فريدون عباسي يكي از دو استادي است كه صبح دوشنبه 8 آذر 89 در تهران مورد سوءقصد ناموفق منافقين قرار گرفت. همزمان، سوءقصد ديگري نسبت به جان دكتر مجيد شهرياري از اساتيد و متخصصان كشور صورت گرفت كه به شهادت وي منجر شد.
نام و چهره فريدون عباسي كه تا پيش از اين بيشتر نزد دانشگاهيان شناخته شده بود در 24 بهمن همان سال با انتصابش به عنوان رييس سازمان انرژي اتمي از سوي رييسجمهور بر سر زبانها افتاد. بعد از آن، اين سوال براي افكار عمومي و صاحبنظران و كارشناسان به وجود آمد كه فريدون عباسي كيست؟
فريدون عباسي دواني كه شش ماه است مسووليت سازمان انرژي اتمي را بر عهده گرفته است در گفتوگوي تفصيلي با ايسنا در پاسخ به اين پرسش كه نام شما براي افكار عمومي تا پيش از سوءقصد به جان شما كه به لطف خدا ناموفق بود، شناخته شده نبود و حال فرصتي است تا از زبان خودتان با شما آشنا شويم، گفت: "مردم با نام و چهره من مثل بسياري از مديران كشور آشنا نبودند، اما بنده در كارهاي اجرايي و علمي فعاليت داشته و دارم."
عباسي پيش از انقلاب فعاليتهاي گسترده سياسي و تشكيلاتي داشته است كه بيشتر آنها در استانهاي فارس و خوزستان متمركز بوده است. پيش از شروع جنگ، مسوول ستاد واگذاري زمين منطقهاي در شمال فارس بوده است و به گفته وي حدود 120 روستا را مديريت ميكرده است.
او كه در كارهاي مهندسي در جنگ تحميلي فعاليت داشته، معتقد است كه "جنگ براي كشور مدير ساخت."
اولين برخورد عباسي با مسايل هستهيي به سالهاي جنگ و وقتي كه او و دوستانش در منطقه دارخوين مقدمات آزادسازي خرمشهر را فراهم ميكردند، باز ميگردد.
او گفت: "در آن منطقه نيروگاه دارخوين دست ما بود. آنجا در كنار بتونريزيها ميرفتم و كارهاي انجام شده را ميديدم اما نميدانستم اينها چه ميخواهد بشوند. فقط ميدانستم كه قرار است آنجا نيروگاه هستهيي ساخته شود."
او در تابستان 1363 براي كارآموزي در رآكتور تحقيقاتي تهران از شيراز به تهران ميآيد. در عين حال همزمان به جبهه جنگ هم رفت و آمد داشته است.
بعد از اخذ فوق ليسانس در جريان جنگ تحميلي يك بار ديگر به جبهه برميگردد و اينبار با توجه به آسيبهايي كه كشور و مردم از حملات شيميايي عراق ديده بودند در زمينه پدافند به فعاليت ميپردازد.
عباسي اظهار كرد:" از آنجايي كه گزارشهايي مبني بر فعاليت عراق در زمينه هستهيي وجود داشت و ممكن بود در صورت دسترسي به آن عليه ايران استفاده كند در بحث پدافند هستهيي وارد شديم. تجهيزاتي را براي تشخيص ايزوتوپهاي مختلف سفارش داديم و ايستگاههاي هواشناسي را تجهيز كرديم به طوري كه در جبههها پايشگرهاي هستهيي (مونيتورينگ هستهيي) داشته باشيم تا اگر در جبهه مواد آلودهاي وجود داشته باشد يا طرف مقابل بخواهد سلاحي را در اين زمينه عليه ما استفاده كند، كشف كنيم و يا از آسيبهايش جلوگيري كنيم. بعد از آن نيز در اين مسير قرار گرفتيم كه آموزش در زمينه پدافند هستهيي را دنبال كنيم."
او از1370 تا 1385 عضو هيات علمي دانشگاه امام حسين بوده است. وي همزمان در حوزه معاونت دانشجويي وزارت علوم و براي مدتي با بنياد مستضعفان در كارهاي صنعتي فعاليت داشته است.
عباسي سال 85 به دانشگاه شهيد بهشتي ميرود تا در دانشكده مهندسي هستهيي به فعاليتهاي علمي خود ادامه دهد. او همچنين از موسسان انجمن هستهيي ايران است.
آشنايي وي با دكتر مجيد شهرياري به سال 1373 وقتي كه او با معاونت دانشجويي وزارت علوم همكاري ميكرد، برميگردد.
عباسي گفت: "با همراهي دكتر شهرياري براي توسعه آموزش و تحقيقات در دانشگاهها تلاش ميكرديم و در اين مسير به سازمان انرژي اتمي هم كمك ميكرديم. توانستيم در بخش محاسبات و اندازهگيري تابشهاي هستهيي مقدمات لازم را فراهم كنيم و در توسعه آموزش و تحقيقات خوشبختانه موفقيتهايي به دست آورديم؛ به طوري كه امروز براي طراحي و بوميسازي رآكتورهاي تحقيقاتي در زمينه تامين تجهيزات اندازهگيري، حفاظسازي، فيزيك بهداشت و غيره به توان خود تكيه داريم."
