پس از سال‌ها زندگی در کنار خودروها، برخی شهرها به این نتیجه رسیده‌اند که خودرو در بافت شهری جایی ندارد. دلایل آن‌ها برای رسیدن به این نتیجه‌گیری صرفا مربوط به دود و آلودگی خودروها یا مرگ‌ومیر ناشی از آن‌ها نیست، آن‌ها معتقدند خودرو نه‌تنها وسیله راحتی برای تردد در داخل شهر نیست، بلکه حمل‌ونقل را نیز تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد.

به گزارش روزنامه دنیای خودرو، ترافیک در لندن موجب شده است قدرت مانور خودرو در داخل این شهر حتی کمتر از یک دوچرخه باشد. مسافران در لس‌آنجلس بیش از 90 ساعت در سال را پشت ترافیک می‌گذرانند. تحقیقی در بریتانیا نشان می‌دهد رانندگان 106 روز از عمرشان را صرف پیدا کردن جای پارک می‌کنند. در حال حاضر، تعداد زیادی از شهرها برای خلاص شدن از شر خودروها و ترافیک آنها به راه‌هایی چون جریمه، طراحی بهتر، اپلیکیشن‌های جدید و ... روی آورده‌اند.

حتی در نمونه‌ای بسیار فراتر، مسئولان مدیریت شهری در میلان ایتالیا با پرداخت هزینه سفر با قطار به شهروندانشان، آن‌ها را به تکان ندادن خودروها از پارکینگ‌هایشان ترغیب می‌کنند که خود این موضوع می‌تواند انقلابی در حوزه ریلی دنیا به پا کند. این موضوع نه‌تنها در بُعد اجتماعی زندگی افراد که در صنعت بزرگ و فراگیر حمل‌و‌نقل که سال‌هاست از یک روش مشخص برای پیشبرد اهداف خود بهره می‌برد نیز تاثیر بسیاری خواهد داشت و جای بیشتری را برای تکنولوژی‌های نوظهوری چون «هایپرلوپ» و ... باز خواهد کرد.

جای تعجب نیست پایتخت‌های اروپایی، شهرهایی که صدها و گاه هزاران سال پیش از پیدایش خودروها متولد شده‌اند، در زمینه این تغییرات پیشگام باشند. البته این موضوع برای کشورهایی چون آمریکا که شهرهای حومه‌ای آن بر پایه حمل‌و‌نقل جاده‌ای طراحی شده، حذف کلی خودرو از بافت شهری کمی چالش‌برانگیزتر است. در ادامه به معرفی 5 شهر بزرگی که انجام این طرح را به طور جدی در دستور کار خود قرار داده‌اند خواهیم پرداخت.

مادرید

مادرید یکی از شهرهایی محسوب می‌شود که سال‌هاست خیابان‌های خود را از وجود خودرو پاک‌سازی کرده و قصد دارد در ماه آینده ورود هرگونه خودرو را به چند خیابان دیگر خود ممنوع کند. نکته جالبی که در این شهر وجود دارد، این است که دارندگان خودروهای شخصی صرفا قادرند 1.6 کیلومتر مربع از پارکینگ منزل فاصله بگیرند و شهروندان ملزم هستند برای تردد در مسافت‌های بیشتر از مترو، قطارهای حومه‌ای و ... استفاده کنند. در این طرح، هر خودرویی که از محوطه مشخص‌شده تخطی کند، 100 دلار جریمه خواهد شد. این سیاست، نخستین قدم از سیاست‌های شهری مادرید برای خالی‌سازی مرکز شهر خود از خودرو در 5 سال آینده است. در این طرح، 24 خیابان بسیار شلوغ این شهر برای رفت‌و‌آمد شهروندان بازطراحی خواهند شد.

