ظرفیت غنی سازی یا تعداد سانترفیوژ‌ها به همراه تعیین سرنوشت تحریم‌های اعمال شده علیه ایران از مهم‌ترین اختلافاتی است که همچنان میان ایران و گروه ۱+۵ حل نشده باقی مانده است.

قطار مذاکرات هسته‌ای کند اما رو به جلو در حرکت است. ایران و گروه ۱+۵ در همین روند کند هم توانسته‌اند به پیشرفت‌هایی برسند. مهم‌ترین آن کاهش اختلافات بر سر تعداد سانتریفیوژهای ایران است.

به گزارش فرارو، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی به نقل از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات مدعی شد که اختلافات ایران و گروه ۱+۵ در موضوعاتی مانند تعداد سانتریفیوژ‌ها کاهش یافته است.

این روزنامه آمریکایی به نقل از یک دیپلمات غربی که در مذاکرات حضور دارد نوشت که ایران با مطالبه اصلی غرب مبنی بر کاهش قابل توجه در برنامه غنی‌سازی، کوتاه نمی‌آید.

طرف مقابل به خصوص ایالات متحده آمریکا خواستار کاهش قابل توجه ظرفیت غنی‎سازی ایران است.

آمریکایی‌ها مدعی‌اند که مدت زمان دستیابی احتمالی ایران به بمب هسته‌ای باید تا بیش از یکسال افزایش پیدا کند.

یعنی اگر ایران روزی تصمیم به تسلیحات هسته‌ای گرفت میزان غنی‎سازی در ایران باید تا حدی کاهش پیدا کرده باشد که ساخت آن بیش از یکسال به منظور آمادگی برای بازدارندگی نیاز به زمان داشته باشد.

بر این اساس، مطالبه آمریکایی‌ها کاهش تعداد سانترفیوژهای فعال در ایران است که ظرفیت غنی سازی و میزان اورانیوم‌های ذخیره شده را تا حد اطمینان بخشی کاهش دهد.

بر این اساس در طول مذاکرات هسته‌ای با ایران آمریکایی‌ها خواسته خود را از نزدیک به ۱۵۰۰ دستگاه سانترفیوژ فعال در ایران آغاز کرده‌اند و به ۴۵۰۰ دستگاه هم رسیدند.

برخی منابع همچنین خبر داده بودند که در آخرین دور مذاکرات هسته‌ای دوجانبه ایران و آمریکا در ژنو که ابتدا با دیدار محمد جواد ظریف و جان کری آغاز شد، سطح خواسته آمریکایی‌ها به ۶۵۰۰ سانترفیوژ هم رسیده بود.

با این حال این تعداد سانترفیوژ هم آن میزانی نیست که تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران را راضی کنند و آن‌ها همچنان خواسته خود را فعال بودن حداقل ۱۰ هزار سانترفیوژ اعلام کردند.

با این حال به نظر می‌رسد که دو طرف توانسته‌اند با بررسی طرح‌های متفاوت به راه حلی بینابینی دست پیدا کنند تا به نوعی به نقطه مشترک و جلب رضایت دو طرف برسند.

در همین حال هفته گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات هسته‌ای مدعی شده بود که ایران و آمریکا بر سر یک «مصالحه هسته‌ای» در حال مذاکره هستند.

به گزارش این خبرگزاری بر اساس این مصالحه که می‌تواند به دو دهه اختلاف برای اطمینان از اینکه برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است، پایان دهد «قرار است که ایران تعداد بیشتری از سانتریفوژهای خود را فعال نگه دارد.»

دیپلمات‌های که این خبر را به آسوشیتدپرس و نخواستند نامشان افشا شوند مدعی شدند که ایران تعداد بیشتری از سانتریفوژهای خود را به شرطی می‌تواند فعال نگه دارد که کارایی آن‌ها در حد پایینی بماند.

بر اساس مصالحه احتمالی، مورد ادعای منابع خبرگزاری آسوشیتدپرس، بیشتر ۱۰ هزار سانتریفوژ ایران فعال باقی خواهد ماند، اما کارآیی آن‌ها محدود خواهد شد. به این ترتیب ترتیب قابلیت بالقوه ایران برای آنچه ساخت سلاح هسته‌ای خوانده شده است کاهش خواهد یافت، بدون اینکه جمهوری اسلامی مجبور به برچیدن تعداد زیادی از سانتریفوژهای خود شود.

آسوشیتدپرس در ادامه گزارش خود نوشت که «کار‌شناسان هشدار می‌دهند هرگونه کاهش «کارایی» سانتریفوژ‌ها بسیار سریع‌تر از کاهش «تعداد» سانتریفوژ‌ها قابل بازگشت است.»

در حالی که تاکنون هر نوع گمانه زنی رسانه‌ای درباره مذاکرات به سرعت توسط یکی از طرفین تکذیب می‌شود گزارش آسوشیتدپرس تاکنون به چنین سرنوشتی دچار نشده است و همین امر احتمال نزدیک به واقعیت بودن این گزارش را افزایش می‌دهد.

آنچنان که اکنون وال استریت ژورنال هم به نقل از منابع خود مدعی شده‌ است که اختلافات ایران و گروه ۱+۵ در موضوعاتی مانند تعداد دستگاه‌های سانتریفیوژ مورد نیاز ایران برای غنی‌سازی اورانیوم کاهش یافته است.

بر این اساس در همین روند کند مذاکرات هسته‌ای دو طرف توانسته‌اند به پیشرفت‌هایی دست پیدا کنند که این پیشرفت می‌تواند امیدواری‌ها نسبت به حصول حداقل توافق سیاسی تا ۲۴ مارس (۴ فروردین ماه سال ۱۳۹۴) افزایش پیدا می‌کند.

بر اساس توافق سوم آذر میان ایران و گروه ۱+۵ برای تمدید ۷ ماه و ۷ روز مذاکرات، مقرر شد که دو طرف ابتدا تا ۲۴ مارس به توافق سیاسی و سپس تا ۳۰ ماه ژوئن سال ۲۰۱۵ (۱۰ تیر ۱۳۹۴) به توافق جامع و نهایی دست پیدا کنند.

جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، روز یکشنبه در مصاحبه با شبکه خبری «ان بی‌سی» گفت که هرگونه تمدید مذاکرات هسته‎ای با ایران برای دستیابی به توافق جامع بعد از اواخر ماه مارس (اوایل فروردین) منتفی است، مگر اینکه چارچوب و طرح کلی یک موافقتنامه تا آن موقع تعیین و مشخص شده باشد.

هر چند دیروز مقام معظم رهبری در جمع پرسنل نیروی هوایی ارتش فرمودند: «توافق بر کلیات و جزئیات باید در یک مرحله و با مفاد واضح و غیرقابل تأویل باشد.»

تماشاخانه