عصر خودروهای کلاسیک معمولا به دروه‌ی پیش از سال ۱۹۸۰ گفته می‌شود. امروزه خودروهای بازمانده از آن دوران در نمایشگاه‌ها و حراج‌ها با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسند. برخی از این خودروها در زمان خودشان هم بسیار مورد توجه بوده و از نظر کارکرد و توانایی و امکانات پیشتاز بوده‌اند. در این گزارش با ۱۰ مورد از بهترین خودروهای کلاسیک آشنا می‌شویم.

خودروهای دوره‌ی کلاسیک هرچند که مربوط به گذشته‌اند اما ساخت هر یک از این خودروها بر مسیر آینده‌ی کمپانی‌های سازنده‌شان تاثیرگذار بوده‌اند. شاید اگر خودروهای کلاسیک نبودند امروزه شاهد چنین خودروهای پیشرفته‌ای نبودیم. با معرفی ۱۰ مورد از بهترین خودروهای آن دوران، به طور مختصر با فناوری‌های به کار رفته در آنها آشنا می‌شویم و در برخی موارد هم علل قطع تولید یا عدم موفقیت آنها را بررسی می‌کنیم.

۱. فورد ۱۹۰۸مدل تی

1909 ford model t touring car 4b3b9 فورد مدل تی

مسلما هر لیستی که بخواهیم از خودروهای کلاسیک تهیه کنیم نمی‌توانیم از اولین خودروی کلاسیک ساخته شده چشم‌پوشی کنیم. خودروی فورد مدل تی (Ford Model T) که همچنین با نام تین لیزی (Tin Lizzie) شناخته می‌شود را به عنوان نخستین خودروی مقرون به صرفه و با قیمت تجاری برای فروش در نظر می‌گیرند. سیستم تولید کارامد و استفاده از خط تولید و راه‌اندازی برنامه‌ریزی شده توسط کمپانی فوردموتور به مقدار چشم‌گیری هزینه‌های ساخت و تولید را کاهش داد. این امر باعث شد تا خودروی مدل تی با قیمت ارزان‌تری در دسترس مشتریان قرار گیرد. پیش از آن، همه‌ی خودروهایی که ساخته می‌شدند بسیار پرهزینه و گران بودند و به عنوان یک کالای لوکس و تجملاتی تلقی شده و تنها برای عده‌ی کمی از مردم در دسترس بودند.

مدل اولیه‌ی خودروی تی دارای یک پیشرانه‌ی ۲.۹ لیتری چهارسیلندر بود که توانی به اندازه‌ی ۲۰ اسب بخار فراهم می‌کرد. سرعت بیشینه‌ی آن هم حدود ۶۴ تا ۷۲ کیلومتر بر ساعت بود که البته در زمان خود، خودروی بسیار سریعی به شمار می‌رفت. شاید این خودرو همانند خودروهای امروزی پرزرق‌وبرق به نظر نرسد اما اگر فورد مدل تی نبود شاید هیچکدام از خودروهای گران‌بها و باشکوهی که امروزه می‌بینیم به این شکل وجود نداشتند.

۲. مرسدس بنز ۳۰۰ اس ال سال ۱۹۵۵

mercedes benz 300 sl coupe 1955 c60c9 مرسدس اس ال

مرسدس بنز ۳۰۰ اس ال (300 SL) به عنوان اولین تکرار از خودروهای جی‌تی (grand tourer) کلاس اس ال شناخته می‌شود. این خودرو به عنوان جانشین محصول موفق کمپانی مرسدس بنز به نام W194 ساخته شده بود. استفاده از درهای عمودی یا بال پرنده‌ای (gull wing) برای نخستین بار در این خودرو و همچنین سرعت بیشینه‌ی ۲۵۹ کیلومتربرساعت که در زمان خود به عنوان بیشترین سرعت برای یک خودرو تا آن زمان شناخته می‌شد روی هم رفته این خودرو را به یک خودروی خاص و بی‌همتا بدل کرده بودند.

پیشرانه‌ی این خودرو از نوع به کار برده شده در مرسدس بنز DB 601 و ۱۲ سیلندر بود. پیشتر این پیشرانه روی جنگنده‌ی Bf 109E در جنگ جهانی دوم نصب شده و مرسدس توانسته بود توان این پیشرانه را در نهایت از ۱۷۵به ۲۱۵ اسب بخار افزایش دهد. اس ال نسبت به مدل اولیه‌ی مرسدس بنز ۳۰۰ توانش تقریبا دوبرابر شده بود. فناوری‌های نوین که برای نخستین بار دیده می‌شدند، درهای بال‌پرنده‌ای و تولید به تعداد محدود توانست خودروهای ۳۰۰ اس ال را به یکی از جالب‌ترین خودروهای مورد علاقه‌ی کلکسیونرها تبدیل کند. امروزه قیمت این خودرو بین ۱ تا ۲ میلیون دلار است.

