.png "عصر ایران")
۰۹ آذر ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۹ آذر ۱۴۰۳ - ۲۳:۰۳
فرمانده تحریر الشام وارد حلب شد (فیلم) سفری رویایی به آسمان ها از گنبد مینا
از در که وارد این ساختمان زیبا می شوید، با نگاه به سقف، حلقه ای از کُره ها را می بینید که نمایانگر سیارات آسمان هستند و دور سقف داخل آسمان نما را گرفته اند.
چه احساسی خواهید داشت، وقتی در زیر یک گنبد سفید، سفری به آسمان کنید و پای در «راه شیری» بگذارید. در غبار اطراف مشتری فرو روید و یا به سرخی مریخ نزدیک شوید و در حالی که روی زمین هستند از بالا به آن نگاهی بیندازید.
«صور فلکی» را از نزدیک ببینید و به دب اکبر و اصغر و ستاره سهیل چشمکی بزنید. اطراف اورانوس گشتی بزنید و پا روی خاک ماه بگذارید!
سفر به آسمان؛ آرزوی دیرینه انسان بود که تاکنون شماری کمی از انسان ها توانسته اند به خارج از فضای زمین سفر و آن را تجربه کنند. اما بازسازی فضای کهکشان و رفتار ستاره ها و اجرام آسمانی با توجه به دستاوردهای علمی دانشمندان از گذشته تاکنون، سبب شد که این فضای بی نظیر و به ظاهر غیرقابل دسترس، مانند یک سفررویایی دراختیار انسان ها قرار بگیرد.
«آسمان نما» یا «پلانتاریوم» فضاهایی است که می توانید برای ساعتی در خیال سفر به «کهکشان» در صندلی راحتی بنشینید. بزرگترین آسمان نمای ایران با نام «گنبد مینا» که همان تداعی کننده آسمان بالای سرمان است و در آثار شاعران ایرانی از آن بسیار یاد شده است، اخیراً دربوستان منظومه شمسی تپه های عباس آباد تهران با هدف نمایش نظام جهان هستی، چیدمان خلاقانه یک ناظم و هدفمند بودن جهان افتتاح شده است.
ساختمان این پروژه در انتهای «پل طبیعت» دراین منطقه مانند گل آفتاب گردانی است که به سمت خورشید نگاه می کند. زیبایی این سازه در کنار کاشی کاری های لاجوردی اطراف آن، یک اثر بی نظیر است. گنبد شیشه ای این سازه به رنگ سبز و گلبرگ های فلزی آن، نقره ای رنگ است. در کاشی کاری های اطراف این ساختمان تقریبا مدور، کاشی های لاجوردی و طلایی با معرفی دانشمندان برتر ایران و جهان خودنمایی می کند.
از در که وارد این ساختمان زیبا می شوید، با نگاه به سقف، حلقه ای از کُره ها را می بینید که نمایانگر سیارات آسمان هستند و دور سقف داخل آسمان نما را گرفته اند.
* موزه های کوچک
در دیوارهای اطراف راهرو اصلی ساختمان آسمان نما با ویترین شیشه ای، موزه های کوچکی ایجاد شده و از جمله در موزه نجوم «اسطرلابی» به عنوان اجداد آسمان نما، به نمایش درآمده است.
در بخشی دیگر ساعت نجومی بزرگی که به طرز خاصی برروی چاهی نصب شده به چشم می خورد که از آن استفاده های مختلفی در قدیم می شده است.
در موزه «سحر و جادو» هم در باره کتاب «الحلیل» توضیحاتی ارائه شده است و این که سه برادر از خراسان قدیم توانسته بودند با به کارگیری علوم ریاضی و شیمی و فیزیک و طراحی ماشین های ساده، به کارهای عجیب دست بزنند. کار برجسته دیگر این برادران این بوده است که سفیرانی به کشورهای دیگر می فرستادند و علوم عصر خود را جمع آوری می کردند و با دانشمندان دیگر کشورها دیدار و گفت وگو داشتند تا بتوانند از علم آنها بهره مند شوند.
همه این تلاش ها و طراحی ماشین های سحر و جادوی آنها در کتاب «الحلیل» جمع آوری شده است که می تواند برای علاقه مندان به کارهای عجیب، جالب و تماشایی باشد.دراین موزه نمونه هایی از ماشین جادوگری آنها به نمایش درآمده است. درموزه دیگری نمونه هایی از «پیل اشکانی» یا «پیل تیسفون» که قدمت آن به 2000سال قبل برمی گردد و در حوالی شهر باستانی تیسفون کشف شده است، به نمایش درآمده است که به گفته دانشمندان می تواند نخستین پیل الکتریکی ـ شیمیایی جهان باشد که به نظر می رسد برای آئین های سنتی ویا شوک، آن استفاده شده است.
* جدول مندلیف
در بخشی دیگر از این راهرو «جدول مندلیف» به همراه تصاویر دانشمندان برجسته جهان و نمونه هایی از مدل های مولکول ها به نمایش درآمده است که می تواند بــرای بازدیــدکنندگـان و بخــصوص دانــش آموزان و دانشجویان، جذاب و دیدنی باشد.
