سن بروز یائسگی قابل پیش بینی شد

یائسگی زودرس فرد را در معرض خطر بیماری پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی و عروقی قرار می دهد از این رو پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی بر اساس هورمون آنتی مولرین مدلی را برای پیش بینی سن یائسگی ارائه کردند.

دکتر فهیمه رمضانی تهرانی- مجری طرح در گفتگو با مهر، یائسگی را پدیده‌ای دانست که به طور معمول بین سنین 40 تا 60 سال اتفاق می‌افتد، گفت: این در حالی است که در 10 درصد از خانم‌ها یائسگی قبل از سن 40 سال و یا بالاتر از سن 60 سال اتفاق می‌افتد که با توجه به اینکه امروزه سن ازدواج بالا رفته است از این رو همواره برای خانم ها این مساله وجود دارد که آیا جزء آن دسته از زنان هستند که در معرض خطر یائسگی زودرس هستند و یا یائسگی دیر رس را دارند.

وی با اشاره به عوارض بروز یائسگی زودرس یا دیر رس، اظهار داشت: در یائسگی زودرس فرد در معرض خطر بیماری پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی و عروقی قرار خواهد داشت و یائسگی دیر رس احتمال بروز سرطان‌های سینه و رحم را در افراد افزایش می‌دهد.

مجری طرح خاطر نشان کرد: از این رو در صورتی که افراد بدانند جزء کدام یک از این دسته‌ها هستند می‌توانند از اقدامات پیشگیری استفاده کنند و نسبت به انجام غربالگری و تست‌های تشخیصی مناسب اقدام کنند.

رمضانی، با تاکید بر اینکه تاکنون نه در ایران و نه در جهان روشی برای پاسخ دادن به این سوال که فرد جز کدام یک از دسته یائسگی زودرس و یا دیر رس هستند، نداشتیم، ادامه داد: در این راستا تحقیقات آینده نگر 14 ساله در منطقه شرق تهران انجام دادیم و طی آن خانم‌های تحت مطالعه ما هر 3 سال یک بار تحت معاینات بالینی و آزمایش خون قرار گرفتند.

این محقق، اضافه کرد: براساس نمونه خون 14 ساله آنها سطح سرمی هورمونی به نام هورمون "آنتی مولرین" اندازه گیری شد و بر اساس یک مدل آماری نو و جدید برای اولین بار در دنیا بر اساس میزان این هورمون توانستیم بگوییم که فرد 20 تا 25 ساله احتمالا چه زمانی یائسه می‌شود.

به گفته وی سرم هورمونی آنتی مولرین تنها هورمونی است که توسط بافت تخمدان به طور مستقیم ترشح می‌شود.

رمضانی، با اشاره به میزان دقت مدل پیش بینی سن یائسگی اشاره کرد و توضیح داد: در طی این 14 سال تعدادی از زنانی که در ابتدا یائسه نبودند، یائسه شدند و ما پیش بینی خود را بر اساس سطح سرمی هورمون آنتی مولرین با سن واقعی یائسه آنها مقایسه کردیم و خوشبختانه مشاهده کردیم که مدلی که ارائه شد از  دقت بالایی برخوردار است به گونه‌ای که به طور میانگین بین سنی که ما تخمین ‌زدیم با سنی که یائسگی اتفاق افتاد تنها 6 ماه اختلاف وجود دارد که این امر نوآوری خوبی است.

عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی، با بیان اینکه در این تحقیقات موفق به ارائه جدولی برای پیش بینی سن یائسگی تهیه کردیم، اضافه کرد: در این جدول مشخص کردیم که خانم‌های سنین مختلف زمانی که سطح هورمونی مختلفی دارند احتمالا در چه سنی یائسه می‌شوند.

وی از ادامه این تحقیقات در کشور هلند خبر داد و گفت: هر تحقیقی که انجام می‌شود باید در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد از این رو از سال گذشته به صورت مشترک مطالعاتی را با محققان کشور هلند انجام دادیم و از مدلی که از آنتی مولرین تهیه کرده بودیم در این مطالعات استفاده شد.

رمضانی به بیان اهمیت این مطالعه پرداخت و اظهار داشت: متاسفانه تنها موردی که در نازایی درمان ندارد، نازایی است که فرد در آن تخمک لازم را ندارند و یائسه می‌شود و تنها راه درمانی این افراد استفاده از تخمک‌های اهدایی است که فرهنگ و شرایط روحی خانم‌ها پذیرای این امر نیست و بهتر است از تخمک خودشان که فریز شده به این دلیل که ماده ژنتیکی خودشان را دارند استفاده کنند.

مجری طرح در خصوص سن مراجعه برای انجام این تست گفت: در حال حاضر نمی‌توانیم سن خاصی را پیشنهاد دهیم ولی از آنجایی که سابقه ژنتیکی در یائسگی زودرس نقش مهمی را دارد از این رو اگر فردی در خانواده‌ای با سابقه یائسگی زودرس در بستگان درجه یک دارند باید از اوایل 20 سال این آزمایش را انجام دهد.