برنز: گفت‌وگو‌ی اوباما و روحانی پیشرفتی مهم و غیرقابل انکار بود

 نیکلاس برنز گفت‌وگو‌ی تلفنی روسای جمهور ایران و آمریکا را پیشرفتی مهم و غیرقابل انکار در روابط دو کشور دانست.

به گزارش ایسنا، نیکلاس برنز، معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگو با روزنامه گلوبال پست، در پاسخ به این که دستاوردی که در روابط آمریکا با ایران حاصل شده است چقدر اهمیت دارد، گفت: این بدون شک لحظه بزرگی در روابط واشنگتن با ایران و در سیاست خارجی آمریکا است. وقتی باراک اوباما و حسن روحانی روسای جمهور ایران و آمریکا روز جمعه تلفنی با یکدیگر صحبت کردند، این اولین گفت‌وگو‌ی سران دولت‌ها پس از بیش از سه دهه بود. یک روز قبل از آن، زمانی که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در نیویورک دیدار کرد این دیدار آغاز مذاکرات احتمالی اساسی و طولانی مدتی بین دو کشور از زمان دولت جیمی کارتر(رییس جمهور پیشین آمریکا) تا کنون بود.

وی افزود: این چیزی کمتر از دنیایی از تغییر در جهان دیپلماسی نیست. وقتی دولت‌ها درگیر یک جنگ سرد طولانی می‌شوند و روابط رسمی با یکدیگر ندارند و گفت‌وگو‌هایشان بسیار کم است این اتفاقات بزرگترین نوید دیپلماسی را از آن می‌گیرد: امید. تازمانی که دو دشمن قدیمی حاضر نشوند با یکدیگر حتی ملاقات کنند فقدان امید و حداقل پیشرفت بین آنها و همینطور خطر دائمی سوءتفاهم، بی‌اعتمادی و درگیری وجود دارد. همه این موارد روز جمعه تغییر کرد. دو کشور که در آستانه یک جنگ احتمالی درباره برنامه هسته‌یی ایران بودند اکنون متعهد شده‌اند مسیر کاملا متفاوتی را به سمت مذاکرات طی کنند. این پیشرفتی مهم و غیرقابل انکار است.

برنز در پاسخ به این که دولت اوباما چگونه باید در مذاکرات ماه اکتبر با این فرصت جدید در قبال ایران برخورد کند، گفت: جان کری که رهبری مذاکرات را ازجانب آمریکا بر عهده خواهد داشت باید تعادل درستی بین باز بودن و انعطاف‌پذیری از یک طرف و تداوم سرسختی از طرف دیگر برقرار کند.

برنز در ادامه گفت: با توجه به بدبینی جمعی و پارانویای دولت ایران درباره آمریکا، آنها نیازمند نشانه‌های خارجی حاکی از احترام و اطمینان هستند. همانطور که اوباما این کار را در گفت‌وگو‌ی تلفنی‌اش با روحانی انجام داد، کری باید احترام بیرونی نسبت به مردم و دولت ایران را منتقل کند. کری در عین حال باید با صراحت نشان دهد که آمریکا در مذاکرات احساسی برخورد نخواهد کرد. اقدامات روحانی در نیویورک مورد استقبال قرار گرفت و موثر بود و احتمالا نشانه تمایل وی برای ایجاد تغییر در چگونگی تعامل ایران با آمریکا با یکدیگر است. اما بدون مصالحات ملموس ایران در زمینه مسائل کلیدی مانند غنی‌سازی اورانیوم، راکتور آب سنگین اراک و لزوم بازرسی‌های سرزده‌تر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مذاکرات به جایی نخواهد رسید. به همین دلیل آمریکا و اتحادیه اروپا باید در طول مذاکرات تحریم‌ها را در جای خود نگه دارند و تا زمانی که ایران به یک مسیر کاملا متفاوت در اعمالش متعهد نشده است، آنها را کاهش ندهند یا لغو نکنند.

معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه گفت که بسط دادن گفت‌وگو‌های ایران و آمریکا به مسائلی مانند مساله سوریه و افغانستان به واشنگتن اجازه می‌دهد ایران را بیازماید و تصویر واضح‌تری از اینکه آیا تهران حقیقتا به دنبال تغییر در روابط ایران و آمریکا است به وجود آورد.

برنز در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: تیم اوباما باید اسرائیل را نزدیک خود نگه دارد و در جریان همه ابعاد گفت‌وگو‌ها با ایران قرار دهد. تا زمانی که آمریکا پشت میز مذاکرات با ایران است اسرائیلی‌ها از زور استفاده نخواهند کرد. دیدار اوباما با بنیامین نتانیاهو (نخست وزیر رژیم صهیونیستی) در روز دوشنبه در کاخ سفید احتمالا روی نگرانی‌های کلیدی اسرائیل درباره این که آمریکا باید چشم‌هایش را باز نگه دارد، قاطع باشد و تا زمانی که ایران برنامه هسته‌یی‌اش را پیش می‌برد پشت میز مذاکرات با ایران باقی نماند، متمرکز خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه آیا آغاز مذاکرات آمریکا با ایران با ریسک همراه است گفت: بله. ریسک اصلی این است که روحانی نتواند به قولی که در اظهاراتش در نیویورک بیان کرد عمل کند. ایران یک فرهنگ سیاسی یکپارچه ندارد. به نظر می‌رسد روحانی و ظریف حامیان قبلی یک استراتژی جدید با هدف عادی‌سازی روابط ایران با آمریکا و غرب هستند. ولی سپاه پاسداران، بسیاری از روحانیون عالی رتبه و برخی مقامات بلندپایه ایرانی دیدگاه‌های سرسختانه‌تر و محافظه‌کارانه‌تری به ویژه در قبال آمریکا دارند.

معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا افزود: دیپلماسی بین ایران و آمریکا به این بستگی دارد که آیا روحانی می‌تواند تغییرات ملموس در برنامه هسته‌یی ایران و قول اصلاحات را به حقیقت منجر کند یا خیر. در حال حاضر نمی‌توان گفت که روحانی در ایجاد تغییر دائمی در چگونگی عملکرد دولت ایران در 30 سال گذشته موفق خواهد شد یا شکست خواهد خورد.

برنز گفت: ریسک‌هایی که آمریکا در این بحران دیپلماسی با آن روبرو است قابل مدیریت است و تحت الشعاع مزایای احتمالی پایان بن‌بست هسته‌یی و آغاز همکاری مفید با ملت ایران که همچنان قدرت بزرگی در این منطقه حساس خواهد بود، قرار می‌گیرد. تماشای مذاکراتی که پیش رو داریم جالب خواهد بود و این مذاکرات برای امیدهای ما به داشتن خاورمیانه‌ای با ثبات‌تر و آرام‌تر نقشی محوری خواهد داشت.