قرار است نمونه هایی از ماهواره های فضایی ساخت ایران هم در بخش هایی از فضای این راهرو اسرار آمیز، به نمایش گذاشته شود.
*ویدئووال
این راهرو مدور، دارای صفحه های بزرگ نمایش یا «ویدئو وال» است که مراجعان به «گنبد مینا» می توانند در مقابل آن بایستند و به تماشای فیلم های علمی و تخیلی بپردازند. نصب این مانیتورهای بزرگ و عریض به نحوی است که صدای آنها وقتی در مقابل شان قرار بگیرید، به گوش می رسد و سبب می شود فضای این راهرو دچار آلودگی صوتی مضاعف نشود.
* اتاق تاریک آسمان نما
در فضای داخلی آسمان نما 155 صندلی راحتی در چند ردیف که بالای آنها سقفی گنبدی شکل به قطر 5/18 متر طوری تعبیه شده است که بازدیدکنندگان به راحتی با نشستن و خواباندن پشتی آن، بتوانند با تمرکز بر سقف تمامی زوایای آسمان را تماشا کنند. چهار پروژکتور از دو سوی این سالن شیب دار با بهره گیری از نرم افزار رایانه ای، آسمان شب را بر پرده نمایشی که از ورقه ای خاص ساخته شده است، به نمایش در می آورند. این سالن جوری تعبیه شده است که صداها با تکنولوژی خاصی از پشت این پرده به گوش می رسد و فضا را بسیار عجیب تر و رویایی تر می سازد!
قابلیت چشمگیر این سالن آن است که معلولان حرکتی هم قادرند با ورود به آن، از ویلچرهای موجود استفاده کنند و در کنار صندلی سایر مراجعه قرار بگیرند و درآسمان شب سیر کنند.
* نمایش آسمان شب
«آقایی» مشاور پروژه گنبد مینا درباره قابلیت های این صفحه نمایشی آسمان نما می گوید: هدف این مجموعه شبیه سازی «آسمان شب» است و به همین دلیل هم به آن «آسمان نما» می گویند. تصویرسازی کامپیوتری است و فضای گنبدی سبب می شود که افراد در شرایط واقعی آسمان قرار بگیرند و آن را ببینند.
این ستاره شناس آماتور می افزاید: شبیه سازی کردن می تواند آموزش90 درصدی به مخاطبان باشد. آسمان نما نقش شبیه ساز را انجام می دهد و در جایی که بدون چشمان مسلح نمی توان اجرام و رویدادهای آسمانی را دید، در این شبیه سازی به راحتی می تواند همه این وقایع را درک کرد و حتی برای چندین بار و یا با زوایای مختلف، به آن نگریست.
وی تاکید می کند که آسمان نما، اصلی ترین ابزار معرفی نجوم به مردم است و بینندگان در آسمان نما می توانند درخصوص هر یک از رویدادهای نجومی که علاقه بیشتری به آن دارند، از جمله ستارگان دنباله دار، سحابی و انفجارهای خورشیدی کارهای تحقیقاتی هم انجام دهند.
آقایی درباره فازهای دیگر این پروژه می افراید: در این رابطه طرح هایی برای شبیه سازی و تصویرسازی همزمان با بهر ه گیری از 19 رایانه و میز کنترلی به همراهی اپراتور پاسخ گو، که برنامه ها را جهت دهی کند، در نظر گرفته شده است.این ستاره شناس با اشاره به اینکه آسمان نمای گبند مینا در خاورمیانه بی نظیر است، اظهار می دارد: در این آسمان نما از مدرن ترین تکنولوژی ها استفاده شده است و جزء10 آسمان نمای مدرن جهان است که قابلیت های بالایی دارد و با استفاده از ابرازهای جدید و تلفیقی هیبریدی و دیجیتالی، می تواند در ردیف 3 آسمان نمای برتر جهان قرار گیرد.
* دریغ از آسمان شهرها!
«سعید مادرشاهی» مدیر مجموعه گنبد مینا در گفت وگو با گزارشگر روزنامه اطلاعات، با اظهار تاسف از اینکه به دلیل زندگی شهری، آلودگی هوا و دغدغه های فکری، دیگر کمتر کسی به آسمان نگاه می کنند و حتی چشمک ستارگان را نمی بیند و به ماه هم لبخندی نمی زند، می افزاید: «گبند مینا» آسمان شب را به ما نشان می دهد و می تواند ما را به سفری عجیب و خواستنی به آسمان ببرد، تا بدانیم که چقدر درمقابل خالق آسمان ها وزمین کوچکیم و اوست ناظم برتر. با گذر از پارک آب و آتش و پاک شدن از آلودگی ها می توان به سفری عرفانی در آسمان رفت و مانند هفت شهرعشق عطار، به خدا نزدیک تر شد.
وی همچنین می گوید: آسمان نما، تالاری است سرپوشیده که به وسیلة دستگاه مخصوصی به نام Planetarium، آسمان و اجرام سماوی به صورت مصنوعی بر روی سقف گنبدی شکل آن بازسازی شده و با توجه به تصاویر، توضیحاتی در مورد مسائل مختلف نجومی ارائه می شود.
