یک عضو شورای عالی بورس دلایل توقف طولانی مدت نماد و بلاتکلیفی نخستین بانک مجازی ایران را تشریح کرد.
فضل الله معظمی با اشاره به روند آغاز به کار بانک آرین گفت:بانک مرکزی در ابتدا اجازه ثبت بانک آرین را صادر کرد و پس از این موضوع بانک مزبور در اداره ثبت شرکت ها به ثبت رسید، اما متاسفانه پس از طی این روند، برخی از مسائل که هیچ ربطی هم به این بانک نداشت، موجب شد که وضعیت این بانک مجازی بلاتکلیف بماند.
وی ضمن تاکید بر لزوم ایجاد بانک های مجازی در ایران گفت: هر چند کشور ما تجربه ای از حضور بانک های مجازی ندارد اما به نظر می رسد که راه اندازی حداقل یک بانک از این نوع می تواند تجربه مفیدی در کاهش قیمت تمام شده پول در صنعت بانکداری را به ثبت برساند. به هر حال این نوع بانکداری پدیده جدیدی است و به اعتقاد من بانک الکترونیکی آرین می تواند تجربه خوبی را برای صنعت بانکداری کشور به ارمغان بیاورد. آن موقع ما می توانیم به همه زوایای این نوع بانکداری به شکل مناسبی نگاه کنیم.
معظمی ادامه داد: در شرایط کنونی که بانک مرکزی برای راه اندازی نخستین بانک مجازی مجوز ثبت صادر کرده وحتی سهام آن هم از ابتدا وارد بازار سرمایه شده است، منطق حکم می کند که بانک مرکزی کار راه اندازی نخستین بانک مجازی ایران را هم به سرانجام رسانده و سهامداران این بانک را از بلاتکلیفی دربیاورد.
وی خاطر نشان کرد: پیش از این، سهام و حق تقدم این بانک در بورس خرید و فروش می شد و خیلی از مردم سهام این بانک را خریده اند و تجربه نشان داده که مردم اصولا به نهادهای دولتی اعتماد می کنند و نام بانک مرکزی برای مردم دارای اعتبار خاصی است، درست مثل بورس که وقتی شرکتی را پذیرش می کند مردم می دانند که آن شرکت دارای حداقل های لازم بوده است. از این رو نباید کاری کنیم که اعتماد عمومی مردم به نهادهای دولتی خدشه دار شود و به همین خاطر بانک مرکزی باید پاسخگوی اعتماد مردم باشد. البته قطعاً لازم است که بانک مرکزی نظارت دقیقی روی بانکها داشته باشد ولی به هر حال پرداختن به اصل موضوع، یعنی فعال شدن چنین بانکی که مردم در آن سهامدار هستند موضوع بسیار مهمی است.
این عضو شورای عالی بورس در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که این شورا به عنوان بالاترین مقام نظارتی بازار سرمایه چگونه از حقوق 3 هزار سهامدار بانک متوقف شده آرین حمایت می کند، گفت: سازمان و شورای بورس به طور جدی این موضوع را دنبال کرده و خواهد کرد اما تصمیم گیر نهایی در این خصوص بانک مرکزی است. البته ما در مذاکرات جدی خود با این نهاد تصمیم گیر در حوزه بازار پول و سرمایه بر لزوم تعیین تکلیف هر چه سریعتر بانک الکترونیکی آرین تاکید کرده و خواهیم کرد.
خوشبختانه با توجه رایزنی های انجام شده، رئیس کل محترم بانک مرکزی اخیراً در مصاحبه ای به سهامداران بانک الکترونیکی آرین اطمینان خاطر داده اند که این بانک به زودی عملیاتی خواهد شد.
وی در پایان با اشاره به افزایش سرمایه بانک الکترونیکی آرین از 70 میلیارد تومان به 200 میلیارد تومان گفت: بررسی روند تاسیس این بانک نشان می دهد که تمام مراحل لازم از نظر حقوقی به درستی انجام شده و مانعی از این بابت برای شروع به کار بانک الکترونیکی آرین وجود ندارد.
براساس این گزارش، دکتر علی جلالی پدر آی.تی ایران نیز در گفت و گویی با بیان این که رشد اقتصادی ایران درچشم اندازبیست ساله منجربه ده برابرشدن تعداد بانک های سنتی خواهد شد،گفت: تنها راهکار صحیح برای برون رفت ازاین موضوع حرکت درست ما به سمت بانکداری تمام الکترونیکی و مجازی خواهد بود.
وی افزود: درایران هم صحبت ازتاسیس 2 بانک الکترونیکی مجازی مطرح بود، که از این 2 بانک، تنها بانک الکترونیکی آرین تاسیس شد و بنا به گفته رئیس کل بانک مرکزی به آغاز فعالیت نزدیک شده است.
