قبرس در آستانه ورشکستگی

ایرنا - قبرس در آستانه ورشکستگی قرار گرفته است، شرایطی که به گفته ناظران تحولات غرب نشانه ای تاریخی بر این نظریه است که نظام سرمایه داری با بی رحمی تمام کشورهای ضعیف تر عضو خود را می بلعد.

روز شنبه اعلام شد که مذاکراتی که روز جمعه برای جلب سرمایه گذاری روس ها توسط نیکوزیا آغاز شده بود بدون نتیجه پایان یافته است.

این گفت و گو ها پس از نا امیدی بخش جنوبی و یونانی نشین قبرس از کمک های موثر اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول موسوم به تروئیکا برای رهایی از ورشکستگی اقتصادی، با مقامات مالی روسیه صورت گرفته بود.

بی نتیجه بودن این مذاکرات که کورسویی از امید را شاید ایجاد می کرد اینک خطر ورشکستگی اقتصادی نیکوزیا را بیش از پیش افزایش داده است.

برخی از تحلیل گران معتقدند تعلل روسیه در ارائه کمک ، ناشی از آن است که تصمیمات درباره قبرس بعنوان عضوی از اتحادیه اروپا بایستی از نظر مثبت اتحادیه نیز برخوردار باشد تا در روابط روسیه با اتحادیه اروپا خللی ایجاد نکنند.

ازطرفی اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول موسوم به تروئیکا ازدولت قبرس خواسته اند که 25 درصد سپرده های بانکی افراد را به عنوان مالیات کسر و برداشت نماید که علاوه بر متضرر شدن شهروندان و سرمایه داران این کشور، شرکت های روسی نیز که دراین کشور سرمایه گذاری کرده اند، متحمل زیان های فراوانی خواهند شد.

خواسته اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول موسوم به تروئیکا مبنی بر مالیات بر سپرده های بانکی در این کشور، توسط دولتˈ نیکوس اناستاسیدیسˈ رئیس جمهور قبرس به پارلمان این کشور ارایه شد ولی نمایندگان پارلمان این کشور به رغم درخواست مسئولان بزرگترین بانک قبرس از اعضای مجلس این کشورمبنی بر دادن رای مثبت و تصویب این لایحه ، روز جمعه گذشته به این موضوع رای منفی دادند و این امر خشم نظام سرمایه داری را در پی داشته است.

ˈپانیکوس دیمتیریدسˈ، رییس بانک مرکزی قبرس، به سیاستمداران قبرس هشدار داده بود درصورتی که این لایحه تا روز سه شنبه تصویب نشود و قبرس موفق به دریافت وام از اتحادیه اروپا نگردد، این کشور با ورشکستگی کلی مواجه خواهد شد.

قبرس درخواست اعطای وام 10 میلیارد یورویی از اتحادیه اروپا را برای جلوگیری از ورشکستگی مطرح کرده و اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول موسوم به تروئیکا می گویند قبل ازاعطای این وام بایستی دولت نیکوزیا فرمول و راه حل های پیشنهادی آنان را برای کسب درآمد 5 میلیارد و 800 میلیون یوروی مورد نیاز برای تامین بودجه سال جاری میلادی خود را به مرحله اجرا بگذارد.

دولت یونان در یک اقدام سریع نسبت به خرید بانک های قبرسی فعال در یونان اقدام کرد تا شهروندان یونانی که در این بانک ها سپرده دارند با مشکلاتی مواجه نشوند و از طرفی کمکی هم به دولت نیکوزیا کرده باشد.

بانک قبرس، به عنوان بزرگترین بانک داخلی، از دولت این کشور خواسته است تا باردیگر با مقامات اتحادیه اروپا مذاکره کرده و با آنها به تعامل برسند؛ بر اساس این تعامل دولت قبرس باید از حساب های پس انداز بیش از 100 هزار یورو ، بیش از 25 درصد مالیات مالیات بگیرد.

عکس العمل شدید مردم و همراهی نمایندگان با خواست آنان و مخالفت با خواسته نامعقول نظام سرمایه داری باعث شده که نمایندگان پارلمان با رای منفی به این طرح و خواسته نظام سرمایه داری و تروئیکا، راه مجادله و مبارزه را با این نظام سلطه گر برگزیند.

بانک مرکزی اروپا تهدید کرده است اگر قبرس تا روز دوشنبه در مورد وام از اتحادیه اروپا به توافق نرسد، حمایت های خود را از بانک های این کشور متوقف و در نهایت نیکوزیا را از واحد پول یورو اخراج می کند.

