در واقع رجیستری در ویندوز هیچ چیزی نیست جز مجموعه ای از تنظیمات و پیکر بندی ها گوناگون که در ارتباط با خود سیستم عامل، برنامه ها و کاربران هستند. میتوانید آن را مشابه یک پایگاه داده ای از تنظیمات فرض کنید که همه اطلاعات مهم را در خود جای داده است.

رجیستری ویندوز در واقع یکی از اسرار آمیز ترین نقاط این سیستم عامل است. جایی که کاربران را قادر میسازد تا تقریبا همه سیستم عامل را تحت مدیریت و تغییر و تحول قرار دهند. هر چند از ابتدای کار سیستم عامل رجیستری در پشت صحنه فعال است؛ اما بسیاری از کاربران اطلاعات اندکی از آن دارند. پس بگذارید شما را همانند کاربران حرفه ای با این نقطه اسرار آمیز سیستم عامل ویندوز آشنا سازیم.

این اطلاعات شامل همه نوع از جمله اطلاعات سخت افزارها، تنظیمات برنامه ها، نرم افزارهای نصب شده، پروفایل کاربران و مانند آن است. از آنجایی که همه این اطلاعات در یکجا ذخیره شده اند، در نتیجه ویندوز به شکل مدام به رجیستری رجوع میکند و این موضوع رسیدگی ویندوز به تنظیمات و پیکر بندی ها را سریع و آسان میسازد:

هر آنچه که باید از رجیستری ویندوز و ساختن کلیدها در آن بدانید

اجزای سازنده رجیستری ویندوز

رجیستری ویندوز از سه جز اساسی تشکیل شده است. کلید های سطح اصلی یا Root، کلید ها و مقادیر یا Value. کلیدهای سطح روت، جایی است که همه کلید ها را میزبانی میکند و کلید ها در واقع هر کدام مقادیر یا Value های مخصوص به خود را دارند. برای درک این هر سه میتوانید به درایو، پوشه و فایل فکر کنید.

پنج کلید سطح روت در رجیستری وجود دارد که هر کدام وظایف و مقاصد خاص خود را دارند. بگذارید به شکل خلاصه آن ها را معرفی کنیم:

HKEY_CLASSES_ROOT (HKCR): این کلید سطح روت از سوی ویندوز برای مدیریت Object Linking and Embedding یا همان OLE که برای برنامه نویسان کاملا آشنا است و همچنین برای ارتباط فایل ها با برنامه ها استفاده میشود. در این سطح ویندوز تمامی فایل های شما را با برنامه های مرتبط با آنها پیوند میدهد در نتیجه شما قادر به باز کردن فایلها و تعامل با آنها هستید.

HKEY_CURRENT_USER (HKCU): در این قسمت تمامی اطلاعات مربوط به تنظیمات و پیکر بندی های در ارتباط با کاربر فعلی ذخیره میشود. یعنی کاربری که در حال حاضر در ویندوز Log in است. نه تنها سیستم عامل، بلکه سایر برنامه ها نیز اطلاعات مربوط به کاربر را در این قسمت از رجیستری ذخیره میکنند.

HKEY_LOCAL_MACHINE(HKLM): این قسمت شامل اطلاعات مربوط به همه تنظیمات سخت افزاری و نرم افزاری و مانند آن، بدون در نظر گرفتن کاربر یا User است. از آنجایی که این قسمت اطلاعات جامع سیستم را در خود دارد، یکی از قسمت هایی است که بسیار مورد ارجاع ویندوز قرار میگیرد.

HKEY_USERS(HKU): همانگونه که از نام این کلید روت میتوان فهیمد، این قسمت مربوط به ذخیره اطلاعات همه کاربران سیستم عامل، اعم از کاربر فعلی و سایر کاربران است. تفاوت آن با HKCU در این است که اطلاعات همه کاربران و نه فقط کاربر فعلی Log in شده را در خود دارد.

HKEY_CURRENT_CONFIG(HKCC): این کلید روت در واقع یک لینک به تنظیمات Current Hardware Profile در HKLM است و در نتیجه میتوان آن را یک کلید روت کاذب دانست.

