بیم بی احترامی به حاضران و شرکت کنندگان مانع از آن است که لفظ دیگری را به کار بریم و عجالتا می توان به همین تعبیر «مناظره نازل» اکتفا کرد. با تاکید بر این که از زبان هر یک از حاضران نکات سیاسی و اشارات رسانه ای قابل توجهی شنیدیم اما در مجموع مناظره چنگی به دل نزد.

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - سومین مناظره تلویزیونی در دور جدید به موضوع مطبوعات اختصاص داشت اما به جای آن که اهل رسانه و مطبوعات را سر ذوق آورد تا چند سطر در ستایش آن بنویسیم، ناگزیریم به بیان نکاتی پیرامون آن بسنده کنیم و نتیجه بگیریم مناظره 8 شهریور به شدت نازل بود.

بیم بی احترامی به حاضران و شرکت کنندگان محترم مانع از آن است که لفظ دیگری را به کار بریم و عجالتا می توان به همین تعبیر «مناظره نازل» اکتفا کرد. با تاکید بر این که از زبان هر یک از حاضران نکات سیاسی و اشارات رسانه ای قابل توجهی شنیدیم اما در مجموع مناظره چنگی به دل نزد و به دلایلی که خواهد آمد نازل بود:

1- مشخص نبود که موضوع مناظره دقیقا چیست و بر چه اساسی میهمانان دعوت شده اند؟ 5 شرکت کننده عبارت بودند از: مصطفی کواکبیان ( مدیر مسوول روزنامه مردم سالاری)، محمد رضا راه چمنی(مدیر مسوول روزنامه اسرار)، کاظم انبارلویی(سردبیر روزنامه رسالت)، نظام الدین موسوی( مدیرعامل فعلی خبرگزاری فارس) و سید محمد صفی زاده ( مدیر مسوول روزنامه و دیگر نشریات ابرار).

اگر معیار دعوت، تیراژ و شمارگان باشد حضور برخی قابل توجیه نیست و اگر تاثیر گذاری ملاک باشد نیز باز می توان بر این ترکیب خرده گرفت. این چیدمان در شکل حرفه ای آن می توانست به صورت نمایندگان رسانه های سیاسی، ورزشی، اقتصادی، اجتماعی و هنری باشد. البته نیازی به نام آوردن نیست و مشخص است که در هر ژانر کدام روزنامه ها شاخص و سرآمدند.

2- اگر بحث آزادی مطبوعات و طیف های فکری مرتبط با آن مد نظر بود این ترکیب می توانست (به عنوان مثال) به کار گرفته شود: حسین شریعتمداری(مدیر کیهان)، سعید مرتضوی( قاضی سابق مطبوعات و صادر کننده حکم توقیف ده ها مطبوعه و ده ها روزنامه نگار) و محمد علی رامین (معاون مطبوعاتی سال اول دولت دوم احمدی نژاد که تذکرهای بی سابقه ای به مطبوعات می داد) از یک طرف و ماشاءالله شمس الواعظین ( به نمایندگی از انجمن صنفی روزنامه نگاران)، یک حقوق دان مرتبط با مطبوعات و روزنامه نگاری که حضور او در هر نشریه موجب اقبال مردم به آن می شود.

3- هر چند آقای صفی زاده بیش از حد انتظار ظاهر شد اما پاسخ ایشان درباره «ابرار اقتصادی» و دلیل افول آن دقیق نبود. چرا که می دانیم روزنامه ابرار اقتصادی به سردبیری ایرج جمشیدی و روزنامه ابرار ورزشی با سردبیری اردشیر لارودی اثر گذار بودند و با قطع همکاری با این دو این روزنامه ها به مسیر دیگری افتادند. آقای صفی زاده اما مدعی شد راز موفقیت دیگر روزنامه های اقتصادی وابستگی به دستگاه های دولتی است و ابرار اقتصادی به خاطر مستقل بودن از این قافله جا ماند! ایشان قصد داشت به پاره ای ارتباطات و مناصب قبلی برخی مدیران روزنامه های اقتصادی اشاره کند اما واقعیت این است که روزنامه های اقتصادی به رغم همه انتقاداتی که به خاطر حضور بازاریاب ها دربرخی تحریریه ها شنیده می شود به بخش خصوصی نزدیک تر و کمتر دولتی اند و قاعدتا روزنامه های اقتصادی توضیح خواهند داد.

4- مخاطبان، روزنامه ها را با سردبیران، روزنامه نگاران، ستون نویسان و تحلیل گران می شناسند. تلویزیون اما گویا تنها مدیران مسوول و سردبیران را به رسمیت می شناسد.

اگر هم تلویزیون اصرار دارد تنها با مدیران مسوول گفت و گو کند چرا سراغ ماهنامه ها و فصلنامه های تخصصی نرفتند که مدیران آنها نیز حرف های بسیاری برای گفتن دارند. تلویزیون از یک سو منتقد کارکرد حزبی مطبوعات است و از جانب دیگر سه چهره حزبی را دعوت کرده بود و انگار نه انگار که مجلات متعددی در حوزه های مختلف ادبیات، سینما و علوم انسانی منتشر می شود که جمعی از توان مندترین روزنامه نگاران در آنها قلم می زنند.

5- اصرار بر عیب یابی از میان میلیون ها کلمه و تمرکز بر آنها برای متهم ساختن روزنامه نگاران و تکرار صدباره عبارتی از یک روزنامه نگار کوچیده به خارج از کشور برای تخطئه یک طیف سیاسی یا روزنامه نگاران مستقل جای این پرسش را به میان می آورد که آیا دیگران همه عاری از خطا هستند و تنها روزنامه نگار حق خطا ندارد؟ درست است که در برخی مشاغل حساس مانند مین زدایی اولین خطا آخرین خطاست اما آیا خطای احتمالی یک روزنامه نگار باید سنگین ترین بها را در پی داشته باشد؟

6- اشاره آقای انبارلویی به تیراژ نشریات رشد از این نظر محل خدشه بود که این نشریات بیشتر در واحدهای آموزشی توزیع می شوند و هر چند نشریات قابل اعتنا و تاثیرگذاری هستند اما واقعیت این است که میان نشریه ای که با خرید از دکه یا به صورت اشتراک تامین می شود با نشریه ای که از کانال های آموزشی در اختیار دانش آموز قرار می گیرد تفاوت وجود دارد.

7- اشاره به تعطیلی برخی نشریات درحالی که به گواه آمار برخوردار از حمایت های کلان بوده اند نیز از نکات و نقاط جالب این مناظره بود.

8- درست است که یکی از منابع تامین خبر در مطبوعات خبرگزاری فارس است اما در میان این همه خبرگزاری و سایت خبری آیا تنها همین خبرگزاری شایسته حضور بود یا مدیران به اعتبار سابقه یک روزنامه حاضر شده بود؟

در مجموع می توان گفت نوع چینش و مباحث مطروحه نشان می داد که برای برگزار کنندگان مناظره آنچه در درجه اول اهمیت قرار داشته خروجی مطمئن آن بوده و این که اتفاقا بحث چندانی درنگیرد!

با این اوصاف آیا نمی توان گفت این مناظره نازل بود؟