جزئیات طرح پیشنهادی ایران برای حل بحران سوریه

معاون وزیر امور خارجه پیرامون جزئیات طرح پیشنهادی ایران به الابراهیمی تصریح کرد: پیشنهاد ایران مبتنی بر توقف خشونت و ورود به راهکارهای سیاسی است. در مقدمه این پیشنهاد آمده است که توقف هرگونه خشونت و خونریزی در سوریه، مستلزم امتناع طرف های خارجی از حمایت از گروه های مسلح فاقد مسئولیت و افراطی و تروریست است.

به گزارش مهر، حسین امیر عبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه کشورمان آخرین تحولات بحران سوریه در ماه های اخیر و محور گفتگوهای ایران با اخضر الابراهیمی نماینده ویژه سازمان ملل متحد در موضوع سوریه را تشریح کرد.

جزئیات طرح پیشنهادی ایران برای حل بحران سوریه

وی درباره تحولات اخیر بحران سوریه به العالم گفت:  یکی از ابتکارهایی که دو ماه گذشته پیشنهاد شد، طرح محمد مرسی رئیس جمهوری مصر برای برگزاری مذاکرات چهارجانبه بود. اولین دور این مذاکرات در سطح معاونین وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و عربستان در قاهره برگزار شد و ایران در نشست قاهره پیشنهاد کرد که الاخضر الابراهیمی و برخی کشورها به کمیته چهارجانبه اضافه بشوند. این نشست ها در دو مرحله در قاهره و نیویورک با حضور وزرای امور خارجه برگزار شد، ولی نماینده عربستان در دور سوم حضور نداشت. البته دوستان مصری ما نتایج این نشست ها را به اطلاع عربستان رساندند. طبق رایزنی های الاخضر الابراهیمی و کمیته چهارجانبه، قرار شد که براساس پیشنهاد ایران هر یک از طرف ها ابتکار سیاسی خود را برای پایان دادن به بحران سوریه ارائه بدهند. جمهوری اسلامی ایران با توجه به این که از ابتدا راه حل سیاسی را بهترین راه برای برون رفت از بحران و مشکلات سوریه می دانست، طرح خود را ارائه کرد علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران در نشست نیویورک پیشنهاد ایران را به الاخضر الابراهیمی و اعضای  کمیته چهارجانبه ارائه کردند که ما دیروز نظرات الابراهیمی درباره پیشنهاد ایران را دریافت کردیم.

معاون وزیر امور خارجه در ادامه پیرامون جزئیات طرح پیشنهادی ایران به الابراهیمی تصریح کرد: پیشنهاد ایران مبتنی بر توقف خشونت و ورود به راهکارهای سیاسی است. در مقدمه این پیشنهاد آمده است که توقف هرگونه خشونت و خونریزی در سوریه، مستلزم امتناع طرف های خارجی از حمایت از گروه های مسلح فاقد مسئولیت و افراطی و تروریست است. در پیشنهاد ایران، توقف خشونت و برقراری آتش بس به عنوان اولین، ضروری ترین و فوری ترین نیاز برای کمک به برقراری امنیت در سوریه تا پرداختن به روش های دمکراتیک از جمله برگزاری نشست های مشترک با حضور نمایندگان آحاد مردم سوریه، معارضان داخلی و دولت تأکید شده است تا  دوره ای انتقالی در سوریه براساس توافقات این نشست های فراگیر آغاز شود  و متعاقبا انتخابات پارلمانی برگزار شود و بحران سوریه توسط خود مردم سوریه و با توافقات آنها و به دور از دخالت های خارجی حل شود.

وی در مورد ترکیب و تعداد مخالفان مسلح سوری گفت: جمعیت سوریه 23 میلیون تا 26 میلیون نفر است و تعداد کسانی که به اسم معارضین با حمایت مالی و تسلیحاتی طرف های خارجی سلاح به دست گرفته اند و برخلاف رویه معارضین سیاسی رفتار می کنند و باعث کشته شدن مردم سوریه می شود، حداکثر 50 تا 60 هزار نفر است؛  و به اذعان طرف های خارجی بخشی از این 50 تا 60 هزار نفر هم از بیرون وارد سوریه شده اند. پس این معارضین چگونه می توانند نماینده جمعیت 23 میلیون تا 26 میلیون نفری سوریه باشند؟ گفتگوهای ملی در سوریه مبتنی بر مذاکره نمایندگان طوایف و قومیت های مختلف، معارضین داخلی که مقبولیت مردمی دارند و نظام این کشور می باشد. چگونه می توان به گروه موسوم به ارتش آزاد اعتماد کرد؟ گروهی که 47 زائر ایرانی را ربوده و اقدامات تروریستی انجام می دهد و گروگان گیری می کند و ادعا دارد که جانشین نظام حاکم خواهد بود. یعنی چنین گروه هائی ابتدائی ترین فاکتورهای تشکیل حکومت را ندارند. ما باید بین مردم واقعی سوریه که طیف عظیمی از جمعیت معارضین، قومیت ها و طوایف را تشکیل می دهند؛ و گروه های تروریستی و گروه هائی که از کشورهای خارجی وارد سوریه شده اند و جنگ و خونریزی به راه انداخته اند، فرق قائل شویم.

