پیشگیری از دیابت بوسیله ویتامینD

مطالعاتی که اخیرا انجام شده گزارش کرده اند که مکمل ویتامین Dسبب کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 به وسیله بهبود عملکرد سلول های تولید کننده انسولین در افراد با استعداد ابتلا به دیابت می شود. دیابت نوع 2 رایج ترین شکل بیماری است که میلیون ها نفر را متاثر می کند مشخصه ی این بیماری قند خون بالا ناشی از عدم پاسخگویی بدن به انسولین (ماده ای که سبب انتقال قند از جریان خون و ذخیره آن در کبد و ماهیچه می شود) است این ماده از سلول های بتا پانکراس تولید می شود.

در این مطالعه که اخیرا صورت گرفته برای درک این مطلب که چگونه ویتامینDسبب بهبود توانایی افراد جهت کنترل قند خون می شود 92 فرد پره دیابتی انتخاب شدند و به 4 گروه تقسیم شدند: گروه1 فقط مکمل کلسیم ، گروه 2 تنها ویتامینD، گروه3 هر دو مکمل و گروه 4 دارونمادریافت نمودند. بعد از گذشت 4 ماه نمونه خون شرکت کنندگان جمع آوری شد و آزمایشات لازم انجام شد . این آزمایشات شامل :1- HbA1c(که شاخص تغییرات سطح قند خون در طولانی مدت است )،2- بررسی عملکرد سلول های بتا .

همانطور که ذکر شد، این شرکت کنندگان مبتلا به پره دیابت بودند به این معنا که اضافه وزن داشتند و سطح قند خونشان از سطح نرمال بالاتر بود اما نه به این اندازه که دیابتی در نظر گرفته شوند (قند خون ناشتا 100-125 میلی گرم در دسی لیتر). محققین دریافتند که ویتامین Dبه صورت معنی داری سبب افزایش عملکرد سلول های بتا در افراد پره دیابتی می شود ، به علاوه سطح Hb1cافراد شرکت کننده در گروهی که تنها از ویتامین Dاستفاده می کردند، به میزان کمی بهبود نشان داد. ولیکن در گروه 1 که تنها مکمل کلسیم دریافت می کردند هیچ گونه تغییری درسلول های بتا پانکراس دیده نشد.

پژوهشگران این مطالعه بیان داشته اند که ویتامین Dسبب بهبود 15 الی 30 درصدی عملکرد سلول های بتا می شود. علاوه بر این، بسیاری از مطالعات نشان میدهند که افراد با سطح پایین ویتامینDدر معرض خطر بالای دیابت هستند. جالب آن که در مطالعه ای که اخیرا در ایران انجام شده است نیز مشاهده شد که مکمل ویتامین Dمی تواند درزمینه کنترل قند خون کمک کننده باشد .

نکته عملی: استفاده از ویتامین Dدر زمینه پیشگیری از پوکی استخوان به عنوان یک ماده اساسی سالهاست که مورد تاکید می باشد. مطالعات اخیر نشان داده که میزان کافی ویتامین Dدر تاخیر انداختن بروز دیابت بویژه در افراد در معرض خطر دیابت می تواند موثر باشد. البته هنوز مطالعات آتی برای توصیه عمومی به تجویز ویتامین Dبرای پیشگیری از دیابت نیاز می باشد.

منبع: American Journal of Clinical Nutrition, 2011