وي در پاسخ به اين پرسش كه فكر ميكنيد پيام انتصاب شما به عنوان رييس سازمان انرژي اتمي براي دنيا به ويژه دشمنان كشور پس از اقدام به ترورتان چه بود؟ با بيان اينكه انتصاب بنده در اين جايگاه ناشي از شجاعت شخص دكتر احمدينژاد و تاييد مقام معظم رهبري بود، افزود: "از سويي اين پيام را در بر داشت كه اگر قصد داشتيد اين فرد (فريدون عباسي) را از بين ببريد و در جامعه علمي رعب و وحشت ايجاد كنيد، ما به طريق ديگر آن را پاسخ ميدهيم و در جايگاه حساستري قرار ميدهيم."
رييس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به اين پرسش كه برخي معتقدند حضور شما در اين جايگاه با توجه به سوءقصدي كه به جانتان صورت گرفته است، حساسيتها نسبت به فعاليت سازمان انرژي اتمي را افزايش ميدهد؟ با رد اين مطلب تصريح كرد: بله درست است، اين سوال در جامعه به وجود آمد كه اين افراد چه كساني بودند كه مورد ترور قرار گرفتند؟ خداوند اينطور مقرر كرده بود كه دكتر شهرياري كه تقوا و علمش بيشتر از بنده بود به شهادت برسند و من كه 16 سال با وي همراهي كردم ماموريت داشته باشم ايشان را به ديگران معرفي كنم و آموختههايم از وي را اجرايي كنم."
پيش از ترور هم تجارب اجرايي و علمي مرتبط داشتهام
عباسي خاطرنشان كرد:" بر سابقه من در سپاه تبليغ ميشود. برخي دلسوزان در كشور بودند كه ميگفتند اعضاي سپاه وارد اين قبيل كارها نشوند. اما مگر كساني كه در سپاه پاسداران بودند بيگانهاند؟ سپاه، پاسدار انقلاب اسلامي است. با توجه به اينكه سرمايهگذاري كشور در دوران جنگ به طور كلي و در ابعاد مختلف در سپاه پاسداران نيز متمركز بوده است، عقل حكم ميكند از اين پتانسيل در تمامي ابعاد در كشور استفاده شود. بدون شك اقدام به ترور، بنده را بيشتر به جامعه شناساند، اما به اين معنا نيست كه پيش از اين تجارب اجرايي و تجارب علمي مرتبط نداشته باشم."
رييس سازمان انرژي اتمي درباره اولويتهاي كارياش در آينده در تقسيمبندي جغرافيايي اولويتهايش را اينگونه برشمرد:
5 اولويت كاري سازمان انرژي اتمي
وي گفت:" راهاندازي رآكتور40 مگاواتي اراك، بهينهسازي غنيسازي اورانيوم و توسعه آن در حد مورد نياز، توليد سوخت و بهينهسازي محصولات در كارخانههاي توليد سوخت (FMP, ZPP, …) در اصفهان، تكميل، بهرهبرداري و تعمير و نگهداري نيروگاه بوشهر و برنامهريزي براي صادرات مواد و خدمات تخصصي با نظارت آژانس بينالمللي انرژي اتمي."
توان احداث كارخانه فرآوري سوخت، صدور دانش فني ساخت سانتريفيوژ و تركيبات دوتريمي را داريم
عباسي توضيح داد:" به عنوان مثال با انجام اصلاحات در رآكتور تهران و افزايش معقول تعداد رآكتورها در كشور، ميتوانيم صادركننده راديودارو باشيم. ما قابليت صادرات تركيبات دوتريمي داريم، يعني محصول جانبي كارخانه آب سنگين كه انواع تركيبات دوتريمي است و در آزمايشگاهها و صنايع مختلف شيمي، زيستشناسي و مواد به كار ميرود بيش از نياز داخلي است و قابل صدور است. همچنين در توليد آب تهي شده از دوتريم كه قابليت جلوگيري از رشد سرطان داشته و ميتواند احتمال ابتلا به سرطان را كاهش دهد، توانمند هستيم. از سويي ايران توان احداث كارخانههاي مختلف فرآوري سوخت و صدور دانش فني ساخت ماشينهاي سانتريفيوژ براي كشورهاي متقاضي را دارد."
وي تاكيد كرد: "ما نميخواهيم اقدامي خارج از عرف و قوانين بينالمللي انجام دهيم. در عين حال كه اين اقدامات بر اساس معاهده NPT از حقوق مسلم ايران است و تحت نظارت آژانس انجام خواهد شد."
در ساخت برخي تجهيزات نيروگاهي با دقت بالا، دانش تخصصي لازم داريم
معاون رييسجمهور ادامه داد:" جمهوري اسلامي ايران در تكنولوژي و دانش هستهيي آنقدر توانمند شده است كه ميتواند اقدام به صدور خدمات تخصصي كند. همچنين ميتوانيم با كشورهاي ديگر در اين زمينه سرمايهگذاري مشترك داشته باشيم، چرا كه ما در ساخت برخي تجهيزات نيروگاهي با دقت بالا داراي تبحر و دانش تخصصي لازم هستيم."