گنبد آسمان نمایا «پلانتاریوم» یک سازه فلزی است که به وسیله 2 پروژکتور در بالا و 2 پروژکتور در پایین توسط مرکز کنترل، تصاویر فراتر از 3 بعدی را در این گنبد به نمایش می گذارد که جنبه آموزشی و تفریحی دارد. این تکنولوژی به سال 1930 میلادی در آلمان پایه گذاری شد و در سال 1926 ژاپن این صنعت را به تکامل رساند که در حال حاضر قدرتمندترین کشورها در این عرصه هستند.حاصل تماشای آسمان نما این است که بازدیدکنندگان را برای مدت کوتاهی از شلوغی و آلودگی شهری جدا می کند و در تخیل به آسمان شب های پرستاره روستاها و مناطق کویری می برد و او را در مقیاس کوچکی با جهان وسیع آفرینش، آشنا می سازد.
به گفته او، این مرکز می تواند مواردی مانند5800 ستاره که ثوابت نیمکرة شمالی و جنوبی را تشکیل می دهند، کهکشان راه شیری، منظومة شمسی شامل خورشید و سیارات و نحوه حرکت سیارات به دور خورشید، چگونگی چرخش ماه به دور زمین، نحوه حرکت ظاهری خورشید و سیارات و ماه بر روی خط دایرهًْ البروج، چگونگی پیدایش فصول چهارگانه، استوای سماوی، نصف النهار سماوی ، دایرهًْ البروج، دنباله دارها و نحوة حرکت آن ها در آسمان را برای مخاطبین، نمایش دهد.
مادرشاهی می افزاید: تدریس علم نجوم عمدتاً متکی بر مشاهده ستارگان و سیاراتی است که در «آسمان شب» ظاهر می شوند. در عین حال کمتر مکان آموزشی را می توان یافت که از فضای باز آن، بتوان به خوبی برای آموزش ستاره شناسی استفاده کرد. عواملی همچون یافتن مکان مناسب، مطلوب بودن شرایط جوی، صاف و تاریک بودن آسمان شب، مشاهده تعداد زیادی ستاره که به صورت فشرده در کنار یکدیگر قرار دارند و تصور خطوط فرضی دستگاه های مختصات در آسمان، سبب می شود که آموزش این علم در فضاهای باز با دشواری انجام پذیرد. اما با استفاده ازآسمان نما می توان اکثر مسائل مربوط به فراگیری علم نجوم را در محیطی مناسب و با امکانات گسترده، به نمایش گذاشت.
او در توضیح فضای آسمان نما می گوید: در مرکز گنبدآسمان نما یک پروژکتور قرار دارد که شامل پروژکتورهای جداگانه ای برای خورشید، ماه، سیارات و ستارگان است. این پروژکتورها به وسیله موتورهای دقیقی به حرکت در می آیند و در صورت لزوم سرعتشان را سریع و یا آرام می کنند. می توان این پروژکتورها را طوری ساخت که آسمان شب را در هر زمانی در گذشته یا آینده، نشان دهند.
* به آسمان نگاه کنید!
مدیر آسمان نما درباره این که چرا آموزش نجوم در ایران سخت دانسته می شود، می افزاید: خیلی از رسانه ها، نجوم را علمی سنگین و دست نیافتنی توصیف می کنند، درحالی که می شود نجوم را به شیرینی آموزش داد. ستاره شناسی علم قابل دسترسی است، چون شما کارگاهی دارید که همیشه در دسترس تان است. کافی است سرتان را بالا بگیرید و به آسمان نگاه کنید!
به گفته او، انجام فعالیت های نجومی به صورت حرفه ای تر، نیاز به ابزارآلات و وسایل پیشرفته ای دارد که منجمان جوان کشورمان از نبود آن ها رنج می برند. ساخت چنین تجهیزاتی مانند رصدخانه ملی ایران و آسمان نمای حاضر می تواند به گسترش این دانش کهن در سرزمین مان کمک کند.
مادرشاهی درباره این که آیا به جز آسمان نما، این فضا قابلیت هایی هم برای رصد ستارگان با استفاده از تلسکوپ برای علاقمندان دارد یا نه، می گوید: در فازهای بعدی این پروژه قرار است با خرید تلسکوپ های پیشرفته، این امکان فراهم شود که علاقه مندان وستاره شناسان بتوانند با حضور در این محل به رصد آسمان بپردازند و یا دانسته های خود را با یکدیگر تبادل کنند. یعنی این مرکز می تواند محلی برای برگزاری مباحث آسمان شناسی شود و حتی قادر خواهد بود کارگاه های آموزشی برای دانش آموزان و علاقمندان به نجوم برگزار کند.
* نمایش فیلم های علمی و گنبدی
او در توضیح کارکرد گنبد مینا می افزاید: درصفحه نمایش گنبدی توان نمایش تمامی اجرام آسمانی را داریم تا اپراتور در فضای کهکشان جلو و عقب برود و تصاویر را به نمایش بگذارد. قابلیت دیگر این فضا پخش فیلم های علمی و فولدام است. تاکنون 4 فیلم برای نمایش در این صفحه گنبدی خریداری شده است و رویکرد خاص ما تولید فیلم با تجهیرات خریداری شده برای ساخت فیلم های گنبدی است. فیلم هایی در موضوع هایی مانند دفاع مقدس، میراث فرهنگی، معرفی شهر تهران و فضاهای نجومی کشور ساخته شده و فیلم معرفی مجموعه عباس آباد نیز به جشنواره خوارزمی ارسال شده است.