۳. فورد موستانگ سال ۱۹۶۴

1964 5 ford mustang 3d50a

یکی از زیباترین و قوی‌ترین خودروهای فورد موستانگ که در کلاس‌بندی خودروهای امریکایی با نام خودروی پونی (pony car) شناخته می‌شود. پونی‌ها معمولا حالت اسپرت و کم‌حجم داشته و در عین حال از توان پیشرانه‌ی بالایی برخوردارند. این خودرو الهام‌بخش ساختن خودروهای رقیب در این کلاس برای فورد موستانگ شد. خودروهایی همچون شورولت کامارو، پونتیاک فایربرد و دوج چلنجر از این گروه بودند. هنگام طراحی و ساخت فورد موستانگ، تولید خودروهای دو صندلی به خاطر استقبال نشدن از خودروی تاندربرد کمپانی فورد که یک خودروی دوسرنشین بود تا حدودی از رونق افتاد. این خودرو برای جلب نظر و ایجاد رضایت خریداران به صورت چهارسرنشین ساخته شد. دو صندلی جلو با فضای مناسب و استاندارد و یک صندلی هم در عقب که البته نسبت به استانداردهای متداول آن زمان فضای کمتری برایش در نظر گرفته شده بود.

برای اینکه فورد موستانگ محبوبیت لازم را به دست بیاورد از این خودرو در فیلم گولدفینگر جیمز باند استفاده کردند. قیمت اولیه‌ی فورد در آن زمان ۲۳۶۸ دلار بود و تنها پس از سه ماه ۱۰۰ هزار عدد از آن در بازارهای خودرو به فروش رفت و کمپانی فورد را خیلی زود به این نتیجه رساند که فورد موستانگ، محصول بسیار موفق بوده است.

۴. بوگاتی تایپ ۴۱ رویال

1931 bugatti type 41 royale convertible 0e1df

بوگاتی تایپ ۴۱ که همچنان با نام رویال شناخته می‌شود یک خودروی کلاس لوکس بود و توسط اترو بوگاتی (Ettroe Bugatti) ساخته شده بود. بوگاتی با طول ۶.۵ متر و وزن ۳۱۷۵ کیلوگرم یکی از بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین خودروهای ساخته شده تا به امروز است. طبق برنامه‌ریزی بوگاتی قرار بود از این خودرو تنها ۲۵ دستگاه ساخته شود و با فروش آن به اعضای خانواده‌ی سلطنتی و اشراف در واقع به عنوان لوکس‌ترین و اعیانی‌ترین خودروی تاریخ به شمار رود. اما بحران اقتصادی دهه‌ی ۱۹۳۰ حتی طبقه‌ی اشراف را هم برای پرداخت ۳۰ هزار دلار بابت این خودرو ترغیب نکرد و در پایان بوگاتی تنها توانست سه خودرو از شش خودروی ساخته شده را بفروشد.

بوگاتی رویال دارای یک پیشرانه‌ی ۱۵ لیتری بود که به صورت بلوکی بزرگ ساخته شده بود و با این حجم یکی از بزرگ‌ترین پیشرانه‌های ساخته شده تا به امروز به شمار می‌رود. توانی که این موتور تولید می‌کرد حدود ۲۷۵ تا ۳۰۰ اسب‌بخار بود. اما برای این پیشرانه‌ی بزرگ مشکلاتی هم وجود داشت. ساییدگی سوپاپ‌های موتور یکی از مسایلی به شمار می‌فت که مستلزم نگه‌داری و تعمیر مستمر بود و از سویی برای انجام این عملیات نگه‌داری لازم بود که موتور پیاده شود و خودتان می‌توانید تصور کنید که برای پیاده‌سازی و همچنین تعویض روغن این خودرو چه مقدار انرژی و زحمت باید صرف می‌شد.

۵. دلاهای ۱۶۵ کابریولت

delahaye type 165 figoni falaschi 1938 8c7e5 دلاهای

این خودرو برای نخستین بار در نمایشگاه اتومبیل پاریس در سال ۱۹۳۸ رونمایی شد. دلاهای ۱۶۵ کابریولت یک سوپرخودروی باشکوه است. این خودرو روی شاسی مدل قبلی ۱۲ سیلندر خود که با نام دلاهای ۱۴۵ و در کلاس خودرهای مسابقه‌ای تولید شده بود ساخته شد. ۱۶۵ کابریولت به خاطر کارکرد خوب و تحسین‌برانگیزش نگاه‌ها را به خود جلب کرد. مدل دوم از ۱۶۵ هم در همان موقع برای نمایشگاه جهانی نیویورک سال ۱۹۳۸ ساخته شد. این مدل در غرفه‌ی فرانسه به نمایش گذاشته شده بود و البته روی آن سیستم پیشرانه نصب نشده بود.

