ماجرای دردسرهای سرمایه گذاران برای مرمت و احیای بناهای تاریخی شیراز

به گزارش مهر، یکی از سرمایه گذاران و تاجران فرش در استان فارس با همکاری دوستان تاجرش در کشورهای دیگر قصد مرمت خانه های تاریخی شیراز را با هدف انجام کارهای فرهنگی داشتند آنها تصمیم گرفتند که ۳۰ خانه تاریخی را خریداری کرده و در آنها کلاس های فرهنگی و هنری برگزار کنند. براساس این تفکر قرار شد ۱۵ میلیون یورو در این زمینه سرمایه گذاری کنند. حمید رضا جهان بکام سرمایه گذار شیرازی در این باره به خبرنگار مهر گفت: می خواستیم وابستگی به دولت نداشته باشیم. گفته بودند که اگر کسی در حوزه میراث فرهنگی سرمایه گذاری کند، ۵۰ درصد وام بلاعوض می گیرد به همین دلیل آقای آتش خانه که معین سازمان میراث فرهنگی است به ما گفت می توانید بابت خانه ای که مرمت کرده اید ۵۰۰ میلیون تومان وام بلاعوض بگیرید اما دوستانم موافقت نکردند. آنها تاجر وسرمایه گذار هستند و توانستند که چندی پیش رئیس اپرای پاریس را نیز به ایران بیاورند. آن هم فقط برای تفریح در شهر شیراز. چون این افراد روابط خوبی با فرهنگیان و هنرمندان خارجی دارند.

وی افزود: از ۳۰ خانه ای که قرار بود بخریم ۱۲ خانه خریداری شد این ابنیه معمولا جزو خانه های دارای ارزش معماری و تاریخی بودند اما هیچ کدام در فهرست میراث ملی ثبت نبو جز یکی از آنها که با نام خانه حسین پاکیاری در این فهرست ثبت شده است. سال گذشته برای مرمت این خانه واقع در محله سنگ سیاه، از اداره کل  میراث فرهنگی فارس در اواخر فروردین ماه مجوز گرفتیم حتی ناظری نیز به نام آقای امین عباسی را به ما معرفی کردند. اما من برای محکم کاری و برای اینکه در کارمان خللی وارد نشود، از آقای مهدی خاکسار که کارشناس مرمت اداره میراث فرهنگی فارس بوده و بازنشست شده خواستم تا در روند کار ما قرار گیرد. چون می دانستم که ممکن است برای ما ایجاد مشکل کنند.




بازدید مسئولان از روند مرمت خانه

وی ادامه داد: در خرداد ماه استاندار، شهردار، فرماندار، شورای شهر و جمعی از مسئولان شهر از خانه پاکیاری درحال مرمت، بازدید کردند و روند کار را موفقیت آمیز دانستند. اما در مهر ماه نامه ای به دادستان نوشتند مبنی بر که این خانه در سال ۱۳۵۶ به عنوان اثر ملی ثبت شده است و افرادی بدون اخذ مجوز از اداره کل میراث فرهنگی استان اقدام به ساخت و ساز، مرمت و بازسازی این خانه تاریخی کرده اند. این اقدام خلاف قانون بوده و موجب تخریب آن و منزل همجوارش شده است. بنابراین این اداره کل از متهمین به علت تخریب و مرمت بدون مجوز، شکایت می کند.