مادرشاهی اضافه می کند: درمجموعه آسمان نما نرم افزاری داریم که می تواند به صورت زنده کل جهان را شبیه سازی کند و بانکی شامل تمامی اجرام و ستاره ها را داردو می تواند بگوید چه ساعتی و چه زمانی و در چه مکانی، سیارات و ستاره ها را دیده رصد کرده و یک محیط واقعی را به نمایش بگذارد.
به گفته او، کاربُرد دیگر این فضا پخش فیلم است که درحال حاضر فیلم هایی درخصوص عصر دیناسورها، توفان های خورشیدی و معرفی سیارات و قمرهای آنها تهیه شده است. فیلم دیگری هم به نام «آسمان در شب» ساخته ستاره شناس کشورمان بابک امیر تفرشی است که تصاویر آسمان را از کنار پدیده های شناخته شده مانند کوه دماوند و پل ورسک نشان می دهد. این فیلم ها حاصل تهیه 38 تا 40 هزار قطعه عکس است.مدیر پروژه گنبد مینا، سانس نمایش آسمان نما را 17 تا 19 اعلام می کند و می گوید: بلیت های این مجموعه از طریق وب سایت به نشانی WWW.GONBAD-MINA.IR قابل فروش است.
مادرشاهی درباره برنامه های روزانه این مجموعه هم می افزاید: بازدید از این مجموعه در صبح ها به دانش آموزان مدارس اختصاص دارد و آنان می توانند یا از مجموعه فیلم های عرضه شده در ویدئو وال ها استفاده کنند و یا از ویترین ها (موزه ها) که شامل موضوع های دانشمندان علوم و نجوم اسلامی، کیهان شناسی و فضانوردی است، بهره بگیرند و یا درکارگاه های آموزشی با فضای سه بعدی آشنا شوند و به رصد خورشید بپردازند.
مادرشاهی تأکید می کند که این مجموعه آمادگی دارد که درمناسبت های نجومی درکشور از جمله رصد هلال ماه، خسوف و کسوف، مشاهده یک ستاره دنباله دار و یا هر رویداد فضایی، برنامه های ارائه دهد و توانایی این را دارد که محلی برای تشکیل جلسات انجمن های ستاره شناسی و موضوع های مرتبط با فضا باشد.
* بهبود نگرش شهروندان به زندگی
دکتر «نعمت الله ریاضی» پیشکسوت نجوم کشورمان هم معتقد است: اگر هموطنان ما و بخصوص جوانان با عظمت کیهان و فضای نجوم آشنا شوند، مطمئنا نگرش آنان به زندگی متفاوت تر خواهد شد.او با تأکیدبر این که در قرآن کریم از منظومه شمسی به فراوانی نام برده شده است، می گوید: بهره برداری از این مجموعه با ارزش مختص بررسی مسائل نجومی نخواهد بود، بلکه می تواند در بررسی مسائل شرعی مانند طلوع و غروب آفتاب نیز کمک کننده باشد مجموعه «گنبد مینا» با مجموعه های مشابه خود در کشور قابل مقایسه نیست و مطمئنا می تواند در آینده خدمات بسیار خوب و جدیدی را به مردم ارائه دهد.ریاضی با اشاره به این که در کلاس های دانشگاه برای دانشجویان درباره علم نجوم فقط صحبت می شود، می افزاید: وجود چنین فضاهایی و استفاده دانشجویان از آن، می تواند تاثیرگذاری به مراتب بهتری در آموزش علم نجوم داشته باشد.
* تحریم نمی خواست ستاره ها را ببینیم!
«سیدمحمدحسین حـجازی» معاون فرهنگی و اجتماعی مجموعه عباس آباد هم با بیان اینکه مرکز علوم و فناوری، «گبند مینا» در خاورمیانه بی نظیر است، می افزاید: خیلی ها نمی خواستند ستاره ها بگردند! وقتی تقاضا برای همکاری درساخت این پروژه را به یک کشور خارجی ارائه دادیم، برای ما نوشتند که چون شما تحریم هستید، برایتان نمی توانیم کاری انجام دهیم. ولی ما پا پس نکشیدیم و توانستیم این مرکز را بسازیم و به بهره برداری برسانیم.او تاکید دارد که مجموعه «گنبد مینا» صرفاً برای استفاده نخبگان نیست، بلکه برای دانش آموزان است تا از پایه های اولیه با برنامه ریزی، سراغ شان برویم و علاقه مندی آنان را به ستاره شناسایی و رصد آسمان، افرایش دهیم.
منبع: روزنامه اطلاعات
تماشاخانه
«صور فلکی» را از نزدیک ببینید و به دب اکبر و اصغر و ستاره سهیل چشمکی بزنید. اطراف اورانوس گشتی بزنید و پا روی خاک ماه بگذارید!
