يارانه گندم و آرد در حالي افزايش مي‌يابد که دولت ايران درصدد است با اجراي طرح تحول اقتصادي، يارانه‌ها را حذف و اين يارانه‌ها را به صورت نقدي در اختيار خانوارها قرار دهد.

شبكه خبري بي‌بي‌سي در گزارشي اعلام كرد كه ايران به صدر واردکنندگان گندم جهان بازگشته است.

ايسنا: بی بی سی در گزارش خود با عنوان "بازگشت ايران به صدر واردکنندگان گندم جهان" به خبر اخير وزارت بازرگاني ايران مبني بر امضاي قرارداد خريد شش ميليون تن گندم وارداتي اشاره كرده و مي‌نويسد: بخشي از گندم‌هاي خريداري شده از کشورهاي نيمکره شمالي بوده ولي چون محصولات نيمکره جنوبي به اعتقاد دست اندرکاران آرد و نان از مرغوبيت بيشتري برخوردار است، از آن مبادي نيز گندم خريداري مي‌شود.

گزارش هفت ماهه گمرک ايران نشان مي‌دهد که گندم وارداتي از کشورهاي سوئيس، کانادا، فرانسه، آلمان، روسيه، اتريش و قزاقستان وارد شده است و واردات اين حجم گندم يک بار ديگر ايران را در رديف بزرگترين وارد کنندگان گندم قرار مي‌دهد.

بي‌بي‌سي ادامه مي‌دهد: در سال 1377 ايران با وارد کردن شش ميليون و 800 هزار تن گندم بزرگترين وارد کننده گندم جهان بود و سه سال بعد از آن نيز به طور متوسط سالانه چهار ميليون تن گندم خارجي وارد کرد. بعد از آن برنامه‌اي براي افزايش توليد گندم به اجراي گذاشته شد و چهار سال پيش ايران اعلام کرد که در توليد اين محصول به خودکفايي رسيده است. اما امسال با اولين خشکسالي گسترده، وضع دوباره به 10 سال پيش برگشته و توليد گندم از حدود 15 ميليون تن به کمتر از 10 ميليون تن کاهش يافته است.

زمين‌هاي زير کشت گندم در ايران شش ميليون 200 هزار هکتار است که چهار ميليون هکتار آن زير کشت ديم و دو ميليون 200 هزار هکتار آن کشت آبي است.

ايران براي دستيابي به خودکفايي گندم، اعتبارات و منابع مالي گسترده‌اي اختصاص داده بود و براي تشويق گندمکاران، بخش عمده‌اي از گندم توليدي را به صورت تضميني و با قيمت‌هاي بالا خريداري مي‌کرد.

برخي از منتقدان افزايش قيمت را يکي از علل اصلي تمايل کشاورزان به کشت گندم ارزيابي کرده و معتقدند دولت با حمايت غير منطقي از گندم، کشاورزان را به سمت توليد اين محصول هدايت کرد و افزايش توليد در سال‌هاي اخير به اين شيوه امکانپذير شد که شيوه‌اي ناپايدار و غيرعلمي است.

ايران در سال گذشته دو هزار و 600 ميليارد تومان يارانه براي توليد گندم و نان اختصاص داد و پيش‌بيني مي‌شود امسال به دليل واردات گسترده، اين رقم افزايش پيدا کند.

لايحه پرداخت يارانه‌هاي نقدي تهيه شده اما اشاره‌اي به موارد غذايي نشده و به گفته برخي مقامات دولتي، اين برنامه مواد غذايي نظير گندم و آرد را در بر نمي‌گيرد.

طرح ساماندهي گندم، آرد و نان با هدف متوقف کردن پرداخت يارانه نان و جايگزيني آن با پرداخت مستقيم يارانه به قشرهاي محروم از حدود هشت سال پيش مطرح بوده اما چون جمعيت زير خط فقر شناسايي نشده بود، اين طرح اجرا نشد.

به گفته کارشناسان، حجم بالاي واردات گندم مشکل اصلي ايران نيست و اين کشور بايد به فکر بهبود کيفيت نان باشد زيرا بيشتر از يک چهارم گندم مصرفي به دليل ارزان بودن با پخت نامناسب نان از گردونه مصرف انسان خارج مي‌شود و به صورت ضايعات و خوراک دام در مي‌آيد.

ايران از مدت‌ها پيش درصدد است با اجراي طرح توليد نان صنعتي، نانوايي‌هاي سنتي را تعطيل کند اما اين برنامه هنوز در مراحل اوليه قرار دارد و به نظر نمي‌رسد به اين زودي عملي باشد.

بر اساس برنامه‌اي که دولت تهيه کرده است اگر اين طرح عملي شود نانوايان مي‌توانند سهامدار کارخانه‌هاي صنعتي توليد نان شوند و با دريافت مجوز تجاري، نان صنعتي توزيع کنند.

نان به عنوان مهمترين ماده غذايي در سبد خانوارهاي ايراني است و بخش عمده نان مصرفي به شکل سنتي و در انواع مختلفي نظير بربري، سنگک، تافتون و لواش توليد مي‌شود.

اين در حالي است كه بر اساس گزارش‌ها نزديک به 30 درصد نان توليدي به دليل کيفيت نامطلوب دور ريخته مي‌شود و هدف از اجراي اين طرح جلوگيري از حجم گسترده ضايعات نان است.