وزیر جدید بوش و ماجرای «ایران کنترا»

تامس بلانتون مدیر موسسه خصوصی «آرشیو امنیت ملی» نیز که صدها هزار صفحه گزارش درباره پرونده ایران-کنترا تهیه کرده درباره گیتس می‌گوید: «او بدون تردید پنهانکارترین و مرموزترین مقام رسمی درگیر در این پرونده بود».

هفته گذشته پس از شکست سنگین جمهوریخواهان در انتخابات سراسری کنگره آمریکا جورج دبلیو بوش رئیس جمهور این کشور رابرت گیتس رئیس سابق سازمان اطلاعات مرکزی را به برای جایگزینی دونالد رامسفلد به سنای آمریکا معرفی کرد تا شاید بتواند با پیدا کردن راه‌حلی برای بحران عراق، آینده سیاسی جمهوری خواهان را از تباهی نجات دهد. اما علیرغم نظرات انتقادی و مقبول وزیر پیشنهادی درباره جنگ عراق، گذشته سیاسی او به پرونده‌ای گره خورده که شاید راه رسیدن او به کرسی وزارت دفاع را ناهموار سازد.

به گزارش آفتاب از MSNBC ، «هری رید» رهبر فراکسیون دموکراتها در سنا می‌گوید برای خود او پرسش‌هایی درباره نقش «گیتس» در ماجرای ایران ـ کنترا وجود دارد که هنوز به آنها پاسخی داده نشده است. جمهوری خواهان فقط تا ماه ژانویه یعنی پیش از آغاز به‌کار سنای جدید فرصت دارند تا با استفاده از اکثریت فعلی‌شان انتصاب‌های جدید جورج بوش را به سرانجام برسانند.

اما رابرت گیتس چگونه به این رسوایی گره خورده است؟ او در زمان وقوع رسوایی سیاسی ایران‌ـ کنترا در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان معاون سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا بود. لورنس والش قاضی ویژه دادگاه آمریکا که طی سالهای 1986 تا 1987 پرونده ایران-کنترا را تحت بررسی داشت در گزارش نهایی خود نوشت: «مانند اغلب دیپلمات‌های درگیر در این پرونده اعترافات گیتس نیز غیر صادقانه و از پیش طراحی شده به نظر می رسد».

تامس بلانتون مدیر موسسه خصوصی «آرشیو امنیت ملی» نیز که صدها هزار صفحه گزارش درباره پرونده ایران-کنترا تهیه کرده درباره گیتس می‌گوید: «او بدون تردید پنهانکارترین و مرموزترین مقام رسمی درگیر در این پرونده بود».

گیتس در مقابل ،اغلب این اتهامات را رد کرده است. او گزارش والش را «قدرناشناسانه، نامتوازن و پر از شنیده‌ها و حدسیاتی» دانست که هیچ مدرک رسمی برای اثبات آنها وجود ندارد. گیتس در حالی هرگونه اطلاع خود از ماجراهای مربوط به ایران ـ کنترا را انکار کرد که پنج نفر از همکاران نزدیک او در CIA به‌خاطر دخالت در این پرونده شغل خود را از دست دادند.

اما آیا او واقعاً از چیزی خبر نداشت؟

بعدها معلوم شد که بدون کمک جورج هربرت بوش معاون اول رونالد ریگان، گیتس هیچگاه نمی‌توانست از رسوایی ایران ـ کنترا به سلامت عبور کند. در ادامه گزارش MSNBC آمده است: کارشناسان بی‌طرف‌تر می‌گویند که اطلاعات او درباره پرونده ایران-کنترا بسیار بیشتر از نقش مستقیم او در این پرونده بود.

«وینسنت کانیستارو» از افسران سابق سازمان جاسوسی آمریکا در این باره می‌گوید: «با اینکه او در همان زمان یکی از شماره 2‌ های CIA به شمار می‌رفت و مطمئنا همه چیز را می‌دانست ولی با توجه به سلسله مراتب فرماندهی عملا نقش اجرایی در این پرونده نداشت».

دیوید بورن سناتور سابق ایالت اوکلاهما از حزب دموکرات نیز معتقد است یکی از دلایل برکناری او از سمتش توسط ویلیام کیسی رئیس وقت CIA در سال 1987 نیز عدم همراهی او با روش‌جاری این تشکیلات در هدایت پرونده ایران ـ کنترا بود. در واقع از نظر دموکراتها مقصر اصلی در این رسوایی الیور نورث دیگر معاون CIA قلمداد می‌شد.

گیتس پس از ترک CIA به شورای امنیت ملی آمریکا رفت و در سال 1990 توسط پرزیدنت جورج هربرت بوش به سمت رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا منصوب شد. البته فرآیند تائید او توسط سنای تحت کنترل دموکراتها به هیچ وجه ساده نبود ولی وی با زیرکی توانست سناتورها را متقاعد کند اطلاعاتی که در زمان حضور در CIA به انها دسترسی داشته به‌گونه‌ای بوده که نمی‌توانسته نقش مهمی در پرونده ایران ـ کنترا داشته باشد.

ایران ـ‌ کنترا در واقع موضوع دو مخفی‌کاری بزرگ کاخ سفید در دوره زمامداری رونالد ریگان بود. بر مبنای اخبار رسانه‌های آمریکایی؛ دولت آمریکا طی سالهای میانه دهه هشتاد تصمیم گرفت تا با نقض تحریم‌های تسلیحاتی مصوب کنگره علیه ایران، سلاحهای استراتژیک مورد نیاز این کشور برای دفاع ازخود در برابر ارتش عراق را به تهران بفروشد و از محل سود فروش آن اقدام به حمایت از چریکهایی ضد دولتی کنترا در نیکاراگوئه نماید که این اقدام نیز ناقص مصوبه کنگره آمریکا درباره ممنوعیت ارسال کمکهای مالی از سوی دولت آمریکا به طرفین درگیر جنگهای داخلی در آمریکای مرکزی بود.

در آن سالها حزب چپگرای ساندینست به رهبری دانیل اورتگا کنترل دولت مرکزی را در نیکاراگوئه بر عهده داشت. این مخفی‌کاری تنها زمانی لو رفت که یک هواپیمای حامل کمکهای آمریکا توسط ارتش نیکاراگوئه سرنگون شد و یک روزنامه لبنانی نیز اقدام به افشاگری در این رابطه نمود.