اگر مسئولان سازمان میراث فرهنگی مدعی هستند که تا آخر سال می توانند 7 و نیم میلیون گردشگر خارجی را جذب کنند، حداقل می بایست آماری را در 6 ماهه اول سال با جزئیاتی که باز هم مدعی هستند، با کمک پلیس مهاجرت و گمرگ به دست آورده اند، را بیان کنند.

مهر: آمار گردشگران خارجی ورودی در سال 91 که از هفت ماه پیش قرار بود توسط معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی اعلام شود، همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد و تا کنون هیچ آماری در این باره منتشر نشده است.

اولین بار حسن موسوی، رئیس سازمان میراث فرهنگی که هنوز چند ماهی از نشستنش بر صندلی ریاست این سازمان نگذشته بود، اعلام کرد در سال 91 شاهد ورود 7 و نیم میلیون گردشگر خارجی خواهیم بود پس از وی، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی تنها آماری که از ورود گردشگران خارجی به کشور ارائه کرد، درباره ورود این گردشگران در نوروز امسال بوده است.

منوچهر جهانیان گفته بود: از 25 اسفند 90 تا 13 فروردین 91 شاهد رشد 48 درصدی میزان ورود گردشگر خارجی به کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بودیم.

این معاون گردشگری در زمانی رشد گردشگر ورودی را رضایت بخش دانسته بود که تعطیلات نوروز که اتفاقا جزو ایام پر گردشگر در ایران محسوب می شود برای گردشگران خارجی زمان نامناسبی برای سفر نیست چرا که هم تعطیلات آنها با ایرانی ها متفاوت است و هم اینکه شهرهای گردشگری کشور در این زمان بسیار شلوغ خواهد بود بنابراین گردشگران خارجی ترجیح می دهند در ایام نوروز به ایران سفر نکنند.

با این حال، این تنها آمار ارائه شده بود و ماهها گذشت اما معاون گردشگری که قول داده بود هر ماه آمار گردشگران خارجی را اعلام کند، این وعده را به ماه بعد موکول کرد.

بالاخره مذاکرات با پلیس مهاجرت جواب داد

حتی در نشست خبری هفته گردشگری امسال نیز که مهمترین اخبار حوزه گردشگری ارائه می شود، لادن جعفری تهرانی مدیرکل ارزیابی، تبلیغات و توسعه گردشگری درباره آمار ورود گردشگران خارجی گفت که آمارها یا باید از گمرک گرفته شود یا از پلیس مهاجرت و یا نیروی انتظامی که در مبادی ورودی مستقرند. همواره این آمارها با یکدیگر ناهمخوان بوده‌اند و ما را سردرگم می‌کردند. سال 86 به این نتیجه رسیدم که پلیس مهاجرت می‌تواند آمار مورد نظر ما را تامین کند؛ ولی متاسفانه هیچ تعاملی بین پلیس مهاجرت و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری وجود نداشت. آن‌ها آمارها را محرمانه می‌دانستند و مجاب کردن‌شان یکی از آرزوهای ما بود.

تهرانی بیان کرد:‌ پس از ارتقای سطح سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پلیس مهاجرت مجاب شد این آمارها را در اختیار ما قرار دهد. حتی اتاقی را به آن‌ها اختصاص دادیم و آن‌ها راضی شدند که ما به‌طور مستقیم از سیستم الکترونیکی‌شان آمارها را برداشت کنیم.

تهرانی که به خبرنگاران امید داد آمار ورود گردشگران خارجی را تا چند روز دیگر با تمام جزئیاتش ارائه کند، در این باره هنوز پاسخگو نیست.

متولیان گردشگری آمار نمی دهند

اکنون بعد از 7 ماه، دفتر آمارگیری و معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی به تماسهای خبرنگار مهر درباره مطرح کردن این موضوع پاسخ نمی دهند. همچنین نامه نگاری های خبرگزاری مهر مبنی بر درخواست تقاضای اعلام آمار گردشگران خارجی ورودی به ایران در سال 91 نیز مدتهاست که در بروکراسی اداری این معاونت ناپدید شده است!

موضوع آمارگیری در معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، همواره مورد نقد کارشناسان گردشگری و خبرنگاران این حوزه بوده و هست چرا که هیچ گاه این معاونت اعلام نکرده است که حتی مشکلاتش در این حوزه چیست از سوی دیگر پاسخگو نبودن در این باره نیز مزید بر علت شده است بنابراین اگر باز هم تیرهای انتقاد به آمار این معاونت روانه شود، بی دلیل نیست.