با آغاز جنگ جهانی دوم، مالکیت این خودرو مورد بحث و مناقشه قرار گرفت و خودرو به مدت شش سال در انبار گمرگ ایالات متحده ماند. پس از آن خودرو در یک نمایشگاه در کالیفرنیا و با نصب یک موتور هشت سیلندر روی آن به نمایش گذاشته شد. در دهه‌ی هشتاد میلادی صاحب خودرو پیشرانه‌ی اصلی خودرو در آلمان را روی آن نصب کرد. مدل یکپارچه‌شده‌ی این خودرو سرانجام در نمایشگاه پبل بیچ (Pebble Beach Concourse) به نمایش گذاشته شد.

۶. آلفا رومئو ۸ سی ۲۹۰۰ بی

alfa romeo 1938 8c 2900b آلفا رومئپ ۸ سی

آلفا رومئو ۸ سی ۲۹۰۰ بی، به عنوان مدلی از خودروی مسابقه‌ای 2900A برای خریداران ساخته شد. خودرویی که آسایش و اطمینان را به ارمغان می‌آورد. پیشرانه‌ی خودرو به حالتی بازبینی و بازسازی شده بود که دارای عمر و دوام بیشتری نسبت به مدل مسابقه‌ای آن باشد. این امر باعث کاهش توان خودرو از مقدار ۲۲۰ اسب بخار به ۱۸۰ اسب بخار است. این در حالی است که توربوشارژر دوگانه‌ی نصب شده روی 2900A پیشرانه‌ی این خودرو هم نصب شده بود. فاصله‌ی محورهای جلو و عقب برای ۲۹۰۰ بی در دو نسخه ارائه شده بود. مدل کورتو (Corto) به معنای کوتاه دارای فاصله بین دو محور ۲.۸ متر و مدل لوندو (Lundo) به معنای بلند و به اندازه‌ی فاصله‌ی دو محور سه متر بود.

در کل ۳۲ عدد از این آلفا رومئو ساخته شد که ۱۰ دستگاه از آنها در سال ۱۹۳۷ و ۲۲ خودروی دیگر هم در ۱۹۳۸ بودند. یکی از آلفا رومئوهای ۷ سی ۲۹۰۰ بی، به قیمت ۴ میلیون و ۷۲ هزار دلار در نمایشگاه پبل بیج کالیفرنیا به حراج گذاشته شده بود. این مقدار پول در واقع دهمین مقدار در بین بیشترین مبالغی است که تا کنون در حراج یا مزایده‌ی خودروها پرداخت شده است.

۷. فراری ۲۵۰ تی آر سال ۱۹۵۸

1958 ferrari 250 testa rossa 3c549 فراری ۲۵۰ تی آر

فراری تی آر یا تستا روزا (Testa Rossa) از ۱۹۵۷ تا ۱۹۵۸ ساخته شد و پس از فراری ۲۵۰ جی تی اُ به عنوان دومین فراری ارزشمند این کمپانی به شمار می‌رود. در مجموع ۲۱ دستگاه تستا ساخته شد. از این میان دو خودرو برای کارخانه و ۱۹ خودرو برای خریداران بود. بعدها یکی از تستا ۲۵۰ ها در یک حراجی به قیمت ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار به فروش رفت. با چشم‌پوشی از تورم، این رقم بالاترین قیمتی است که تا به حال برای یک خودرو پرداخت شده است. نام تستا روزا به معنی «سر سرخ» است که دلیل این نامگذاری به پوشش موتور با سوپاپ‌های سرخ مربوط می‌شود.

با قرار دادن سپرها به صورت جداگانه از قسمت مرکزی، استایل بدنه‌ی خودرو ناصحیح و غیرمعمول به نظر می‌رسید. این مدل اغلب با عنوان پونتون تی آر (Pontoon TR) مورد اشاره قرار می‌گیرد و این واژه به معنای قایق ته‌پهن است. از سال ۱۹۵۸ به بعد تستا روزا با طراحی آئرودینامیکی نزدیک‌تری به شکل بطری نوشابه‌ای (coke bottle به طراحی گفته می‌شود که در آن خودرو از کناره‌ها دارای برآمدگی ملایم بوده و نمای خودروی تا حدودی شبیه بطری‌های نوشابه‌ی شیشه‌ای است) تولید شد.