سفر به آسمان؛ آرزوی دیرینه انسان بود که تاکنون شماری کمی از انسان ها توانسته اند به خارج از فضای زمین سفر و آن را تجربه کنند. اما بازسازی فضای کهکشان و رفتار ستاره ها و اجرام آسمانی با توجه به دستاوردهای علمی دانشمندان از گذشته تاکنون، سبب شد که این فضای بی نظیر و به ظاهر غیرقابل دسترس، مانند یک سفررویایی دراختیار انسان ها قرار بگیرد.
«آسمان نما» یا «پلانتاریوم» فضاهایی است که می توانید برای ساعتی در خیال سفر به «کهکشان» در صندلی راحتی بنشینید. بزرگترین آسمان نمای ایران با نام «گنبد مینا» که همان تداعی کننده آسمان بالای سرمان است و در آثار شاعران ایرانی از آن بسیار یاد شده است، اخیراً دربوستان منظومه شمسی تپه های عباس آباد تهران با هدف نمایش نظام جهان هستی، چیدمان خلاقانه یک ناظم و هدفمند بودن جهان افتتاح شده است.
ساختمان این پروژه در انتهای «پل طبیعت» دراین منطقه مانند گل آفتاب گردانی است که به سمت خورشید نگاه می کند. زیبایی این سازه در کنار کاشی کاری های لاجوردی اطراف آن، یک اثر بی نظیر است. گنبد شیشه ای این سازه به رنگ سبز و گلبرگ های فلزی آن، نقره ای رنگ است. در کاشی کاری های اطراف این ساختمان تقریبا مدور، کاشی های لاجوردی و طلایی با معرفی دانشمندان برتر ایران و جهان خودنمایی می کند.
از در که وارد این ساختمان زیبا می شوید، با نگاه به سقف، حلقه ای از کُره ها را می بینید که نمایانگر سیارات آسمان هستند و دور سقف داخل آسمان نما را گرفته اند.
* موزه های کوچک
در دیوارهای اطراف راهرو اصلی ساختمان آسمان نما با ویترین شیشه ای، موزه های کوچکی ایجاد شده و از جمله در موزه نجوم «اسطرلابی» به عنوان اجداد آسمان نما، به نمایش درآمده است.
در بخشی دیگر ساعت نجومی بزرگی که به طرز خاصی برروی چاهی نصب شده به چشم می خورد که از آن استفاده های مختلفی در قدیم می شده است.
در موزه «سحر و جادو» هم در باره کتاب «الحلیل» توضیحاتی ارائه شده است و این که سه برادر از خراسان قدیم توانسته بودند با به کارگیری علوم ریاضی و شیمی و فیزیک و طراحی ماشین های ساده، به کارهای عجیب دست بزنند. کار برجسته دیگر این برادران این بوده است که سفیرانی به کشورهای دیگر می فرستادند و علوم عصر خود را جمع آوری می کردند و با دانشمندان دیگر کشورها دیدار و گفت وگو داشتند تا بتوانند از علم آنها بهره مند شوند.
همه این تلاش ها و طراحی ماشین های سحر و جادوی آنها در کتاب «الحلیل» جمع آوری شده است که می تواند برای علاقه مندان به کارهای عجیب، جالب و تماشایی باشد.دراین موزه نمونه هایی از ماشین جادوگری آنها به نمایش درآمده است. درموزه دیگری نمونه هایی از «پیل اشکانی» یا «پیل تیسفون» که قدمت آن به 2000سال قبل برمی گردد و در حوالی شهر باستانی تیسفون کشف شده است، به نمایش درآمده است که به گفته دانشمندان می تواند نخستین پیل الکتریکی ـ شیمیایی جهان باشد که به نظر می رسد برای آئین های سنتی ویا شوک، آن استفاده شده است.
* جدول مندلیف
در بخشی دیگر از این راهرو «جدول مندلیف» به همراه تصاویر دانشمندان برجسته جهان و نمونه هایی از مدل های مولکول ها به نمایش درآمده است که می تواند بــرای بازدیــدکنندگـان و بخــصوص دانــش آموزان و دانشجویان، جذاب و دیدنی باشد.
قرار است نمونه هایی از ماهواره های فضایی ساخت ایران هم در بخش هایی از فضای این راهرو اسرار آمیز، به نمایش گذاشته شود.
*ویدئووال
این راهرو مدور، دارای صفحه های بزرگ نمایش یا «ویدئو وال» است که مراجعان به «گنبد مینا» می توانند در مقابل آن بایستند و به تماشای فیلم های علمی و تخیلی بپردازند. نصب این مانیتورهای بزرگ و عریض به نحوی است که صدای آنها وقتی در مقابل شان قرار بگیرید، به گوش می رسد و سبب می شود فضای این راهرو دچار آلودگی صوتی مضاعف نشود.
