مصباح یزدی: در اسلامی سازی علوم انسانی از استنادات قرآنی استفاده شود

رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، بر بهره گیری از مستندات قرآنی در اسلامی سازی علوم انسانی تاکید کرد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه قم، آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی در همایش مبانی کلامی علوم انسانی در سالن همایش مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، افزود: دانشمندان برای حل مسائل مورد نیاز انسان نظریات مختلفی ابراز می‌کنند تا از راه بحث و انتقاد به نتایج واقعی‌تر و عینی‌تر برسند.

وی ادامه داد: باید مشخص کنیم منظور ما از علوم انسانی چه چیزی است، تا مسائل کلامی نداشته باشیم و خدا، پیامبر(ص) و دین ثابت نشود جایی برای تعریف فقه و بسیاری از علوم دینی دیگر باقی نمی‌ماند.

وی افزود: زمانی که از تاثیر علم کلام در علوم بحث می‌کنیم، باید مبانی علوم انسانی را در نظر بگیریم؛ علم کلام از لحاظ مبانی اصول موضوعه، دینی است و از این رو نقش بالایی در علوم دیگر نیز خواهد داشت.

این عضو خبرگان رهبری گفت: فلاسفه میانه خوبی با کلام نداشته‌ و بیان می‌کردند می‌خواهند مسائل کلامی را با اصول موضوعه ثابت کنند و اثبات امور بر اساس اضول موضوعه را جدل می‌دانستند.

وی با اشاره به این که علم کلام از اصول موضوعه دین است از این رو نقش بالایی در علوم دیگر دارد اضافه کرد: باید دامنه علم را وسیع گرفت و در تعریف آن سخاوت به خرج داد و باید تعریف ما از علوم انسانی نیز شامل علوم انسانی رایج نیز بشود.

وی ادامه داد: هیچ علم تجربی با تجربه نمی‌تواند نتیجه‌ای یقینی را اثبات کند و برای بررسی رابطه علت و معلول باید شرایط محیط تجربه را لمس و کنترل کنیم تا عامل دیگری در آن دخالت نکند و این کار به هیچ وجه میسر نیست.

مصباح یزدی افزود: اگر تجربه یقینی را در نظر بگیریم، مسایلی که در علوم پایه مطرح می‌شود ظن قوی نیز ایجاد نمی‌کند و از همین رو است که بین دانشمندان برجسته درجه اول نیز اختلاف عقیده را مشاهده می‌کنیم.

وی اظهار کرد: در علوم انسانی نیز نظریات متفاوتی را بین اندیشمندان شاهد هستیم و این به دلیل آن است که ظنی قوی بوجود نیامده است و در مکاتب مختلف روانشناسی نیز اختلاف عقاید بسیاری نیز شاهد هستیم.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) اضافه کرد: در بحث‌های علمی باید اصول و مفاهیم مشترک وجود داشته باشد و طرفین باید الفاظ را در یک معنا بکار ببرند و بر این مفاهیم نیز توافق صورت بگیرد که در این صورت می‌توانیم تاثیر کلام بر علوم انسانی را تعریف کنیم.

وی با اشاره به این که هر چه اثبات کند خدایی نیز وجود دارد علم است گفت: سپس باید پیامبر خدا و اصول دین را ثابت کنیم و در مورد مسلمانان از روی علم ثابت کنیم قرآن کتاب آسمانی ما است و در این صورت اصلی برای اثبات مسائل دیگر خواهد شد به شرطی که مطلبی که از قرآن استنباط می‌کند دلالت آن قطعی باشد.

عضو خبرگان رهبری افزود: اگر حجیت چیزی با علم ثابت شد می‌تواند اصل موضوعی برای علوم دیگر شود و به دنبال آن مسئله اسلامی‌سازی علوم معنا پیدا می‌کند و پاسخی که به مسائل داده می‌شود مطابق با منابع دینی خواهد بود.

تماشاخانه

نقطه عطف تاریخی در ۷۰۰۰ سال پیش / کشف راز سنگ‌های افراشته کارناک در برتانی فرانسه (فیلم)

گل به خودی پوتین / حمله به یک سد روسی با این خیال که تصور می‌شد اوکراینی است (فیلم)

فیلم های دیگر