سرطان معده را بشناسید و آن را جدی بگیرید؟/ علائم ،نشانه ها و راهکار های پیشگیری و درمان

معده کیسه ای عضلانی است که در قسمت میانی و فوقانی شکم و زیر دنده ها قرار گرفته است. وظیفه ی آن شکستن، خرد کردن و هضم مواد غذایی خورده شده است.

در جوامع امروزی متاسفانه به علت تغذیه های غلط غذایی و استفاده از فست فوت ها  موضوع سرطان ها  خصوصا در دستگاه گوارش و معده افزایش داشته است و برای اینکه مبتلا به اینگونه بیماری ها نشویم باید علاوه بر شناخت علائم بیماری  برای درمان در زمینه پیشگیری نیز اقداماتی را انجام دهیم.

دکتر جواد غروبی فوق تخصص جراحی عمومی و دانشیار دانشگاه در گفت و گو  با عصر ایران در مورد سرطان معده ،علت هاو راه های درمان آن گفت: مبتلا شدن معده به سرطان را کانسر معده می نامند. سرطان معده از پوشش مخاطی که سطح داخلی آن را مفروش کرده است، شروع می شود. شایع ترین نوع سرطان معده آدنوکارسینوما است.

علائم ابتلا به سرطان معده چیست؟
 وی در مورد علائم سرطان معده گفت: علائم سرطان معده شامل احساس خستگی، نفخ، سوهاضمه، احساس پری طولانی مدت بعد از خوردن غذا، تهوع، استفراغ و کاهش وزن است.

علل سرطان معده چیست؟
این متخصص جراحی عمومی در پاسخ به پرسشی در مورد علت های سرطان معده گفت: بطورکلی سرطان به علت موتاسیون یا اشتباه در DNA  سلولی رخ می دهد. سلول های سرطانی مخاط معده شروع به رشد و تکثیر بدون کنترل کرده، کم کم به جدار خود معده وسپس در بافت ها و ارگان های نزدیک و دور منتشر می شود.

انواع سرطان معده کدامند؟
 وی ادامه داد: شکل و جنس سلول هایی که هسته ی اولیه ی سرطان را تشکیل می دهند، نوع آن را مشخص می کند. انواع سرطان های معده شامل موارد زیر است:

آدنوکارسینوما: سرطانی است که از سلول های غددی یا ترشحی معده منشا می گیرد. سلول های مخاطی سطح داخلی معده را مفروش کرده و با ترشح موکوس لایه حفاظتی برای جدار معده ایجاد می کنند که از سوختگی توسط اسید در امان باشد. آدنو کارسینوما شایع ترین نوع کانسر یا سرطان معده است.

دکتر غروبی گفت: سرطانی که از سلول های ایمنی موجود در جدار معده منشا می گیرد، لنفوم نامیده می شود که شیوع این سرطان نادر است.

وی خاطر نشان کرد: تومور کارسینوئید سرطانی است که از سلول های تولید کننده ی هورمون منشا گرفته و آن نیز از انواع نادر سرطان های  معده محسوب می شود.

دکتر غروبی ادامه داد: سرطان دیگری که وجود دارد از سیستم و سلول های عصبی موجود در معده منشا گرفته و به لحاظ شیوع نادرترین نوع این سرطان ها را شامل می شود.

فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان معده چیست؟
 این استاد دانشگاه در مورد فاکتور هایی که باعث افرایش ابتلا به سرطان معده می شود گفت: این فاکتورها شامل استفاده از غذاهای پر نمک و دودی، داشتن رژیم غذایی میوه و سبزیجات کم، مصرف غذاهای آلوده شده با قارچ آفلاتوکسین، وجود تاریخچه ی فامیلی مثبت ابتلا به سرطان معده، عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، داشتن طولانی مدت التهاب معده، کم خونی پرنیشیوس، وجود پولیپ های متعدد و سیگار کشیدن است.

اقدامات و آزمایشات تشخیصی درسرطان معده کدامند؟
 این فوق تخصص جراحی عمومی  در مورد اقدامات تشخیصی در سرطان معده گفت:  در سرطان های معده لازم است آندوسکوپی دستگاه گوارش انجام شده و معده به طور کامل رویت شود. همچنین از ضایعه یا زخم معده بیوپسی( نمونه برداری) به عمل آمده و نمونه ی برداشته شده به منظور تایید یا رد سرطان احتمالی معده به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال گردد.

