عصرایران - سفر می تواند تجربه ای دلنشین و آرام بخش باشد اما در این معادله عنصر مهمی وجود دارد که گاه مغفول می ماند. شاید بتوان جمله را این گونه بازنوشت: سفر مسئولانه و همراه با رعایت اخلاق از سوی تمام ذینفعان گردشگری به احتمال زیاد تجربه ای دلنشین و آرام بخش خواهد بود. وقتی صحبت از ذینفعان گردشگری می کنیم به تمام افراد و مجموعه هایی که به نوعی به این فعالیت و صنعت مرتبط می شوند اشاره می کنیم.
«سازمان جهانی گردشگری» اهمیت این موضوع را از سالها پیش فهمیده است، به همین دلیل در سال 1999 بعد از سالها مذاکره و همرایی بین اندیشمندان، صنعتگران و حکومت ها، «منشور جهانی اخلاق گردشگری» را منتشر کرد؛ این منشور متشکل از مقدمه ای حقوقی و ده اصل است که به جوانب گوناگون گردشگری می پردازد. بر مبنای همین منشور در سال 2010 سازمان جهانی گردشگری با هدف ترویج مفاهیم گردشگری مسئولانه اقدام به انتشار بروشوری مختصر با نام «رهنمودهای کاربردی به جهانگردان (Practical Tips for the Global Traveller)» کرد و آن را در قالب بروشور به زبانهای انگلیسی، اسپانیول، فرانسوی، روسی و عربی در سایت خود قرار داد.
آنچه در ادامه می خوانید ترجمه ای است معنا محور از همین توصیه های ساده اما مهم که رعایت آن به سود گردشگران، جامعۀ میزبان و تمام ذینفعان این صنعت خواهد بود.
«رعایت رهنمودهای زیر باعث می شود جهانگردی برای شما، مردم بومی و جغرافیایی که به آن سفر می کنید بالاترین حد رضایت و فایدۀ ممکن را به ارمغان آورد.
به هر مقصدی که می روید -خواه یکی از سواحل استوایی، خواه شهری شلوغ، خواه دهکده ای آرام- با رعایت این توصیه ها، هم سفری پربارتر خواهید داشت هم احترام میزبانان را به دست خواهید آورد:
احترام به آداب و رسوم و سنت های محلّی- قبل از سفر، تا می توانید دربارۀ مقصد مطالعه کنید تا با آداب و رسوم بومیان آشنا شوید. این کار سرگرمی مفیدی است و از بهترین راه های آشنایی با جوامع محلی محسوب می شود.
- سعی کنید اقلا چند کلمه ای زبان مردم مقصد را بیاموزید تا بتوانید با بومیان ارتباطات پرمعناتری برقرار کنید.
- هر مقصد بین المللی را مجموعۀ متفاوت و منحصربه فردی از تاریخ، معماری، دین و آیین، موسیقی، هنر و غذاهای محلی متمایز می کند؛ آنها را تجربه کنید و برایشان احترام قائل شوید.
پشتیبانی از اقتصاد محلّی- خریدار صنایع دستی و محصولات بومی باشید.
- منصفانه تجارت کنید و بدین وسیله به فروشندگان و صنعتگران احترام بگذارید.
- محصولات تقلبی و اقلامی را که مطابق با مقررات بین الملل یا مقررات کشور مورد بازدید، ممنوع است، نخرید.
احترام به محیط زیست- از منابع طبیعی و آثار باستانی موجود در مقصد مراقب کنید تا کمترین اثر منفی بر محیط گذاشته شود.
- از حیات وحش و زیستگاه های طبیعیشان محافظت کنید.
- محصولاتی را بخرید که در ساخت آنها از گیاهان و حیوانات در معرض خطر استفاده نشده باشد.
- برای یادگاری، به جای برداشتن و به همراه خود بازگرداندن آثار تاریخی تحت مراقبت، از لحظات سفر خود تصویربرداری کنید.
- پشت سرتان فقط دو چیز به جا بگذارید: رد پا و خاطره ای خوش.
مسافری آگاه و مودب باشید- قوانین و مقررات کشور مورد بازدید را رعایت کنید.
- به حقوق بشر احترام بگذارید.
- مراقب باشید طی خدمات سفر و گردشگری که دریافت می کنید کودکان مورد استثمار قرار نگیرند و مدافع حقوق آنها باشید.
- پیشگیری های بهداشتی لازم را انجام دهید.
- در هر سفر امکان بروز حوادث غیرمترقبه و موارد اورژانسی هست؛ در اولین فرصت اطلاعات لازم را در مورد شیوۀ دریافت خدمات پزشکی و ارتباط با سفارت کشور خود، به دست آورید.»
به خاطر داشته باشیم به هر کجای این سیارۀ زیبا که سفر می کنیم به آداب و رسوم و سنتهای محلّی احترام بگذاریم، پشتیبان اقتصاد محلی باشیم، حواسمان به محافظت از محیط زیست مقصد باشد و رفتارمان آگاهانه و مودبانه باشد.
*مترجم و کارشناس ارشد مدیریت گردشگری