چند % کشته های زلزله در جهان متعلق به ایران است؟

یک استاد دانشگاه تهران گفت: بیش از ۷ درصد از کل مرگ و میرهای زلزله در جهان طی صد سال گذشته مربوط به کشور ایران بوده است.

دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی کارشناس مسائل شهری در گفت و گو با مهر در خصوص درس هایی که می توان از زلزله اخیر در کرمانشاه در حوزه شهری گرفت، گفت: از میان زیرساختهای شهری شاید مهمترین آنها در شرایط پسا سانحه شبکه حمل و نقل و معابر شهری باشد چرا که سرعت پاسخگویی ما به زلزله بستگی به کیفیت شبکه معابر دارد.

وی افزود: یکی از دلایلی که خسارتهای زلزله در کشورهای در حال توسعه معمولا بیشتر از کشورهای توسعه یافته است و ۷ برابر بیشتر کشته و ۴۰ برابر بیشتر مصدوم میدهند ، به همین بحث شبکه معابر شهری و عدم رعایت اصول و استانداردها مربوط می شود.

مدرس دانشگاه تهران با تاکید براینکه کاربری شبکه معابر باید ۲۵درصد کل کاربریهای شهر باشد که در عمل در بسیاری از شهرها اینگونه نیست، افزود: از نگاه شهرسازی شبکه معابر تنگ و نامناسب به همراه عوامل دیگری مانند عدم تناسب کاربریها، عدم وجود تناسب بین فضاهای پر و خالی، فشردگی بافتها، کیفیت پایین ابنیه و مصالح و تراکم بالای جمعیت تا حدود زیادی حجم خسارات زلزله را بالا می برند.

طباطبایی با بیان اینکه یکی از اصولی که در ارتباط با شبکه معابر متاسفانه در بسیاری از شهرهای ما و از جمله تهران رعایت نشده است عدم وجود سلسله مراتب شبکه هست، ادامه داد: به عبارتی باید دسترسی های محلی به شریانهای درجه دو(خیابانها) سپس به شریانهای اصلی ( بزرگراهها) متصل باشند در حالیکه این تناسب و سلسله مراتب بعضا دیده نمی شود.

وی با اشاره به اینکه در برخی نقاط شهر بلافاصله از دسترسی محلی به بزرگراهها می رسیم و در برخی دیگر از نقاط خیابانهای اصلی و بزرگراهها بسیار دور از بافت محلات مسکونی قرار دارند، افزود: فاصله بزرگراهها نیز اغلب از هم زیاد است در حالیکه استاندارد آن بین ۲ تا ۵ کیلومتر فاصله است که این موارد در مواقع بحران شهر را دچار گره خوردگی ترافیکی و کندشدن روند امداد رسانی می کند.

کارشناس مسائل شهری ادامه داد: در بحث شبکه ارتباطی شهر نمی توان سازه هایی مانند پلها و تونلها را نادیده گرفت آنها در واقع مهمترین کنترل کننده ها و اتصال دهنده های شبکه هستند و باید بقدری استحکام داشته باشند که خود در اثر تخریب به معضلی بزرگ تبدیل نشوند.

مدرس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه شواهد نشان می دهد که در بسیاری از زلزله ها خسارتهای ناشی از اجزاء غیر سازه ای آن مانند نما بیشتر از خسارات سازه ای مانند اسکلت است، افزود: به عنوان مثال ۷۹ درصد خسارات ساختمانها در زلزله ۱۹۷۱ سانفرانسیسکو به عناصر غیر سازه ای مربوط بوده است.

طباطبایی با بیان اینکه تخریب نما میتواند به زخمی کردن مردم ناشی از سقوط و شکستن سنگ یا شیشه، سقوط قطعات سقفی، شکسته شدن لوازم و اتصالات و مسدود شدن دسترسی به داخل ساختمان منجر شود، گفت: در بسیاری از شهرهای زلزله خیز جهان امروز ضوابطی برای نمای ساختمانها در جهت سبک سازی آنها و کاهش خسارات زلزله اعمال میشود و این سبک سازی با استفاده از مصالحی سبک و مقاوم و نسوز که بوسیله تکنولوژیهای جدید تولید می شود، انجام می گیرد.

وی با تاکید براینکه بیش از ۷ درصد از کل مرگ و میرهای زلزله در جهان طی صد سال گذشته مربوط به کشور ایران بوده است، خاطرنشان نمود: با علم به این واقعیت باید به برنامه ریزی دقیق در تمامی حوزه های مربوط اعم شهرسازی، عمران، برنامه ریزی شهری، ساخت و ساز مصالح بپردازیم و بخصوص در شهرهای پرجمعیت باید تمامی اصول و ضوابط ایمنی در برابر زلزله بدون کمترین قصوری اعمال شود و از تمام فناوریها برای کم کردن خسارتهای زلزله و دیگر حوادث استفاده کنیم.