پاریس

سال گذشته با افزایش غلظت آلاینده‌ها در پاریس، تردد اتومبیل‌های پلاک زوج در این شهر ممنوع و با این کار، آلودگی در برخی نقاط این شهر با 30درصد کاهش روبه‌رو شد. با توجه به این تجربه خوشایند، مدیران شهری پایتخت فرانسه تصمیم گرفته‌اند این سیاست‌گذاری‌ها را دائمی کنند. در این سیاست‌های جدید، شهروندانی که در مرکز شهر زندگی نمی‌کنند، حق رانندگی در روزهای آخر هفته را نخواهند داشت و این موضوع می‌تواند سیل قابل‌توجهی از جمعیت را به سمت حمل‌ونقل ریلی هدایت کند. شنیده‌ها حاکی از این است که این سیاست‌ها ممکن است در مرحله دوم به تمام روزهای هفته اختصاص یابد. با این تفاسیر، حمل‌ونقل ریلی پاریس دست‌خوش تغییرات فوق‌العاده‌ای خواهد شد.

شهردار پاریس اعلام کرده است قصد دارد تا سال 2020 خطوط تردد دوچرخه را دو برابر کند و خودروهای دیزلی آلاینده را با خودروهای الکترونیک که در نقاط محدودی امکان تردد خواهند داشت، تعویض خواهد کرد. شنیده‌ها حاکی از این است که در حال‌حاضر 60 درصد از پاریسی‌ها صاحب خودرو هستند، این در حالی است که این آمار در سال 2001 تنها 30درصد بود.

هامبورگ

سیستم ریلی آلمان را می‌توان یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های ریلی دنیا دانست. گرچه مسئولان این شهر قصد ندارند تردد خودرو در مرکز شهر را با محدودیت مواجه کنند اما توسعه زیرساخت‌ها در این شهر به شکلی پیش رفته است که خود شما به‌عنوان صاحب یک خودروی شخصی، سفر با قطار یا دوچرخه را ترجیح بدهید. «شبکه سبز» هامبورگ که قرار است در 15 تا 20 سال آینده تکمیل شود، ایستگاه‌های ریلی شهر را با استفاده از مسیر تردد دوچرخه به یکدیگر متصل خواهد کرد تا بتوانید هم با دوچرخه و هم به صورت پیاده به مکان‌های مورد نظر خود دسترسی داشته باشید. این شبکه 40 درصد از شهر هامبورگ را پوشش خواهد داد. مسئولان راه‌آهن این شهر قصد دارند محیط‌های شلوغ ایستگاه‌های این شهر را مجهز به پارک کنند تا راه برای انواع دیگر تردد باز شود.

میلان

شهر پردود میلان در حال آزمایش پروژه‌ای است که خودروها را از تردد در شهر بازمی‌دارد. در این پروژه، مسافرانی که خودروهای خود را در خانه رها می‌کنند، یارانه سفر با قطار و اتوبوس دریافت خواهند کرد. در این طرح، جی‌پی‌اس‌هایی به خودرو متصل می‌شود تا دولت از مکان و عدم تردد آنها مطمئن باشد، در این صورت هیچ‌کس امکان تقلب در اجرای این طرح را نخواهد داشت. با اجرای این طرح و با اطمینان از عدم تردد خودرو، مبلغی ثابت به بلیت تردد عمومی شهروندان واریز خواهد شد.

کپنهاگن

چهل سال پیش، ترافیک در کپنهاگن مانند هر شهر پر دود دیگری بود. حالا نیمی از شهروندان این شهر برای رفتن به محل کار خود از دوچرخه استفاده می‌کنند و سهم قابل‌توجهی از ترددها به سمت حمل‌ونقل ریلی سرازیر شده است. کپنهاگن این طرح را از دهه 60 میلادی آغاز کرد تا پس از گذشت 4 دهه شرایط این شهر به وضعیت فعلی برسد. این شهر در حال‌حاضر بیش از 320 کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری دارد. این شهر هم‌اکنون دارای کمترین آمار مالکیت خودرو در اروپاست.