عصر ایران؛ جعفر محمدی - ممکن است من یک دلال خودرو باشم که نفع ام در بالا رفتن قیمت هاست. بنابر این به یکی از سایت های خرید و فروش خودرو می روم و آگهی رایگان می دهم که یک پراید صفر دارم و 40 میلیون تومان می فروشم. حالا چرا 40 میلیون؟ چون دلم می خواهد سود بیشتری کنم؛ واقعاً همین!
ممکن است من صاحب یک فروشگاه اینترنتی باشم و که خیلی ها یا از سایت من خرید یا به قیمت هایش استناد می کنند. این را هم می دانم که خیلی ها حال و حوصله رفتن به بازار و مغازه به مغازه گشتن و چانه زدن را هم ندارند. بنابر این مثلاً یک لباسشویی 7 میلیون تومانی را 10 میلیون قیمت می زنم و سپس روی عدد 10 خط می کشم و می نویسم: با تخفیف ویژه 9 میلیون تومان ،برای مدت محدود!
ممکن است من دلال ارز باشم و بی آن که اسمی از من باشد، یک کانال قیمت ارز بزنم و با تبلیغات برایش عضو بگیرم و سپس هر روز بر اساس خرید و فروشی که دارم، قیمت جدیدی اعلام کنم و بدین ترتیب با بالا بردن قیمت دلار و یورو و تنها با یک موبایل و یک کانال، میلیاردر شوم.
راستش را بخواهید من، هیچ کدام از این افراد نیستم، نه تا حالا در فضای مجازی خودرو فروخته ام، نه فروشگاه اینترنتی دارم و نه مالک یا ادمین کانال ارزی هستم. اما هستند عده ای که با سوء استفاده مطلق و نامردانه از فضای مجازی، قیمت سازی های جعلی می کنند و با شایع کردن قیمت های ساختگی و ایجاد جو روانی، روی قیمت های واقعی اثر می گذارند.
روز گذشته یک از رسانه های داخلی عکسی از یک مرد جوان ایرانی در خارج از ایران منتشر کرد. این فرد کسی نبود جز مدیر یکی از معروف ترین سایت های اعلام لحظه ای قیمت سکه و ارز که مدتی پیش از ایران رفت و هم اکنون یک زندگی مجلل در خارج از کشور دارد. کار او این بود که سکه و دلار بخرد و بعد در سایت معروفی که داشت - و بعدها فیلتر شد - قیمت بالاتری برایش اعلام کند و بفروشد و بعد از مدتی قیمت را اندکی کاهش دهد و بخرد و دوباره قیمت را بالا ببرد و بفروشد. بدین ترتیب، پول های هزاران نفری که به قیمت های این سایت اعتماد می کردند، در یک پروسه مستمر، نصیب این فرد شد.
هم اکنون نیز عده ای در سلیمانیه عراق، هرات افغانستان و دوبی امارات، پروژه های مشابهی را اجرا می کنند. آنها از بیم برخورد قانونی در ایران، فعالیت خودشان را به کشورهای همسایه برده اند و از آنجا نه بر اساس واقعیت های بازار بلکه بر اساس دخل و خرج و خرید و فروش های خودشان، قیمت تعیین می کنند. همین است که شب می خوابی و صبح بیدار می شوی و بی آن که اتفاق جدیدی در عالم اقتصاد یا سیاست افتاده باشد، می بینی که آنها مثلاً 1800 گذاشته روی قیمت دلار. دلال های داخلی هم از خدا خواسته به این قیمت ها استناد می کنند و به همین سادگی قیمت ها را بالا می برند. در چنین وضعیتی، عده ای از بیم کاهش قدرت خریدشان، به بازار هجوم می برند تا دلار بخرند و همین افزایش تقاضا، قیمت را مجدداً بالاتر می برد.
نهایت این بازی، سقوط میلیون ها ایرانی به زیر خط فقر و مالتی میلیاردر شدن چند دلال صاحب سایت و کانال در افغانستان، عراق و امارات و عوامل آنها در ایران است که پول های مردم نگران را تصاحب می کنند.
دقیقاً به همین دلیل است که با سقوط قیمت ارز در روزهای اخیر، این کانال ها و سایت ها، با نگرانی و اضطراب به تکاپو افتاده اند تا با قیمت سازی های جدید، مجدداً دلار را بالا بکشند.
جالب اینجاست که آنها در تحلیل های خود می گویند مگر چه اتفاقی افتاده که دلار پایین آمده است؟ و این در حالی است که وقتی خودشان هر روز قیمت ها را بالا می بردند، این سوال را مطرح نمی کردند که مگر از دیروز تا حالا چه شده است که دلار 2 هزار تومان بالا رفت؟
این در حالی است که دلایلی مانند توافق ایران و اروپا برای ادامه تبادلات مالی، افزایش بهای نفت، سیاست های جدید بانک مرکزی، پایان فصل سفرهای تابستانی و از همه مهم تر، رو شدن دست قیمت گذاران جعلی در فضای مجازی علل عملی و واقعی کاهش قیمت ارز در ایران هستند.
اقتصاددانان معتقدند با توجه به واقعیت های اقتصادی ایران و فرمول های علمی، قیمت اصلی دلار در ایران حدود 8 هزار تومان است و هر آنچه بیش از این باشد، ناشی از متغیرهای سیاسی و به ویژه عوامل روانی است.
از این رو، هر چه دلالان بتوانند با استفاده از فضای مجازی، قیمت را بالای 8 هزار تومان ببرند، خواهند توانست با بازی سازی های روانی، مازاد قیمت را به سمت حساب های بانکی خود هدایت کنند.
از این رو، آنچه مسلم و عقلانی است این که نباید به قیمت هایی که سایت ها و کانال های بی نام و نشان یا تحت تملک دلال ها اعتنا کرد و سرمایه خود را در بازی آنان به باد داد. برای آنها، تنها پرینت حساب های بانکی شان مهم است، حساب هایی پر شده از پول مردمی که در بازی دلالان قرار گرفته اند.
فقط همین