عباسي با اشاره به مخالفت برخي كشورها با برنامه هستهيي ايران خاطرنشان كرد:" اين مخالفت به اين دليل است كه دانش و تكنولوژي هستهيي به طور كل توانمندي تخصصي كشور را بالا ميبرد كه اين اتفاق هم افتاده است. اگر الان ميتوانيم به فضا دست پيدا كنيم به خاطر تلاشي است كه در چند سال گذشته در مواد، تجهيزات و ابزار دقيق در هستهيي به دست آورديم. هر كشوري كه در دنيا به فضا دست پيدا كرده است به نحوي قبلا از تكنولوژي هستهيي عبور كرده است و ايران هم الان جزو آن كشورها است."
برخي كارشكنيهاي خارجي باعث كندي كار در رآكتور اراك شده است
رييس سازمان انرژي اتمي در ادامه اين گفتوگوي دو ساعته با ايسنا كه در سالن كنفرانس شهيد شهرياري انجام شد، درباره زمان تكميل و راهاندازي رآكتور 40 مگاواتي اراك گفت:" برنامه ما بر اين اساس است كه كار رآكتور به لحاظ ساختماني و نصب تجهيزات غيرهستهيي هر چه سريعتر به پايان برسد، اما برخي كارشكنيهاي خارجي باعث كندي كار شده است. به طور قطع مديران پيشين سازمان، تلاش خود را در اين زمينه انجام دادهاند. با اين حال با توجه به اينكه اين رآكتور با توان بومي ساخته ميشود سعي كرديم بخش خصوصي كشور را در اين زمينه توانمند سازيم و توانايي بالقوه موجود در آنها را شناسايي و به توان اجرايي تبديل كنيم."
وي در پاسخ به اين پرسش كه رآكتور 40 مگاواتي اراك بايد سال 2009 راهاندازي ميشد، اما بعد به 2012 و الان به 2013 موكول شده است، خاطرنشان كرد: "شايد مديران پيشين سازمان انرژي اتمي بر روي صنعت داخلي به گونهاي حساب ميكردند كه اين تاريخها را اعلام كردند، اما بعد كه وارد كار شدند متوجه شدند صنعت داخلي نياز به حمايت و آموزش بيشتري براي بر عهده گرفتن چنين تعهداتي دارد."
به زودي تجهيزات رآكتور اراك را براي نصب منتقل ميكنيم
عباسي درباره نقش تحريمها در تاخير راهاندازي رآكتور تحقيقاتي اراك اظهار كرد: "معتقدم بيش از تحريم، توان تخصصي داخلي در تاخير تكميل و راهاندازي رآكتور موثر بوده است. هر چند شركت داخلياي كه پذيرفته است به عنوان مثال محفظه داخلي رآكتور را بسازد شجاعت به خرج داده و براي انجام اين كار هم برنامهريزي كرده است و تجهيزات خاص مورد نياز را ساخته يا تامين كرده است، اما طبيعي است كه اين روند زمانبر است. با اين حال در حال حاضر شركتهاي مورد نظر توانمند شدهاند. ما به زودي تجهيزات ساخته شده را به رآكتور منتقل و نصب ميكنيم. سعي كرديم زمان را مديريت كنيم تا در عين رعايت استانداردهاي ايمني در نيروگاهها و رآكتورها در كوتاهترين زمان كار ساخت و آمادهسازي رآكتور را انجام دهيم و منتظر سوخت و آب سنگين باشيم."
لزومي نميبينيم در توليد آب سنگين سرمايهگذاري بيشتري داشته باشيم
وي افزود: "لزومي نميبينيم در توليد آب سنگين، در چند سال آينده سرمايهگذاري بيشتري داشته باشيم. كارخانه موجود توليد آب سنگين پاسخگوي نياز كشور است. ظرفيت كنوني كارخانه آب سنگين اراك 17 تن در سال است و توليدات چند سال گذشته را نيز در انبار نگهداري ميكنيم."
تابستان آينده رآكتور40 مگاواتي اراك با سوخت مجازي تست ميشود
عباسي درباره ساخت سوخت رآكتور تحقيقاتي اراك گفت: "قبلا نمونهاي از سوخت براي اين رآكتور ساخته شده است. اما ساخت سوخت اصلي و يا مشابه با دقت لازم زمانبر است. با توجه به بالا رفتن توان و دقت در كارها براي ساخت سوخت مشكلي نداريم. در حال حاضر بر روي ساخت سوخت مجازي تمركز كردهايم تا انشاءالله در تابستان سال آينده سوختهاي مجازي را در داخل محفظه رآكتور كه تا آن موقع نصب خواهد شد، قرار دهيم و آزمايشهاي اوليه را آغاز كنيم."
وي گفت: "براي ساخت سوخت مشكل توليد UO2 با گريد سراميكي حل شده و كارخانه مربوطه در حال توليد آن است. 150 مجموعه سوخت بايد براي رآكتور آب سنگين اراك آماده شود كه به طور طبيعي ساخت آن يك تا دو سال به طول ميانجامد.
