تهرانگردی مسجدجامعی با حال و هوای سینما

احمد مسجدجامعی و تیم تهران‌گردی در آستانه‌ی ۲۱ شهریور ماه روز ملی سینما، تهران‌گردی این هفته خود را با بازدید از ساختمان شماره یک خانه سینما واقع در خیابان بهار آغاز کردند.

به گزارش ایسنا، در این بازدید که صبح امروز جمعه (۱۹ شهریور) انجام شد، منوچهر شاهسواری -مدیرعامل خانه سینما-، علیرضا تابش -مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی- ابراهیم مختاری، محمدرضا موئینی، عبدالله اسفندیاری، اکبر عالمی، جعفر صانعی مقدم، کامران ملکی و... حضور داشتند.

منوچهر شاهسواری با اشاره به ساختمان خانه سینما یادآور شد: لابراتوار استودیو «ایران‌فیلم» قدیم در این ساختمان بوده است، این ساختمان از سال ۱۳۲۵ به عنوان استودیو «ایران‌فیلم» کار خود را آغاز کرد و بیشترین فعالیتش دوبلاژ بود.

به گفته‌ی او، استودیو «ایران فیلم» تا سال ۱۳۶۱ فعالیت می‌کرد تا اینکه از سال ۱۳۶۷ با خرید این ساختمان توسط بهرام‌دوست خانه سینما به عنوان نخستین نهاد صنفی عرصه فرهنگ و هنر ایرانی تا امروز به فعالیت خود ادامه می‌دهد.


احمد مسجدجامعی پس از بازدید از این مکان پیشنهاد ثبت این ساختمان به عنوان نخستین ساختمان خانه سینما و ساختمان شماره یک خانه سینما را داد و تاکید کرد: نشان‌ها، اسناد و برخی از تجهیزات به عنوان نمادهای استودیو ایران فیلم و اسناد تاریخی می‌تواند در یک مکان نمایش داده شود.

در ادامه این بازدید تیم تهران‌گردی به استودیو شرکت «فیلم‌ساز» رفت. این شرکت که در سال ۱۳۳۹ کار خود را در خیابان ترکان و در یک محل اداری آغاز کرد و چند سال بعد به خیابان «خاقانی» نقل مکان کرد تا دو سال پیش به کار خود ادامه می‌داد، اما از آن به بعد فعالیت این شرکت متوقف شده است.

بازدید از استودیوی تعطیل شده «بدیع»

در ادامه بازدید تیم تهرانگردی در آستانه‌ روز سینما، این گروه به مرکز خدمات صنایع فیلم ایران (استودیو بدیع) رفت.

این استودیو مانند شرکت «فیلم‌ساز» از دوسال پیش هیچ فعالیتی ندارد و حتی مسئولان آن درصدد فروش برخی از دستگاه‌های قدیمی آن هستند.

کیهان خسروانی، مدیر استودیو «بدیع» این استودیو را نخستین مکانی دانست که نخستین فیلم رنگی ایران در سال ۱۳۴۷ صداگذاری شده است.

در این استودیو طرح دیجیتالی شدن دستگاه‌ها به دستور وزارت ارشاد راه‌اندازی شد، اما پس از آن هیچ حمایتی از این استودیو انجام نشده است.

همچنین به گفته خسروانی، فیلم «دوئل» به عنوان نخستین فیلمی که صدای آن با استفاده از دستگاه‌های دالبی صداگذاری شد، در این استودیو انجام شد.

او تاکید کرد: به دلیل نبود برخی حمایت‌ها، از دوسال پیش این مرکز فعالیت خود را متوقف کرده و حتی دو دستگاه دیجیتالی آن برای فروش گذاشته شده‌اند.

در ادامه این بازدید، تیم تهرانگردی به ساختمان سازمان سینمایی واقع در وزارت ارشاد رفت و از پوسترهای قدیمی این مرکز بازدید کرد و همچنین از پوستر فیلم «اعدامی» با بازی رضا کرم‌رضایی و داوود رشیدی که هیچگاه اکران نشد، رونمایی شد.

تالار وحدت ۲ در قلب میدان انقلاب

پنجمین ایستگاه تهران‌گردی این هفته به بنیاد خیریه کامرانی رسید که بخش عمده‌ فعالیت‌هایش در مجتمع سینمایی «مرکزی» در میدان انقلاب انجام می‌شود. تیم تهران‌گردی با حضور در این مجتمع سینمایی با فعالیت‌های فرهنگی و سینمایی این خیریه آشنا شدند.