موضوع خانه همجوار خانه پاک یاری طبق آنچه که جهان بکام گفته، از این قرار است که خانه مجاور متعلق به رئیس شورای شهر سابق شیراز بوده است و مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس بدون استعلام از دفتر فنی اداره متبوعش اعلام کرده که خانه پاک یاری مجوز مرمت ندارد. درحالیکه همین مدیرکل از خانه بازدید کرده بود. جهان بکام گفت: از همان زمان درحال رفت و آمد و پیگیری این موضوع هستم. در مهر ماه دادگاه خواستار ارائه مجوز مرمت اداره کل میراث فرهنگی شد. از اداره کل میراث فرهنگی خواستم تا رونوشتی از آن را به من بدهند. اما مدیرکل نامه نوشت که اگر مراجع ذی صلاح نامه ای خواستند به کار ایشان رسیدگی کنید بنابراین نامه ای به شخص جهان بکام داده نشود. این موضوع را با دادگاه در میان گذاشتم. آنها نیز نامه ای به اداره کل نوشتند. در نهایت اعلام کردند که تمام عملیات مرمتی صورت گرفته در خانه پاکیاری با هماهنگی و نظارت این اداره کل انجام شده و در صورت مشاهده هرگونه تخلف، این اداره کل با مالک برخورد قانونی می کند. بازپرس دادگاه وقتی این نامه را دید اعلام کرد که اداره میراث فرهنگی متناقض صحبت می کند. چون در تاریخ ۶ مهر ماه نوشته که تقاضای رسیدگی به شکایت شود اما در روز ۲۲ همین ماه نوشته مجوز آن در روزهای آخر فروردین داده شده است.

آزادی به قید وثیقه

این تاجر فرش گفت: در ماههای اخر سال ۹۳ برای یکی از مالکان این خانه ها اخطاریه آمد من تا آن زمان تمام مشکلات پیش آمده در این خانه را از دید دوستانم مخفی کردم چون آنها خارج از ایران هستند و ممکن بود که پشیمان شوند. اما این بار مجبور شدم. آنها گفتند که پروژه مورد نظر متوقف و خانه ها برای فروش گذاشته شود. از ۱۲ خانه ای که خریداری کرده بودیم ۴  خانه را فروختیم.

این سرمایه گذار تصریح کرد: من از میراث فرهنگی خواسته ام که نامه ای بنویسند و بگویند که کارم بنا به کدام دلیل اشتباه است اما این کار را هم انجام نمی دهند. به تازگی مدیرکل میراث استان اعلام کرده که همسایه خانه شاکی است ولی اکنون همه شکایت ها  متوقف است. من پیگیری کردم و دیدم هنوز به حبس محکومم اما نمی دانم چرا.

وی درباره مشکل همسایگان با خانه تاریخی پاکیاری افزود: آقای اوجی همسایه خانه پاکیاری گفته بود که می خواهد روی پشت بام من حرکت کند چون از  سالها قبل این کار را انجام می داده است من صاحب خانه های قبلی را پیدا کردم  آنها گفتند که هیچ وقت چنین اجازه ای به او نداده اند. این مالک می گوید که اگر من دیوار جان پناه را روی پشت بام کار بگذارم او نمی تواند عبور کند. با این حال این دیوار را بنا نکردم. حتی در این مدت افراد مختلفی از کارشناسان میراث تهران برای بادید به این خانه آمدند و گفتند که ۹۳ درصد عالی و ۷ درصد بقیه اش اختلاف نظر بین کارشناسان وجود دارد. حتی معاون میراث فرهنگی فارس گفته بود که در چند سال اخیر خانه ای با این کیفیت مرمت نشده است. ما تصمیم گرفته ایم که دیگر در بافت تاریخی شیراز کار نکنیم. چون حتی از سازمان مرکزی نیز جوابی نگرفتیم اما اکنون من به اتهام تخریب و تزلزل در خانه های مجاور با قید وثیقه آزادم.

آسانسور در خانه تاریخی

جهان بکام از الحاقات بنای تاریخی خانه پاکیاری سخن گفت و ادامه داد: می خواستیم یک دیوار جان پناه روی پشت بام و یک سرویس بهداشتی و بالابری که اتصالی به بنا ندارد کار بگذاریم ولی این کار انجام نشد. اگر می خواهیم خانه های تاریخی زیاد شیراز حفظ شود و زندگی در آنها جریان داشته باشد، باید امکانات آن ها را نیز ارتقا دهیم و گرنه مردم از زندگی در آنها خودداری می کنند. این موضوع به کمیسیون فنی ۱۵ نفره میراث رفت و به ظاهر ۱۳ نفر به من رای دادند دوباره مدیرکل میراث فارس به جای امضای صورت جلسه نوشت که مجدد بررسی شود دوباره در بهمن ماه جلسه تشکیل دادند و این بار هم رای اکثریت موافق با من بود. ولی این رای را به من ندادند. اکنون این خانه ها را برای فروش گذاشته ایم. حتی خانه ای که قرار بود خانه آواز شهرام ناظری شود را نیز می فروشیم.

