تابلوی کمال الملک صدمه ندیده است

وقتی گفته می‌شود یکی از آثار کمال الملک هنگام ترمیم آسیب‌دیده موضوع آنقدر حساسیت برانگیز است که نشود از کنارش به سادگی گذشت ولی مسئولان مربوطه می‌گویند این مرمت موضوع تازه‌ای نیست.

به گزارش مهر، «آسیب‌ زدن به تابلوی کمال‌الملک در هنگام مرمت» تیتر مطلبی است که این روز‌ها در برخی سایت‌ها و رسانه‌ها می‌‏چرخد؛ تابلویی که گفته می‌شود با مدیریت بخش مرمت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی مرمت آن به ‏سرانجام رسیده و در این روند به این اثر آسیب وارد شده است. ‏

مرمت ۶ سال پیش انجام شد

حسینعلی جعفریان مدیر بخش مرمت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار ‏مهر درباره این تابلوی کمال الملک که با عنوان «سردار اسعد بختیاری» شناخته می‌شود و مرمت آن توضیح داد: این ‏تابلو چند سالی است که مرمت شده است و موضوع متعلق به امروز نیست. ما اتفاقا برای مرمت این تابلو خود اثر ‏را مرمت نکردیم بلکه لایه پارچه در بخش تکیه‌گاه و کلاف چوبی‌اش را درست کردیم و نوارگیری انجام دادیم. ‏این اتفاق هم ۶ یا ۷ سال پیش رخ داد. ‏

ماجراها به دلیل تعدیل نیرو است

وی درباره اینکه چرا امروز دوباره حرف آسیب زدن به این تابلو مطرح شده است نیز گفت:‌‌ همان سال‌ها هم یک ‏بار چنین اعتراضی شد که کار‌شناسان آمدند و با دستگاه رنگ را چک کردند و تایید کردند آسیبی وارد نشده ‏است. این مرمت را آقای قانونی انجام داده‌اند و بعد از اینکه ایشان این کار را انجام دادند برخی اساتید اصفهان ‏اعتراض کردند که چرا کار به آن‌ها سپرده نشده است. در حال حاضر هم دوباره این داستان بعد از تعدیل نیرویی ‏که مجبور شدیم به خاطر کمبود بودجه در بخش مرمت انجام دهیم دارد رخ می‌دهد. الان هم حاضریم هر ‏کار‌شناسی خواست بیاید و نشانمان بدهد که ما کجای تابلو را رنگ گذاشته‌ایم. ‏

مدیر بخش مرمت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اساسا بگذارید اینطور توضیح بدهم که رنگ گذاری روی اثر تاریخی تحریف آن نیست چون ‏معمولا جایی از اثر رنگ گذاشته می‌شود که اصلا رنگی وجود نداشته باشد و در این صورت هر رنگی که مرمت‌کار بگذارد قابل برداشتن است. اگر هم تابلو رنگ داشته باشد که لزومی به رنگ گذاری نیست. ‏

وی با اشاره به اینکه کتابخانه مجلس بیش از صد و بیست اثر فاخر در اختیار دارد، گفت: در سال‌های اخیر ما بالغ ‏بر ۲۰ اثر را مرمت کرده‌ایم، اما بیشتر فعالیت ما روی نسخه‌های خطی است. ما برای مرمت هر اثر، تحقیق ‏می کنیم و وقت بسیاری می‌گذاریم اما بیشتر مرمت ما معطوف به نوارگیری و درست کردن لبه هاست. حتی ما ‏از چسب‌های سنتی و برگشت پذیر در مرمت آثار استفاده می‌کنیم. ‏

جعفریان تاکید کرد: در حال حاضر به جرات می‌گویم تنها نهادی که کار مرمت را انجام می‌دهد ما هستیم ‏چون باقی نهادهای دولتی پول برای این کار ندارند و قیمت آثار آنقدر پایین است که بخش خصوصی هم اینهمه ‏هزینه برای مرمت نمی‌گذارد. ‏

وی در پایان از همه اساتید دعوت کرد به بخش مرمت موزه و مرکز اسناد رسمی کتابخانه مجلس شورای اسلامی ‏سر بزنند و این تابلو‌ها را از نزدیک ببینند. ‏

نظر یک کارشناس درباره این اتفاق

در ادامه پیگیری سراغ هادی سیف، مرمت کار و پژوهشگر پر کار هنرهای سنتی ایران رفتیم و با ارسال عکس ‏هایی از قبل و بعد از مرمت اثر مورد اشاره کمال الملک که این روز‌ها در سایت‌ها می‌چرخد برای وی نظرش را ‏در این باره جویا شدیم. وی در پاسخ به خبرنگار مهر گفت: هر چند بسیار مایل هستم از نزدیک این اثر را ببینم اما در این عکس ‏‌ها آسیب آشکاری مشاهده نکردم. ‏

وی همچنین درباره برگشت پذیر بودن آسیب در صورت رنگ گذاری اشتباهی روی آثار نقاشی نیز گفت: بله این ‏رنگ‌ها قابل برداشتن هستند ولی در مجموع الان مرمت چه در بخش نقاشی چه در بخش نقاشی‌های دیواری ‏و... به این صورت متداول است که تا حد امکان دست به ریختگی‌های اثر زده نشود و اثر آسیب دیده نباید ‏بدون در نظر گرفتن هارمونی رنگ‌ها و قدمت آن‌ها ترمیم شود. لازم است آسیب حتی در بخش‌هایی باقی بماند ‏چون طبیعی است هر اثری در گذر زمان مقداری آسیب بببیند ما باید شرایط نگهداری از آثار را بهبود ببخشیم. ‏

وی در ادامه گفت: در گذشته خیلی تلاش شد دیواری در چهل ستون ترمیم شود و بعد گروهی از ایتالیا آمدند و ‏همه آن ترمیم را پاکسازی کردند. ‏

در این میان که خبرگزاری مهر در حال پیگیری موضوع بود روابط عمومی کتابخانه و موزه مجلس شورای ‏اسلامی نیز جوابیه‌ای برای مطبوعات ارسال کرد که در بخشی از آن آمده است: «تابلو سردار اسعد از آثار استاد ‏کمال الملک از جمله کارهای شاخص موزه مجلس می‌باشد که چندین سال پیش جز کارهای تحقیقی بخش ‏مرمت قرار گرفت و توسط دیگر دوستان مرمتگر کشور با نظارت آقای جعفریان کلاف آن ترمیم و دوباره کلاف ‏کشی و تجدید ورنی گردید و اساساً روی آن بازسازی رنگی انجام نگرفته و تصاویری که اخیراً ارائه شده نیز از ‏وضوح خوب و مناسبی برخوردار نیستند و این امر نیز بیان گر همین ادعا خواهد بود. ‏

مسئله مرمت این اثر ملی سالهای گذشته نیز به صورت کاملاً مغرضانه در یکی از جراید مطرح گردید و جوابیه ‏آن داده شد و حتی جمعی از دوستان هنردوست و هنرمند نیز از موزه مجلس بازدید کرده و صحت ادعای ما به ‏ایشان ثابت شد. ‏

در هر صورت بازدید از موزه مجلس و تابلو مذکور و کارگاههای مرمتی آن برای عموم مردم عزیز و اهل فن امکان ‏پذیر بوده و هست و افرادی که واقعاً دلسوز هستند می‌توانند به صورت حضوری از این مرکز بازدید کنند و از ‏نزدیک در معرض بازدید و نحوه مرمت و نگهداری آثار این مرکز قرار گیرند.»