نیکوزیا ابتدا وضع مالیات بر سپرده های بانکی را در ازای کمک مالی اتحادیه اروپا رد کرد و با روسیه وارد مذاکره شد، تا سرمایه گذاران روسی را به سرمایه گذاری بیشتر در بخش بانکداری و ذخایر گازی ترغیب کند.

روس ها میلیارد ها دلار در صنعت فلج شده بانکداری قبرس سرمایه گذاری کرده و بخش اعظمی از سپرده های بانکی در قبرس را سرمایه گذاران روسی به خود اختصاص داده اند و در واقع دریافت مالیات ازسپرده های بانکی در قبرس، خساراتی را به سرمایه گذاران روسی نیز وارد خواهد کرد.

لایحه جدید تقدیم شده به مجلس قبرس شامل لزوم تشکیل ˈصندوق همبستگی ملیˈ ˈ محدودیت برداشت مبالغ زیاد از حساب های بانکی افرادˈ در صورت وضعیت اضطراریˈو اختصاص بخشی ازدرآمد ملی از مالیات هابر سپرده های مردم همچنین درآمدهای گازی و ملی سازی صندوق های بازنشستگی نیمه دولتی به صندوق همبستگی ملی.

در حالیکه وام دهندگان اروپایی بخصوص آلمان از سپرده گذاران با سرمایه های بیشتر خواسته اند بخشی از هزینه های سرمایه گذاری مجدد بانک های قبرس را برعهده بگیرند، قبرس از این بابت هراس دارد که اعتبارش به عنوان بهشتی برای بانکداران جهانی کاهش یابد.

از آنجا که بانک های قبرس مقادیر فراوانی از دارایی خود را به خرید اوراق قرضه دولتی یونان اختصاص داده بودند، با آغاز بحران مالی در یونان قبرس نیز با دشواری های فراوان مالی و بانکداری مواجه شد.

حال سئوال اینجاست که چرا قبرسی که تا سال 2004 میلادی ارزش ˈ لیرˈ آن دو و نیم برابر یورو بود، نرخ بیکاری درحد صفر قرار داشت، مازاد درآمد ملی هم داشت و تجارت و اقتصادش رونق خوبی داشت، پس از گذشت 8 سال از عضویت در اتحادیه اروپا و شش سال عضویت درحوزه یورو به کشوری در آستانه ورشکستگی مبدل شده و حتی نظام سرمایه داری و سلطه گران اقتصادی به اعضای خود هم رحم نکرده و بر فشارهای خود براین کشورکه یکی از قوی ترین و پویا ترین اقتصاد آزاد را داشته همچنان می افزایند ؟

آیا سیستم حاکم مالی دراتحادیه اروپا و غرب عاملی است که کشورهای کوچک حتی در جمع خود را نابود می کنند و تحت حمایت کشورهای بزرگی همچون آلمان قرار می دهند ؟ این سئوالاتی است که پس از پیوستن هر کشوری به عضویت اتحادیه اروپا در اذهان عمومی نقش می بندد.

قبرس پیش از پیوستن به اتحادیه اروپا و حوزه یورو ، کشوری به عنوان جزیره آزاد اقتصادی درجهان مطرح بوده و شهروندان این کشور از نعمت مبادلات تجاری آزاد و در آمد سرشار از گردشگران خارجی، برخوردار بودند ولی با پیوستن به اتحادیه اروپا و وضع محدویت هایی که این اتحادیه برای کشورهای کوچک و یا حتی رقیب درجمع خودشان ایجاد می کند به این روز افتاده است.

در حالیکه تمام کشورهای اروپایی که با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند و مکرراً کشورهای بزرگ غربی و بخصوص آلمان را مسبب اصلی مشکلات اقتصادی خود مطرح می کنند، با توجه به این ادعا ها، براستی می توان گفت که تلاش های ناموفق هیتلر برای تسلط بر اروپا از طریق نظامی، به تلاش جدیدی برای حاکمیت نظام سرمایه داری ازطریق اقتصادی مبدل شده تا زمینه را برای تسلیم کردن شهروندان کشوهایی که دارای مشکلات مالی هستند، فراهم و زمینه نفوذ کشورهای بزرگ غربی حداقل درامور اقتصادی این کشورها را فراهم آورد.

* کاهش اعتبارمالی قبرس

در چنین شرایط ، موسسه اعتبار سنجی ˈ استاندارد اند پورزˈ توان و اعتبار مالی قبرس را کاهش داد و اعلام کرد : چنانچه نیکوزیا برای دریافت وام از کشورهای حوزه یورو، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول (تروئیکا) اقدام نکند، با مشکلات مالی جدی روبه رو خواهد شد.