رييس سازمان انرژي اتمي با اشاره به رعايت مسايل ايمني در رآكتور اراك با توجه به بومي بودن طراحي و ساخت اين رآكتور اظهار كرد: "ما براي اولين بار ميخواهيم چنين رآكتوري را تجربه كنيم و بايد احتياط كنيم. اگر بتوانيم در تابستان آينده رآكتور را با سوخت مجازي تست كنيم، ميتوانيم زمان بهرهبرداري رآكتور را دقيقتر اعلام كنيم. در حال حاضر سال 2013 براي راهاندازي رآكتور اعلام شده است."
هرمن ناكارتس از تاسيسات هستهيي ايران بازديد داشت نه بازرسي
اگر آژانس نشان دهد تحت تاثير فشار كشورهاي متخاصم نيست همكاري بيشتري خواهيم داشت
عباسي در پاسخ به اين پرسش كه چرا ايران فراتر از تعهداتش در چارچوب پادمان جامع در اجازه بازرسي و بازديد و يا اعلام اقدامات و فعاليتها زودتر از موعد مقرر با آژانس همكاري دارد؟ با رد اين مطلب گفت: "ايران در چارچوب پادمان جامع با آژانس همكاري دارد و به سوالاتش پاسخ ميدهد."
وي با اشاره به سفر معاون مديركل آژانس در امور پادمانها به ايران ادامه داد: "وقتي برخي اتباع خارجي براي بازديد از كارخانه و رآكتور آب سنگين اراك به ايران ميآيند يا هرمن ناكارتس، معاون مديركل از تاسيسات هستهيي ايران بازديد ميكنند بازرسي محسوب نميشود؛ بلكه صرف بازديد است. ما براي معاون آقاي آمانو و شخص مديركل آژانس احترام قائليم و اجازه ميدهيم از برخي تاسيسات كشورمان بازديد كنند. بنابراين اين اقدامات همكاري فراتر از پادمان يا اجراي كد اصلاحي 1/3 ترتيبات فرعي موافقتنامه پادمان نيست. هدف از اين اقدامات اين است كه به اين افراد نشان دهيم ما با آژانس مشكلي نداريم. اگر آنها به اين نتيجه و باور برسند كه آژانس از اختيارات لازم برخوردار است و نشان دهند كه آژانس تحت تاثير و فشار كشورهاي متخاصم با ما قرار نميگيرد، ما ميتوانيم همكاري بيشتري با آژانس داشته باشيم."
معاون رييسجمهور با اشاره به هدف ايران از امضاي معاهده NPT گفت: "ما ميخواستيم با جامعه جهاني واقعي هماهنگ باشيم، نه جامعه جهاني خود خوانده. بنابراين اگر آمانو و همكارانشان نشان دهند كه قدرت لازم براي اعتبار بخشيدن به كرسي مديركلي آژانس را دارند و آژانس نقش واقعي خود را بازي كند، به طور حتم ما با آژانس همكاريهاي بيشتري خواهيم داشت."
آمانو بيشتر از البرادعي تحت تاثير غربيها قرار ميگيرد
عباسي در ادامه اين گفتوگو در پاسخ به اين پرسش كه با وجود همكاريهاي مثبت ايران با آژانس لحن و ادبيات گزارشهاي آژانس و شخص يوكيا آمانو درباره فعاليتهاي صلحآميز ايران هر بار تندتر و منفيتر از قبل ميشود، با بيان اينكه شخصيت يوكيا آمانو با مديران قبلي متفاوت است و بايد اين مساله را در نظر گرفت، تصريح كرد: "از سويي آقاي آمانو سابقهاي كه آقاي البرادعي در پرونده هستهيي ايران داشت را ندارد و شايد به كامل نبودن اطلاعاتش از مشكلات منطقه ما وهمراهي كردن با كشورش اين پتانسيل را دارد كه بيشتر تحت تاثير غربيها قرار گيرد. با اين حال ما تلاش زياد و خوبي در آژانس داريم تا كشورهاي عضو جنبش غيرمتعهد و گروه 77 و ديگر كشورها با خواست آمريكا و برخي كشورهاي اروپايي عليه ايران در آژانس همراهي نكنند."
مديركل ميتواند ادبيات گزارشنويسياش را تغيير دهد
وقتي آژانس نسبت به چيزي اطمينان ندارد نبايد آن را در گزارش بياورد
آمانو تا زماني كه روي مطالعات ادعايي با ايران مذاكرهاي نكرده، آن را در گزارش نياورد
وي ادامه داد: "البته ما از آمانو يا هر كس ديگري كه در جايگاه مديركلي مينشيند، انتظار نداريم كه به نفعمان كاري انجام دهد. آمانو ميتواند ادبيات گزارشنويسياش را تغيير دهد و يا تا زماني كه بر روي مطالعات ادعايي با ايران مذاكرهاي نكرده آن را در گزارش نياورد. سالهاست آژانس در گزارش خود مينويسد «آژانس نميتواند درباره مواد هستهيي اظهار نشده در ايران اطمينان داشته باشد» اين جمله ميتواند در گزارشهاي آژانس نيايد. وقتي آژانس نسبت به چيزي اطمينان ندارد لزومي ندارد آن را در گزارش بياورد. بنده اين مساله را به شخص آمانو و معاون وي تذكر دادم. تمام مواد هستهيي ايران تحت بازرسي و نظارت آژانس است."
