کودتا در بورکینافاسو : رئیس جمهور و نخست وزیر در بازداشت نظامیان

نفرات ارتش بورکینا فاسو رئیس جمهوری و نخست وزیر دولت انتقالی را ربوده و بازداشت کرده‌اند.

به گزارش بی بی سی، روز پنجشنبه، ٢٦ شهریور (١٧ سپتامبر) رئیس پارلمان کشور آفریقایی بورکینافاسو تایید کرد که روز گذشته، نفرات تیپ حفاظت ریاست جمهوری وارد جلسه هیات دولت شدند و میشل کافاندو، رئیس جمهوری، ایزاک زیدا، نخست وزیر دولت انتقالی و دو تن از وزیران کابینه را ربودند و با خود بردند.


ساعاتی بعد، نیروهای تیپ حفاظت ریاست جمهوری وارد ایستگاه رادیو بین‌المللی فرانسه و ایستگاه رادیو خصوصی امگا شدند و به کارکنان آنها دستور دادند تا پخش برنامه‌های خود را متوقف کنند. رئیس رادیو امگا گفته است که نظامیان تهدید کردند که در صورت ادامه برنامه، کارکنان رادیو را خواهند کشت.

با انتشار خبر ربوده شدن رئیس جمهوری و نخست وزیر، چند صد تظاهرکننده در برابر کاخ ریاست جمهوری در اواگادونو، پایتخت،تجمع کردند و علیه اقدام نظامیان شعار دادند. گفته می‌شود ربوده شدگان در این محل در بازداشت نظامیان هستند.

خبرنگاران گفته‌اند که از محل تظاهرات صدای شلیک گلوله به گوش رسیده اما مشخص نیست که آیا نظامیان به شلیک تیر هشدار اکتفا کرده‌اند یا کسانی در این محل زخمی شده‌اند.

شورای امنیت سازمان مل با صدور بیانیه‌ای بازداشت رئیس جمهوری و نخست وزیر دولت انتقالی را به شدت محکوم کرده و خواستار آزادی فوری آنان شده است. دبیرکل سازمان ملل نیز اقدام نظامیان بورکینافاسو را "نقض فاحش قانون اساسی و بیانیه برقراری شرایط انتقالی" توصیف کرده است. اتحادیه آفریقا و جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا در بیانیه مشترکی این اقدام را به شدت محکوم کرده و در مورد هرگونه آسیبی به بازداشت شدگان هشدار داده‌اند.


فدراسیون عمومی کارگران بورکینافاسو، بزرگترین اتحادیه کارگری این کشور در واکنش به اقدام تیپ حفاظت ریاست جمهوری یک روز اعتصاب عمومی در سراسر کشور اعلام کرده است.

معلوم نیست که آیا انگیزه نظامیان از بازداشت مقامات دولتی اعتراض به طرح انحلال این یگان توسط دولت بوده یا اینکه در نظر دارند قدرت را در دست بگیرند. کمیسیون آشتی و اصلاحات ملی بورکینافاسو در گزارشی در روز دوشنبه توصیه کرد که این یگان منحل شود. در ماه ژوئن هم نفرات این واحد خواستار برکناری سرهنگ دوم ایزاک زیدا، نخست وزیر انتقالی و از معاونان فرماندهی این یگان شدند. سرهنگ زیدا گفته بود که به منظور "تقویت امنیت ملی" لازم است این واحد منحل شود.

تیپ حفاظت ریاست جمهوری واحد نخبه ارتش بورکینافاسو محسوب می‌شود و در گذشته، حمایت آن برای دوام دولت‌ها ضرورت داشته است.


اقدام نظامیان در بازداشت رئیس جمهوری و نخست وزیر در حالی گزارش می‌شود که قرار است به زودی انتخابات ریاست جمهوری در بورکینافاسو برگزار شود و فعالان سیاسی این کشور و نهادهای بین‌المللی انتظار دارند که نتیجه انتخابات به تحکیم دموکراسی در این کشور کمک کند.

در ماه اکتبر سال گذشته، بلیز کومپائوره، رئیس جمهوری، در پی تظاهرات مخالفان ناگزیر به کناره‌گیری از قدرت شد و به خارج از کشور رفت. او در سال ١٩٨٧ با دست زدن به یک کودتای نظامی قدرت را در دست گرفته بود و در دهه‌ای ١٩٩٠ و ٢٠٠٠ میلادی هم در انتخاباتی که برگزار کرد، به پیروزی رسید. آخرین دوره ریاست جمهوری آقای کومپائوره در سال جاری به پایان می‌رسید اما او در صدد تغییر قانون اساسی و شرکت مجدد در انتخابات بود که سقوط کرد.

بورکینافاسو کشوری محصور در خشکی است و در همسایگی کشورهای بنین، توگو، ساحل عاج، غنا، مالی و نیجر در غرب آفریقا قرار دارد. این سرزمین از اواخر قرن نوزدهم محل رقابت قدرت‌های غربی بود و سرانجام به یکی از مستعمرات فرانسه تبدیل شد. در سال ١٩٥٨، این سرزمین تحت عنوان کشور ولتای علیا موفق به کسب خودمختاری شد و در سال ١٩٦٠ استقلال کامل خود را به دست آورد. در سال ١٩٨٤، دولت ولتای علیا نام این کشور را به بورکینافاسو تغییر داد. این کشور در بخش عمده‌ای از تاریخ خود پس از استقلال تحت حکومت نظامیان یا دولت‌های وابسته به نظامیان قرار داشته است.

بورکینافاسو حدود هجده میلیون جمعیت دارد که از اقوام گوناگون تشکیل یافته است. بیش از ٦٠ درصد مردم بورکینافاسو مسلمان هستند و بقیه جمعیت را پیروان مسیحیت و ادیان بومی تشکیل می‌دهند. این کشور یکی از کم درآمدترین کشورهای جهان است. جمهوری اسلامی ایران از دهه ١٩٨٠ میلادی در راستای گسترش همکاری با کشورهای اسلامی، روابط نزدیکی با بورکینافاسو داشته است.