وزیر علوم: مدارک تحصیلی فارغ التحصیلان متخلف باطل می‌شود

وزیر علوم از ابطال مدارک تحصیلی تمامی متخلفان علمی اعم از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های داخل و خارج از کشور خبر داد و گفت: هر زمانی که محرز شود فردی مدرک تحصیلی خود را بدون رعایت ضوابط و قواعد اخلاقی و علمی دریافت کرده، مدرک تحصیلی او باطل شده و تمامی امتیازات او لغو خواهد شد.

دکتر منصور غلامی در گفت‌وگو با ایسنا به جزئیات آئین‌نامه پیشگیری از تخلف علمی و پژوهشی در دانشگاه‌ها اشاره و تأکید کرد: این آئین‌نامه به منظور مقابله با تخلف علمی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی است که دولت تصویب کرده است تا وزارت علوم، وزارت بهداشت و مجموعه‌های علمی و آموزشی کشور بتوانند در راستای قانون و براساس این آئین‌نامه عمل و با متخلفان برخورد کنند.

کارگروه‌های اخلاق در پژوهش در تمامی دانشگاه‌ها تشکیل می‌شوند

وی در ادامه تصویب کرد: قبل از آئین‌نامه فعلی، وزارت علوم با کمک نیروی انتظامی و قوه قضائیه اقدامات عملی با برخی مراکز و حتی متخلفان انجام داده بود اما این آئین‌نامه موجب خواهد شد در داخل دانشگاه‌ها کارگروه‌های اخلاق حرفه‌ای تشکیل شود و این کارگروه‌ها یک شورای مرکزی در دو وزارتخانه علوم و بهداشت خواهند داشت که با عنوان شورای نظارت بر اخلاق در پژوهش فعالیت خواهند کرد و بر فعالیت کارگروه‌ها در داخل دانشگاه‌ها نیز نظارت می‌کند.

دکتر غلامی با تأکید بر اینکه تمامی زیرنظام‌های آموزشی از جمله دانشگاه آزاد موظف به تشکیل کارگروه اخلاق در پژوهش خواهند شد، گفت: این شوراها و کارگروه‌ها کار رسیدگی به گزارش‌های مرتبط با تخلفات علمی را انجام می‌دهند و در صورت ضرورت بررسی و بازرسی‌هایی را که تشخیص بدهند انجام خواهند داد و در نهایت نظارت بر روند رعایت اخلاق حرفه‌ای در دانشگاه‌ها صورت خواهد گرفت.

دکتر غلامی با تأکید بر اینکه مدرک تحصیلی متخلفان علمی باطل خواهد شد، گفت: براساس قانون هر زمانی که مشخص شود مدرکی بدون رعایت ضوابط علمی و ضرورت‌های اولیه اخذ آن مدرک به دست آمده است مدرک تحصیلی فرد ابطال خواهد شد و تمامی منافعی که شخص در طی آن مدرک از آن بهره‌مند شده است نیز عودت داده خواهد شد و تمامی امتیازات فرد لغو خواهد شد.

وزیر علوم همچنین تأکید کرد: ابطال مدارک تحصیلی متخلفان علمی مربوط به دانشجویان و یا فارغ‌التحصیلان فعلی نیست بلکه تمامی دانش‌آموختگانی که در گذشته و حتی چندین دهه پیش نیز مدرک تحصیلی غیرقانونی و با تخلف علمی دریافت کرده باشند براساس قانون فعلی مورد برخورد وزارت علوم قرار خواهند گرفت و مدرک تحصیلی آن‌ها باطل خواهد شد و اگر کشف کنیم فردی ۵۰ سال پیش مدرکی گرفته و در فرآیند دریافت این مدرک دچار تخلف علمی شده است مدارک اعطایی باطل خواهد شد.

نحوه تشخیص تخلف در پروژه‌های محرمانه

وزیر علوم در خصوص نحوه تشخیص تقلب یا تخلف در پایان‌نامه‌های محرمانه نیز گفت: بررسی تخلف پایان‌نامه‌ها یا پروژه‌های محرمانه که هنوز تکمیل نشده است سازوکار و قالب‌های خاص خود را دارد و معمولاً تعداد این نوع پایان‌نامه‌ها نیز محدود است اما برخی از دانشگاه‌ها که نمی‌خواهند پروژه‌های تحقیقاتی آن‌ها که به صورت پایان‌نامه انجام شده است مطرح و افشا شود و ممکن است یک پروژه بزرگی را در دست اجرا داشته باشند و لذا در آئین‌نامه جدید پیش‌بینی شده است که این افراد و مراکز به مدت ۵ سال می‌توانند دستاوردهای علمی، پژوهشی که در قالب پایان‌نامه و پروژه انجام داده‌اند را محرمانه نگه دارند اما بعد از گذشت پنج سال موظف به انتشار این اطلاعات هستند. بنابراین تحقیقات محرمانه نمی‌توانند به صورت دائمی محرمانه باشند.