مقادیر کلید ها

هر کدام از روت های فوق، کلید های خاص خود را دارند و هر کلید مقادیر مخصوص به خود را. برای هر کلید در رجیستری میتوان شش مقدار متفاوت تعیین کرد، که این مقادیر کاملا بستگی به برنامه یا پیکر بندی مورد نیاز و مقصد دارد:

این مقادیر عبارتند از:

String Value: این مقادیر در واقع اطلاعات متنی و قابل خواندن یک خطی هستند که از نمونه بارز آنها میتوان به مسیر پوشه ها و فایل ها اشاره کرد. این مقادیر از جمله گونه هایی هستند که در رجیستری به وفور مورد استفاده قرار میگیرند.

Binary Value: همانگونه که از نام آن بر می آید این مقادیر تنها از داده های باینری (صفر و یک) تشکیل شده اند و معمولا برای خاموش یا روشن کردن (فعال و غیر فعال کردن) تنظیمات به کار میروند.

DWORD Value (32-bit): این مقادیر دقیقا مشابه مقادیر باینری هستند اما در عین حال قادر به ذخیره مقادیر از نوع Integer در دامنه 32 بیت هستند. این مقادیر برای کار با سیستم های 32 بیتی طراحی شده اند هر چند میتوان از آنها برای سیستم های 64 بیتی در حالت Backward نیز استفاده کرد.

QWORD Value (64-bit): دقیقا مشابه DWORD بوده اما محدوده ذخیره سازی داده های Integer در آنها 64 بیت است. و مسلما برای کار با سیستم های 64 بیتی طراحی شده اند.

Multi-String Value: اگر مقادیر String برای ذخیره یک خط اطلاعات متنی بودند، این نوع مقادیر قادر به ذخیره چند خط اطلاعات متنی هستند.

Expandable String Value: دقیقا مشابه مقادیر String بوده اما قادر به ذخیره متغیرهای محیطی نیز هستند. برنامه نویسان با این متغیرها به خوبی آشنایی دارند.

تعریف کلید ها و مقادیر جدید در رجیستری

ساخت کلید ها و مقادیر جدید در رجیستری بسیار ساده و بدون هیچ پیچیدگی است. اما قبل از هر اقدام و تغییری در رجیستری، حتما یک کپی و نسخه پشتیبان از آن تهیه نمایید. زیرا هر گونه تغییر نابجا یا پاک کردن کلید ها میتواند منجر به خطاهای اساسی در سیستم عامل شود:

برای ایجاد یک کلید جدید، ابتدا باید هدف از ایجاد این کلید و در تنیجه جایگاه مربوط به آن در کلیدهای روت اصلی را بدانید. بعد از آن کافی است که بر روی کلید روت اصلی مورد نظر کلیک راست کرده و گزینه New و سپس گزینه Key را انتخاب کنید. در این حالت کلید جدیدی ایجاد میشود که شبیه به یک پوشه بوده و نامی نظیر New Key # دارد. این نام به سادگی قابل تغییر است:

بعد از ایجاد کلید جدید، برای ایجاد مقدار یا مقادیر مورد نیاز آن، بر روی پنل سمت راست کلیک راست کنید و مقدار مورد نظر را – بر اساس هدف و نیاز خود – انتخاب کنید. بعد از ایجاد مقدار، نام آن را مشخص کنید. توجه کنید که اگر در پنل سمت راست به جای مقدار، گزینه Key را انتخاب کنید ویندوز به شکل خودکار یکSub-Key را برای کلید فعلی ایجاد میکند:

وقتی مقدار جدید را ایجاد و نام گذاری کردید، باید داده مربوط به آن را نیز وارد کنید. بر روی مقدار ایجاد شده دوبار کلیک کنید و در قسمت Value Data داده مورد نظر را وارد نمایید. این داده بستگی به هدف شما و یا تنظیمات مورد نظر دارد:

این کلیتی از رجیستری ویندوز و کار با کلید ها و مقادیر در آن است. بدون شک و همانگونه که خود متوجه شدید، ایجاد کلید ها و مقادیر جدید در رجیستری نیازمند اطلاعات بیشتر از نحوه کار سیستم عامل و همچنین وابسته به هدف خاص شما است. برنامه نویسان با رجیستری ویندوز بسیار سر و کار دارند که البته بخش اعظمی از این ارجاع و نیاز از طریق توابع و کلاس های موجود در زبان های برنامه نویسی رفع میشود.

اما درک کلیتی از کار رجیستری، به هر کاربری این امکان را میدهد که در صورت نیاز و با کمی اطلاعات حاشیه ای و تکمیلی بتواند مشکلات یا خطاهای ویندوز را بر طرف کرده یا خود اقدام به ایجاد تغییرات و تنظیمات جدید در سیستم عامل کند.

منبع: تابناک