* اتاق تاریک آسمان نما
در فضای داخلی آسمان نما 155 صندلی راحتی در چند ردیف که بالای آنها سقفی گنبدی شکل به قطر 5/18 متر طوری تعبیه شده است که بازدیدکنندگان به راحتی با نشستن و خواباندن پشتی آن، بتوانند با تمرکز بر سقف تمامی زوایای آسمان را تماشا کنند. چهار پروژکتور از دو سوی این سالن شیب دار با بهره گیری از نرم افزار رایانه ای، آسمان شب را بر پرده نمایشی که از ورقه ای خاص ساخته شده است، به نمایش در می آورند. این سالن جوری تعبیه شده است که صداها با تکنولوژی خاصی از پشت این پرده به گوش می رسد و فضا را بسیار عجیب تر و رویایی تر می سازد!
قابلیت چشمگیر این سالن آن است که معلولان حرکتی هم قادرند با ورود به آن، از ویلچرهای موجود استفاده کنند و در کنار صندلی سایر مراجعه قرار بگیرند و درآسمان شب سیر کنند.
* نمایش آسمان شب
«آقایی» مشاور پروژه گنبد مینا درباره قابلیت های این صفحه نمایشی آسمان نما می گوید: هدف این مجموعه شبیه سازی «آسمان شب» است و به همین دلیل هم به آن «آسمان نما» می گویند. تصویرسازی کامپیوتری است و فضای گنبدی سبب می شود که افراد در شرایط واقعی آسمان قرار بگیرند و آن را ببینند.
این ستاره شناس آماتور می افزاید: شبیه سازی کردن می تواند آموزش90 درصدی به مخاطبان باشد. آسمان نما نقش شبیه ساز را انجام می دهد و در جایی که بدون چشمان مسلح نمی توان اجرام و رویدادهای آسمانی را دید، در این شبیه سازی به راحتی می تواند همه این وقایع را درک کرد و حتی برای چندین بار و یا با زوایای مختلف، به آن نگریست.
وی تاکید می کند که آسمان نما، اصلی ترین ابزار معرفی نجوم به مردم است و بینندگان در آسمان نما می توانند درخصوص هر یک از رویدادهای نجومی که علاقه بیشتری به آن دارند، از جمله ستارگان دنباله دار، سحابی و انفجارهای خورشیدی کارهای تحقیقاتی هم انجام دهند.
آقایی درباره فازهای دیگر این پروژه می افراید: در این رابطه طرح هایی برای شبیه سازی و تصویرسازی همزمان با بهر ه گیری از 19 رایانه و میز کنترلی به همراهی اپراتور پاسخ گو، که برنامه ها را جهت دهی کند، در نظر گرفته شده است.این ستاره شناس با اشاره به اینکه آسمان نمای گبند مینا در خاورمیانه بی نظیر است، اظهار می دارد: در این آسمان نما از مدرن ترین تکنولوژی ها استفاده شده است و جزء10 آسمان نمای مدرن جهان است که قابلیت های بالایی دارد و با استفاده از ابرازهای جدید و تلفیقی هیبریدی و دیجیتالی، می تواند در ردیف 3 آسمان نمای برتر جهان قرار گیرد.
* دریغ از آسمان شهرها!
«سعید مادرشاهی» مدیر مجموعه گنبد مینا در گفت وگو با گزارشگر روزنامه اطلاعات، با اظهار تاسف از اینکه به دلیل زندگی شهری، آلودگی هوا و دغدغه های فکری، دیگر کمتر کسی به آسمان نگاه می کنند و حتی چشمک ستارگان را نمی بیند و به ماه هم لبخندی نمی زند، می افزاید: «گبند مینا» آسمان شب را به ما نشان می دهد و می تواند ما را به سفری عجیب و خواستنی به آسمان ببرد، تا بدانیم که چقدر درمقابل خالق آسمان ها وزمین کوچکیم و اوست ناظم برتر. با گذر از پارک آب و آتش و پاک شدن از آلودگی ها می توان به سفری عرفانی در آسمان رفت و مانند هفت شهرعشق عطار، به خدا نزدیک تر شد.
وی همچنین می گوید: آسمان نما، تالاری است سرپوشیده که به وسیلة دستگاه مخصوصی به نام Planetarium، آسمان و اجرام سماوی به صورت مصنوعی بر روی سقف گنبدی شکل آن بازسازی شده و با توجه به تصاویر، توضیحاتی در مورد مسائل مختلف نجومی ارائه می شود.
گنبد آسمان نمایا «پلانتاریوم» یک سازه فلزی است که به وسیله 2 پروژکتور در بالا و 2 پروژکتور در پایین توسط مرکز کنترل، تصاویر فراتر از 3 بعدی را در این گنبد به نمایش می گذارد که جنبه آموزشی و تفریحی دارد. این تکنولوژی به سال 1930 میلادی در آلمان پایه گذاری شد و در سال 1926 ژاپن این صنعت را به تکامل رساند که در حال حاضر قدرتمندترین کشورها در این عرصه هستند.حاصل تماشای آسمان نما این است که بازدیدکنندگان را برای مدت کوتاهی از شلوغی و آلودگی شهری جدا می کند و در تخیل به آسمان شب های پرستاره روستاها و مناطق کویری می برد و او را در مقیاس کوچکی با جهان وسیع آفرینش، آشنا می سازد.
