اعضای شورا و ساکنان روستای وشته در الموت غربی نیز فعالیت معدن کاران مس در این منطقه را نماد بارز تخریب محیط زیست عنوان کرده اند و معتقدند که ادامه فعالیت در این محدوده به ناامن شدن طبیعت بکر الموت منجر خواهد شد.

فعالیت معادن مستقر در روستای وشته الموت و پیغمبرکوه شهرستان آبیک که به گفته مسئولان مجوز اکتشاف داشته و مراحل قانونی را در این زمینه طی کرده اند با اعتراض مردم و فعالان محیط زیست مواجه شده است.

به گزارش ایرنا، طی یک ماه گذشته شروع فعالیت 2 معدن در استان قزوین واقع در روستای وشته الموت و پیغمبر کوه آبیک با اعتراضات فراوانی از سوی فعالان محیط زیست رو به رو شده و بازتاب گسترده ای در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی داشته است.

شهروندان و اهالی شهرستان آبیک معتقدند که پیغمبر کوه به عنوان تفرجگاه مردم این شهرستان محسوب می شود و تغییر کاربری نادرست موجب شده تا 181 هکتار از این اراضی به فعالیت معدن اختصاص یابد؛

درحالی که مردم آبیک از چند طرف در محاصره شرکت سیمان آبیک، مرغداری های صنعتی و نیروگاه شهید رجایی قرار دارند و تنها دلخوشی آنها همین طبیعت بکر در پیغمبر کوه است.

با این حال مسئولان سازمان های صنعت، معدن و تجارت و محیط زیست در استان نظرات دیگری دارند و گرچه با آلودگی های زیست محیطی این معادن موافق هستند، اما معتقدند که این معادن با سیر مراحل قانونی مجوز اکتشاف گرفته اند و مخالفت های مردم باید در شورا و کمیته فنی معادن استان پیگیری شود.

* فلزات سنگین معادن و مخاطرات زیست محیطی

یکی از فعالان محیط زیست در استان قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: مطالعات کارشناسی برای معدن روستای وشته الموت در سال 85 انجام شد و در سال 86 سرمایه گذارانی نیز برای فعالیت و استخراج پا پیش گذاشتند، اما به لحاظ فقدان صرفه اقتصادی، از ادامه فعالیت منصرف شدند.

طاهره پرهیزکاری افزود: آزمایش ها نشان داده که اگرچه در معدن روستای وشته رگه های مس وجود دارد، اما عمق بسیار بالای آن شرایط استخراج را دشوار ساخته و هزینه زیادی به دنبال خواهد داشت.

وی تاکید کرد: حساسیت جوامع محلی در این منطقه به خاطر وجود فلز سنگین مس در این معدن است که اگر این فلزات به سطح زمین کشانده شوند، امکان آلوده شدن طبیعت افزایش یافته و مخاطرات بسیاری به وجود خواهد آمد.

این فعال محیط زیست به احتمال فروش خاک در این معدن اشاره کرد و گفت: ممکن است که بهره بردار جدید برای فروش خاک غنی این معدن اقدام کند که تبعات زیانبار بسیاری به همراه خواهد داشت.

پرهیزکاری به مصوبات هیات دولت در حوزه معادن پرداخت و گفت: برابر دستورالعمل های قانونی برخی از طرح ها در مرحله مکان یابی و بهره برداری باید مطالعات زیست محیطی داشته باشند و طبق شرح خدمات، گزارش مفصلی از وضعیت مکان مورد نظر، مطالعات جامع فرهنگی و اجتماعی، وضعیت طبیعی و معیشتی و حتی مناقشات محلی ارایه کنند تا توجیه پذیری فعالیت معدن برای همگان مشخص شود.

وی خاطرنشان کرد: همچنین باید فرد بهره بردار هنگام دریافت موافقت اصولی از سازمان صنعت، معدن و تجارت پیوست های محیط زیستی و اجتماعی را اخذ کرده باشد چون بدون این مطالعات ادامه فعالیت به مثابه تخریب علنی زیست بوم است.

* فعالیت معادن پیغمبرکوه آبیک اثرات منفی زیست محیطی دارد
مدیر کل محیط زیست قزوین درباره این موضوع به خبرنگار ایرنا گفت: در اراضی پیغمبر کوه واقع در شهرستان آبیک تعداد زیادی معدن وجود دارد که تجمع و فعالیت آنها در یک منطقه روی آلودگی محیط و کیفیت هوا اثرات منفی داشته است.

حسن پسندیده با بیان اینکه ارزیابی توان منطقه ای از اولویت های اصلی سازمان محیط زیست به شمار می رود، اظهار داشت: چون بیشتر این معادن به روش انفجاری استخراج می شوند در انتشار ریزگرد و غبار محیطی موثر هستند و استمرار فعالیت آنها با نارضایتی های فراوانی از سوی شهروندان مواجه می شود.

وی تاکید کرد: فعالیت معادن باید از لحاظ امکان سنجی و ارزیابی توان منطقه ای بر اساس آمایش سرزمینی دنبال شود تا روی محیط زیست اثر مخربی بر جای نگذارد.

پسندیده اعطای مجوز به برخی معادن را بدون استعلام و مشورت با محیط زیست عنوان کرد و گفت: اگر معدنی درون محیط های چهارگانه محیط زیست شامل پارک های ملی، آثار ملی، حیات وحش و مناطق حفاظت شده قرار گرفته باشد، محیط زیست اطلاع یافته و نظر قطعی خود را در خصوص آن اعلام می کند، اما فعالیت معادن در خارج از این محیط های چهارگونه بدون هماهنگی با محیط زیست صورت می گیرد.

