نتایج یک پژوهش جدید بر روی پنگوئنها نشان داده که این موجودات طی دورههای تکاملی، سه طعم از پنج طعم اصلی قابل درک برای مهرهداران پایه را از دست داده و تنها طعمهای شور و ترش را درک میکنند.
به گزارش ایسنا، محققان دانشگاه میشیگان بر این باورند که تغییرات آبوهوایی طی 20 میلیون سال باعث شده این موجودات نتوانند طعمهای شیرین، تلخ و خوشمزه – مرتبط با طعم گوشت – را حس کنند.
به گفته محققان، ژنهای پنگوئنها پس از آنکه دمای سرد قطبی با درک طعمها تداخل پیدا کرد، از بین رفتند.
از آنجایی که پنگوئنها از ماهی تغذیه میکنند، فقدان طعم اومامی یا خوشمزه بسیار گیجکننده بوده و دانشمندان را سردرگم کرده است.
مهرهداران معمولا قادر به درک پنج طعم پایه شیرین، شور، ترش، تلخ و خوشمزه هستند. در 15 سال گذشته، پیشرفتهای انجام شده در درک مبنای مولکولی طعمها، راه را برای استنباط قابلیتهای چشایی از طریق دادههای ژنتیکی بدست آمده توسط بررسی ژنهای گیرنده طعم هموار کرده است.
پرندگان در مقایسه با پستانداران از حس چشایی ضعیفتری برخوردارند، زیرا غدد چشایی کمتری روی زبان آنها وجود داشته و همچنین فاقد دندان برای جویدن غذا هستند.
تحقیقات ژنتیکی پیشین نشان داد که ژن گیرنده طعم شیرین در ژنوم همه پرندگان بررسیشده تا به امروز غایب بوده است.
این پژوهش به درخواست موسسه ژنومی BGI در چین انجام شد. در آنجا دانشمندان به تعیین توالی ژنوم پنگوئنهای آدلی و امپراطور پرداخته و نتوانسته بودند برخی ژنهای چشایی را شناسایی کنند.
آنها از دانشمندان آمریکایی خواستند تا در تعیین اینکه آیا ژنهای غایب در نتیجه توالی غلط رخ داده یا اینکه در نتیجه تکامل از بین رفتهاند، به آنها کمک کنند.
محققان دانشگاه میشیگان به بررسی دقیقتر دادههای پنگوئنهای آدلی و امپراطور و همچنین هشت پرنده غیر پنگوئن از گونههای نزدیک پرداختند. آنها همچنین ژنوم 14 گونه پرنده غیر پنگوئن دیگر را نیز مورد بررسی قرار دادند.
محققان دریافتند، هر پنج گونه پنگوئن فاقد ژنهای کاربردی برای گیرندههای طعم شیرین، تلخ و خوشمزه هستند. در پنگوئنهای آدلی و امپراطور ژنهای گیرنده طعمهای تلخ و خوشمزه به شبهژن تبدیل شدهاند که فاقد توانایی رمزگشایی پروتئین هستند. شبهژنها اغلب در نتیجه تجمع جهشهای متعدد شکل میگیرند.
این در حالیست که همه پرندگان غیر پنگوئن مورد بررسی از جمله مرغ ماهیخوار، فنچ، مرغ مگسخوار، طوطی، شاهین، مرغ و مرغابی وحشی از ژن مرتبط با غدد چشایی خوشمزه و تلخ برخوردار هستند، اما گیرنده طعم شیرین در آنها وجود ندارد.
در نتیجه این بررسیها، محققان دریافتند که پنگوئنها هر سه طعم را از دست دادهاند.
این موجودات حدود 60 میلیون سال پیش از مرغهای دریایی جدا شده و گروههای اصلی پنگوئنها حدود 23 میلیون سال قبل از یکدیگر جدا شدند. فقدان حس چشایی احتمالا طی یک دوره 37 میلیون ساله رخ داده که شامل دورههای سرد شدن چشمگیر هوا در قطب جنوب بوده است.
حس چشایی مهرهداران توسط گیرندههای چشایی موجود در غدد چشایی روی سطح زبان و بخشهای دیگر دهان فعالیت میکند. زبان انسان از چند هزار غده چشایی برخوردار است.
نتایج این پژوهش در مجله Current Biology منتشر شده است.