مشاهده نشده است و هيچ فرمانده‌اي نيز از تسليحات شيميايي بازمانده از جنگ خليج فارس در سال 1991 استفاده نمي‌كند، حتي اگر چنين تسليحاتي وجود داشته باشد.
 
عليرضا عياري(مترجم)، در بخشي از مقدمه خود مي‌نويسد: «من اسكات را به عنوان يك روزنامه‌نگار مي‌شناسم. از اواخر دهه نود معلوم بود كه موضوعي! مورد توجه وي قرار گرفته است. وي فردي اصالت‌گرا بود و معتقد به سازش‌ناپذيري در تجربه‌گرايي است كه هرگز از بيان واقعيت به افراد مافوق خود ترس نداشت. با وجود اين، وي ظاهرا هرگز فرمول جادويي عامل موفقيت بوروكراتيك در واشنگتن را درك نكرد و هيچ‌گاه حامل خبرهاي ناخوشايند نيز نبود. او در ميان افراد مطلع سياست‌هاي دولت بوش، فردي شاخص بود كه واقعيات را عنوان مي‌كرد.

خوشايندترين و در عين حال بحث‌انگيزترين لحظه زندگي او در پاييز 2002 هنگام آغاز جنگ عراق رخ داد. اسكات به عراق پرواز كرد (برخلاف توصيه بسياري از دوستانش) تا در پارلمان بغداد سخنراني كرده و صدام حسين را قانع كند تا به بازرسان تسليحاتي سازمان ملل اجازه بازگشت به عراق را صادر كند و بهانه آغاز جنگ را از بين ببرد. پنج روز پس از پايان سفر وي به عراق، صدام حسين اعلام كرد كه بازرسان بدون هيچ پيش شرطي مي‌توانند به عراق بازگردند. اين امر يك پيروزي فوق‌العاده براي صدام محسوب مي‌شد. با وجود اين، حركت ريتر از سوي دولت آمريكا شديدا مورد انتقاد قرار گرفت و رسانه‌هاي آمريكا نيز تلاش وي را مبني بر جلوگيري از وقوع جنگ محكوم كردند.»
 
از مارس 2003، ريتر انتقاد از جنگ عراق را دنبال كرد و به سخنراني و درج مقالات در اين مورد پرداخت. وي معتقد بود كه به هر حال اين جنگ برنده‌اي ندارد و رنج طولاني را براي مردم عراق به دنبال خواهد داشت. در اين كتاب ريتر به صورت آشكار به عدم توجه كاخ سفيد در زمان بيل كلينتون و جورج‌بوش و بوروكرات‌هاي اطلاعاتي به عدم وجود زرادخانه‌هاي تسليحات كشتار جمعي صدام اشاره مي‌كند.
 
لازم به ذكر است كه با انتشار اين كتاب، تكذيب مطالب منتشر شده نيز از سوي جنگ‌افروزان آمريكايي آغاز شده است.
 
كتاب حاضر در 21 فصل، داستان‌هايي ناگفته‌ از سپتامبر 1991 تا زمان جنگ عراق با متحدين غربي به رهبري آمريكا را افشا مي‌كند.
 
چاپ دوم كتاب «داستان ناگفته‌ عراق» در شمارگان 2100 نسخه، 376 صفحه و بهاي 35000 ريال راهي بازار نشر شد.


نگاهي به كتاب «عوامل موقعيتي تعيين‌كننده گزينش نظام انتخاباتي»
نظام‌هاي انتخاباتي كپي‌نشدني‌اند

چاپ نخست كتاب «عوامل موقعيتي تعيين‌كننده گزينش نظام انتخاباتي؛ مطالعه مقايسه‌اي كلان(2003ـ 1945)» تاليف «كريستر لاندل» با ترجمه عليرضا عياري از سوي مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي منتشر و روانه بازار نشر شد.

كتاب حاضر، مبتني بر مطالعه تطبيقي در نظام‌هاي انتخاباتي است كه ترجمه آن مي‌تواند برگسترش ادبيات سياسي ـ حقوقي كمك شاياني كند. ضمن آن كه تاكيد بر تنوع نظام‌ها، متناسب با اقتضائات داخلي كشورها به اين باور كمك مي‌كند كه نظام‌هاي انتخاباتي كپي‌نشدني‌اند.
 
سال‌هاي بسياري است كه نظام‌هاي انتخاباتي در جهان با تنوع فراوان اجرا و اعمال مي‌شود و مردم با تكيه بر آن در اداره عمومي مشاركت مي‌كنند. نظام انتخاباتي از سويي تنظيم كننده اختيارات حكومت در برگزاري آن و از سوي ديگر، حافظ حقوق مردم و تضمين كننده مشاركت آنان در فرايند حكمراني دولتمردان است. اين نظام‌ها به دلايل متعددي مانند تنوع نظام‌هاي سياسي، سلايق، قوميت‌ها، زبان، سطح فرهنگ، دانش عمومي و ميزان باور مردم بر مشاركت در اداره امور كشور، در جهان بسيار متنوع است. با وجود اين اختلافات، استفاده از تجربيات جهاني در حصول به يك نظام انتخاباتي كارآمد، بسيار ضروري و موثر است.
 
مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي با انتشار اين كتاب، به توسعه ادبيات سياسي در حوزه نظام‌هاي انتخاباتي كمك كرده و در عين حال با انتقال تجربيات جهاني به تكميل نظام انتخاباتي كشور كمك مي‌كند. البته با اين ملاحظه كه چارچوب اساسي نظام انتخاباتي ما در قانون اساسي طراحي شده و هرگونه تكميل و اصلاحي در اين حوزه بايد مبتني بر همين چارچوب صورت گيرد.
 
بخش اعظم تحقيقات انجام شده در نظام‌هاي انتخاباتي با نتايج نظام‌مند آن سروكار داشته است. انتخابات و نظام‌هاي انتخاباتي، بخش‌هاي جدايي‌ناپذير مجموعه‌اي از نهادهاست كه تشكيل دهنده دمكراسي است. از طرفي مجموعه نهادهاي سياسي كه هردمكراسي نوپا ايجاد مي‌كند در موفقيت طولاني مدت هر حكومت جديدي، حياتي و بسيار مهم است، چرا كه اين مجموعه قوانين، بازي رقابت سياسي را تنظيم مي‌كند.
 
برقراري دمكراسي، مساوي است با برقراري نهادها به طوري كه نهادهاي سياسي مستحكم، اهميت ويژه‌اي در توسعه دمكراسي‌هاي پايدار دارد. «لوي دياموند» در اين‌باره تاكيد مي‌كند كه «تنها عامل مهم در استحكام بخشيدن به دمكراسي، جامعه مدني نيست، بلكه نهادينه كردن سياسي است. وجود نهادهاي سياسي در توسعه سياست و روابط سياسي ـ اجتماعي حياتي و ضروري است.» بنابراين تعيين و مشخص كردن حدود فعاليت هريك از اين نهادها، مستلزم لحاظ كردن مسائلي است كه در برگزاري انتخابات و رعايت آن حائز اهميت است.
 
بر اساس مطالب كتاب، قوانين انتخاباتي، مجموعه‌اي از قوانيني است كه از جمله اعلام رسمي برگزاري انتخابات، حق راي و شرايط ثبت‌نام، انتخاب نامزدها، مبارزه انتخاباتي، روش‌هاي راي‌گيري و تعيين نهايي نتايج انتخاباتي را شامل مي‌شود. از بين قوانين نظام انتخاباتي، مرحله نهايي آن به اين موضوعات مي‌پردازد: «شهروندان چگونه راي مي‌دهند؟، شكل برگه اخذ راي، ساختار حوزه انتخاباتي، روش شمارش آرا و تعيين نهايي اين كه چه كسي انتخاب مي‌شود؟»
 
تغيير و تعيين نظام انتخاباتي در همه موارد يك‌سان نيست و گاهي با ناملايماتي روبه‌رو مي‌شود. حتي در زمان تغيير و تحول نيز نهادهاي سابق تمايل دارند دوباره بر سر كار بيايند و در اين راستا نيز تلاش مي‌كنند. دانشمندان علوم سياسي به طور جمعي تاكيد دارند كه سازمان‌هاي انتخاباتي، منعكس‌كننده جنبه‌هاي عميق جامعه و زندگي سياسي در دمكراسي‌هايند. بنابراين اگر كشورها قوانين انتخاباتي خود را هم تغيير دهند، اين تغيير به ندرت صورت مي‌پذيرد. نظام‌هاي انتخاباتي، مبتني بر سياست‌هاي زمان ايجادشان است و تنها زماني تغيير مي‌كند كه تحول سياسي بنيادستيزانه صورت گيرد؛ تحولي كه نظام انتخاباتي وقت را بسيار محدود كند.
 
تهيه و تدوين دستورالعملي خاص براي كشورها در مراحل مختلف انتخابات امكان ندارد و تاكيد مي‌شود كه نظام انتخاباتي تابع اوضاع جمعيتي، منطقه‌اي، قومي، نژادي و عوامل ديگري است كه هريك مي‌تواند در شروع، ادامه و حتي نتيجه كار دخيل باشد. از اين‌رو مترجم اين اثر، پيشنهاد و توصيه مي‌كند كارشناسان و مسوولان دست‌اندركار برگزاري انتخابات، مروري بر اين كتاب داشته باشند.
 
كتاب حاضر در 9 فصل سامان يافته است. مقدمه، طبقه‌بندي نظام‌هاي انتخاباتي، چارچوب نظري، طرح تحقيق، ديدگاه عقلايي، فرهنگ و تاريخ: الگوهاي اشاعه، ديدگاه نهادي، تحليل چندگانه و نتيجه‌گيري، عناوين فصول اين اثرند.
 
در انتهاي اين اثر، چهار پيوست، به ضميمه توضيح آماري نيز درج شده است.
 
چاپ نخست كتاب «عوامل موقعيتي تعيين‌كننده گزينش نظام انتخاباتي؛ مطالعه مقايسه‌اي كلان (2003ـ 1945)» در شمارگان 1000 نسخه، 428 صفحه و بهاي 90000 ريال راهي بازار نشر شد.