آژانس براي اطمينان از نبود مواد هستهيي اظهار نشده در ايران، طي دورهاي پنج ساله نظارت كند
عباسي با بيان اينكه به مديركل پيشنهاد كردم براي اطمينان از اينكه ايران مواد هستهيي اظهارنشده ندارد در يك دوره پنج ساله نظارت بر برنامه هستهيي ايران را انجام دهد، افزود: "با برداشتن تحريمها و اجراي تكاليف متقابل ميان طرفين، بدون اينكه به موضوع مطالعات ادعايي و ابعاد نظامي وارد شوند آژانس ميتواند فعاليتهاي هستهيي ايران را به طور كامل تحت نظارت قرار دهد."
اگر آژانس بخواهد ميتوانيم نسبت به كشف تخلفات كشورهاي ديگر اقدام كنيم
وي اضافه كرد:" ما مدعي هستيم اسناد مربوط به اين مطالعات ادعايي جعلي و ساختگي است. اينكه بگوييد ايران مشكوك است دليل طرح برخي مسايل نميشود. اگر آژانس بخواهد ما ميتوانيم نسبت به كشف تخلفات كشورهاي ديگر اقدام كنيم. ما ميتوانيم به عنوان بازوي امين آژانس در اين خصوص وارد عمل شويم."
هيچكس نميتواند ما را از فنآوري هستهيي به دليل داشتن نفت و گاز محروم كند
معاون رييسجمهور با اشاره به مذاكره احتمالي ايران با آژانس در آينده با 1+5 تاكيد كرد: "ايران با بالا بردن سطح تخصصش در توليد سوخت، غنيسازي، راديودارو و توسعه كاربرد پرتوها در زندگي و تكميل رآكتور 40 مگاواتي اراك با آنها مذاكره ميكند. ما طبق مقررات آژانس پايبند به مقررات هستيم، اما پايبندي ما وقتي است كه حقوقمان را در قبال انجام تكاليف مطالبه كنيم. هيچكس نميتواند ما را از داشتن فنآوري هستهيي به دليل اينكه ما نفت و گاز داريم محروم كند."
شرايط مذاكره با آژانس و كشورهاي ديگر با توجه به پيشرفتهاي هستهيي ايران تغيير كرده است
عباسي با بيان اينكه شرايط در مذاكرات با آژانس و ديگر كشورها با توجه به پيشرفتهاي ايران در زمينه هستهيي تغيير كرده است، گفت: "يك روز حرفشان اين بود كه ايران غنيسازي نداشته باشد، الان ميگويند ماشينهاي سانتريفيوژ را ثابت نگه داريد يا توليد سوخت تا غناي 20 درصد را متوقف كنيد. درعين حال مرتب به دنبال آسيب زدن به تاسيسات هستهيي ما از طريق ويروس يا فروش تجهيزات معيوب و غيره هستند. وقتي در اين كارها هم موفق نشدند دوباره به سراغ آژانس رفتند كه پرونده ايران را در آژانس پررنگ كند تا به اين واسطه قطعنامهاي ديگر عليه ايران صادر كنند. ما بايد كارمان را به لحاظ تخصصي جلو ببريم و در آن بخشي كه سازمان انرژي اتمي بايد با بخش سياسي كشور در بحث هستهيي هماهنگ باشد، اقدام لازم را انجام ميدهيم."
پيشرفت در بحث هستهيي فرصتهاي بيشتري در اختيار سياسيون قرار ميدهد
سوخت طبيعي، غنيشده تا 5/3 و غنيشده تا 20 درصد را فقط براي رآكتورهايمان توليد ميكنيم
رييس سازمان انرژي اتمي تاكيد كرد: "ما تمام توانمان در سازمان را بر روي اين مساله متمركز ميكنيم كه سوخت مورد نياز كشور چه سوخت طبيعي يا غني شده تا 5/3 درصد يا غني شده تا 20 درصد را فقط براي رآكتورهايمان توليد كنيم و از سوي ديگر رآكتورهايمان را هم توسعه دهيم و به صدور مواد و محصولات در آينده فكر كنيم. پيشرفت در بحث هستهيي به طور طبيعي سطح مذاكرات سياسي را هم بالا ميبرد و فرصتهاي بيشتري در اختيار سياسيون قرار ميدهد."
وي گفت: "دنيا بايد ايران هستهيي را بپذيرد، آنها نميتواند ما را به عقب برگردانند."
در چارچوب حقوق هستهييمان با آژانس همكاري ميكنيم
عباسي درباره نحوه همكاري با آژانس براي پاسخ به سوالات آژانس گفت: "ايران در چارچوبي كه از حقوق هستهيياش در قبال انجام تكاليفش بهرهمند شود با آژانس همكاري ميكند."
وي در پاسخ به اين پرسش كه در قبال پاسخ به سوالات آژانس درباره مطالعات ادعايي انتظار ايران از آژانس چيست؟ با تاكيد بر اينكه مطالعات ادعايي بيپايه و اساس و جعلي است، در عين حال يادآور شد: پيشنهاد داديم كه در طي پنج سال، آژانس فعاليت و برنامه هستهيي ايران را تحت نظارت كامل بگيرد به شرط آنكه تحريمها از ايران برداشته شود."
