اوکراین یکی از فقیرترین کشورهای اروپا به سرعت در حال تبدیل شدن به مکانی برای افرادی شده که به دنبال یافتن رحم اجارهای برای بدنیا آمدن نوزادان خود هستند. هرچند این زنان در قبال کاری که انجام میدهند، پول دریافت می کنند، اما این نگرانی وجود دارد که آنها مورد سوء استفاده قرار بگیرند.
به گزارش بی بی سی، آنا ۱۸ ساله بود که از طریق گزارشی در تلویزیون در جریان "رحم اجارهای" قرار گرفت.
او تازه دبیرستان را تمام کرده بود و قصد داشت درهتلی در شهر کوچکش واقع در غرب اوکراین به کار مشغول شود. جایی که توریستها برای دیدن یک قلعه متعلق به دوران قرون وسطا به این محل میآمدند.
درآمد این شغل ۲۰۰ دلار در ماه بود، اما او دریافت که برای حمل نوزاد فردی دیگر میتواند تا ۲۰ هزار دلار (حدود ۱۴ هزار پوند) دریافت کند.
خانواده آنا براساس استانداردهای زندگی در اوکراین فقیر نیستند. مادرش حسابدار است و همیشه از دخترش حمایت کرده است. اما آنا میگوید که برای کسب درآمد بیشتر، خرید چیزهای گرانقیمت، بازسازی خانه وخرید ماشین جذب "رحم اجارهای" شد.
آنا در حالی که قهوهاش را با حالتی عصبی بهم می زند، صحبت میکند.
هرچند که صدها زن رحم خود را اجاره میدهند، اما این کار هنوز موضوعی نیست که بتوان آشکارا دربارهاش در اوکراین حرف زد.
از ۲۰۱۵ میلادی، زمانی که نقاط پرطرفدار در آسیا، در بحبوحه انتشار گزارشهایی در مورد سوء استفاده از زنان، یکی یکی شروع به بستن تجارتهای خود در این زمینه کردند، توجه زوجهای خارجی به این گوشه از اروپا معطوف شد.
ممنوع شدن در هند، نپال و تایلند توجهات را به اوکراین جلب کرد، یکی از معدود جاهایی که هنوز میتواند با هزینهای بسیار کمتر از آن چه که در آمریکاست، به زوجهای نیازمند رحم اجاره بدهد.
آنا که درخواست کرده تا هویتش مشخص نشود، میگوید: "زوج های زیادی که بچه ندارند به کشور ما میآیند."
او سرانجام در ۲۱ سالگی و پس از چند سال کارکردن در هتل تصمیم میگیرد که وارد این کار شود. در آن زمان او یک دختر داشت و دریافت که میتواند رحمش را اجاره دهد.
براساس قانون اوکراین فردی که میخواهد این کار را انجام دهد باید قبل از حمل جنین فردی دیگر، خود یک فرزند داشته باشد.
به گفته زنی که در این زمینه فعالیت میکند اگر شما خود فرزند داشته باشید، احتمال کمی وجود دارد که وابسته به فرزند فردی دیگر شوید که بعد از وضع حمل باید از خود جدا کنید.
سفری طولانی
آنا شروع به جستجو در وبسایتهای مربوط به کلینیکها، آژانس هایی که این زنان را استخدام می کنند و تبلیغات در این مورد کرد.
به زودی پس از انجام آزمایشهایی درباره وضعیت سلامتیاش، او توانست با یک زوج اهل اسلوونی که نمی توانستند باردار شوند، قراردادی امضا کند.
آنا خوش شانس بود، روند سخت انتقال نطفه به رحمش در بار اول انجام شد. اما پس از آن مشکلات شروع شد.
او میگوید کیفیت مراقبتهای پس از آن توسط کلینکی که این کار را انجام داد، اصلا خوب نبود. برخی از زن هایی که وارد این کار شده بودند مشکلات جسمانی داشتند که به درستی تشخیص داده نشده بود و یا عدم درمان های به موقع آن ها باعث بروز مشکلاتی میشد. آنا شکایات خود را در این مورد در شبکه اینترنت قرار داد تا بتواند به این وسیله به سایر زنانی که قصد داشتند این کار را انجام دهند، هشدار دهد. اما ازطرف کلینیک توبیخ شد.
