عصر ایران ؛ سیما پروانه گهر - جلسه علنی روز یکشنبه 21 دی 93
مجلس با دستور کار بررسی لایحه رفع موانع تولید با آرامش پیش می رفت که نوبت به نطق میان دستور
علی مطهری نماینده مردم تهران رسید که به موارد متعددی شامل حجاب بانوان و راهنمایی و رانندگی و از جمله جایگاه موضوع حصر در اصول قانون اساسی اشاره کرد و تا به بخش آخر که رسید گروهی از نمایندگان، خواستار قطع سخنان او شدند و رییس جلسه هم به این خواست گردن نهاد تا تنش متوقف شود.
این نمایندگان با سر دادن شعار مرگ بر فتنهگر و مرگ بر منافق به سمت مطهری هجوم بردند.
تعدادی هم سعی داشتند علی مطهری را از پشت تریبون پایین بکشند٬ اما او بر اتمام نطق خود در مهلت مقرر اصرار داشت.
در پی طرح این موضوع بین فتحالله حسینی و اکبریان نمایندههای حاضر در صحن با علی مطهری نماینده تهران درگیری رخ داد. محمد حسن ابوترابیفرد رییس جلسه نیز پس از برهم خوردن نظم مجلس تنفس کوتاهی را اعلام کرد تا بیش از آن جو متشنج نشود و خبرنگاران و عکاسان نیز به بیرون از صحن هدایت شدند.
در ادامه محمدحسن ابوترابی فرد اعلام کرد مطرح کردن این نوع صحبتها در فضای کنونی مجلس مصلحت نیست و شما نیز باید شان نمایندگی خودتان را حفظ کنید و در این راستا با همه نمایندگان همکاری و هماهنگی داشته باشید.
در این اتفاق تعداد از نمایندگان همچون نادر قاضیپور٬ نعیمی رز٬ حاجی دلیگانی و موسوینژاد پای تریبون جمع شدند و با شعار «مرگ بر فتنهگر» خواهان پایان نطق مطهری بودند. در این میان، عابد فتاحی در این درگیری جلوی مطهری ایستاده بود تا نگذارد نمایندگان به مطهری نزدیک شوند و از او حفاظت می کرد.
اما حیطه اختیارات ناطق، نمایندگان و هیات رییسه در نطق های میان دستور تا کجاست؟
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نمایندگان آزاد هستند تا در مورد امور داخلی و خارجی اظهار نظر کنند. در مقابل ماده 113 آیین نامه داخلی مجلس تصریح می کند: ناطق نبايد از موضوع مورد بحث خارج شود. هر گاه رئيس تشخيص دهد كه ناطق از موضوع خارج شده و در ضمن يك نطق، دو نوبت به وى تذكر خروج از موضوع را بدهد و باز ادامه دهد، دفعه سوم می تواند وى را از ادامه نطق در آن موضوع در تمام جلسه منع کند مگر اينكه مجلس ادامه صحبت را تأييد كند.
اسماعیلی جلیلی عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت در گفت و گو با "عصرایران" تاکید دارد این اختیار تنها در قانون به هیات رییسه و رییس جلسه داده شده است و انتظار می رود نمایندگان مردم در خانه ملت بیش از دیگران به قانون احترام گذاشته و اندکی تامل می کردند تا پس از پایان نطق علی مطهری رییس وقت جلسه آقای ابوترابی موارد لازم را به ایشان تذکر دهد.
جلیلی تصریح می کند: این رفتار زیبنده مجلس نیست و باید به عقاید مخالف هر اندازه مغایر با افکار ما و یا حتی مخالف آنچه مصلحت است احترام بگذاریم و اجازه دهیم هر کاری از مجرای قانونی خود در مجلس انجام شود.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات می گوید انتظار می رفت که هیات رییسه مجلس مدیریت بهتری را بر جلسه اعمال می کرد.
علاوه بر این ماده 114 آیین نامه داخلی مجلس اشاره می کند: قطع كلام ناطق و عدم مراعات سكوت از طرف نمايندگان و هرگونه تهمت و توهين و ايرادگيريهاى شخصى و حركات و تظاهراتى كه موجب بی نظمى مجلس باشد ممنوع است و مرتكب مشمول مجازاتهاى مندرج در اين آيين نامه خواهد شد. رئيس جلسه مسؤول جلوگيرى از اين تخلفات است.
