نشست علمی و تخصصی "بررسی ابعاد و ویژگی‌های اثرات پیاده‌روی اربعین بر جایگاه گردشگری دینی" و بررسی رساله دکتری "استخراج الگوی ابررویداد اربعین بر گردشگری مذهبی" در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد و یک استاد حوزه و دانشگاه در این نشست گفت: اربعین هدیه الهی برای تمام بشریت است.

به گزارش ایسنا، در این نشست که با حضور دانشجویان، اساتید و فعالان عرصه گردشگری برگزار شد، منوچهر جهانیان رییس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ ضمن خیرمقدم و خوش‌آمدگویی به مهمانان و شرکت کنندگان با اشاره به برگزاری نشست‌های علمی و تخصصی در دانشگاه علم و فرهنگ در راستای تعامل و هم‌اندیشی میان اساتید، دانشجویان و صاحب‌نظران علم گردشگری، در رابطه با اثرات پیاده‌روی اربعین بر گردشگری دینی بر این مهم تاکید کرد و گفت: امروزه معیارهای بسیاری در جهت توسعه گردشگری بیان می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به برگزاری رویدادهای خاص در صنعت گردشگری اشاره کرد، به‌طوری‌که کشورهای مختلف جهان از ایجاد رویدادهای متفاوت و گوناگون همراه با تنوع و جذابیت برای جذب گردشگر و توسعه فعالیت‌های گردشگری بهره می‌گیرند.

وی ادامه داد: رویدادها در سال‌های اخیر به عنوان یکی از پردرآمدترین و سودآورترین گونه‌های گردشگری به شمار می‌آیند. در این زمینه پیاده‌روی اربعین به عنوان یک ابررویداد مهم فرهنگی و دینی و یک جریان فرهنگی و اجتماعی مردم‌محور و برآمده از ایمان و اعتقادات دینی آحاد جامعه در حال برگزاری است و کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران و عراق و مردمان این کشورها نقشی مهم و تاثیرگذاری در برپایی این رویداد عظیم فرهنگی، دینی و معنوی دارند.

جهانیان گفت: با توجه به جایگاه و لزوم توجه به برگزاری این رویداد بزرگ در قرن حاضر به‌عنوان یک ابررویداد و تاثیر آن بر روی ابعاد و ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و توسعه روابط و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و جایگاه آن در گردشگری بین‌المللی، باید مورد توجه جدی نخبگان، اندیشمندان و پژوهشگران و فعالان این حوزه‌ها قرار گیرد.

محمدحسین ایمانی خوشخو، رییس دانشگاه علم و فرهنگ و استاد راهنمای رساله دکترای ابررویداد مذهبی اربعین نیز، مفهوم رویداد را به عنوان یکی از موضوعات مهم در مطالعات گردشگری دانست و پرداختن به انواع رویدادهای فرهنگی و مذهبی در ایران را سرلوحه اقدامات جدید مطالعات گردشگری بیان کرد.

وی با اشاره به اهمیت موضوع تعاملات فرهنگی در گردشگری، رویداد اربعین را نمونه بارز اتحاد فرهنگی در گردشگری بیان کرد که از موضوعات جدید گردشگری به شمار می‌رود.

ایمانی با اشاره به طرح موضوعات و مفاهیم جدید در گردشگری، از جمله برگزاری دو دوره موفقیت‌آمیز کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت در دانشگاه علم و فرهنگ، دانشکده علوم گردشگری را به عنوان پیشگام مفاهیم جدید در گردشگری مطرح کرد.

در ادامه این نشست، خانم مهدیه بد، به جوانب گوناگون ابررویداد مذهبی اربعین پرداخت و به نتایج تحقیقات خویش پرداخت. وی با اشاره به اهمیت جایگاه ابررویداد اربعین در جهان، این رویداد را بزرگترین رویداد دینی دانست که آمار حداقل ۱۵ میلیون گردشگر در این رویداد، آن را در سراسر جهان بی‌نظیر و غیرقابل تصور نموده است. وی گفت که این رویداد باشکوه همچنان نیازمند بررسی و مطالعه از جنبه‌های گوناگون علمی است.