همچنین انجام سی تی اسکن و گرفتن عکس با ماده حاجب از مری و معده نیز به عنوان دیگر اقدامات تشخیصی مورد استفاده قرار می گیرد.برای تعیین مرحله و درجه بندی شدت سرطان معده، از CT اسکن و PET اسکن استفاده می شود.

دکتر غروبی ادامه داد: از اقدامات تشخیصی دیگر برای تعیین درجه و شدت سرطان، بیوپسی (نمونه برداری) با عمل جراحی باز و یا توسط لاپارسکوپ از ارگان های مختلف شکم است.

مرحله و درجه بندی شدت سرطان معده چگونه است؟
 این استاد دانشگاه ادامه داد:در مرحله اول، سرطان محدود به جدار مخاطی معده بوده ولی تعداد معدودی از غدد لنفاوی اطراف معده هم ممکن است گرفتار شود.

در مرحله دوم، سرطان به لایه های عمقی تر جدار معده نفوذ کرده و لایه عضلانی را هم درگیر می کند. در این مرحله امکان ابتلای غدد لنفاوی بیشتری در اطراف معده وجود دارد.
در مرحله سوم، سرطان تمام لایه های جدار معده را گرفتار کرده و بطور وسیع تری غدد لنفاوی اطراف را مبتلا می کند و در مرحله چهارم سرطان معده در نقاط دیگر بدن نیز منتشر می شود.

درمان سرطان معده چگونه است؟
 این فوق تخصص جراحی عمومی  در مورد راه های درمان سرطان معده نیز گفت: درمان سرطان معده به وسعت و درجه این بیماری، سلامت عمومی بیمار و ترجیح مریض بستگی دارد.

 درمان جراحی: جراحی شامل برداشتن کل تومور معده با مارژین یا لبه های سالم است. برداشتن آندوسکوپیک تومور با حاشیه ی سالم آن در سرطان های بسیار کوچک و محدود به مخاط، یکی از روش های درمانی است.

لاپاراتومی یا باز کردن شکم و برداشتن وسیع تومور با حاشیه ی مطمئن، از دیگر روش های درمانی برای ریشه کن کردن سرطان معده به شمار می رود.

مواردی که سرطان بخش وسیعی از معده را گرفتار کرده باشد، کل معده به روش جراحی برداشته شده و روده کوچک مستقیما به مری پیوند زده می شود.

جراح برای ارزیابی گرفتاری غدد لنفاوی شکم، از آنها نمونه برداری می کند.در برخی موارد، جراحی نقش درمانی کامل نداشته و به منظور تقلیل و کاهش عوارض سرطان انجام می شود.

 درمان رادیوتراپی: رادیوتراپی به عنوان یک روش در درمان سرطان معده، به منظور از بین بردن سلول های سرطانی به کار برده می شود. در سرطان های وسیع معده با هدف کوچک کردن سلول های سرطان و آماده کردن شرایط بیمار برای جراحی نیز رادیوتراپی انجام می شود. در مواردی بعد از عمل جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده، رادیوتراپی به عمل می آید. عوارض رادیوتراپی شامل سوهاضمه، اسهال، تهوع و استفراغ است.

 درمان شیمی درمانی: شیمی درمانی نیز قبل از انجام جراحی برای کوچک کردن تومور و آماده کردن بیمار برای عمل انجام می شود. البته در مواردی بعد از جراحی به منظور از بین بردن و انهدام سلول های باقیمانده به کار برده می شود. عوارض آن بستگی به داروی مصرفی داشته و متفاوت است.

چگونه از ابتلا به سرطان معده پیشگیری کنیم؟
دکتر غروبی در پاسخ به پرسشی درمورد راه های پیشگیری از ابتلا به سرطان معده گفت: استفاده از سبزیجات و میوه جات فراوان توصیه شده است. از مصرف زیاد غذاهای پرنمک و دودی باید پرهیز کرده و  از کشیدن سیگار نیز باید امتناع شود.