رسول خضری عضو دیگر فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت با بیان این که انتظار می رود هیات رییسه مجلس نمایندگانی را که نظم جلسه را بر هم زدند به عنوان متخلف شناخته و به این موضوع رسیدگی کند.
وی تصریح می کند این برخورد با نماینده ناطق هر اندازه که حرف خلاف قانون یا حتی دارای محتوای مجرمانه بزند صحیح نیست و شان خانه ملت را زیر سوال می برد و بهانه به دست رسانه هایی می دهد که می خواهند از سرکوب مخالف در فضای کشور صحبت کنند در حالی که این موضوع صحت ندارد.
خضری تصریح می کند نمایندگان باید سکوت می کردند و نطق آقای مطهری را گوش می دادند و می توانستند بعد از آن به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان شکایت کنند و چنین تنشی را به خانه ملت تحمیل نکنند.
البته این نگاه جمعی از نمایندگان است، به طور مثال حجت الله خدایی سوری تاکید دارد که توهینی به علی مطهری نشده است و وی باید به احترام بزرگان مجلس که از وی مکرر درخواست کردند دست از نطق خود بردارد جایگاه را ترک می کرد در حالی که او این کار را نکرد. وی تصریح می کند که مطهری حقی برای شکایت از کسی ندارد چرا که از وی حقی ضایع نشده است
جدول زیر نظر برخی از نمایندگان را نسبت به مساله دیروز که در گفت و گو با "عصر ایران" مطرح کرده اند نشان می دهد:
اسماعیل جلیلی: از هیات رییسه مجلس انتظار می رود مانع از برخورد و ایجاد تنش در جلساتی شود که در ان نمایندگانی نطقی هر چند مخالف نظرات دیگر نمایندگان دارند.
رسول خضری: انتظار می رود هیات رییسه نسبت به این رفتار نمایندگان واگنش نشان داده و مطابق ماده 114 آیین نامه توهین و تنش را بی پاسخ نگذارد.
عابد فتاحی: مجلس محل بیان آرای مختلف است و نباید با هر حرف مخالفی این گونه رفتار شود کما این که قرار نیست همه شبیه هم نطق کنیم.
محمد دامادی: شاید نطق آقای مطهری محتوایی داشت که باید به آن پاسخ داده می شد اما محل این پاسخگویی وسط جلسه علنی نبود چرا که بعد از آن نمایندگان می توانستند شکایت کنند البته هیات رییسه با قطع نطق مانع از تنش بیش تر شد.
حجت الله خدایی سوری: علی مطهری نباید بیش از این به این دست از اظهارات دامن بزند و باعث تنش مجلس شود.
غلامرضا تاجگردون: تصور می کنم هر حرف مخالفی نباید باعث ناراحتی و عصبانیت دوستان شود چرا که مجلس یک فرآیند قانونی دارد و تنها هیات رییسه و رییس جلسه حق برخورد با ناطق را دارد این تنش قابل رفع بود و ضرورتی برای آن نمی بینم.
مساله مهم اما فارغ از محتوای نطق علی مطهری نحوه برخورد پارلمان با این مقوله است. طبیعی است که از نمایندگان ملت در خانه ملت انتظار قانون مداری بیش تری می رود. آیین نامه داخلی مجلس و ساختار پارلمان این امکان را به نمایندگان می دهد تا در صورت هر نوع مشاهده تخلف در رفتار نماینده موارد را به هیات نظارت اعلام و یا خواهان بررسی مسائل در کمیسیون اصل 90 مجلس شوند بنابراین جای برخورد با بی قانونی و محتوای مجرمانه نطق ها یا رفتارهای نمایندگان وسط صحن علنی مجلس نیست. این رفتار تنها و تنها شان پارلمان را زیر سوال می برد و بهانه دست کسانی می دهد که در پی نمایش فضای بسته در مجلس ایران هستند.
انتظار می رفت نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی امروز تا پایان نطق علی مطهری صبر کنند و از تجمع، درگیری لفظی و تا اندازه ای فیزیکی خودداری ورزند و قضاوت در مورد نطق را به رییس جلسه و هیات نظارت بر رفتار نمایندگان می سپردند. خانه ملت بدون شک جای تهدید نماینده برای پایین آمدن از جایگاه نطق نیست .
با این همه به نظر می رسد مجلسیان، باید عمل به آیین نامه داخلی و احترام به آن را بیش از پیش سرلوحه رفتارهای خود قرار دهند.