در این میان مهدی خاکسار مرمت کاری که روی عملیات مرمت این خانه نظارت داشته نامه ای به مدیرکل میراث فرهنگی فارس نوشته و در بخشی از آن اعلام کرده که با توجه به مهم بودن این بنا کوشش شده تا تمام تجربیات ۴۰ ساله ام را در بنا بکارگیرم. اذعان می کنم که تاکنون چنین تعمیر مطلوبی در شیراز انجام نشده است. در طول تعمیرات آقای نصیری معاون حفظ و احیای استان و آقای عباسی به عنوان ناظر شاهد و بازدید کننده از تعمیرات بوده اند. اما بر من پوشیده است که چرا اداره کل میراث فارس بدون بازدید از بنا و فرستادن کارشناس اقدام به طرح شکایت کرده است. شاید نظریات ابراز شده از سوی مدیریت سازمان دلیل بر تنگ نطری و عدم شناخت از پروسه تعمیرات در این بنا دارد و بنای علمی ندرد. روند کنونی و اشکال تراشی و شکایت میراث فرهنگی از تعمیرات و احیای بافت تاریخی و فرهنگی شیراز، سرمایه گذاران را از این کار منصرف می کند بنابراین جای تاسف است که با اعمال نسنجیده خود افراد علاقه مند به فرهنگی و خیر میراث فرهنگی را از بافت دور کنیم.

رضایت دادیم

مهر مشکل این سرمایه گذار را با مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس در میان گذاشت. مصیب امیری در پاسخ گفت: ما مدتی پیش از این سرمایه گذار به خاطر کارهای بی ضابطه در مرمت خانه تاریخی شکایت کردیم ولی اکنون این موضوع حل شده و دست او و همه سرمایه گذاران دیگر فعال در بافت تاریخی شیراز را می بوسیم. ایشان به جای اینکه چنین مسائلی را مطبوعاتی کنند، یک بار به دفتر من بیایند تا همه این موارد را توضیح دهم.

وی در پاسخ به اینکه مشکل سرمایه گذار در کدام بخش مرمتی این خانه تاریخی بوده است، گفت: یک سری کارهایی انجام شده بود ولی الان مشکلی نیست. برخی از افراد می خواهند از یک موضوعی جریانی بسازند درحالی که اگر تمایل دارند به سازمان میراث  فرهنگی مراجعه کنند. زمانی تخلفی انجام شده بود. مشکلی نیز با همسایه بوجود آمد اما اکنون نه تنها آن مشکل بلکه مسئله همسایه نیز برطرف شده و ما شکایتمان را پس گرفتیم. ولی اکنون زمان دقیقش را به یاد ندارم.

ترک محاکمه به معنی رضایت نیست

امیری از بیان جزئیات تخلف سرمایه گذار خودداری کرد و تاکید داشت که این شکایت اکنون منتفی شده چون اداره میراث فرهنگی فارس رضایت داده است. اما جهان بکام در پاسخ به این اظهارات گفت: اداره میراث فرهنگی تقاضای ترک محاکمه را کرده است  از نظر حقوقی ترک محاکمه به معنی رضایت نیست بلکه یعنی آنها هر زمان که بخواهند دوباره می توانند شکایت کنند. حتی نوشته اند که من تعهد داده ام تخریبی انجام نشود ولی من چنین کاری را نکرده ام. همه حرفم این است که اگر تخلفی کرده ام به صورت روشن اعلام کنند در کدام بخش تخریب انجام شده است و تعهدی که خودم از آن خبر ندارم را نشانم دهند. من که کمر به تخریب اداره میراث فرهنگی نسبته ام. همین چند روز پیش به آقای امیری مدیرکل استان نامه نوشتم که بگویید آیا اقدامات انجام شده در این خانه مورد تایید کارشناسان هست یا خیر. ایشان نامه ای را به آقای قزلباشی نوشته و اعلام کرد که در صورت درخواست مراجع رسمی پاسخ داده شود.