نوزادی که او حمل کرد به سلامت متولد شد، اما این تجربه برای آنا آزاردهنده بود.
به رغم این مسائل، او بار دیگر پذیرفته که جنین زوجی دیگر را حمل کند. این بار او با یک زوج ژاپنی قرارداد دارد. این زوج از طریق وکیلی در کییف، پایتخت اوکراین با آنا در تماس هستند و احتمالا او هرگز شخصا آن ها را ملاقات نخواهد کرد.
آنا این بار نسبت به انتخاب کلینیک با احتیاط زیاد عمل کرده است. اگر همه چیز براساس برنامه ریزی درست پیش برود تا ۲۴ سالگی او سه بچه به دنیا خواهد آورد که یکی از آن ها دختر خود اوست و دو تای دیگر از زوج هایی دیگر.
پایتخت رحم اجارهای اروپا
به گفته سام اورینگهام، مسئول یک سازمان خیریه که به زوج ها در مورد بچه دار شدن مشاوره می دهد، تقاضا برای اجاره دادن رحم در اوکراین در دوسال گذشته احتمالا ۱۰۰۰ درصد افزایش داشته است.
آقای اورینگهام میگوید اوکراین از معدود کشورهایی است که اجازه توریسم رحم اجارهای را داده است.
به جز این حقیقیت که اجاره دادن رحم در این کشور قانونی است، قوانین لیبرال در اوکراین شمار زیادی را به سوی خود جلب کرده است.
در این کشور والدینی که برای بچه دار شدن به این کشور مراجعه می کنند، از لحظه لقاح به عنوان والدین واقعی در نظر گرفته میشوند و محدودیتی در مورد دستمزد افرادی که رحم خود را اجاره میدهند، وجود ندارد. در واقع این کشور بازاری ایجاد کرده که در آن زنان میتوانند قیمتهای درخواستی خود را در آن جا تقاضا کنند.
اما این به معنای آن نیست که همه چیز در این مورد در اوکراین ساده برگزار میشود.
بستگی به این دارد که زوجهای خواهان فرزند از کجا به اوکراین میآیند. روند خارج کردن نوزاد از اوکراین درگیر کاغذبازیهای پیچیدهای است. زوجهای برخی از کشورها مثل بریتانیا مجبورند چندین ماه در آن کشور اقامت داشته باشند.
در حالی که عملکرد بسیاری از کلینیکهایی که در این زمینه فعالیت میکنند ظاهرا شفاف و رفتارشان با زنانی که رحم خود را اجاره میدهند، خوب است ، اما افرادی که در داخل این تجارت فعالیت میکنند و زنانی که در این حرفه به کار مشغول هستند، روایتهای دیگری دارند.
داستانهای تایید نشدهای از جنینهایی که مخفیانه مبادله میشوند و کمبود مراقبتهای پزشکی وجود دارد.
سام اورینگهام، مسئول یک سازمان خیریه میگوید: "ما شاهد مواردی بودیم که آژانسهای اوکراینی دستمزد زنانی را که درخواستهای آنها را اجرا نکردند و یا دچار سقط جنین شدند، پرداخت نکردند. موارد وحشتناکی از نحوه برخورد این آژانسها با این زنان وجود دارد، در صورتی که اوضاع به نفع زوج هایی که به قصد بچه دار شدن به اوکراین آمده اند، پیش نرود."
اولگا بوگومولیتس، پزشک که مسئولیت کمیته بهداشت در پارلمان اوکراین را برعهده دارد معتقد است که زنان جوان در این کشور به دلیل افت سریع استانداردهای زندگی جذب این حرفه میشوند. اقتصاد اوکراین تحت تاثیر تورم شدید در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ قرار گرفته که بخشی از آن ناشی از درگیری در شرق این کشور بین ارتش و جدایی طلبان مورد حمایت روسیه است.
به گفته این پزشک این تجارت به قدرکافی قاعده مند نیست و همین امر باعث میشود هم مادرانی که رحم خود را اجاره میدهند و هم زوج هایی که با پرداخت پول درصدد بچه دار شدن هستند در معرض خطر قرار بگیرند.
وزارت بهداشت اوکراین تاکنون به درخواستها در این مورد پاسخی نداده است.