در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام و المسلمین احمد مبلغی، استاد حوزه و دانشگاه و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری طی سخنانی به اثرات معنوی پیاده‌روی اربعین و جایگاه آن در گردشگری دینی پرداخت و گفت: نباید گردشگری را در یک فضای برزخی فکری قرار داد و هرچه زمان به جلو می‌تازد ابعاد آن اجتماعی‌تر، فرهنگی‌تر و سیاسی‌تر می‌شود.

وی گفت: نظریه نقش گردشگری در دین باید ارائه شود. باید تحقیق کرد که دین در ارتباط با گردشگری چه مفاهیم کلانی ارائه داده است. گردشگری در ذات زندگی اجتماعی نهفته است. پتانسیل‌های زیادی در زیارت وجود دارد که نباید به هدر برود. می‌توان زیارت را به فرهنگ و آرمان‌شهر اسلامی ارتباط داد. پس لازم است نظریه‌پردازان حوزه و دانشگاه به نظریه‌پردازی بپردازند. جای امیدواری است که دانشگاهی با دانشکده مجزایی برای علوم گردشگری وجود دارد.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی تصریح کرد: به‌طور کلی دو عنوان اساسی در ارتباط با اربعین مطرح می‌شود: گردشگری دینی و تحرک اجتماعی. اربعین یک گردشگری عادی و معمولی نیست، یک پویایی اجتماعی است. حرکتی است که خصلت تصاعدی، تعاملی و تکاملی دارد. حتی این تحرک اجتماعی از نوع تحرک نسلی و فرا نسلی است. آن را نباید یک نوع گردشگری عادی، مقطعی و منطقه‌ای دانست. اربعین پدیده نوظهوری است که اگرچه دم فرو بسته و بازتابی از آن در رسانه‌ها و در بین تحلیلگران نیست، اما جهان شاهد آن است. می‌بایست از کشف الگوی اربعین فراتر رفت.

این استاد حوزه و دانشگاه، مولفه‌های اربعین را، اجتماع، انسجام، اتحاد فرهنگی، انبساط، انفتاح و انشراح برشمرد و گفت: اجتماع از آن جهت که نوعی از گردشگری است که گروهی است و فردی و منقطع نیست. در اربعین گردشگری به یک حرکت عظیم تبدیل می‌شود. انسجام وجه بارز و خصلت برجسته‌ای است که در هر اجتماعی الزاما حاصل نمی‌شود. این همگرایی و حرکت هماهنگ در اربعین دیده می‌شود.

حجت‌الاسلام مبلغی افزود: اتحاد فرهنگی از آن جهت است که در این ابررویداد، فرهنگ‌ها و اقوام گوناگون گرد هم آمده و نوعی وحدت فرهنگی را نشان می‌دهند. از سوی دیگر انبساط خاصی بر زائران اربعین عارض می‌شود. همان‌طور که در روایات گفته شده است، سفر باعث بهداشت روحی و گشادگی روح و روان انسان می‌شود. انفتاح نیز به معنای بن‌بست نشناسی است. چون این سیل عظیم آنچه ایجاد می‌کند، امید است. این جمعیت شکست‌ناپذیر است. انسداد نیست بلکه یک انفتاح است. یعنی افکندن نگاه به دوردست‌ها.

وی تصریح کرد: انشراح نیز به مفهوم صدق پیدا کردن، گشادگی، صدر یافتن و یک نگاه کلان به کل زندگی و حیات یافتن است که از دیگر مولفه‌های اربعین است. اربعین یک انشراح اجتماعی است. در اربعین درجه صدق انسان‌ها به حد اعلای خود می‌رسد. انسان‌ها از نیرنگ، گناه و نفاق دور می‌شوند. همه آنچه که به‌عنوان جدایی عرب و عجم هست، در هم می‌شکند و آن‌ها را متحد می‌کند. اربعین نباید حد فاصلی بین شیعه و سنی و حتی مسلمان و غیرمسلمان باشد. اربعین برای تمام مخاطبان و یک هدیه الهی برای تمام بشریت است.