به گزارش گروه بین الملل زیست نیوز، اگرچه نفت همچنان منبع انرژی اصلی جهان محسوب می شود، اما پژوهش جدید "موسسه دیدهبان جهان" حاکی از رشد چشمگیر استفاده از زغال سنگ و گاز طبیعی است. مصرف جهانی زغال سنگ در سال 2011 با 5.4 درصد افزایش به 3.72 میلیارد تن معادل نفت رسیده است.
در همین حال، مصرف گاز طبیعی با 2.2 درصد افزایش به 2.91 میلیارد تن معادل نفت رسیده است. زغال سنگ و گاز طبیعی سوختهای اصلی در بازار الکتریسیته جهان محسوب می شوند و از آن جایی که اغلب به عنوان جایگزین یکدیگر استفاده می شوند، روند مصرف آنها نیز باید در کنار هم مورد بررسی قرار بگیرد.
بخش عمده استفاده از زغال سنگ به تولید برق و بخش کوچکتری به تولید فولاد مرتبط است. با توجه به روند افزایشی تقاضا از چین و هند، سهم زغال سنگ در ترکیب جهانی انرژی در سال 2011 به 28 درصد رسیده که بیشترین میزان از زمان ثبت آمار توسط "آژانس بین المللی انرژی" در سال 1971 محسوب می شود.
اگرچه آمریکا همچنان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان زغال سنگ جهان محسوب می شود، اما بیش از 70 درصد تقاضا برای این محصول در سال 2011 از کشورهای خارج از "سازمان همکاری اقتصادی و توسعه" (OECD) بوده است. میزان مصرف در کشورهای غیر عضو این سازمان در سال 2011 با 8 درصد افزایش به 2.63 میلیارد تن معادل نفت رسیده است.
چین به تنهایی تقریبا نیمی از مصرف زغال سنگ جهان در سال 2011 را به خود اختصاص داده است. هند پس از چین بیشترین میزان تقاضا برای زغال سنگ را داشته و پس از عبور از اتحادیه اروپا در سال 2009، سومین مصرف کننده بزرگ زغال سنگ جهان محسوب می شود. آمریکا به رغم کاهش 5 درصدی تقاضا در سال 2011، دومین مصرف کننده بزرگ زغال سنگ جهان باقی مانده و 45 درصد تقاضا در میان کشورهای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه را به خود اختصاص داده است.
تولید زغال سنگ همانند مصرف این محصول به طور عمده در چین متمرکز است. این در شرایطی است که آمریکا بزرگترین ذخایر ثابت شده، معادل 28 درصد از مجموع جهانی را در اختیار دارد. پس از آمریکا، روسیه با 18 درصد، چین 13 درصد، استرالیا 9 درصد و هند با 7 درصد قرار دارند. این پنج کشور در مجموع حدود سه چهارم از ذخایر ثابت شده زغال سنگ جهان را در اختیار داشته و سه چهارم از تولید جهانی زغال سنگ در سال 2011 را به خود اختصاص دادهاند.
در زمینه گاز طبیعی، مصرف جهانی رشد کندتری نسبت به زغال سنگ داشته است. مصرف گاز طبیعی در سال 2011 با 2.2 درصد افزایش به 2.91 میلیارد تن معادل نفت رسیده است. همچنین، مصرف گاز طبیعی در تمامی نقاط جهان به جز اتحادیه اروپا - کاهش 9.9 درصدی را تجربه کرده است - افزایش یافته است.
گاز طبیعی حدود 23.7 درصد از مصرف جهانی انرژی در سال 2011 را به خود اختصاص داده که اندکی نسبت به آمار 23.8 درصد سال 2010 کاهش داشته است. در این میان، مصرف گاز طبیعی رشد چشمگیری در شرق آسیا به رهبری چین (21.5 درصد) و ژاپن (11.6 درصد) داشته است.
تولید گاز طبیعی افزایش بیشتری نسبت به مصرف داشته و با رشد 3.1 درصدی به 2.96 میلیارد تن معادل نفت در سال 2011 رسیده است. آمریکا و روسیه حدود 40 درصد از تولید جهانی این محصول را به خود اختصاص داده و به ترتیب آمار 20 و 18.5 درصدی را در این زمینه ثبت کردهاند. پس از این دو کشور، کانادا، ایران و قطر قرار داشتهاند.
این در شرایطی است که تداوم رشد قوی در حوزههای گاز طبیعی و زغال سنگ به عوامل مختلفی وابسته است. تقاضا برای زغال سنگ می تواند به واسطه معرفی فناوریهای جدید در بخش برق و یا تصویب سیاستهای کاهش مصرف به واسطه اثرات زیست محیطی و سلامت تحت تاثیر قرار بگیرد. نگرانی فزآینده درباره انتشار گازهای گلخانهای و تغییرات آب و هوایی موجب توجه هرچه بیشتر به گاز طبیعی و استفاده از آن به جای زغال سنگ شده است.
از دیگر عواملی که می تواند این منابع انرژی پرطرفدار را تحت تاثیر قرار دهد، نگرانیهای زیست محیطی روز افزون درباره استخراج گاز طبیعی (Fracking) است. همچنین، منابع انرژی تجدیدپذیر نیز می توانند رشد استفاده از این منبع انرژی ارزان قیمت را تضعیف کنند.