به گفته او، این مرکز می تواند مواردی مانند5800 ستاره که ثوابت نیمکرة شمالی و جنوبی را تشکیل می دهند، کهکشان راه شیری، منظومة شمسی شامل خورشید و سیارات و نحوه حرکت سیارات به دور خورشید، چگونگی چرخش ماه به دور زمین، نحوه حرکت ظاهری خورشید و سیارات و ماه بر روی خط دایرهًْ البروج، چگونگی پیدایش فصول چهارگانه، استوای سماوی، نصف النهار سماوی ، دایرهًْ البروج، دنباله دارها و نحوة حرکت آن ها در آسمان را برای مخاطبین، نمایش دهد.
مادرشاهی می افزاید: تدریس علم نجوم عمدتاً متکی بر مشاهده ستارگان و سیاراتی است که در «آسمان شب» ظاهر می شوند. در عین حال کمتر مکان آموزشی را می توان یافت که از فضای باز آن، بتوان به خوبی برای آموزش ستاره شناسی استفاده کرد. عواملی همچون یافتن مکان مناسب، مطلوب بودن شرایط جوی، صاف و تاریک بودن آسمان شب، مشاهده تعداد زیادی ستاره که به صورت فشرده در کنار یکدیگر قرار دارند و تصور خطوط فرضی دستگاه های مختصات در آسمان، سبب می شود که آموزش این علم در فضاهای باز با دشواری انجام پذیرد. اما با استفاده ازآسمان نما می توان اکثر مسائل مربوط به فراگیری علم نجوم را در محیطی مناسب و با امکانات گسترده، به نمایش گذاشت.
او در توضیح فضای آسمان نما می گوید: در مرکز گنبدآسمان نما یک پروژکتور قرار دارد که شامل پروژکتورهای جداگانه ای برای خورشید، ماه، سیارات و ستارگان است. این پروژکتورها به وسیله موتورهای دقیقی به حرکت در می آیند و در صورت لزوم سرعتشان را سریع و یا آرام می کنند. می توان این پروژکتورها را طوری ساخت که آسمان شب را در هر زمانی در گذشته یا آینده، نشان دهند.
* به آسمان نگاه کنید!
مدیر آسمان نما درباره این که چرا آموزش نجوم در ایران سخت دانسته می شود، می افزاید: خیلی از رسانه ها، نجوم را علمی سنگین و دست نیافتنی توصیف می کنند، درحالی که می شود نجوم را به شیرینی آموزش داد. ستاره شناسی علم قابل دسترسی است، چون شما کارگاهی دارید که همیشه در دسترس تان است. کافی است سرتان را بالا بگیرید و به آسمان نگاه کنید!
به گفته او، انجام فعالیت های نجومی به صورت حرفه ای تر، نیاز به ابزارآلات و وسایل پیشرفته ای دارد که منجمان جوان کشورمان از نبود آن ها رنج می برند. ساخت چنین تجهیزاتی مانند رصدخانه ملی ایران و آسمان نمای حاضر می تواند به گسترش این دانش کهن در سرزمین مان کمک کند.
مادرشاهی درباره این که آیا به جز آسمان نما، این فضا قابلیت هایی هم برای رصد ستارگان با استفاده از تلسکوپ برای علاقمندان دارد یا نه، می گوید: در فازهای بعدی این پروژه قرار است با خرید تلسکوپ های پیشرفته، این امکان فراهم شود که علاقه مندان وستاره شناسان بتوانند با حضور در این محل به رصد آسمان بپردازند و یا دانسته های خود را با یکدیگر تبادل کنند. یعنی این مرکز می تواند محلی برای برگزاری مباحث آسمان شناسی شود و حتی قادر خواهد بود کارگاه های آموزشی برای دانش آموزان و علاقمندان به نجوم برگزار کند.
* نمایش فیلم های علمی و گنبدی
او در توضیح کارکرد گنبد مینا می افزاید: درصفحه نمایش گنبدی توان نمایش تمامی اجرام آسمانی را داریم تا اپراتور در فضای کهکشان جلو و عقب برود و تصاویر را به نمایش بگذارد. قابلیت دیگر این فضا پخش فیلم های علمی و فولدام است. تاکنون 4 فیلم برای نمایش در این صفحه گنبدی خریداری شده است و رویکرد خاص ما تولید فیلم با تجهیرات خریداری شده برای ساخت فیلم های گنبدی است. فیلم هایی در موضوع هایی مانند دفاع مقدس، میراث فرهنگی، معرفی شهر تهران و فضاهای نجومی کشور ساخته شده و فیلم معرفی مجموعه عباس آباد نیز به جشنواره خوارزمی ارسال شده است.
مادرشاهی اضافه می کند: درمجموعه آسمان نما نرم افزاری داریم که می تواند به صورت زنده کل جهان را شبیه سازی کند و بانکی شامل تمامی اجرام و ستاره ها را داردو می تواند بگوید چه ساعتی و چه زمانی و در چه مکانی، سیارات و ستاره ها را دیده رصد کرده و یک محیط واقعی را به نمایش بگذارد.