عبداللهیان در ادامه درخصوص ماهیت اقدامات گروهک موسوم به ارتش آزاد و محتوای مذاکرات ایران با معارضین سوری تصریح کرد:این گونه نیست که ارتش آزاد برخی از مناطق را تحت سیطره خود گرفته باشد. این گروه عملیات پارتیزانی انجام می دهد و این عملیات الان به مناطق مرزی کشیده شده است و گروه های مسلح از جمله ارتش آزاد در حمص ، حلب ، حماه و دمشق حرکات  منسجمی ندارند . دولت سوریه اشراف خوبی در مقایسه با گذشته بر اوضاع دارد . ایران اصولا طرح  خود را بدون مشورت با سوریه ارائه نکرده است . طرح ایران طبق تعامل و رایزنی دقیق با سوریه ارائه شد . ما در همه اقداماتی که در قبال سوریه انجام می دهیم ، نظر بشار اسد رئیس جمهوری سوریه را اخذ می کنیم . ما با همه طرف های معارض سوریه در ارتباط هستیم و هدفمان این است که طرف های معارض با نظام سوریه به دور از دخالت طرف های خارجی برای حل بحران این کشور مذاکره کنند.

ما در مذاکرات خود با معارضین سوریه صراحتا اعلام می کنیم که هدفمان متوقف کردن خشونت ها و کاهش خسارات مردمی به حداقل است و از مردم و اصلاحات بشار اسد قویاً حمایت می کنیم . الاخضر الابراهیمی نیز طرح ایران را که به برون رفت از بحران سوریه کمک می کند ، مورد تأیید قرار دادند و بشار اسد و مقامات ذیربط سوریه نیز از طرح ایران مطلع هستند و ما نظرات آنها را اخذ کرده ایم . ما آماده دریافت پیشنهادات تکمیلی بشار اسد ، مصر ، عربستان ، ترکیه و الاخضر الابراهیمی درباره طرح ایران هستیم   و با عراق به عنوان رئیس اتحادیه عرب و ونزوئلا به عنوان عضو تروئیکای نم در ارتباط هستیم .

عبداللهیان در مورد واکنش ترکیه و عربستان به طرح پیشنهادی ایران گفت: برخی مقامات عربستان و ترکیه همچون گذشته بر راهکارهای غیرسیاسی تأکید می کنند و در خصوص مطالبی مانند تغییر نظام سوریه یعنی تغییر نظام بشار اسد اصرار دارند. ما بارها در نشست های مختلف به مقامات عربستان و ترکیه اعلام کرده ایم که ما و شما نمی توانیم تعیین کنیم که چه کسی در سوریه رئیس جمهور باشد یا نباشد، زیرا این امر توهین به شعور مردم فهیم سوریه است. خود مردم سوریه باید پس از توقف خشونت ها و دخالت های خارجی و در روندی دمکراتیک نسبت به آینده کشورشان تصمیم بگیرند . همه طرف ها از جمله آمریکا و غرب به این جمع بندی نزدیک می شوند که اولا راهکار بحران سوریه صرفا سیاسی است ثانیا ارسال اسلحه به سوریه و حمایت از گروه های مسلح وضعیت این کشور را بدتر کرده است که این امر باعث انتقال ناامنی به همسایگان سوریه یعنی ترکیه، لبنان، عراق و اردن شده است. مقام معظم رهبری در زمان برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در دیدار بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد و مقامات برخی کشورها فرمودند که نظام سوریه مخالفانی دارد و طرف های خارجی با حمایت مالی، تسلیحاتی و سیاسی از مخالفان می خواهند که نظام را ساقط کنند که اگر این الگو در اسپانیا، ایتالیا، یونان و سایر کشورها تکرار شود، وضعیت اروپا بدتر از وضعیت سوریه خواهد بود. بازیگران منطقه ای باید آینده نگری داشته باشند و نباید اجازه بدهیم که الگوهائی شکل بگیرد که امنیت را در کل جهان به خطر بیندازد.

آن گونه که ما می دانیم، الابراهیمی در حال بررسی مسائل و مشورت با تمامی طرف ها است. الابراهیمی برای توقف خشونتها و آغاز آتش بس تلاش می کند اما آتش بسی که برای طرفین درگیر در سوریه تضمین کننده باشد الابراهیمی هنوز طرح خاص خود را ارائه نکرده است همچنان طرح 6 بندی کوفی انان را در دستور کار خود قرار داده است. ما فکر می کنیم که الابراهیمی تلاش می کند که به صورت متوازن و واقع بینانه به مسائل داخل سوریه نگاه کند و بدون جانبداری از هیچ طرفی وظیفه خود را به عنوان نماینده سازمان ملل انجام بدهد. ما معتقدیم که اگر الابراهیمی دو اقدام را با همکاری بازیگران منطقه ای و بین المللی انجام دهد، موفق خواهد شد اقدام اول توقف خشونت ها و تضمین آن و اقدام دوم برگزاری گفتگوهای ملی.