این مسئول به وجود یک خلا قانونی در حوزه صدور مجوز معادن اشاره کرد و اظهار داشت: اینکه مجوز فعالیت چند معدن در کنار یکدیگر بدون استعلام از محیط زیست صادر می شود به نفع محیط زیست نیست و باید خلاها و اشکلات موجود در این زمینه رفع شود.

مدیرکل محیط زیست قزوین در ادامه به معدن مس روستای وشته در الموت اشاره کرد و گفت: این معدن از دهه 80 شروع به فعالیت کرد و در آن زمان خارج از منطقه حفاظت شده محیط زیست قرار داشت، اما از سال 86 این منطقه تحت نظر محیط زیست قرار گرفت و توانست از سازمان محیط زیست مجوز اکتشاف دریافت کند.

پسندیده در تفاوت بین اکتشاف و استخراج گفت: اکتشاف به معنی کشف سنگ های معدنی با استخراج به معنای بهره برداری تفاوت بسیاری دارد و تاکنون مجوزی در خصوص استخراج برای معدن وشته صادر نشده است.

وی همچنین گفت: طبق قانون برای اکتشاف صرفا باید از روش تونلی و پرهیز از هرگونه انفجار استفاده کرد بنابراین بی توجهی به این مقررات به طور حتم جوامع محلی را حساس کرده و نارضایتی اجتماعی به دنبال خواهد داشت.

این مسئول با بیان اینکه بخشی از معدن وشته در محیط استحفاظی محیط زیست قرار گرفته است، اظهار داشت: برای ادامه فعالیت این معدن باید بررسی های کارشناسی لازم صورت گیرد که البته کمیته فنی متشکل از صنعت و معدن، دفتر فنی استانداری، محیط زیست و منابع طبیعی برای این موضوع تشکیل شده و نظر قطعی خود را در این زمینه صادر می کنند.

پسندیده یادآور شد: قرار است با وجود این کمیته وضعیت سایر معادن استان بررسی شود و میزان آلودگی های ناشی از فعالیت استخراج معادن به حداقل برسد.

* رعایت تمام ضوابط زیست محیطی برای صدور مجوز فعالیت معادن

معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: طبق ماده 24 قانون صنایع و معادن مصوبه سال 77، استعلام معادن از دستگاه های راه آهن و محیط زیست صرفا در حرایمی که دستگاه هایی مرتبط از قبل اعلام کرده اند، صورت می گیرد، اما اگر خارج از این حرایم باشد قانون تکلیفی برای استعلام مشخص نکرده است.

علی طاهرخانی افزود: اعتراضات فعالان محیط زیست در موضوع معدن وشته الموت و پیغمبرکوه آبیک مربوط به وجود معارض و مسائل اجتماعی است و این نارضایتی ها ارتباطی به استعلام های محیط زیستی ندارد.

وی تصریح کرد: فعالان اجتماعی معتقدند که منطقه پیغمبرکوه به عنوان یک مسیر کوهنوردی شناخته می شود و نباید در طول این مسیر معدنی ایجاد شود، درحالی که جلوتر از معدن پیغمبرکوه، 2 معدن قدیمی تر از سالها پیش درحال فعالیت هستند و تاکنون هیچ اعتراض محیط زیستی برای آنها گزارش نشده است.

به گفته طاهرخانی طبق سامانه کاداستر (حدنگاری) سازمان محیط زیست در منطقه پیغمبرکوه مکانی را به عنوان حرائم زیست محیطی اعلام نکرده است و در چنین شرایطی قانون هیچ تکلیفی برای استعلام قائل نمی شود و کلیه فرآیند اعطای مجوز قانونی است.

این مسئول در ادامه عنوان کرد: کلیه اعتراضات مدنی در رابطه با فعالیت معدن پیغمبرکوه در شورای معادن استان مطرح شده و قرار است با تشکیل کمیته ای فنی تصمیمات کارشناسی برای اقدامات بعدی اخذ شود؛ ضمن اینکه فرد متقاضی در معدن پیغمبرکوه آماده است که به میزان یک کیلومتر از مکان فعلی جابه جا شود.

معاون امور معادن سازمان صمت استان قزوین به معدن وشته اشاره کرد و گفت: فرد متقاضی در معدن روستای وشته، هنوز فعالیتی ندارد، اما استعلام های محیط زیستی اخذ شده و در پرونده موجود است.

طاهرخانی بیان کرد: فعالان مدنی معترض در خصوص معدن وشته معتقدند که شروع فعالیت این معدن در آینده مخاطرات زیست محیطی به همراه دارد و سازمان صمت استان نیز با احترام به این اظهار نظرها از فرد متقاضی خواسته است که برای اطمینان خاطر فعالان محیط زیست، همه ضوابط زیست محیطی را رعایت کند.

وی با بیان اینکه همواره در طول تاریخ اعتراضات مدنی نسبت به فعالیت معادن وجود دارد، خاطرنشان کرد: به تازگی ماده 43 برنامه ششم توسعه به صراحت بیان می کند که اگر فعالیت معدنی موجب آلایندگی محیط زیست شود، علاوه بر جبران خسارت باید تا یک درصد فروش خود را به خزانه دولت پرداخت کند تا این مبالغ در آینده از طریق اعتبارات به مدیریت همان منطقه تخصیص داده شود.

معاون امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین یادآور شد: معدن پیغمبر کوه نیز در مرحله اکتشاف قرار دارد و هنوز به مرحله بهره برداری نرسیده است، درحالیکه معادن اطراف پیغمبر کوه از طریق انفجاری به استخراج سنگ های معدنی مشغول هستند.