جلالی گفت: آغازبه کاریک بانک مجازی با رویکرد فعالیت بیشتر در داخل کشور به اعتقاد من تا حدود بسیار زیادی موفقیت آمیزخواهد بود.
وی افزود: من درخارج ازکشور بانکی را می شناسم که کاملاً به صورت الکترونیکی کار می کند و تمام پرسنل آن فقط در یک ساختمان مشغول به کار هستند. گردش مالی این بانک به شکل حیرت آوری نجومی است.
به گفته این دکترای آی.تی، بهتر است بانک الکترونیکی آرین با نگاه درست به دایره وظایفش هر چه سریعتر کار خود را شروع کند. او معتقد است که به هرحال ما نیز همانند تمام دنیا باید در کشورمان وجود بانکداری مجازی را تجربه کرده و از مزایای آن در صنعت بانکداری استفاه نمائیم.
او گفت: در داخل کشوراین مهم با کارکارشناسی درست و فرهنگ سازی مناسب خیلی خوب جواب خواهد داد. البته این بانک بایستی خدماتی را ارائه کند که دیگر بانک ها آن خدمات را یا ارائه نمی دهند و یا به علت ساختار خود نمی توانند به صورت مناسب ارائه دهند.
وقتی بانکی مجازی درجهان هست که بدون شعبه 100 میلیارد دلارگردش مالی دارد، پس بانک الکترونیکی آرین هم بدون شعبه می تواند به موفقیت های زیادی دست پیدا کند.
وی خاطر نشان کرد: بسیاری ازمردم حتی دوست ندارند، برای ده دقیقه هم شده پایشان را داخل شعبه بانک بگذارند. حالا با جدی شدن بانکداری الکترونیکی کارخیلی ازمشتریان بانک ها راحت تر خواهد شد.
او گفت: البته من معتقدم درکشورما به خاطراین که برای نخستین باراست که می خواهند بانک مجازی راه اندازی کنند و کاربران اینترنت آن طور که باید تعدادشان زیاد نشده، حضور بیش از یک بانک مجازی امری به صلاح نیست، اما راه اندازی یک بانک خیلی هم با استقبال روبرو خواهد شد. البته باید توجه داشته باشید که بانکداری مجازی صرفاً از طریق اینترنت فعالیت نمی کند بلکه از کلیه کانالهای ارتباطی نظیر خطوط تلفن زمینی، موبایل و ... نیز خدمات خود را ارائه می نماید. وی تصریح کرد: من یک محقق این امرهستم که سالیان درازی در این حوزه فعالیت تخصصی داشته ام و به عنوان یک پژوهشگرحاضرم تجربیات خودم را در اختیار علاقمندان به این صنعت قرار دهم.
در این خصوص،شاهین شایان آرانی کارشناس ارشد اقتصادی هم می گوید: ایران در حوزه راه اندازی بانکداری تمام الکترونیکی با چالش های زیادی رو به رو بوده است، چالش هایی که شورای پول و اعتبار می توانند این چالش ها را با اتخاذ سیاست های درست و به موقع بر طرف کنند.
وی با اشاره به اینکه تعریف جامع و کاملی از بانکداری تمام الکترونیکی در کشور وجود ندارد افزود : بعضی ها که خواستند در این راه پیش قدم باشند و سرمایه گذاری هایی نیز انجام دادند، حال با چالش و معضلات متفاوتی دست و پنجه نرم می کنند.
آرانی با بیان اینکه بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار باید در این راه پیش قدم باشند نه سرمایه گذاران تصریح کرد : در کشور ما بر خلاف جهت این کار انجام می شود و در حال حاضر سرمایه گذاران بیشتر مشتاق به راه اندازی بانکداری تمام الکترونیک هستند تا بانکداری شعبه ای.
لازم به ذکر است که در دنیا جهت آغاز فعالیتهای جدید و نو در حوزه های مختلف دولت ها با سرمایه های کلان اولیه سعی در بوجود آوردن زیر ساخت های لازم در جهت تشویق بخش خصوصی به سرمایه گذاری در آن حوزه خاص می نمایند.
به نظر می رسد این مرتبه سرمایه گذاران بخش خصوصی تقبل ریسک در راه اندازی فعالیتی نوین در سیستم بانکداری ایران نموده اند ولی نه تنها کمکی به آنان نگردیده بلکه با معضلاتی نیز مواجه شده اند.
امید است این مشکلات هر چه سریعتر با کمک متولیان صنعت بانکداری کشور مرتفع و راه برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در این حوزه هموارتر گردد.