تخمه آفتاب گردان منبعی غنی از ویتامین E، اولین آنتی اکسیدان حل کننده چربی میباشد. ویتامینE، در طول بدن حرکت میکند و رادیکالهای آزاد موجود در بدن که به مولکولها و ساختارهایی که حاوی چربی هستن مانند غشاء سلولها(سلولهای مغز) و کلسترول آسیب میرساند را خنثی مینماید.
ویتامینE با حمایت از این مولکولها و بافتها، تاثیراتی ضد التهاب دارد که در باعث کاهش علائم آسم، رماتیسم استخوانی و آرتروز میگردد. (بیماریهایی که رادیکالهای آزاد و التهابات نقش موثری در آنها دارد)همچنین ویتامینE، باعث کاهش سرطان روده، کاهش علائم گرگرفتگی در زنان یائسه و همچنین کاهش پیشرفت عوارض دیابت میگردد.
از دیگر فواید ویتامینE، میتوان به جلوگیری آن از ابتلاء به بیماریهای قلبی ـ عروقی نام برد. ویتامینE یکی از مهمترین آنتی اکسیدانهایی میباشد که در ذرات کلسترول پیدا میشود و از اکسید شدن کلسترول توسط رادیکالهای آزاد جلوگیری مینمایند. زیرا بعد از اینکه کلسترول اکسید میشود، به دیواره رگهای خونی میچسبد و این مراحل اولیه تصلب شریان است و باعث گرفتگی رگ، حمله قلبی یا سکته میشود.
وجود مقدار کمی از ویتامینE در بدن میتواند باعث کاهش ریسک گرفتگی شریانها شود. در واقع، مطالعه بر روی ویتامین E نشان داده است که کسانیکه از ویتامین E در غذای روزانه استفاده میکنند، کمتر دچار مرگ و میر ناشی از سکته قلبی میشوند.
مواد موجود در 100 گرم تخمه آفتاب گردان ویتامین E | 10 ـ 18 میلی گرم |
ویتامینB1(تیامین) | 82/0میلی گرم |
منگنز | 73/0میلی گرم |
منیزیم | 44/127میلی گرم |
مس | 63/0میلی گرم |
سلنیوم | 42/21 میلی گرم |
فسفر | 8/253میلی گرم |
ویتامین B5 | 43/2میلی گرم |
فولات | 86/81 mcg |
کاهش کلسترول بدلیل خاصیت فیتواسترول (phytosterols) تخمه آفتاب گردانفیتواسترول، ماده ای است که در گیاهانی یافت میشود که ساختار شیمیایی بسیار شبیه به کلسترول دارند و وقتی در رژیم غذایی به اندازه کافی باشد به کاهش کلسترول و همچنین کاهش ریسک ابتلاء به سرطان کمک مینماید.
با منزیم موجود در تخمه آفتاب گردان، اعصاب و رگهای خونی را آرامش دهیمتخمه آفتاب گردان منبع خوبی از منیزیم میباشد. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که منیزیم به کاهش فشار خون و سردردهای میگرنی و همچنین سکته قلبی کمک میکند.
منیزیم همچنین برای سلامت استخوانها و بدست آوردن انرژی ضروری است و تقریباً دو سوم منیزیم موجود در بدن در استخوانها یافت میشود.
در بسیاری از سلولهای عصبی، منیزیم بعنوان سدی از ورود کلسیم به سلولهای عصبی عمل میکند. اگر در بدن میزان کلسیم کم باشد، کلسیم به راحتی وارد بدن میشود و فعالیت سلولهای عصبی کم میشود.
کمبود منیزیم در بدن باعث بالا رفتن فشارخون، گرفتگی ماهیچهها ( شامل گرفتگی ماهیچه قلب، راههای هوایی که از نشانه های آسم است) و سردردهای میگرنی و همچنین خستگی و تنش میشود.
خواص داروئیاسانس گل آفتاب گردان برای التیام زخم ها و پائین آوردن فشار خون بكار میرود. اسانس برگ های آفتابگردان خاصیت میكروب كشی دارد. در طب قدیم ایران و در طب چینی از تمام قسمت های گیاه آفتاب گردان استفاده میشود.
در موارد زیر میتوان از این گیاه استفاده كرد و از خواص درمانی آن برخوردار شد:
1) زنگ زدن گوش: مغز ساقه آفتاب گردان را در آب جوش ریخته و مانند چائی دم كنید و روزی سه فنجان از این چایی بنوشید.
2) تقویت معده و پائین آوردن فشار خون: 30 گرم برگهای خشك آفتاب گردان را دم كنید و سه فنجان در روز بنوشید.
3) سرگیجه و ورم صورت، آب آوردن بدن و تسریع زایمان: 20 گرم از گلهای خشك آفتاب گردان را در آب جوش دم كنید و روزی سه فنجان از این دم كرده را بنوشید.
4) درد معده، بیماریهای دستگاه ادراری، یبوست: 30 گرم ریشه خشك شده آفتاب گردان را در آب جوش ریخته و مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد یك فنجان از آنرا سه بار در روز بنوشید.
5) آرتروز و ورم پستان: هنگامیكه آفتاب گردان گل میدهد طبق گل ( قسمت پایین گل كه مانند بشقابی است) را جدا كرده و در آّن انداخته آنقدر بجوشانید كه شیره چسبناكی باقی بماند و سپس این شیره را روی مفصل های دردناك بمالید و ماساژ دهید درد آرتروز برطرف میشود.
برای درمان ورم پستان در زنان شیر ده طبق گل را هنگامیگه گل دانه داده است جدا كنید و در زیر آفتاب خشك كرده و سپس تكه تكه كرده و تفت دهید كه كاملا قهوه ای شود و بعد آنرا خورد كرده بصورت پودر درآورید و این پودر را در آب جوش كه كمیشكر به آن اضافه كرده اید ریخته و این شربت را به مریض بدهید تاشفا یابد.
6) اسهال خونی: برای درمان اسهال خونی تخم آفتاب گردان را ( بمقدار 30 گرم ) در آب ریخته و حدود یكساعت با حرارت ملایم بپزید سپس آنرا با نبات یا قند شیرین كرده و به مریض بدهید.
7) سردردی كه همراه با سرماخوردگی است: 30 گرم تخم آفتاب گردان را در دو لیوان ریخته و بگذارید بجوشد تا نصف لیوان آن باقی بماند و این جوشانده را دوبار در روز بنوشید.
8) بیماری فتق: 30 گرم ریشه تازه آفتاب گردان را با آب وشكر قهوه ای بجوشانید و جوشانده را سه بار در روز بنوشید.
9) سنگ كلیه: حدود یك متر از مغز ساقه آفتاب گردان را در دو لیوان آب ریخته و بگذارید آهسته باملایمت بجوشد تا مقدار آن به نصف لیوان تقلیل یابد آنگاه بمدت یك هفته و روزی یكبار آنرا بنوشید تا از شر سنگ كلیه راحت شوید.
10) زخم، بریدگی و جراحت: مغز و ساقه آفتاب گردان را باید له كرد و مانند پماد روی زخم جراحت گذاشت این عمل خونریزی را بند میآورد و بهبودی را تسریع میكند. سعی كنید گیاه آفتاب گردان را در حیاط خود بكارید و از خواص درمانی آن استفاده كنید.
البته تخم آفتاب گردان را باید به صورت خام استفاده كنید چون بو داده و نمك زده آن دارای خواص ذكر شده در این مبحث نمیباشد.