این موسسه رتبه مالی قبرس را دو هفته پیش با یک واحد کاهش، ccc اعلام و روز گذشته نیز یک واحد دیگر توانایی مالی این کشور را یک درجه دیگر کاهش داد و این را زنگ خطری برای اقتصاد بحران زده این کشور ارزیابی کرده است.

کاهش اعتبار مالی آنهم مدت کوتاهی پس برگزاری انتخابات عمومی و در زمانی که مذاکرات و چالش ها برای یافتن فرمولی جهت کمک مالی به دولت نیکوزیا برای رهایی از ورشکستگی اقتصادی در جریان است، توسط تحلیلگران به نوعی حمایت از برنامه های تروئیکا و نظام سرمایه داری و متقاعد کردن دولت راستگرا و محافظه کار نیکوزیا برای انعقاد توافقنامه به منظور دریافت کمک مالی از تروئیکا دارند، تعبیر شده است.

کارشناسان گروه سه عضو تروئیکا با توجه به نابسامانی و ورشکستگی اقتصادی قبرس، عواقب این وضعیت را در صورت دریافت نکردن کمک مالی از سوی این کشور چندی پیش بررسی و بر ضرورت اعطای وام به آن کشور تاکید کرده بودند.

کارشناسان تروئیکا با به صدا درآوردن زنگ خطر برای اقتصاد قبرس به نیکوزیا توصیه کردند هرچه سریعتر، زیر چتر کمک های مالی اتحادیه اروپا، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول قرار گیرد و از این طریق اقدام کمک مالی دریافت کند ، درغیر اینصورت به دلیل مشکلات و بحران مالی، کشور در حالت ورشکستگی قرار خواهد گرفت.

ورشکستگی بانک های اصلی قبرس که شعبه هایی را با 10درصد ذخایر مالی در یونان در اختیار دارند، بیش از هر کشوری یونان را متاثر خواهد کرد.

قبرس بخش زیادی از بحران مالی خود را به مشکلات مالی یونان نسبت می دهد و اعلام کرده است که دست اندرکاران امور بانکی با ارتکاب اشتباه بزرگی بخش عمده ای از سرمایه های کشور را به عنوان اوراق قرضه در بانک های یونانی نگهداشته بودند که با کاهش 50 درصدی ارزش اوراق قرضه یونان، قبرس متحمل ضرر و زیان های فراوانی شد و زمینه را برای ایجاد بحران در این کشور فراهم کرد.

قبرس در ماه ژوئن و پس از آن که دو بانک بزرگ آن متاثر از بحران یونان ، دولت را به کمک فراخواندند، کمک مالی اتحادیه اروپا را خواستار شد.

نیاز مالی قبرس 5/17میلیارد یورو برآورد می شود . این جزیره به درخواست وام دهندگان بین المللی تدابیر ریاضتی را برای کاهش کسری بودجه اش در چهار سال آینده ، به اجرا گذاشت ولی نتیجه ای از اجرای سیاست ریاضت اقتصادی تاکنون حاصل نشده و کشور رفته رفته به سوی ورشکستگی سوق داده شده است.

مانع اصلی دراعطای کمک به قبرس بیش از آن که میزان آن باشد، مخالفت نیکوزیا با حسابرسی یک شرکت خصوصی در مورد رعایت قوانین ضد پولشویی است.

آلمان بیش از سایر کشورها بر حسابرسی این شرکت و رعایت قوانین مذکور در بانک های محلی قبرس اصرار دارد وˈ دیمتریس خریستوفیاسˈ رییس جمهوری پیشین و هیات دولت تمایلی از خود برای امضای توافقنامه جهت دریافت وام از تروئیکا از خود نشان ندادند و آن را موکول به بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری کردند.

درحال حاضرحدود 15% مردم قبرس از معضل بیکاری رنج می برند. این آمار بالاترین نرخ بیکاری در این جزیره از سال 1974 تلقی می شود.

بدهی عمومی کشور هم اکنون 85 درصد درآمد ناخالص ملی را تشکیل می دهد، در حالی که این رقم در مقایسه با پنج سال پیش 35% افزایش یافته است. تولید ناخالص داخلی طی سه ماهه پایانی 2012 نسبت به دوره زمانی مشابه در سال گذشته 3.1% کاهش یافت و بحران اقتصادی تا جایی گسترش یافت که قبرس در ماه می سال گذشته میلادی از بازارهای مالی بین المللی اخراج شد.

قبرس در حال حاضر نیازمند کمک مالی 17.5 میلیارد یورویی است ولی رییس جمهوری پیشین از درخواست و تن دادن به امضای توافقنامه با تروئیکا برای دریافت وام و اجرای خواسته های آنان خودداری می کند.