تینا پاکروان، سفیر بنیاد خیریه کامرانی در این زمینه توضیح داد: این بنیاد خیریه که در سال ۱۳۳۷ توسط سیف‌الله کامرانی بنیان گذاشته شده بود، مشارکت در ساخت مراکز درمانی مختلف مانند بیمارستان علی‌اصغر، چند مرکز درمانی در جوادیه، نظام آباد، خیابان شاپور و یک مرکز سی‌تی اسکن را زیر نظر خود دارد. علاوه‌بر آن، این بنیاد چند سالن سینمایی، اتاق های پلاتو، ضبط صدا و دستگاه‌های مانیتورینگ را در اختیار دارد که هنوز در هیچ کجای ایران امکان تهیه آنها نیست.

او با اشاره به وضعیت فعالیت این سینما، پرفروش‌ترین فیلم های امسال این مجتمع را «من سالوادور نیستم»، «۵۰ کیلو آلبالو» و «لانتوری» بیان کرد و تاکید کرد: این مجتمع سینمایی، تنها سینمایی است که همه درآمدش متعلق به بنیاد خیریه است.

او با اشاره به اینکه اتاق‌های پلاتو در این مجتمع سینمایی پیش از این متعلق به استودیو «پامچال» در دهه ۳۰ بوده است و این استودیو دوبلاژ، بزرگترین استودیو دوبلاژ خاورمیانه بود،افزود: در آن زمان در این اتاق‌ها کار دوبلاژ انجام می‌شد تا این که در سال ۱۳۴۰ با حضور بنیاد خیریه کامرانی، قدری فعالیت‌های این استودیو گسترش پیدا کرد.

او با اشاره به اینکه در مجمتع سینمایی مرکزی یک لابراتوار فیلم بوده است، اضافه کرد: وسایل آن لابراتوار به استودیو فیلمساز فروخته شد.

پاکروان با بیان اینکه معمار مجتمع سینمایی مرکزی مهندس سیحون بوده است، افزود: یکی سری اتاق‌های تمرین تئاتر در گذشته در این مجتمع موجود بود که در حال حاضر نیز در حال بهره‌برداری از آن‌ها هستیم.

به گفته وی برخی از این پلاتوها پس از تالار وحدت بزرگترین و مجهز ترین اتاق‌های پلاتو هستند.

در ادامه مسجد جامعی از مراحل تمرین یک گروه تئاتری در یکی از این پلاتوها بازدید کرد و درخواست آنها را برای حمایت از ایجاد سالن‌های پلاتو در سطح شهر شنید و قول همکاری داد.

مسجدجامعی همچنین گفت: مجتمع سینمایی مرکزی تنها جایی است که تا امروز به نظر می‌رسید برای آینده سینما و هنر طرح دارد.

تینا پاکروان همچنین در بخش دیگری از این بازدید از مسجد جامعی خواست در صدور مجوز و تغییر نمای بیرونی ساختمان مجتمع سینمای مرکزی به متولیان این مجتمع کمک کنند تا این مکان کاملا نشان دهنده مکانی فرهنگی که دارای موزه سینما، موزه روزنامه و مجهز ترین استودیوهای صدا است، باشد.

در ادامه گروه تهران‌گردی از دو اتاق که یکی از مجهزترین مانیتورهای تصفیه رنگ فیلم‌های قدیمی، اتاق نهایی صدا، دستگاه‌های اری‌لیزر که نسخه‌های دیجیتال را به ۳۵ نگاتیو و نسخه‌های نگاتیو را به دیجیتال تبدیل می‌کند بازدید کرد.

در پایان نیز بخش‌هایی از فیلم «حاج آقا آکتور سینما» که از یک سال و نیم گذشته توسط یک گروه ده نفره در دست بازسازی رنگ و فیلم است نمایش داده شد.

پاکروان در این زمینه نیز توضیح داد: باید همه اسنادی که در اختیارمان قرار دارد در حالت اصل خود بمانند چون دیگر هیچ سندی از آنچه در شهرهای مختلف وجود دارد، نداریم.

به گفته وی، به بهانه روز ملی سینما تعدادی از نسخه‌های فیلم‌های قدیمی که در دست بازسازی هستند یا بازسازی شده‌اند برای مسجد جامعی به نمایش در آمدند.

این عضو شورای شهر نیز با بیان اینکه این اقدام احیای میراث تصویری تهران است که توسط یک بنیاد خیریه انجام می شود، ادامه داد: بهتر است در انتخاب کاندیدهای جایزه تهران قدری تامل شود و نام این موسسه نیز با توجه به فعالیتهایش در حوزه تهران در این بین قرار گیرد.

در ادامه این برنامه تیم تهران‌گردی، به منزل یکی از شهدای فاجعه منا (محمود شماعیان) رفتند و با خانواده او دیدار کردند. وی در سن ۷۵ سالگی، سال گذشته در فاجعه منا به شهادت رسیده بود و بعد از ۵ روز پیکرش شناسایی شد.