تحريم را به فرصت تبديل خواهيم كرد
معاون رييسجمهور درباره تشديد تحريمها و تاثير آن بر برنامه هستهيي گفت: "تحريم را به فرصت تبديل خواهيم كرد. چند سال پيش از سوي انجمن هستهيي از شركتي فرانسوي براي خريد تجهيزات اندازهگيري دعوت به مذاكره كرديم تا براي دانشگاه تجهيزات مورد نظر را تهيه كنيم، اما سادهترين وسايل اندازهگيري را به ما ندادند. از اين رو تصميم گرفتيم تجهيزات مورد نياز را خودمان بسازيم و اين كار با مديريت بنده و دكتر شهرياري انجام شد و الان كشور توان صادرات تجهيزات اندازهگيري هستهيي را دارد. در زمينه سوخت هستهيي، كشور تحريم است، اما غنيسازي و توليد سوخت در كشور انجام ميشود و يا در آب سنگين تلاش زيادي صورت گرفت تا مانع ايران شوند، اما الان به توليدكننده آب سنگين تبديل شدهايم. بخشهاي خصوصي ايران امروز باور كردهاند كه ميتوانند در زمينههاي هستهيي فعاليت كنند."
دنبال تعامل با دنيا هستيم
رييس سازمان انرژي اتمي با بيان اينكه ما به دنبال باز كردن مسير همكاريهاي بينالمللي در زمينه دانش و تكنولوژي هستهيي هستيم، خاطرنشان كرد: "ما به دنبال تعامل با دنيا هستيم. به هر حال مواردي هست كه ما براي عرضه به دنيا در اختيار داريم."
از اساتيد خارجي براي تدريس در كشور دعوت ميكنيم
عباسي در ادامه با بيان اينكه در زمينه آموزش نيروي انساني در سازمان انرژي اتمي برنامه جدي دارد، تصريح كرد: "معتقدم دوره دكتري در سازمان بايد در سطحي بالاتر از دانشگاهها برگزار و سمتگيري تجربي داشته باشد. سازمان انرژي اتمي بايد از نظر مالي و تامين تجهيزات و منابع علمي به دانشگاهها كمك كند. اگر در گوشه و كنار كشور اساتيدي هستند كه از دانش و توان علمي خاص در زمينههاي مختلف هستهيي برخوردارند بايد دعوت شوند و از آنها بخواهيم و كمك كنيم تا دانش خود را در قالب كتاب و مستندات ديگر در اختيار دانشجويان و جامعه علمي كشور قرار دهند. سعي داريم از اساتيد خارجي نيز براي دورههاي فشرده كوتاهمدت دعوت كنيم و در زمينههاي مورد نياز دانشجويان را در دورههاي كوتاه مدت به خارج از كشور اعزام كنيم."
از آمانو براي شركت در مراسم بهرهبرداري نيروگاه بوشهر دعوت كردهايم
رييس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به اين پرسش كه آمانو در آينده نزديك به تهران سفر خواهد كرد؟ گفت: "ما از وي براي شركت در مراسم بهرهبرداري نيروگاه بوشهر دعوت كردهايم و ايشان هم در پاسخ اظهار تمايل كردند، اما هنوز پاسخ قطعي دريافت نكردهام. خوشحال ميشويم در كنار مقامات روسي كه براي بهرهبرداري از نيروگاه بوشهر به ايران ميآيند، مديركل آژانس هم حضور داشته باشد. چنانچه آمانو بخواهد از تاسيسات هستهيي ايران بازديد كند، مانعي وجود ندارد."
به ايمني نيروگاه بوشهر به لحاظ هستهيي مطمئنيم
نيروگاه، اواخر آبان يا اوايل آذرماه به بهرهبرداري ميرسد
وي در پاسخ به اينكه بهرهبرداري كامل نيروگاه بوشهر چه زماني انجام ميشود، با بيان اينكه نميتوانم زمان دقيقي را براي اين كار اعلام كنم، تصريح كرد: " احتمالا اواخر آبان يا اوايل آذر شاهد بهرهبرداري كامل از نيروگاه خواهيم بود."
عباسي ادامه داد: "مهمترين مساله در نيروگاه بوشهر اين است كه بخش هستهيي آن، يعني رآكتور فعال شده است و الان مدتي است كه تحت كنترل است و همه چيز به خوبي كار ميكند. حتي به طور عملي در كارش اخلال ايجاد كرديم كه در تمامي اين مراحل، آزمايشها با موفقيت انجام شد. الان ما به بخش هستهيي و ايمني نيروگاه به لحاظ هستهيي مطمئن هستيم.تلاش ميشود كه تجهيزات غيرهستهيي نيروگاه با هم سازگار شوند."
وي درباره حساسيتها و فضاسازيهاي بينالمللي و منطقهاي درباره نيروگاه بوشهر، تصريح كرد: بنده و مقامات بالاتر بر رعايت استانداردهاي ايمني در سطح بالا درباره نيروگاه بوشهر تاكيد داريم. ما سعي داريم از جديدترين استانداردهاي ايمني روز با همراهي روسها استفاده كنيم."
