مهرنامه/ 500 هزار کلمه با پول یک پیتزا

عصر ایران- در میان همه ویژه نامه های نوروزی و سالنامه ها «مهرنامه» پُر صفحه ترین است و با 500 برگ در صدر قرار می گیرد.

اهمیت این حجم از مطالب را هنگامی بیشتر درمی یابیم که بدانیم مهرنامه در بخش خصوصی منتشر می شود و مانند برخی از نشریات از امکانات دولتی یا عمومی برخوردار نیست اما نه تنها کمیت که کیفیت آن هم بالاتر است و این اتفاق یک دلیل روشن و غیر قابل انکار دارد:
سردبیری مهرنامه با روزنامه نگاری است که خود سنت انتشار سالنامه را در روزنامه ها اگر نه ایجاد که احیا کرده است.

هیچ کس محمد قوچانی را وادار نکرده مهرنامه نوروزی را در 500 صفحه آماده و منتشر کند اما شاید برای آن که ثابت کند در برابر رقیبان اعم از دولتی و عمومی و فضای مجازی تسلیم نشده این همت را به یاری روزنامه نگاران دیگر به نمایش می گذارد و این تازه یگانه مجله ای نیست که گروه نشر متبوع منتشر می کند.

با این حال برخی بر این حجم خرده می گیرند و می گویند خواننده فرصت نمی کند همه مطالب را بخواند و در مقابل سردبیر مجله در پاسخ می گوید: این تنوع و گونه گونی مطالب با این هدف عرضه نمی شود که خواننده همه را بخواند. برای آن است که امکان انتخاب داشته باشد و طبعا هر کس به فراخور علاقه به یک حوزه یا فرصتی که دارد انتخاب می کند و می خواند.

جلد مهرنامه نوروزی امسال مانند نوروز 95 با طرح آراسته نشده و تصویری از بهزاد نبوی بر آن نقش بسته است. سال پیش طرحی زیبا از محمد رضا شجریان بر جلد مهرنامه بسیار دیده شد خاصه این که از انتشار مجله چند روز بیشتر نگذشته بود که استاد موسیقی ایران در پیام نوروزی از ابتلای خود به بیماری سرطان خبر داد و موجی از نگرانی را در میان دوستداران خود درانداخت.

امسال اما خوش بختانه این اتفاق تکرار نشده و سخنگوی دولت شهید رجایی که بر جلد مهرنامه نوروزی نشسته سلامت و تندرست است هر چند قامت او خمیده شده است.

عنوان گفت و گوی مهرنامه با بهزاد نبوی ناگفته های اوست از هاشمی و به این مناسبت یاد آیت الله فقید را نیز پاس داشته است. مصاحبه و حضور ذهن بهزاد نبوی نشان می دهد او در این سال ها اگرچه «خمیده» شده اما «خموده» نشده است.

       چنان که پیش بینی می شد سرمقاله شماره قبل محمد قوچانی درباره تشیع صفوی و تشیع علوی بدون واکنش نمانده و یکی از آنها نوشته ای است از حجت الاسلام سید محمد ثقفی استادیار جامعه شناسی دین. اما او بیش از آن که بکوشد به گزاره های سردبیر مهرنامه پاسخ دهد کوشیده است دو گانه ابداعی خود را با عنوان « تشیع عقلانی/تشیع احساسی» توضیح دهد و توصیف کند.

از منظر سیاست اما جدای گفت و گو با بهزاد نبوی خواندنی ترین بخش میزگردی با عنوان « نیم قرن سیاست ورزی» درباره « هاشمی رفسنجانی و جریان های سیاسی پس از انقلاب» است با حضور سید مصطفی تاج زاده و غلامحسین کرباسچی که نزدیک به 20 صفحه شده و نکات بسیار دارد و وجه غالب آن، این است که نشان می دهد  اصلاح طلبان تفاوت های خود را حفظ کرده در عین حال به ائتلاف و همراهی وفادارند چرا که تقسیم نیروهای سیاسی بر پایه اعتدال و افراط است و هر دو خود را در یک جبهه می دانند.

بخش قابل تأمل دیگر مهرنامه نوروزی این است که گزارش کاملی از گفتارهای سید جواد طباطبایی در سال 1395 را جمع آوری و منتشر کرده و این برای کسانی که می خواهند بدانند این متفکر و نفی کننده شماری دیگر از اهل فکر دقیقا چه می گوید یک فرصت مغتنم است. سید جواد لحن تندی دارد و خیلی از چهره های دانشگاهی را از خود رنجانده از بس که اشکال می گیرد یا آنان را به کم سوادی و بی سوادی متهم می کند.

با آن که لحن انتقادی دارد اما دستگاه های رسمی بعضا او را ترویج می کنند شاید چون منادی بازگشت به گذشته است. همین تازگی ها بود که حمید رضا جلایی پور به تندی به او تاخت و گفت « پرت و پلا می گوید» چون به باور این جامعه شناس او روح تحرک نمی دمد و ناامید می سازد.

با این حال او طرفدارانی هم دارد و چون مدام دیگران را به چالش می کشد می توان در گفتارهای عیب گیرانه او دقیق شد و اطمینان داشت که با وسواس گفته است.

طباطبایی احتمالا در سال جدید هم سخن های بسیار خواهد گفت زیرا احساس می کند از این طریق آرای او بیشتر دیده و شنیده می شود تا به شکل کتاب و مکتوب و مهرنامه و البته سیاست نامه که آن نیز به سردبیری محمد قوچانی منتشر می شود این افکار را نشر می دهند با این تفاوت که مهرنامه منحصر به او سید جواد نیست و تریبون را به منتقدان هم می سپارد اما سیاست نامه جنبه اختصاصی تر دارد.

مهرنامه نوروزی پرونده پُر و پیمانی هم برای ماشاءالله شمس الواعظین تدارک دیده و درباره این انتخاب توضیح داده است:

« از این پس در پایان هر سال از یکی از چهره های برجسته روزنامه نگاری ایران تجلیل می کنیم و در اولین سال سراغ شمس الواعظین رفته ایم».

در این مختصر مجال اشاره به مطالب متنوع این بخش نیست اما اشاره به نام روزنامه نگارانی که درباره او نوشته اند کافی است تا غنای این پرونده را یادآور شود: سیروس علی نژاد، جلال رفیع، محمد عطریان فر، فریدون صدیقی و اکبر قاضی زاده و چند چهره شاخص دیگر عرصه روزنامه نگاری در 4 دهه گذشته.

از حجم مهرنامه نهراسیدید و از این که فرصت نمی کنید همه مطالب آن را بخوانید نگران نشوید. چون قرار نیست همه 500 صفحه را بخوانید. می توانید بخوانید و باور کنید 20 هزار تومان ( پول یک فقره پیتزا) برای 500 صفحه زیاد نیست. اگر هر صفحه را 1200 کلمه در نظر بگیریم و به خاطر طرح ها و تصاویر و آگهی ها 200 کلمه را کسر کنیم صحبت از 500 هزار کلمه به میان می آید.

در این معرفی ها قصد نقد و قضاوت در بین نیست و اگر با ستایش رو به رو می شوید تصور نکنید سفارش در کار است یا علاقه به این جناح و آن جناح که بنا داریم هر نشریه نوروزی را که فرصت خواندن یا تورق دست داد معرفی یا پیشنهاد کنیم و قصه محدود به مهرنامه هم نیست و پیش از این داستان همشهری و تجارت فردا و چشم انداز ایران را ورق زدیم...