خانواده شماعیان از صاحبان سینما هما واقع در خیابان جمهوری هستند.

توقف تیم تهرانگردی در فارابی

تیم تهرانگردی در ادامه در بنیاد سینمایی فارابی توقف کرد و در این مرکز نخست انتشارات این بنیاد که از حدود سال ۱۳۶۸ بیش ۱۰۰ جلد کتاب را منتشر کرده بود، نمایش داده شد.

علیرضا تابش، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در این بازدید با بیان اینکه در طول سال‌های گذشته هیچگاه سعی نشد بخش‌های از سینمای ایران دیده شود افزود: لابراتوارها و استودیوها نبض سینمای ایران هستند و سینمای ایران به نوعی در آن‌ها جاری است اما معمولا دیده نمی‌شوند.

او افزود: امروز با یک واقعیت تاریخی روبه‌رو هستیم که بخشی از این مجموعه‌ها به دلیل گذر زمان و تبدیل سیستم آنالوگ به دیجیتال، کارکرد قدیمی خود را از دست داده‌اند و برخی نتوانسته‌اند خود را با موقعیت جدید وفق دهند و بخش خصوصی هم نتوانست توان خود را به روز کنند.

تابش با اشاره به مشکلاتی که شرکت «فیلمساز» و «استودیو بدیع» داشته‌اند و از دو سال گذشته به حالت تعطیل درآمده‌اند، گفت:

براساس پیشنهاداتی که مطرح شد تلاش می‌کنیم توسط بنیاد سینمایی فارابی و وزارت ارشاد بخشی از دستگاه‌های آنان را خریداری کرده و در چرخه تاسیسات فیلمخانه ملی ایران قرار دهیم.

وی همچنین با اشاره به کمرنگ بودن نقش فرهنگ و انتشارات در بنیاد سینمایی فارابی افزود: چاب و نشر کتاب‌های سینمایی از طرف این بنیاد بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.

او در ادامه با اشاره به تاریخی بودن ساختمان بنیاد سینمایی فارابی به تاریخچه چگونگی قرار گرفتن این بنیاد در این بنا که متعلق به دوره قاجار است اشاره کرد و افزود: بنیاد فارابی در این سال‌ها دوران پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. دوره نوسازی و چابک سازی اهداف این بنیاد است که سعی کرده ایم خیلی از آن‌ها را نشان دهیم.

تابش ادامه داد: اوایل انقلاب و در زمان اوج جنگ تحمیلی این بنیاد تلاش کرد تا سینمای ملی کشور ارتقا پیدا کند و رژیم صهیونسیتی سال‌ها بعد فهمید اگر بخواهد خود را به دنیا معرفی کند باید راه ایران را در استفاده صنعت سینما به کار گیرد.

علی‌رضا شجاع نوری یکی از بانیان بنیاد سینمایی فارابی نیز در این جلسه اظهار کرد: زمانی که این بنیاد راه‌اندازی شد می‌خواستیم برای سینما کاری انجام دهیم در آن زمان تریبونی موجود نبود و همه از ایران فقط یک تصویر خشن داشتند. خوشبختانه فیلمسازان خوبی داشتیم و تلاش کردیم ایران را همانگونه که هست نشان دهیم

او در ادامه با بیان این پیشنهاد که شهرداری تهران با تهیه آرشیوی از مکان‌های قدیمی تهران که در برخی فیلم‌ها به نمایش درآمده‌اند می‌تواند نقش مهمی در بازسازی تاریخ تهران قدیم داشته باشد، گفت: پلان‌های زیادی از قدیم در فیلم‌ها مربوط به تهران قدیم وجود دارد. با بازیابی این فیلم ها و خیابان ها به مرور شهرداری می‌تواند یک طرح عظیم داشته باشد. اگر بتوان این تصاویر را در کنار هم گذاشت اتفاق خوبی است.

احمد مسجدجامعی -عضو شورای شهر تهران- نیز با اشاره به راه‌اندازی جایزه تهران توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران، گفت: به بانیان این جایزه پیشنهاد کرده‌ایم بخشی را اضافه کنند تا فیلم‌های قدیمی تهران به نمایش درآید. آن‌ فیلم‌ها آرشیوهایی هستند که می‌توانند یک‌ الگو برای شهرهای دیگر باشند و دیگر شهرها نیز بر این اساس به دوران گذشته خود توجه کنند.

در ادامه تیم تهرانگردی از پشت صحنه فیلم «کمدی انسانی» کارگردان محمد هادی کریمی در یکی از باغ‌های شمال تهران بازدید کرد.

تیم تهران‌گردی احمد مسجدجامعی در ادامه به خانه مرحوم داوود رشیدی رفت.