.png "عصر ایران")
۰۳ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۳ دی ۱۴۰۴ - ۲۱:۲۴
گل اول استقلال به المحرق توسط اسماعیل قلیزاده در دقیقه ۱۵ (فیلم) ریشه جالب ضرب المثل ماستمالی کردن
قلم نوشته ها
عبارت مثلی"ماستمالی کردن" به عقیدۀ استاد محمد علی جمال زاده در کتاب فرهنگ لغات عامیانه یعنی: امری که ممکن است موجب مرافعه و نزاع شود لاپوشانی کردن و آنرا مورد توجیه و تأویل قرار دادن، رفع و رجوع کردن، سروته کاری را بهم آوردن و ظاهر قضایا را به نحوی درست کردن است. به گفتۀ علامه دهخدا، از ماستمالی معانی و مفاهیم مداهنه و اغماض و بالاخره ندیده گرفتن مسائلی که موجب خشم یا اختلاف گردد نیز افاده می شود.
آنچه نگارنده را به تعقیب و تحقیق در پیدا کردن ریشۀ تاریخی این ضرب المثل واداشت وجود کلمۀ ماست یعنی این ماده خوراکی لبنیاتی در آن و ارتباط آن با مداهنه و اغماض و رفع و رجوع کردن امور مورد اختلاف بوده است که خوشبختانه پس از سالها پرس و جو و تحقیق و جویندگی و یابندگی رسید.
اینک شرح قضیه:
قضیه ماستمالی کردن از حوادثی است که درعصر بنیانگذار سلسلۀ پهلوی اتفاق افتاد و شادروان محمد مسعود این حادثه را در یکی از شماره های روزنامۀ مرد امروز به این صورت نقل کرده است:
«هنگام عروسی محمدرضا شاه پهلوی و فوزیه چون مقرر بود میهمانان مصری و همراهان عروس به وسیلۀ راه آهن جنوب تهران وارد شوند از طرف دربار و شهربانی دستور اکید صادر شده بود که دیوارهای تمام دهات طول راه و خانه های دهقانی مجاور خط آهن را سفید کنند. در یکی از دهات چون گچ در دسترس نبود بخشدار دستور می دهد که با کشک و ماست که در آن ده فراوان بود دیوارها را موقتاً سفید نمایند، و به این منظور متجاوز از یکهزار و دویست ریال از کدخدای ده گرفتند و با خرید مقدار زیادی ماست کلیۀ دیوارها را ماستمالی کردند.»
به طوری که ملاحظه شد قدمت ریشۀ تاریخی این اصطلاح و مثل سائر از هفتاد سال نمی گذرد، زیرا عروسی مزبور در سال 1317 شمسی برگذار گردید و مدتها موضوع اصلی شوخیهای محافل و مجالس بود و در عصر حاضر نیز در موارد لازم و مقتضی بازار رایجی دارد. چنانچه کسانی برای این ضرب المثل زمانی دورتر و قدیمیتر از هفتاد سال سراغ داشته باشند منت پذیر خواهیم بود که دلایل و مستنداتشان را به نام خودشان ثبت و ضبط کند. آری، ماستمالی کردن یعنی قضیه را به صورت ظاهر خاتمه دادن، از آن موقع ورد زبان گردید و در موارد لازم و بالمناسبه مورد استفاده و استناد قرار می گیرد.
منبع:وبلاگ قلم نوشته ها
لینک کوتاه: کپی لینک
پزشکیان: نقد منصفانه داشته باشیم؛ بهویژه در رسانه ملی باز هم صداوسیما بودجه فربه برای مخاطبی نحیف گرفت حضور زینالدین زیدان روی سکوهای جام ملتها؛ شب تاریخی «زیزو» و پسرش در لباس الجزایر دیدار و گفتوگوی هیات بلندپایه حماس با وزیر خارجه ترکیه اسطورههای سرِ میز و میداننشین! فارس: ۵ گزینه جایگزین برای تغییر رئیس بانک مرکزی، به پزشکیان پیشنهاد شده ردهبندی جنجالی رسانه کانادایی؛ مسی در صدر، رونالدو در جایگاه دهم برترینهای قرن کاهش ۲۶ درصدی بودجه فرهنگ و هنر در سال ۱۴۰۵ حسام الدین سراج ؛ بیدل موسیقی ایران (+صدا) میزبان فینال جام ملتهای آسیا ۲۰۲۷ مشخص شد؛ ورزشگاه مدرن «الانماء» جده در تسخیر قاره کهن مدارس آذربایجان غربی ۴ دی غیرحضوری شد «پیادهروی فیلها» در آسمان آمریکا/ ۱۲ بمبافکن B-۲ همزمان پرواز کردند اپستین، مجرم جنسی و افشای هزاران سند (+عکس) / از کلینتون و چامسکی تا ترامپ و وودی آلن و بیل گیتس / شاهزاده انگلیسی دنبال «دوستان نامناسب» دیدار شهردار کرج با رئیس مجلس شورای اسلامی / تقاضا برای تخصیص ردیف های حمایتی از کلانشهرها در بودجه ۱۴۰۵ کشور ب ام و iX3 جدید، با کمی جادوی برفی (تصاویر)