پيشبيني كرديم مقداري از توليد سوخت تا غناي 20 درصد را تحت نظارت آژانس انبار كنيم
رييس سازمان انرژي اتمي در ادامه گفتوگويش با ايسنا در پاسخ به اينكه ايران قبلا اعلام كرده بود به اندازه نياز رآكتور تهران سوخت 20 درصد توليد ميكند، اما شما اعلام كرديد ميزان فعلي توليد شده را سه برابر خواهيد كرد و روند توليد اين سوخت متوقف نخواهد شد؟ گفت: "ما شاهد تشديد اقدامات خرابكاري در تاسيسات هستهيي كشور بودهايم. در مقابل ما سپرهاي ايمني ايجاد كرديم و اقداماتشان را خنثي كرديم؛ اتفاقا در اين زمينه به دانش و مهارت خوبي دست پيدا كرديم و همين جا اعلام ميكنم ميتوانيم به كشورهايي كه ميخواهند مثل ايران در بحث هستهيي رشد كنند خنثيسازي اقدامات خرابكاري را آموزش دهيم. در عين حال چون ما همواره در معرض خطر هستيم، پيشبيني كرديم مقداري از توليد سوخت تا غناي 20 درصد را انبار كنيم كه اين كار تحت نظر آژانس صورت خواهد گرفت."
برنامه موشكي ايران تدافعي است
امروز ديگر دعواي ما با دنيا بر سر حضور ايران در فضاست
وي درباره چالش ايران با برخي كشورهاي قدرتمند بر سر فعاليتهاي صلحآميز هستهييمان با بيان اين كه فكر ميكنم تا 10 سال آينده مشكلمان با دنيا حل شده است و روندي عادي را در روابط شاهد خواهيم بود، ادامه داد: همانطور كه دنيا ايران را در بسياري از مسائل پذيرفته است، در بحث هستهيي هم خواهد پذيرفت. ديگر دوره تهديدات و اعمال فشارهاي غيرقانوني و زورگويانه در اين مساله تمام شده است. معتقدم در حال حاضر مشكل ما با برخي كشورها بر سر فضا است. آنها در همين اندازه هم ورود ايران به فضا را برنميتابند. بازي آنها بر سر برنامه موشكي ايران به اين دليل نيست كه ما قصد داشته باشيم كشوري را هدف قرار دهيم، چرا كه اساسا برنامه موشكي ايران تدافعي است."
وي همچنين گفت: "ايران در درازمدت برنامه توسعه رآكتورها را در دستور كار دارد كه براي تامين سوخت آنها به توليد سوخت تا غناي 20 درصد نياز داريم."
طراحي رآكتور 5 مگاواتي با توان داخلي رو به اتمام است
رييس سازمان انرژي اتمي درباره آخرين وضعيت طراحي يك رآكتور 5 مگاواتي شبيه رآكتور تهران اظهار كرد: "مقدمات شروع تصميمگيري براي طراحي اين رآكتور بومي رو به اتمام است و به زودي به نقطهاي ميرسد كه آن را به آژانس اعلام كنيم. در عين حال سازمان انرژي اتمي در آينده به غير از رآكتور تهران، برنامه ساخت 4 رآكتور ديگر مشابه آن در كشور را تهيه خواهد كرد. وقتي اين برنامه در دولت و مجلس شوراي اسلامي به تصويب برسد و بودجه آن تامين شود جزئيات را به آژانس اعلام ميكنيم."
توليد سوخت 20 درصد بايد ادامه يابد
عباسي در پاسخ به اين پرسش كه بنابراين توليد سوخت تا غناي 20 درصد سقف مشخصي دارد؟ تاكيد كرد: "بله. وقتي در توليد سوخت به مقدار كافي پيش برويم و از ذخايرمان مطمئن باشيم، دليلي ندارد بيشتر هزينه كنيم. در عين حال بخشي از سوخت يك رآكتور 5 مگاواتي به ميزان مشخصي بايد سالانه تعويض شود، بنابراين توليد سوخت بايد ادامه يابد."
وي درباره تاخير در تامين صفحه سوخت رآكتور تهران كه قرار بود شهريورماه سال جاري به دست آيد و ظاهرا به پايان سال جاري موكول شده است، گفت: "برخي سازندگان داخلي كه تجهيزات ما را تامين ميكنند به دليل مشكلات داخليشان هنوز نتوانستهاند به تعهدات خود عمل كنند. سازمان در رابطه با ساخت سوخت مورد نياز مشكلي ندارد. ما منتظريم تجهيزات را به ما تحويل دهند تا اقدامات لازم را براي توليد انجام دهيم."
وي افزود:" سوخت مجازي در رآكتور تهران آزمايش شده است."
تا پايان سال جاري در تامين راديودارو مشكلي نداريم
رييس سازمان انرژي اتمي درباره خريد راديوايزوتوپ از روسها با بيان اينكه مدتي است فرآيند خريد راديوايزوتوپ از روسها به دليل برخي مشكلات دو طرف قطع شده است، افزود: "در مدتي كه از روسها راديوايزوتوپ خريداري ميكرديم فعاليت رآكتور تهران را قطع كرديم، اما با مشكلي كه به وجود آمد دوباره رآكتور را فعال كرديم و فعلا با مديريتي كه داريم تا مدتي براي تامين راديودارو مشكلي نداريم."
