نقد «مزاح» محمود حجتی با یک کشاورز

عصرایران؛ جلیل بیات - انتشار فیلمی کوتاه از سفر اخیر وزیر جهاد کشاورزی به گیلان با واکنش های مختلفی در جامعه روبرو شد. در این فیلم یک کشاورز در حضور وزیر و نمایندگان مجلس و برخی از مسئولان استان خواستار پاسخ حجتی به یک سوال می شود: «چرا قیمت برنج داخلی کاهش پیدا می کند و چه کسانی پشت پرده واردات برنج هستند؟» منتهی درخواست های مکرر این کشاورز برای شنیدن پاسخ از سوی وزیر بی نتیجه می ماند و در این بین وزیر به مزاح عنوان می کند «از این سبوس ها بهش بدید بخوره!»

البته اکنون معلوم شده که وزیر قصد توهین نداشته و این مطلب را به مزاح بیان کرده است. در این باره مهرداد بائوج لاهوتی نماینده مردم لنگرود در مجلس که خود در صحنه حضور داشته گفته است: «کارخانه‌ای که وزیر جهاد کشاورزی در حال بازدید از آن بود برای اولین بار یک سبوسی را تولید کرده بود که هیچکدام از کارخانه‌ های کشور توان تولید آن را ندارند و ویتامین B12 بدن را تامین می‌کند. رئیس کارخانه در حین بازدید توضیحاتی را داد که این سبوس تولیدی می‌تواند در اخلاق و رفتار انسان موثر باشد، [لذا] وزیر در صحبت خود با این کشاورز تنها یک مزاح کرد.»

محمود حجتی خود نیز در پیامی که روز دوشنبه منتشر شد، به انتشار این فیلم واکنش نشان داد و نوشت: «خدا نیامرزد حجتی را اگر خدای نکرده شائبه توهین به بندگان خدا را در سر خود بپروراند؛ چه رسد به کشاورز دلسوخته و زحمت کشی که تلاش می کند افت قیمت حاصل تلاش سالانه محصولش (برنج) را به گوش مسئولین برساند.» لذا از آنجا که باید به همه انسان ها (و مومنان) حُسن ظن داشت، قطعا می توان شائبه توهین از سوی وزیر به آن کشاورز را کنار گذارد. اما حتی اگر قصد وزیر را صرفا مزاح یا تلطیف فضا بدانیم باز هم نوع رفتار ایشان و به خصوص اطرافیان و دیگر حاضران در صحنه قابل گذشت نیست.

حضرت علی (ع) در یکی از دستورات خود به مالک اشتر می فرمایند: «پاره‌اي از وقت خود را به کسانی اختصاص بده که حاجت و كاري با خودت دارند و فروتنی و تواضع کن و ياران و نگهبانان خود را از آن مردم دور کن، تا نماينده و سخنگوي مردم بتواند بدون ترس و بدون لكنت زبان، حرف هاي خودش را بگويد.»

متاسفانه در این فیلم مشاهده می شود کشاورز معترض به دلیل فشاری که از سوی اطرافیان وزیر برای قطع سخنان وی وارد می شود بارها مجبور به درخواست برای دادن فرصت جهت ادامه صحبت خود می شود. او حتی از فرط استرس و ناراحتی نمی تواند کلمات را واضح و آرام ادا کند. با این حال وزیر محترم خود را مکلف به توضیح در برابر سوال وی نمی بیند و در چنین شرایطی به شوخی نیز می پردازد و بدتر آنکه اطرافیان وی نیز به خنده می پردازند.

از قدیم گفته اند «هر سخن وقتی و هر نکته مکانی دارد.» آیا چنین مزاحی در آن شرایط که کشاورز معترض مصرّانه خواستار پاسخ وزیر به سوال وی است روا بود؟ آیا غیر از این است که در چنین شرایطی انجام یک مزاح که با خنده دیگران نیز مواجه می شود از سوی مخاطب آن مزاح، به معنای بی اعتنایی و بلکه تمسخر برداشت می شود؟ البته ما کاملا مطمئن هستیم که آقای وزیر چنین قصدی نداشته است، اما چرا مسئولان باید به نوعی رفتار کنند که گویی خود را مکلف به پاسخگویی در برابر مردم نمی دانند؟ خود را بالاتر از مردم می پندارند؟

آیا اگر وزیر محترم چند دقیقه وقت خود را صرف پاسخ به آن کشاورز می کرد (ولو آنکه توضیحات مربوطه، کشاورز را قانع نمی کرد) بهتر نبود تا اینکه امروز شائبه (حتی اشتباه) توهین و بی احترامی مسئولان به مردم چنین در شبکه های اجتماعی منتشر شود؟ و تاسف بیشتر برای اطرافیان وزیر که حتی مزاح صورت گرفته را نیز آنها به وزیر القاء کردند و به مثابه بادمجان دور قاب چین ها رفتار می کنند. در پایان لازم است اظهار امیدواری کنم که این سوتفاهم ایجاد نشود که این نقد با نگاهی سیاسی نگاشته شده است، چنانکه در دو روز اخیر برخی با اهداف سیاسی به نقد وزیر کشاورزی پرداختند و برخی دیگر با همین هدف به حمایت از وی اقدام کردند.

بیشتر بخوانید:

ببینید | ۳ تغییر در دولت؛ وزیر کشاورزی برکنار شد

تماشاخانه

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

شکوه فرش ایرانی دوره صفوی را در اروپا ببینید (فیلم)

فیلم های دیگر