آینده سوریه به دست مردم آن تعیین می شود

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران معتقد است که مردم سوریه خود  آینده خود را رقم خواهند زد و درباره آن  تصمیم گیری می کنند. آقای بشار اسد به عنوان رئیس جمهوری سوریه اصلاحاتی را در این کشور شروع کرد، تکمیل روند اصلاحات در سوریه امری بسیار  ضروری است. ما بشار اسد را درجنگ 22 روزه و در جنگ 33 روزه در محور مقاومت، فردی فعال و حکومت ایشان را بسیار فعال دیدیم و درچارچوب تقویت بحث مقاومت معتقدیم که وی عملکرد قوی در حوزه مقاومت داشته، اما در خصوص مسائل داخلی سوریه این مردم هستند که واقع بینانه و با فهم دقیق و روشن و با بصیرت بالایی که دارند، نسبت به آینده کشورشان تصمیم خواهند گرفت.

وی در خصوص اظهارات برخی درباره پایان زمان راهکارهای سیاسی  و مسئولیت ایران و اخضر ابراهیمی در این خصوص گفت: در اولین ماه شروع این درگیریهای حقیقتا ساختگی در سوریه برخی از گروههای مسلح در مناره های مساجد مستقر شده و به نمازگزاران روز جمعه شلیک کردند که با پاسخ شماری از نیروهای مسلح درآن روبرو شد.

وی افزود: دو طرف  خطاهایی در آن مقطع انجام دادند اما نکته ای که وجود دارد برخی از بازیگران خارجی و معارضه معتقد بودند که در کمتر از یک ماه بشار اسد سقوط خواهد کرد  برخی نیز سه ماه را مشخص کرده بودند. اما امروز وارد بیستمین ماه درگیریها شده ایم، در شرایطی که اسد بدترین تنش ها و چالشها را پشت سر گذاشته است.

عبداللهیان خاطرنشان کرد: در هفته اول ماه رمضان سال  جاری حرکت انسجام یافته ای از سوی معارضان در دمشق  شکل گرفت که هدف از آن تسلط بر همه نهادها و مراکز دولتی در کمتر از هفتاد و دو ساعت و سرنگون کردن حکومت بود. اما تمامی طرح های امنیتی و نظامی در سوریه که توسط برخی طرفهای خارجی و به اسم حمایت از معارضه تاکنون اتفاق افتاده به بن بست رسیده لذا تنها راهکار موجود، راهکار سیاسی است. حتی کسانی که تصور می کنند با ایجاد منطقه ممنوعه پروازی  و با ایجاد منطقه حائل در سوریه می توانند نقشی را به گروههای مسلح بدهند و شرایط را بر رژیم سخت بکنند؛ دیگر طرفدارانی ندارند. لذا سخن از دخالت نظامی و اقدام ناتو به میان می آید. اما طرفهای مقابل خود به خوبی می دانند که هرگونه اقدام نظامی در سوریه چه تبعات سخت و سنگینی را در سوریه در پی خواهد داشت.

وی افزود: سید حسن نصرالله در سخنرانی اخیر خود اشاره کردند که سوریه ازما درخواست کمک نکرده و در صورت درخواست ما وارد عمل خواهیم شد لذا ورود و مشارکت لبنان به جنگ مشکلات و تبعات زیادی را بر جای خواهد گذاشت که مشکلات به طرفها کمک کرده تا  به راهکارهای سیاسی متمرکز شوند اما برخی درتبلیغات کماکان سخن ازجنگ می گویند و برخی طرفها از جمله رژیم صهیونیستی حتما بر طبل جنگ می کوبد تا از منافع آن استفاده کند.

وی در خصوص نقش ایران در حل تنش میان دو کشور اظهار داشت: ما از لحظه اول دریافت خبر تنش های مرزی میان سوریه و ترکیه تماسهایی داشتیم مثلا دکتر صالحی در تماس های تلفنی با وزرای خارجه دمشق و انکارا بدان اشاره کرد و در سفر دکتر رحیمی به ترکیه نیز این مساله بررسی شد و در رایزنی ها با مقامات عالی سوریه   طرفین را دعوت به خویشتنداری کردیم و معتقدیم تمامیت ارضی سوریه و تمامیت ارضی ترکیه  حتما باید مورد احترام قرار بگیرد و هرگونه سوء استفاده گروههای  مسلح برای به درگیری کشاندن ترکیه و سوریه به  یک جنگ و لو محدود پیش بینی نشده ، باعث ضرر و زیان به ترکیه و سوریه خواهد شد ما به دلیل ارتباط و روابط راهبردی با ترکیه و سوریه اولا با کشته شدگان این حادثه تلخ در ترکیه اظهار همدردی کردیم و ثانیا برای توقف این روند تمامی تلاش های دیپلماتیک خود را به عمل آوردیم و معتقدیم دو طرف باید با هوشیاری و خویشتن داری عمل کنند و فرصت ندهند که گروههای مسلح فاقد مسئولیت با سوء استفاده از شرایط ، چنین تراژدی های غمناکی را د رنوار مرزی سوریه و ترکیه ایجاد کنند.