۸. فاسل وگا اچ کی ۵۰۰ سال ۱۹۵۹

فاسل وگا اچ کی ۵۰۰ یک مدل تغییر نام داده از خودروی فاسل وگا FVS بود. در مرحله‌ی نخست این خودرو با یک پیشرانه‌ی ۵.۸ لیتری هشت سیلندر و توان ۳۳۵ اسب بخار متعلق به FVS ساخته شده بود. پس از مدتی پیشرانه‌ی اچ کی ۵۰۰ ارتقا داده شد و یک پیشرانه‌ی ۶.۳ لیتری کرایسلر از نوع هشت سیلندر و توان ۳۶۰ اسب بخار که سرعت بیشینه‌اش به ۲۳۶ کیلومتربرساعت می‌رسید روی خودرو نصب شد. ترمزهای دیسکی هم در ابتدا به صورت سفارشی بودند اما پس از شروع فرایند تولید به صورت استاندارد روی آنها تعبیه شد. اچ کی ۵۰۰ دارای شیشه جلوی پهن با میدان دید وسیع، فرمان‌پذیری هیدرولیک و همچنین ترمزهای هیدرولیک بود.

داخل کابین خودرو بسیار لوکس و با کیفیت عالی ساخته شده بود. این خودرو دارای فناوری کیسه‌ی هوا بود و در واقع یکی از نخستین محصولاتی بود که در آن بین دو صندلی جلو و بالای گیربوکس یک جعبه تعبیه شده بود. صندلی‌های عقب به حالت تاشو بودند و در نتیجه برای دسترسی به صندوق عقب و همچنین استفاده از فضای ماکزیمم داخل کابین در صورت نیاز بسیار مناسب به نظر می‌رسیدند. روی هم رفته از این خودرو ۸۴۲ دستگاه ساخته شد و پس از آن با خودروی نسل بعد خود با نام فاسل وگا ۲ جانشین شد.

۹. رولز رویس فانتوم ۱ سال ۱۹۲۵

1925 rolls royce phantom رولز رویس فانتوم

فانتوم ۱ به عنوان جانشین خودروی نسل قبل رولز رویس با نام سیلور گوست مطرح ساخته شد. این خودرو در سال ۱۹۲۵ معرفی شد و در آن زمان دومین خودروی ۴۰ تا ۵۰ اسب بخاری بود که توسط کمپانی رولز رویس ساخته می‌شد. رولز رویس برای ایجاد تفاوت، خودروی اولی را سیلور گوست و مدل جدیدتر را نیو فانتوم یا فانتوم جدید نامگذاری کرد. بعد از جانشینی فانتوم جدید با مدل بعدی، نام آن به فنتوم ۱ تغییر یافت و خودروی جانشینش را هم با عنوان فانتوم ۲ معرفی کردند.

در فانتوم ۱ از فناوری پیشرانه‌ی سوپاپ‌رو یا OHV در یک پیشرانه‌ی ۶ سیلندر استفاده شده بود که به صورت دو مجموعه‌ی سه سیلندر با سرهای جداشدنی ساخته شده بودند. در سال ۱۹۲۸ جنس سیلندرها از چدن به آلومینیوم تغییر یافت و این کار منجر به مواجه شدن فانتوم با مشکلات خوردگی فلزات شد. در مجموع ۳۵۰۹ خودروی فانتوم ۱ ساخته شد که از این تعداد ۲۲۶۹ خودرو در بریتانیا و ۱۲۴۰ دستگاه هم در ایالات متحده بودند.

۱۰. جگوار ئی تایپ سال ۱۹۶۱

160wk 1961 jaguar e type 3 8 litre 30191

جگوار از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۷۵ ساخته می‌شد. این خودرو آمیزه‌ای از زیبایی، کارکرد عالی و قیمت مناسب را به نمایش گذاشته بود. در آن زمان اغلب خودروها دارای ترمزهای استوانه‌ای با عملکرد متوسط بودند اما ئی تایپ به ترمزهای دیسکی مجهز شده بود. همچنین یک سیستم فنر آزاد در تعلیق عقب، جعبه‌فرمان دنده‌ای، بدنه‌ی یکپارچه و قفل‌های بی‌رقیب، ئی تایپ را در میان رقبا کاملا متمایز می‌کرد.

ئی تایپ بر اساس خودروی مسابقه‌ای جگوار به نام جگوار تایپ دی ساخته شده بود. سری اول این خودروها دارای پیشرانه کاربراتوری شش سیلندر با حجم ۳.۸ لیتر و توان ۲۶۵ اسب بخار بودند و سرعت بیشینه‌شان هم به ۲۴۱ کیلومتربرساعت می‌رسید. روکش‌های چرمی برای صندلی‌ها، پنل داشبورد آلومینیومی و جعبه‌ی کنسول بین دو صندلی ساخته شده از وینیل، از دیگر ویژگی‌های این خودرو است. رینگ‌های کرومی و سقف فلزی متحرک جداشدنی هم به صورت آپشنال رو ئی تایپ به کار رفته بودند. در مجموع ۳۸۴۱۹ از سری اول جگوار ئی تایپ ساخته شد و سرانجام در سال ۱۹۶۸ با خودروهای سری دوم از این مدل جایگزین شد.

منبع: زومیت

تماشاخانه