اوکراین به چه کسانی اجازه میدهد که از این طریق بچه دار شوند؟
-دگرجنس گراها وزوجهایی که ازدواج کردهاند و می توانند ثابت کنند که نمیتوانند به دلایل پزشکی باردار شوند
-دست کم یکی از والدین باید ارتباط ژنتیکی با نوزاد داشته باشد. اغلب از اهداکنندگان تخمک استفاده میشود
-هزینه ها متفاوت است، اما بطور متوسط از ۳۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰ هزار دلار
-زنانی که رحم خود را اجاره میدهند قانونا اجازه ندارند تا ادعای حضانت نوزاد را بکنند
-برآورد شده که احتمالا سالانه حدود ۵۰۰ مورد از این نوع بارداری اتفاق میافتد، هر چند که اطلاعاتی در این موردقابل دسترس نیست
-تجارت از این نوع در آمریکا، گرجستان و روسیه قانونی است. کنیا و لائوس هم مکانهایی برای انجام این گونه بارداری است، هر چند که قانونی در این مورد در این کشور وجود ندارد
برای مارک و همسرش که در اواخر سال ۲۰۱۵ برای یافتن رحم اجارهای به اوکراین سفر کردند، انتخاب آژانس و کلینیک مسئلهای مهم بود.
او تجربه مثبتی دراین مورد دارد. پسر او در سال ۲۰۱۶ پس از عمل لقاح مصنوعی با استفاده از اسپرم او و تخمک اهدایی متولد شد. مارک میگوید که مراقبتهای پزشکی این دوران به همان خوبی هرجای دیگری درغرب اروپا بود.
"لگد زدن جنین را احساس میکنید"
برای زوج هایی که در لندن، دوبلین و یا شانگهای هستند، تصمیم گرفتن دراین مورد که از طریق اجاره کردن رحم در اوکراین صاحب فرزند شوند با عدم اطمینان همراه است.
والدین برای این که بدانند چه کلینیکهایی بهترین فعالیت را در این مورد دارند و در مورد تجارب خوب و بد در این زمینه به آژانسهای اینترنتی متکی هستند.
در اتاق انتظار مرکز پزشکی ایلایا در کی یف، دو زن در حال صحبت درباره بارداریشان هستند.
تیتیانا ۳۰ ساله که خود سه فرزند دارد در هفته سیام حاملگی برای یک زوج اسپانیایی است.
او درباره تجربهاش در مورد حمل نوزاد فردی دیگر میگوید: "شما حس میکنید که نوزاد به شما لگد می زند و شما با او صحبت میکنید. اما ناخودآگاه پی می برید که این نوزاد شما نیست."
تیتیانا با مادرش زندگی میکند، اما بارداریاش را از مادرش پنهان کرده ، او میگوید که قصد دارد برای کار به کییف برود.
یانا که دو ماه پیش زایمان کرده به تیتیانا میگوید که باید به اجاره دادن رحمش به عنوان یک شغل نگاه کند.
یانا به یاد می آورد در حالی که خسته روی تخت بیمارستان بود، فرزندی را که او نه ماه حمل کرد بلافاصله پس از زایمان از او دور کردند.
او اذعان میکند که با احساسات مادری دست و پنجه نرم کرد و پس از بازگشت به خانه ، او درباره این بچه فکر می کرد.
یانا میگوید: "شما باید خیلی بیاحساس باشید که چنین حسی نداشته باشید. اما وقتی خوشحالی والدین واقعی را می بینید، میفهمید که همه چی برای بچه و والدین خوب است."
آنا که به همراه دخترش به خانه بازگشته به نقش خودش به عنوان مادری که رحمش را اجاره داده، فکر میکند.
به زودی او باید مسیر هفت ساعته با قطار را به کییف برود تا نطفه یک زوج ژاپنی را به داخل رحمش منتقل کنند.
هر چند این یکی از دشوارترین مراحل این بارداری است، اما او درباره آن چه که در انتظارش است خوش بین است.
او امیدوار است که با پول دریافتی از این حاملگی بتواند آپارتمانی بخرد. آنا در عین حال از آن چه که برای این زوج انجام می دهد، خوشحال است.
او میگوید: "زمانی که آنها گریه کنان از تو تشکر میکنند. آن وقت احساس میکنید که چه کار مهمی برای آن ها انجام دادید. این زوج ژاپنی به من گفتند که من مهم ترین انسان زندگی آنها هستم."