جشنواره موسیقی "موازین" که از سال ۲۰۰۱ هر سال در شهر رباط برگزار می‌شود، هربار شاهد بیش از ۹۰ گروه موسیقایی از سراسر جهان و دو میلیون دیدارکننده در ده روز متوالی است.

امسال در جشنواره بین المللی "موازین" (ضرب‌آهنگ‌ها) در مراکش از دو خواننده سرشناس ایرانی سپیده رئیس‌سادات و علیرضا قربانی استقبال شایانی به عمل آمد. این جشنواره هر ساله در پایان فصل بهار در شهر رباط برگزار می‌شود.

به گزارش دویچه وله، جشنواره موسیقی "موازین" که از سال ۲۰۰۱ هر سال در شهر رباط برگزار می‌شود، هربار شاهد بیش از ۹۰ گروه موسیقایی از سراسر جهان و دو میلیون دیدارکننده در ده روز متوالی است.

یکی از منابع توریستی و درآمدزای مراکش برگزاری فستیوال‌های تئاتر، رقص و موسیقی در سراسر این کشور است. جشنواره "موازین" که به مدت ۱۰ روز در پایان بهار هر سال در رباط برگزار می‌شود از بزرگ‌ترین این فستیوال‌ها است و هر سال بیش از سه برابر جمعیت رباط را به پایتخت مراکش می‌کشاند.

امسال این برنامه برای پرهیز از تلاقی با ماه رمضان در آغاز تابستان برگزار شد و طی آن حدود ۱۰۰ گروه موسیقی از سراسر جهان برنامه‌هایی به سبک‌های گوناگون از پاپ و جاز گرفته تا موسیقی بومی آفریقایی و آسیایی اجرا کردند که از میان آنها باید از ماجده الرومی و ماریا براسارته خوانندگان سرشناس لبنانی و پرتغالی نام برد.

سعید اسدی یکی از مدیران جشنواره موازین که در پاریس یک مرکز انتشار موسیقی و همآهنگی کنسرت را اداره می‌کند، درباره ویژگی‌های فستتیوال امسال به دویچه‌وله گفت: «۱۰ سال است که با برگزارکنندگان این جشنواره همکاری دارم. امسال به آنها پیشنهاد کردم که یکی از موضوع‌های فستیوال، انواع تار باشد. این شد که یکی از هفت صحنه بزرگ برنامه را به انواع مختلف تار یعنی خود تار و همچنین دوتار، سه‌تار، سیتار و گیتار اختصاص دادیم. همان‌طور که مشاهده کردید، آقای قربانی را تار و خانم رئیس سادات که خودشان هم سه‌تار می‌زنند را سه‌تار همراهی می‌کرد.»

برنامه‌های ویژه "از تار تا گیتار" در یک آمفی‌تئاتر سرگشاده که از دوران رومیان باقی مانده و از سوی یونِسکو به عنوان میراث فرهنگی جهان ثبت شده است، برگزار شد.

این سلسله برنامه‌ها با تار و سه‌تار ایرانی آغاز شد و با گیتار اسپانیولی به پایان رسید و در چارچوب آن از جمله هنرمندانی از مراکش، یونان و پرتغال، قطعه‌ها و ترانه‌هایی با سازهای محلی خود اجرا کردند.

علیرضا قربانی به همراه دف، تار و تنبور، سروده‌های عارفانه‌ای از مولانا خواند و سپیده رئیس‌سادات به همراه سه‌تار، تنبک و ویلون در کنار اشعاری از شیخ بهایی، حافظ و سعدی، آهنگ‌هایی از رضا قاسمی و ایمان وزیری را اجرا کرد.

در این دو برنامه یادشده اگرچه جای تماشاگران ایرانی خالی بود، اما به گفته برگزارکنندگان، سکوت یکپارچه دیدارکنندگان در طول برنامه ها و خرید بیسابقه آلبوم‌هایی از کارهای سپیده رئیس‌سادات نشان داد که همه به خوبی توانسته‌اند با این نوع موسیقی ارتباط برقرار کنند.

سه‌گاه، چهارگاه، راست پنجگاه

گروه رئیس‌سادات برنامه را با یک پیش‌درآمد از رضا قاسمی نویسنده و آهنگساز مقیم پاریس در راست پنجگاه آغاز کرد. ویلون که در موسیقی ایرانی "میهمان میزبان‌شده" نام گرفته، با دو سه‌تار همراه شده بود و اگر از کوک کردن بی‌موقع نوازنده در بخشی از آواز بگذریم، هیچ خدشه‌ای به حال و هوای سنتی اجرای خواننده وارد نکرد؛ گو اینکه فراز کار رئیس‌سادات بیشتر در زیرخوانی و تحریرهای نرم و ریز و روان بود تا بم‌خوانی، به‌ویژه که پرندگان کمیابی که در باغ "شاله" یا "شلاه" یعنی محل برگزاری برنامه لانه کرده‌اند، مانع می‌شدند که شنونده بم‌خوانی‌ها را کامل بشنود.

سپیده رئیس‌سادات از راست گریزی به بیات ترک زد و بخش اول کار را با یک قطعه ضربی شورآفرین پایان داد.

خواننده پس از اجرای یک قطعه در دستگاه سه‌گاه از آثار ایمان وزیری، چند قطعه آواز و از جمله ترانه‌هایی از آثار اسماعیل مهرتاش و علی تجویدی در دستگاه چهارگاه خواند و به این ترتیب از حال و هوای آرام به ترانه‌های پرشورتر رسید.

قطعه درخواستی پایانی این گروه، ترانه "بِنت الشلبیه" فَیروز، خواننده لبنانی بود که حاضران را به همخوانی تشویق کرد.

حضور در کنسرت‌های "از تار تا گیتار" به ویژه برنامه سپیده رئیس‌سادات برای نگارنده این پرسش را پیش آورد که سکوت و توجه پیگیر و تشویق‌های بسیار پرشور حاضران مراکشی از کجا سرچشمه می‌گیرد؟

شاید پاسخ این باشد که رباط شهر پرغوغایی است. بیش از ۶۰۰ هزار نفر در مساحتی حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع در این شهر زندگی می‌کنند، به طوری که یافتن یک محل آرام در اینجا ناممکن به نظر می‌رسد. چندی است که افزایش بهای شیر و نیازمندی‌های دیگر روزانه هم به این آشوب و غوغا دامن زده است.

اکنون خواننده‌ای به این شهر آمده که سویه‌های کوبه‌ای و چکشی موسیقی را کنار گذاشته و با تحریرهای نرم و تند و ریز و روان به شنونده آرامش می‌دهد. بی‌گمان اگر مشکلات فنی صدادهی و صداهای جانبی فضای سرگشاده محل برگزاری این کنسرت نبود، تشویق‌های پرشوری که از این برنامه به عمل آمد، بیش از این می‌بود.

تماشاخانه