به گفته او، کاربُرد دیگر این فضا پخش فیلم است که درحال حاضر فیلم هایی درخصوص عصر دیناسورها، توفان های خورشیدی و معرفی سیارات و قمرهای آنها تهیه شده است. فیلم دیگری هم به نام «آسمان در شب» ساخته ستاره شناس کشورمان بابک امیر تفرشی است که تصاویر آسمان را از کنار پدیده های شناخته شده مانند کوه دماوند و پل ورسک نشان می دهد. این فیلم ها حاصل تهیه 38 تا 40 هزار قطعه عکس است.مدیر پروژه گنبد مینا، سانس نمایش آسمان نما را 17 تا 19 اعلام می کند و می گوید: بلیت های این مجموعه از طریق وب سایت به نشانی WWW.GONBAD-MINA.IR قابل فروش است.
مادرشاهی درباره برنامه های روزانه این مجموعه هم می افزاید: بازدید از این مجموعه در صبح ها به دانش آموزان مدارس اختصاص دارد و آنان می توانند یا از مجموعه فیلم های عرضه شده در ویدئو وال ها استفاده کنند و یا از ویترین ها (موزه ها) که شامل موضوع های دانشمندان علوم و نجوم اسلامی، کیهان شناسی و فضانوردی است، بهره بگیرند و یا درکارگاه های آموزشی با فضای سه بعدی آشنا شوند و به رصد خورشید بپردازند.
مادرشاهی تأکید می کند که این مجموعه آمادگی دارد که درمناسبت های نجومی درکشور از جمله رصد هلال ماه، خسوف و کسوف، مشاهده یک ستاره دنباله دار و یا هر رویداد فضایی، برنامه های ارائه دهد و توانایی این را دارد که محلی برای تشکیل جلسات انجمن های ستاره شناسی و موضوع های مرتبط با فضا باشد.
* بهبود نگرش شهروندان به زندگی
دکتر «نعمت الله ریاضی» پیشکسوت نجوم کشورمان هم معتقد است: اگر هموطنان ما و بخصوص جوانان با عظمت کیهان و فضای نجوم آشنا شوند، مطمئنا نگرش آنان به زندگی متفاوت تر خواهد شد.او با تأکیدبر این که در قرآن کریم از منظومه شمسی به فراوانی نام برده شده است، می گوید: بهره برداری از این مجموعه با ارزش مختص بررسی مسائل نجومی نخواهد بود، بلکه می تواند در بررسی مسائل شرعی مانند طلوع و غروب آفتاب نیز کمک کننده باشد مجموعه «گنبد مینا» با مجموعه های مشابه خود در کشور قابل مقایسه نیست و مطمئنا می تواند در آینده خدمات بسیار خوب و جدیدی را به مردم ارائه دهد.ریاضی با اشاره به این که در کلاس های دانشگاه برای دانشجویان درباره علم نجوم فقط صحبت می شود، می افزاید: وجود چنین فضاهایی و استفاده دانشجویان از آن، می تواند تاثیرگذاری به مراتب بهتری در آموزش علم نجوم داشته باشد.
* تحریم نمی خواست ستاره ها را ببینیم!
«سیدمحمدحسین حـجازی» معاون فرهنگی و اجتماعی مجموعه عباس آباد هم با بیان اینکه مرکز علوم و فناوری، «گبند مینا» در خاورمیانه بی نظیر است، می افزاید: خیلی ها نمی خواستند ستاره ها بگردند! وقتی تقاضا برای همکاری درساخت این پروژه را به یک کشور خارجی ارائه دادیم، برای ما نوشتند که چون شما تحریم هستید، برایتان نمی توانیم کاری انجام دهیم. ولی ما پا پس نکشیدیم و توانستیم این مرکز را بسازیم و به بهره برداری برسانیم.او تاکید دارد که مجموعه «گنبد مینا» صرفاً برای استفاده نخبگان نیست، بلکه برای دانش آموزان است تا از پایه های اولیه با برنامه ریزی، سراغ شان برویم و علاقه مندی آنان را به ستاره شناسایی و رصد آسمان، افرایش دهیم.
منبع: روزنامه اطلاعات
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
نتانیاهو درباره تحولات سوریه جلسه امنیتی برگزار می کند نوبت سوریه؟/ احمد زیدآبادی دختر پینگ پنگ باز ایرانی در دانمارک ماند توئیت یک فعال فضای مجازی ایرانی از داخل شهر حلب: ارتش و مردم در حال خروج از شهر هستند وزیر ورزش: رییس جمهور شخصا پیگیر بازگشت فردوسیپور به تلویزیون است تصویر معنادار کانال تروریست ها گروه تروریستی هیئت تحریر الشام را بیشتر بشناسید درآمد عوارض آزادراه ها چقدر است؟ قتل سرایدار مدرسه در بومهن تهران منابع میدانی در سوریه: آرامش کامل در حلب برقرار است/ اخبار تروریستها صحت ندارد جاری شدن آب در زاینده رود (عکس) دلار رکورد زد دبیرکل حزبالله: ارتش لبنان برای اخراج دشمن اسرائیلی وارد منطقه شود نورمن بورلاگ؛ مردی که با انقلاب سبز، مانع قحطی در جهان شد گفتگوی تلفنی وزیران خارجه عربستان و سوریه درباره تحولات منطقه