آنچنان که امین یوسفی، کارشناس گردشگری به مهر می گوید: مگر آمار گردشگران ورودی خارجی به کشور محرمانه است که 7 ماه است سکوت اختیار کرده اند؟

وی می گوید: اگر مسئولان سازمان میراث فرهنگی مدعی هستند که تا آخر سال می توانند 7 و نیم میلیون گردشگر خارجی را جذب کنند، حداقل می بایست آماری را در 6 ماهه اول سال با جزئیاتی که باز هم مدعی هستند، با کمک پلیس مهاجرت و گمرگ به دست آورده اند، را بیان کنند.

یوسفی ادامه می دهد: در همه جای جهان، مبدا، مقصد، مدت اقامت، میزان هزینه کرد و ملیت گردشگران خارجی ورودی به هر کشور واضح و مشخص است اما تا کنون این سیستم در ایران پیاده نشده است با این حال معاونت گردشگری با خوشحالی تمام خبر می دهد که بعد از سالها از مستقل شدن حوزه گردشگری تازه توانسته پلیس مهاجرت را متقاعد به ارائه آمار کند با این حساب باید در پاسخ جواب داد که پس تا به حال چه کار می کردید؟ اکنون که باب همکاری باز شده چرا آمار را محرمانه می دانید؟

با این حال یک استاد دانشگاه معتقد است که آمار گردشگران دردی از صنعت گردشگری ایران دوا نمی کند بلکه درآمد گردشگران مهمتر از آمار آنهاست.

درآمد، بیشتر از تعداد گردشگران مهم است

سیدحسن مطیعی لنگرودی، استاد دانشگاه تهران می گوید: امروزه دیگر تعداد مطرح نیست، این‌که 100 نفر ویترین مغازه‌ای را تماشا کنند و فقط یک نفر خرید کند، فایده‌ای ندارد. ورود گردشگران خارجی به ایران شبیه این مثال است. گردشگران خارجی که به ایران می‌آیند هزینه‌گذار نیستند. ما نیازمند گردشگران هزینه‌گذار هستیم تا در سایه‌ آن‌ها بتوانیم اشتغال و درآمد برای مناطق محروم ایجاد کنیم.

مقایسه تعداد گردشگران خارجی در جهان و گردشگران ورودی به ایران
تعداد گردشگران ورودی در سال 83 (2004)
تعداد گردشگران ورودی در سال 89 (2010)
درصد میانگین رشد سالانه از سال 83 تا 89
تعداد گردشگران ورودی در سال 91 ( 2012)
جهان      763.000.000     940.000.000     3.2 درصد      مشخص نیست (پیش بینی برای ورود 7 و نیم میلیون نفر)
ایران       1.649.479     3.121.281     12.7 درصد        0

طبق آمار ارائه شده از سوی معاونت گردشگری، آمار گردشگران خارجی ورودی به ایران در سال 83، حدود یک میلیون و600 هزار نفر بوده است و این آمار در سال 89 یعنی با 6 سال فاصله دو برابر شده و به میزان سه میلیون و 120 هزار نفر رسیده است.

از سوی دیگر میزان گردشگران ورودی در جهان در سال 2004 حدود 736 میلیون نفر بوده است که ایران تنها یک میلیون و 640 هزار نفر از این تعداد گردشگر را جذب کرده بود. این آمار 6 سال بعد یعنی در سال 2010 به 940 میلیون گردشگر رسیده که رشد 3.2 درصدی را در سطح جهانی نشان می داد. اما ایران در همین سال توانسته بود بیش از سه میلیون گردشگر را جذب کند. با این حال رشد 12.7 درصدی را نسبت به 6 سال قبل دارا بود. با این وجود و با توجه به بررسی روند افزایش ورود گردشگران خارجی، تحقق ورود 7 و نیم میلیون گردشگر خارجی به ایران در سال 91 وعده ای دور از ذهن و تقریبا دست نیافتنی است.

با این اوصاف و با توجه به مشکلات و موانعی همچون کمبود بودجه تبلیغاتی، حذف شبکه های ایرانی از ماهواره ها و قرار گرفتن ایران در فهرست کشورهای ممنوع برای گردشگران خارجی آیا باز هم اصراری به ارائه آمار غیر واقع هست و اساسا چگونه طی 6 سال تعداد گردشگران خارجی ورودی دو برابر شده ولی در فاصله دو سال یعنی از سال 89 تا 91 این آمار به هفت و نیم میلیون گردشگر می رسد؟