عباسي درباره فعاليت تاسيسات غنيسازي نطنز و افزايش نيافتن روند نصب سانتريفيوژها و غنيسازي گفت: "نظام بر منابع كشورمديريت دارد. دليلي ندارد بودجه كشور از بخشهاي ديگر بدون هيچ توجيهي به سازمان انرژي اتمي داده شود. آنجايي كه دولت بايد كمك ميكرد انرژي اتمي در كشور رشد و توسعه يابد، كمك كرده است و حالا كه رشد خود را كرده، بودجه سالانه آن معقول شده است."
روند فعاليت و توليد سانتريفيوژها اصلاح و بهينهسازي ميشود
وي ادامه داد: "از سويي بعد از سالها منطقي است ماشينهاي سانتريفيوژ و روند فعاليت آنها بهينهسازي شود. در حال حاضر بر روي فرآيند گازدهي به ماشينها كار ميشود و نتايج خوبي به دست آوردهايم. همچنين بر روي ولتاژ ماشينها كار كردهايم و استهلاك را كاهش دادهايم. اگر بتوانيم طول عمر ماشينهاي فعلي را با مديريت درست افزايش دهيم، ديگر دليلي بر نصب ماشينهاي قبلي با راندمان پايين وجود ندارد. از طرفي در نظر داريم شرايط و روند توليد ماشينها را هم اصلاح كنيم و خط توليد جديد مستقر كنيم تا بتوانيم نسلهاي جديد سانتريفيوژ را هم توليد كنيم."
تا پايان سال جاري حتما تعداد سانتريفيوژهاي نسل اول را افزايش ميدهيم
رييس سازمان انرژي اتمي اظهار كرد: "همزمان با بهينهسازي سانتريفيوژها تا پايان سال جاري تعداد سانتريفيوژهاي نسل اول در نطنز را تا حدي كه از توليد مستمر مطمئن شويم افزايش ميدهيم. همچنين به تحقيق در طراحي و ساخت نسلهاي جديد ماشين سانتريفيوژ نيز فكر ميكنيم."
عجلهاي براي استفاده از نسل جديد سانتريفيوژها در فردو نداريم
عباسي در پاسخ به اين پرسش كه در سايت فردو از نسلهاي جديد استفاده خواهيد كرد؟ با رد اين مطلب گفت: "نسل جديد سانتريفيوژهاي ايران هنوز به سطح و اندازه توليد نرسيده است. ابتدا بايد آزمايشهاي لازم دربارهشان انجام شود و با رعايت استانداردها كار را پيش ببريم و عجلهاي دراينباره نداريم."
UCF در حال فعاليت است
وي در ادامه اظهار كرد كه كارخانه UCF اصفهان در حال فعاليت است و روند عادي را طي ميكند.
در غنيسازي عقب نيستيم
تا 3 سال آينده مجتمعهاي سوخت در نوع سوخت رآكتور بوشهر را توليد ميكنيم
وي اضافه كرد: "هنوز سايت نطنز را تكميل نكردهايم و دليلي ندارد با اعلام سايتهاي جديد در حال شناسايي زودتر از موعد مقرر و اعلام به آژانس حساسيت بيمورد به وجود آوريم. الان در غنيسازي عقب نيستيم و معتقدم جلو هم هستيم. با توجه به شرايطمان در توليد مجتمعهاي سوخت تا 3 سال آينده ميتوانيم مجتمعهاي سوخت در نوع سوخت رآكتور بوشهر را توليد كنيم."
عباسي تاكيد كرد: "مديريت منابع در چشمانداز هستهيي كشور بسيار حائز اهميت است. معتقدم نبايد همه منابع كشور را زودتر از زمان مقرر در برنامه و فعاليتهاي هستهيي مصرف كنيم."
"گام به گام" در اختيار سازمان قرار گرفته است
اگر اين طرح موجب پايمال شدن حقوقمان شود آن را نخواهيم پذيرفت
معاون رييسجمهور درباره طرح "گام به گام" روسيه كه براي گشايش فضاي مذاكراتي بين ايران و 1+5 ارايه شده است، گفت: "اين طرح در حال بررسي است و نظراتي هم متقابلا ارايه شده است. همچنين اين طرح در اختيار سازمان قرار گرفته است و به اتفاق كارشناسان مربوطه در حال بررسي آن هستيم و نظرمان را به مركز تصميمگيري در اينباره ارايه خواهيم كرد. مطمئنا نظام در اين مساله به يك نظر واحد خواهد رسيد."
وي خاطرنشان كرد: "بدون شك هر طرحي بايد حقوق هستهيي ايران را محفوظ نگه دارد. اگر اين طرح موجب پايمال شدن حقوقمان شود آن را نخواهيم پذيرفت."
عباسي درباره برخي اخبار مبني بر تغيير سخنگوي سازمان انرژي اتمي با رد اين مطلب گفت: "در حال حاضر سخنگوي سازمان در جاي خود باقي است."