یک متخصص طب تسکینی با بیان اینکه خبر بد را نباید به طور ناگهانی برای بیمار بازگو کرد، گفت: پزشک بهتر است بعد از آگاه کردن بیمار از تشخیص یا مشکل وی، مدتی در کنار او بماند چون بسیاری از بیماران بعد از شنیدن خبر ناخوشانید تا مدتی دچار شوک می‌شوند.

به گزارش ایسنا، دکتر مامک طهماسبی در ششمین راند اخلاق پزشکی با موضوع "مرگ و مسائل پایان حیات" که در مرکز پِژوهش‌های علمی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شده، اظهار کرد: مراقبتهای پایان زندگی زمانی مطرح می‌شود که امکان معالجه‌ قطعی برای بیمار دیگر وجود ندارد.

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه مراقبت‌های پایان حیات، به معنای افزایش کیفیت زندگی بیمار در حال مرگ است، افزود: کنترل و تسکین درد، برنامه‌های بالینی و کیفیت مراقبت استاندارد در همه‌ جوامع یکسان نیستند و تمامی این موارد به وضعیت جسمانی و فرهنگ بیمار‌ بستگی دارد.

وی با بیان این مطلب که کاهش رنج و حفاظت منافع بیمار از دیگر وظایف پزشک است و هیچ گونه استثنایی برای این اصل حتی در مورد بیماری های لاعلاج، وجود ندارد، گفت: در مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری‌های لاعلاج، وظیفه اصلی پزشک کمک به بیمار برای داشتن بهترین کیفیت زندگی به واسطه کنترل علائم، در نظر گرفتن نیازهای روانی و نهایتا مرگی شایسته و راحت است؛ همچنین پزشکان باید بیماران را از تمامی راه های درمان مزایا و عوارض آن مطلع سازند.

طهماسبی با تاکید بر اینکه پزشک نباید جمله "من نمی توانم برای شما کاری را انجام دهم" برای بیمار به کار ببرد، افزود: پزشکان باید تلاش کنند که در دوره پایان حیات بیمار از اقدامات لازم برای حفظ بقای آنها بهره بگیرد و از اضطراب، ترس، اندوه و ناشی از مراحل پایانی حیات بیمار بکاهد.

وی با اشاره به اینکه پزشکان موظف هستند خبر بد را به بیمار اطلاع دهند، بیان کرد: گفتن "خبر بد" به بیمار باید در یک محیط خصوصی، آرام و در حالت نشسته برای بیمار بازگو شود و هیچ وقت نباید به طور ناگهانی و مانند یک بمب در مورد بیماری او صحبت کرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: پزشک باید با کلمه "متاسفم" جمله خودش را شروع کند مانند اینکه متاسفانه آن چیزی که می خواستیم در آزمایشات شما نشان داده نشده است این آمادگی ذهنی را برای بیمار ایجاد کند که احتمالا خبربدی در جریان است.

طهماسبی بیان کرد: بسیاری از بیماران مایل هستند که از تشخیص اطلاع داشته باشند، درحالی که بعضی از آنها چنین نیستند، آنچه را که بیمار از قبل درباره‌ پیش آگهی بیماری خود می‌داند معلوم کنید.

وی به دانشجویان توصیه کرد: بعد از آگاه کردن بیمار از تشخیص یا مشکل وی، مدتی در کنار او بمانید. ممکن است بعضی از بیماران تا مدتی دچار شوک شود. بیمار را تشویق کنید تا سوال کنند و یا در جلسات بعدی بقیه مشکل وی را بازگو کنید.

طهماسبی در پایان با بیان این مطلب که بیشتر پزشکان در نحوه گفتن خبربد ضعیف هستند، گفت: باید تمامی پزشکان در خصوص نحوه بازگو کردن "خبربد" به بیمار آموزش ببینند.

پزشک باید مهارت‌های لازم را در گفتن "خبربد" کسب کند

در ادامه دکتر علیرضا پارساپور پژوهشگر اخلاق پزشکی بیان کرد: حق بیمار است که از شرایط بیماری خودش مطلع شود؛ همان طور که نگفتن "خبر بد" غیر اخلاقی است نحوه بد گفتن خبر نیز می تواند غیر اخلاقی و عوارض سویی بر بیمار داشته باشد.

وی در ادامه با بیان اینکه نباید تمام اطلاعات در همان مرحله اول به بیمار بازگو شود، گفت: باید در چند مرحله در مورد بیماری فرد صحبت شود تا کمترین آسیب به لحاظ روانی و روحی به بیمار وارد شود و این منوط به این است که پزشک مهارت های لازم را کسب کرده باشد.

پارساپور اظهار کرد: پزشکان براساس شرایط بیمار، قطعیت در تشخیص بیماری و بهره گیری از اطرافیان بیمار، می توانند در نحوه، به چه کسی، چگونه و همچنین زمان گفتن خبر بد به بیمار مهارت داشته باشد.

تماشاخانه